رئیس بسیج سازندگی: قنات نماد پیوند علم، ایمان و مهندسی ایرانی است

ایرنا/ بیرجند - ایرنا - رئیس سازمان بسیج سازندگی با تأکید بر ضرورت بازنگری در نگاه مدیریتی به منابع آب گفت: قنات‌ها تنها سازه‌هایی فنی نیستند بلکه نماد پیوند علم، ایمان و مهندسی ایرانی هستند.

به گزارش خبرنگار ایرنا سردار محمد زهرایی، روز چهارشنبه در آیین افتتاحیه بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات در دانشگاه بیرجند افزود: قنات‌ها جلوه‌ای از هوش مهندسی، دانش بومی و ایمان عمیق ایرانیان به سازگاری با طبیعت‌اند و امروز نیز باید از این میراث علمی و فرهنگی برای عبور از بحران آب الهام بگیریم.

---

بازار

---

وی بیان کرد: امروز اساتید گرانقدر، دانشجویان و مجاهدان خاموشی که در دل زمین و در عرصه‌های سازندگی کشور تلاش می‌کنند، سرمایه‌های واقعی ایران هستند.

رئیس سازمان بسیج سازندگی تصریح کرد: امروز در شرایطی هستیم که ایران عزیز ما با خشکسالی‌های متمادی مواجه است و باید این واقعیت را در همه سطوح تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی بپذیریم.

وی عنوان کرد: وقتی شرایط اقلیمی کشور تغییر کرده و منابع آبی کاهش یافته است، دیگر نمی‌توان با نگاه گذشته برنامه‌ریزی کرد.

سردار زهرایی اضافه کرد: مگر می‌شود کشوری در بحران آب باشد اما نظام بودجه‌ریزی و توسعه‌اش با پیش‌فرض کم‌آبی تنظیم نشده باشد؟ چگونه می‌توان از کمبود آب سخن گفت اما همچنان کشت‌های آب‌بر یا صنایع پرمصرف را توسعه داد؟ این‌ها نشانه ناترازی در فهم مسئله و نیز در تصمیم‌گیری و اجراست.

وی تأکید کرد: نیازمند تغییر نگاه علمی، دقیق و مبتنی بر واقعیت‌های اقلیمی در سیاست‌های کلان آبی کشور هستیم، هر اقدام عمرانی و توسعه‌ای باید بر پایه درک صحیح از وضعیت منابع آب انجام شود.

رئیس سازمان بسیج سازندگی با اشاره به اینکه ایران خاستگاه دانش قنات و مهندسی آب در جهان است، یادآور شد: قنات‌ها تنها سازه‌های تجربی نیستند، بلکه نتیجه دانش، دقت و هوشمندی مهندسان و مقنیان ایرانی‌اند.

وی افزود: برای نمونه، قنات دوطبقه اردستان در استان اصفهان، قنات قصبه گناباد با بیش از دو هزار سال قدمت و مادرچاه با عمق بیش از ۲۲۰ متر، یا قنات زارچ در یزد با طول ۷۰ کیلومتر، نشان می‌دهند که ایرانیان قرن‌ها پیش به سطحی از مهندسی رسیده بودند که حتی امروز نیز با فناوری‌های نوین به‌ سختی قابل دستیابی است.

سردار زهرایی بیان کرد: در مهندسی امروز، زمانی که برای شیب‌بندی مسیرها در راه‌سازی یا سازه‌های عمرانی از تجهیزات دقیق استفاده می‌کنیم، باید در نظر بگیریم که مقنیان گذشته در دل زمین، با شیب یک در هزار و بدون هیچ ابزار دیجیتالی، مسیرهایی چندین کیلومتری را طراحی می‌کردند تا آب به‌ صورت ثقلی جریان یابد، این کار تنها تجربه نبود، بلکه علم، الهام و دقتی مثال‌زدنی در آن نهفته بود.

وی با ذکر خاطره‌ای از تلاش‌های میدانی فعالان این حوزه گفت: در یکی از مناطق شهرستان سرایان، قناتی به طول بیش از ۱۵۰ متر دچار ریزش شده بود و با هیچ ابزار نقشه‌برداری یا تجهیزاتی امکان تشخیص موقعیت دقیق و ترمیم آن وجود نداشت، اما یکی از استادکاران مقنی با تجربه، تنها با حس و شناخت خود از زمین و مسیر قنات، پس از بیست روز تلاش در دل زمین، توانست ارتباط کانال‌ها را بازسازی کند، این اتفاق نمادی از پیوند علم، تجربه و ایمان در سنت مهندسی ایرانی است.

رئیس سازمان بسیج سازندگی ادامه داد: این همایش فرصتی است تا میان علم دانشگاهی و تجربه میدانی پلی واقعی برقرار شود. باید دانش نظری و تئوری‌های علمی در کنار تجربه عملی مقنیان و کارشناسان بومی قرار گیرد تا نتیجه‌ای ملموس و ماندگار حاصل شود.

وی با اعلام آمادگی برای همکاری با مراکز علمی و دانشگاه‌ها اظهار کرد: بسیج سازندگی متعهد است از پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی در زمینه آب و قنات حمایت کند.

وی عنوان کرد: از استادان و دانشجویان می‌خواهیم پروژه‌های تحقیقاتی خود را به مسائل واقعی میدان و مناطق کم‌آب پیوند بزنند، ما نیز آماده‌ایم در حد توان، امکانات و حمایت‌های لازم برای اجرای این تحقیقات از تأمین هزینه‌های حضور دانشجویان در مناطق تا همکاری با مردم محلی برای اجرای طرح‌ها را فراهم کنیم.

وی با اشاره به پیشینه تاریخی مدیریت آب در ایران یادآور شد: در دوران حکومت طاهریان، برای نخستین‌بار از فقها خواسته شد درباره بهره‌برداری از آب قنات‌ها کتاب بنویسند، این نشان می‌دهد که ایرانیان از قرن‌ها پیش درک عمیقی از عدالت و مشارکت اجتماعی در استفاده از منابع آب داشته‌اند.

بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات، صبح امروز هفتم آبان‌ با حضور پژوهشگران، استادان و متخصصان حوزه مهندسی آب از سراسر کشور در دانشگاه بیرجند آغاز به‌کار کرد و تا هشتم آبان‌ماه جاری به مدت دو روز نیز ادامه دارد.