تغییرات جمعیتی استان زنجان؛ شهرها پرجمعیت‌تر، روستاها خلوت‌تر

ایرنا/ زنجان - ایرنا - برآوردهای جمعیتی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که تا سال ۱۴۰۴، جمعیت شهری استان زنجان با رشد ۱۰.۹ درصدی به ۷۸۹ هزار نفر خواهد رسید، در حالیکه جمعیت روستایی با کاهش سه‌ درصدی به ۳۳۵ هزار نفر محدود می‌شود که این تغییرات، بازتابی از روند مهاجرت داخلی و تمرکز جمعیت در مراکز شهری استان است.

به گزارش ایرنا، استان زنجان در آستانه تحولات جمعیتی و آماری مهمی قرار دارد و پیش‌بینی‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که تا پایان سال ۱۴۰۴، جمعیت این استان با رشد ملایم سالانه به بیش از ۱.۱ میلیون نفر خواهد رسید.

---

بازار

---

این رشد در حالی اتفاق می‌افتد که ترکیب جمعیتی استان به سمت تمرکز بیشتر در مناطق شهری و کاهش جمعیت روستایی حرکت می‌کند.

تغییرات در ساختار سنی، افزایش خانوارهای شهری و کاهش نرخ ولادت و ازدواج از دیگر نشانه‌های دگرگونی اجتماعی در زنجان هستند.

خبرنگار ایرنا در این خصوص با ایرج امینی معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان زنجان گفت و گو کرده است.

ایرنا: لطفا تصویری کلی از وضعیت جمعیتی استان زنجان در سال ۱۴۰۴ ارائه دهید.

امینی: بر اساس پیش‌بینی‌های مرکز آمار ایران، جمعیت استان زنجان در انتهای ۱۴۰۴ به حدود یک میلیون و ۱۲۴ هزار نفر خواهد رسید.

این رقم نسبت به سرشماری سال ۱۳۹۵، رشد ۶.۳ درصدی را نشان می‌دهد که معادل رشد سالانه ۰.۶۸ درصد است.

از این جمعیت، ۵۶۶ هزار نفر (۵۰.۴ درصد) مرد و ۵۵۸ هزار نفر (۴۹.۶ درصد) زن هستند که نشان‌دهنده تعادل نسبی جنسیتی است؛ به‌طوری‌که به ازای هر ۱۰۰ زن، ۱۰۱ مرد در استان زندگی می‌کنند.

ایرنا : وضعیت جمعیت شهری و روستایی چگونه است؟

امینی: جمعیت شهری استان حدود ۷۸۹ هزار نفر (۷۰ درصد) و جمعیت روستایی ۳۳۵ هزار نفر (۳۰ درصد) برآورد شده است.

یعنی جمعیت شهری استان نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۱۰.۹ درصد افزایش یافته، در حالیکه جمعیت روستایی با کاهش سه درصدی مواجه بوده است.

این روند نشان‌دهنده مهاجرت به شهرها و تمرکز جمعیت در مناطق شهری است.

ایرنا : از نظر تراکم جمعیت و جایگاه استان در کشور چه وضعیتی داریم؟

امینی: تراکم جمعیت استان زنجان در سال ۱۴۰۴ حدود ۵۱ نفر در هر کیلومتر مربع است که ما را در رتبه نوزدهم کشور قرار می‌دهد.

همچنین با داشتن ۱.۳ درصد از جمعیت کل کشور، در جایگاه بیست‌وپنجم از نظر جمعیتی قرار داریم.

ایرنا: ترکیب سنی جمعیت استان چه تصویری از آینده ارائه می‌دهد؟

امینی: بیشترین سهم جمعیت در سال ۱۴۰۴ متعلق به گروه سنی ۳۵ تا ۳۹ سال با ۹.۹ درصد است.

جمعیت ۱۵ تا ۲۴ ساله‌ها ۱۳.۲ درصد و گروه سنی زیر ۱۵ سال ۲۲.۶ درصد از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند.

همچنین، جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله‌ها که جمعیت فعال محسوب می‌شوند، ۶۹.۴ درصد و سالمندان بالای ۶۵ سال هشت درصد هستند.

این ارقام نشان می‌دهد که استان در حال ورود به مرحله میانسالی جمعیتی است.

ایرنا: وضعیت و شمار خانوارها در استان چگونه است؟

امینی: در سال ۱۴۰۴، تعداد خانوارهای استان حدود ۳۶۸ هزار برآورد شده که ۲۶۲ هزار خانوار (۷۱ درصد) در مناطق شهری و ۱۰۶ هزار خانوار (۲۹ درصد) در مناطق روستایی ساکن هستند.

این آمار نیز هم‌راستا با افزایش جمعیت شهری است.

ایرنا : درباره آمارهای حیاتی مانند ولادت، ازدواج و طلاق در سال ۱۴۰۳ چه اطلاعاتی دارید؟

امینی: در سال ۱۴۰۳، تعداد ۱۳ هزار و ۴۲۳ ولادت ثبت شده که ۵۲ درصد آن پسر و ۴۸ درصد دختر بوده است.

این رقم نسبت به سال ماقبل آن، ۳.۶ درصد کاهش داشته است.

همچنین، ۶ هزار ۸۵۷ ازدواج ثبت شده که نسبت به سال ماقبل آن ۱.۲ درصد کاهش داشته و تعداد طلاق‌های ثبت‌شده نیز ۲ هزار و ۳۱۱ مورد بوده که کاهش ۱۰.۵ درصدی را نشان می‌دهد.

ایرنا: توزیع جمعیت در شهرستان‌های استان چگونه است؟

امینی: شهرستان زنجان با ۵۷۰ هزار نفر (۵۰.۷ درصد) بیشترین جمعیت را دارد.

پس از آن، شهرستان‌های ابهر با ۱۶۶ هزار نفر (۱۴.۸ درصد)، خدابنده با ۱۶۱ هزار نفر (۱۴.۳ درصد)، خرمدره با ۷۳.۵ هزار نفر (۶.۵ درصد)، طارم با ۴۸.۷ هزار نفر (۴.۳ درصد)، ماهنشان با ۳۹.۶ هزار نفر (۳.۵ درصد)، ایجرود با ۳۵.۴ هزار نفر (۳.۱ درصد) و سلطانیه با ۲۹.۷ هزار نفر (۲.۶ درصد) قرار دارند.

ایرنا : در مورد سرشماری سال ۱۴۰۵ که قرار است به صورت ثبتی‌مبنا انجام شود، توضیح دهید.

امینی: بله، سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۴۰۵ برای نخستین‌بار به شیوه ثبتی‌مبنا اجرا خواهد شد.

این روش مبتنی بر استفاده از داده‌های ثبت‌شده در دستگاه‌های اجرایی است و دیگر نیازی به عملیات میدانی گسترده نخواهد بود.

این تغییر باعث کاهش چشمگیر هزینه‌ها و افزایش دقت و سرعت در تولید آمار خواهد شد.

ایرنا: اجرای موفق این روش چه پیش‌نیازهایی دارد؟

امینی: کیفیت سرشماری ثبتی‌مبنا به کیفیت داده‌های ثبتی بستگی دارد.

برای موفقیت این طرح، باید تعاریف و مفاهیم آماری استانداردسازی شوند، روش‌های شناسایی و اندازه‌گیری دقیق باشند، سیستم‌های اطلاعاتی یکپارچه و استاندارد ایجاد شود، داده‌ها پاک‌سازی و تقویت شوند و همچنین دانش و مهارت گردآورندگان و مصرف‌کنندگان داده ارتقا یابد.