توسعه صنایع و حوادث کار؛ دو روی سکه

ایرنا/ سمنان - ایرنا - گرمسار و ایوانکی به‌عنوان قطب صنعتی سمنان با میزبانی از بیش از نیمی از صنایع استان، نقشی محوری در تولید و اشتغال دارند، اما ماهیت فعالیت بخش زیادی از واحدهای تولیدی، این منطقه را در معرض حوادث صنعتی و کارگاهی قرار داده است و جان کارگران را نیز تهدید می‌کند.

به گزارش ایرنا، گرمسار و بخش غربی این شهرستان یعنی ایوانکی از جمله شهرستان‌های مهم صنعتی در شرق استان سمنان هستند که هم‌مرز با تهران، جذابیت ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران به دلیل نزدیکی به پایتخت دارند.

---

بازار

---

شهرک‌های صنعتی فعال گرمسار و ایوانکی میزبان صدها واحد تولیدی در رسته‌های شیمیایی، نفتی، پتروشیمی، تولید روغن موتور، شوینده‌ها و مواد صنعتی است.

این تمرکز صنعتی در کنار ارزش بالای اقتصادی، خطر بروز حوادث کار به ویژه انفجار و آتش‌سوزی را نیز افزایش داده و به دغدغه‌ای جدی برای مدیریت ایمنی کار، امدادرسانی بهنگام و حفظ جان کارگران تبدیل شده است.

تولید شیمیایی و خطر دائمی انفجار

طی سال‌های اخیر، چندین حادثه در واحدهای شیمیایی شهرستان‌ گرمسار و بخش ایوانکی از جمله انفجار در کارخانه قیر، آتش‌سوزی در واحد تولید روغن و مرگ کارگران در شهرک صنعتی ایوانکی، زنگ خطر لزوم رعایت استانداردهای ایمنی را به صدا درآورده است.

کارشناسان حوزه ایمنی صنعتی معتقدند که ماهیت تولید در این واحدها، به‌ویژه در بخش‌هایی که با مواد قابل اشتعال سروکار دارند، نیازمند مراقبت‌های ویژه و سامانه‌های هشداردهنده دقیق است.

از سوی دیگر، تغییرات دمایی و افزایش گرمای هوا در تابستان، یکی از عوامل تشدید خطر در مخازن مواد نفتی و شیمیایی به شمار می‌رود.

موضوعی که در گزارش‌های کارشناسی به‌عنوان یکی از زمینه‌های اصلی بروز انفجار در مناطق گرم صنعتی کشور عنوان شده است.

نقش نظارتی دستگاه‌های مسوول

ادارهات‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و صمت و شرکت شهرک‌های صنعتی سمنان از جمله نهادهای مسوول نظارت بر ایمنی کارگاه‌ها هستند. با این حال، کارشناسان معتقدند که کمبود نیروهای بازرسی، فرسودگی تجهیزات صنعتی و ضعف آموزش کارگران، از چالش‌های اصلی در کاهش حوادث شغلی است.

بازدیدهای دوره‌ای از واحدهای پرخطر باید به‌صورت هدفمند و فصلی انجام شود و کارفرمایان موظفند تجهیزات ایمنی و آموزش‌های تخصصی لازم را در اختیار کارگران قرار دهند.

افزایش حوادث کار و ضرورت پیشگیری

بر اساس گزارش‌های منتشرشده در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) در ماه‌های گذشته چندین مورد حادثه منجر به فوت یا مصدومیت در واحدهای صنعتی گرمسار و ایوانکی رخ داده است.

در اغلب این حوادث، کارگران حین کار با دستگاه‌های پرس، مخازن شیمیایی و یا خطوط تولید، دچار سانحه شدند.

کارشناسان ایمنی بر این باورند که بخشی از این رخدادها ناشی از نبود آموزش ایمنی کافی و بی‌توجهی به استانداردهای حفاظت فنی است.

ایجاد واحدهای ایمنی و بهداشت محیط کار در هر کارخانه و الزام به استقرار نیروهای متخصص می‌تواند نقشی مهم در کاهش این حوادث ایفا کند.

مروری بر حوادث اخیر در صنایع گرمسار و ایوانکی

طی ماه‌های گذشته، وقوع چند حادثه مرگبار در واحدهای صنعتی شهرستان‌ گرمسار و بخش ایوانکی بار دیگر ضرورت توجه به ایمنی محیط کار را یادآور شده است.

انفجار در کارخانه تولید قیر و آتش‌سوزی در واحد روغن موتور در شهرک صنعتی فجر، از جمله رخدادهایی بود که علاوه بر تلفات انسانی، خسارت سنگینی به تجهیزات وارد کرد.

در شهرک صنعتی ایوانکی نیز چند کارگر در جریان کار با دستگاه‌های صنعتی جان باختند یا دچار جراحات شدید شدند.

کارشناسان معتقدند در کنار این حوادث گزارش‌شده، موارد متعددی از آتش‌سوزی‌های محدود یا حوادث غیرمنجر به فوت در واحدهای تولیدی کوچک رخ می‌دهد که به دلایل مختلف، در سکوت خبری باقی می‌مانند.

این رخدادها اگرچه خسارت انسانی نداشته‌اند، اما نشان‌دهنده ضعف مستمر در آموزش ایمنی و نگهداری تجهیزات صنعتی است که باید به‌صورت جدی مورد بازنگری قرار گیرد.

راهکارهای ایمنی و راهبردهای آینده

تدوین نقشه ایمنی جامع برای شهرک‌های صنعتی در غرب استان سمنان، ایجاد پایگاه واکنش سریع در مناطق صنعتی و برگزاری دوره‌های آموزشی فصلی برای مدیران و کارگران در اولویت قرار گیرد.

تجهیز واحدهای صنعتی به سامانه‌های هوشمند پایش نشت گاز و کنترل دما، می‌تواند از بروز حوادث گسترده جلوگیری کند. مشارکت دستگاه‌های محلی، مدیریت بحران و آموزش همگانی در زمینه ایمنی صنعتی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کاهش تلفات انسانی و خسارت‌های اقتصادی منجر شود.

صنعتی قدرتمند، اما نیازمند هوشیاری دائمی

گرمسار و ایوانکی به‌عنوان تکیه‌گاه صنعت استان سمنان، ظرفیت بالایی در تولید و اشتغال دارند، اما تداوم توسعه این بخش بدون ارتقای ایمنی و نوسازی تجهیزات، ممکن نیست.

توجه هم‌زمان به رشد اقتصادی و ایمنی نیروی انسانی، باید در صدر برنامه‌های مدیریتی قرار گیرد تا این منطقه صنعتی، همچنان موتور محرک توسعه استان باقی بماند.