چاپ ۳۵۰ عنوان کتاب در ایلام؛ سفارشات چاپی از استان خارج می‌شود

ایرنا/ ایلام - ایرنا - معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام با بیان این که در شش‌ماهه نخست امسال ۳۵۰ عنوان کتاب در استان چاپ و منتشر شده است، از خروج سفارش‌های چاپی بخش‌های خصوصی و دولتی از استان ابراز نگرانی کرد. 

یونس قیطانی روز یکشنبه با حضور در خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در سال ۱۴۰۳ در مجموع ۳۰۰ عنوان کتاب در استان منتشر شده و در شش ماهه نخست سال جاری این میزان به ۳۵۰ عنوان افزایش یافته که نشان‌دهنده حرکت پویای صنعت چاپ و نشر در استان است.

---

بازار

---

وی به فعالیت ۵۰ ناشر در ایلام اشاره کرد و افزود: این تعداد ناشر در حوزه‌های مختلف از جمله زبان و ادبیات بومی، ادبیات کودک و نوجوان، علوم انسانی، علمی و آموزشی، مذهبی و فرهنگی فعالیت می‌کنند.

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام گفت: حضور مؤلفان بومی و نویسندگان نوقلم و جوان ایلامی نیز در سال‌های اخیر، تحرک تازه‌ای به فضای چاپ و نشر استان داده است.

قیطانی بیان کرد: ناشران استان در سال جاری از محل تسهیلات تبصره ۱۸ حدود ۹۰۰ میلیون تومان منابع مالی دریافت کرده‌اند.

وی توضیح داد: این تسهیلات بیشتر برای توسعه زیرساخت‌های نشر، تهیه تجهیزات مورد نیاز و ارتقای فضاهای کاری ناشران پرداخت شده است.

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام اضافه کرد: در کنار این حمایت‌ها، سیاست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره‌کل استان بر آن است که ناشران محلی با بهره‌مندی از آثار مؤلفان بومی بتوانند سهم بیشتری از بازار فرهنگی غرب کشور را در اختیار بگیرند.

قیطانی با اشاره به فعالیت ۷۵ چاپخانه در ایلام گفت: از این تعداد، ۱۲ چاپخانه در آفسِت، سه چاپخانه سیلک و حدود ۶۰ چاپخانه در زمینه چاپ دیجیتال فعالیت دارند.

وی با تأکید بر اینکه چاپخانه‌های استان بخش مهمی از زنجیره تولید فرهنگی را تشکیل می‌دهند، افزود: چاپخانه‌ها مجوز فعالیت خود را از اتحادیه صنف چاپخانه‌داران، تابلوسازان، مهرسازان و موسسه‌های تایپ رایانه‌ای دریافت می‌کنند و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش حمایتی، نظارتی و تسهیل‌گری بر عهده دارد.

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام از پرداخت هفت میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان (۷۳ میلیارد ریال) تسهیلات به چاپخانه‌های استان در سال جاری خبر داد و گفت: این تسهیلات برای توسعه، تجهیز و نوسازی دستگاه‌های چاپ به‌ ویژه استفاده از فناوری‌های روز جهانی اختصاص یافته است.

قیطانی ادامه داد: صنعت چاپ یکی از حوزه‌های پرهزینه و سرمایه‌بَر فرهنگی است و بخش عمده تجهیزات مورد نیاز آن وارداتی است و با وجود هزینه‌های بالا چاپخانه‌های ایلامی تلاش کرده‌اند همگام با فناوری روز حرکت کنند.

وی یادآور شد: چاپخانه‌های قدیمی آفسِت به دلیل هزینه بالا و فرسودگی دستگاه‌ها به‌تدریج جای خود را به چاپخانه‌های دیجیتال داده‌اند و اکنون بیشتر نیازهای چاپی استان را همین چاپخانه‌های دیجیتال برطرف می‌کنند.

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام گفت: چاپ دیجیتال با توجه به شتاب بالا و هزینه کمتر مورد استقبال کسب‌وکارها و نهادهای فرهنگی قرار گرفته است اما همچنان در زمینه جذب سفارش‌های عمده چاپی در استان با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم.

چالش جدی خروج سفارشات چاپی از استان

قیطانی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به یکی از مشکلات این حوزه اشاره و اظهار کرد: بخش قابل توجهی از سفارش‌های چاپی نهادهای دولتی، عمومی و حتی خصوصی از استان خارج می‌شود و به چاپخانه‌های استان‌های مجاور مانند همدان و کرمانشاه، خوزستان و همچنین قم فرستاده می‌شود.

وی دلیل اصلی این موضوع را امکانات و تجهیزات به‌روزتر، تعداد بیشتر چاپخانه‌ها، کیفیت بالا و قیمت تمام‌شده کمتر در این استان‌ها دانست.

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام افزود: برای جلوگیری از خروج این سفارش‌ها با استانداری ایلام هماهنگی‌هایی انجام شده تا دستگاه‌های دولتی و حتی بخش خصوصی تا حد امکان سفارش‌های خود را در داخل استان انجام دهند.

قیطانی درباره راه‌اندازی چاپخانه‌ای پیشرفته و مجهز در ایلام نیز گفت: اکنون بخش خصوصی به دلیل هزینه‌های سنگین خرید دستگاه‌های پیشرفته و نبود توجیه اقتصادی، تمایل چندانی برای سرمایه‌گذاری در این زمینه ندارد و تنها در صورت ورود بخش دولتی یا حمایت‌های نیمه‌دولتی امکان راه‌اندازی چنین چاپخانه‌هایی در مرکز استان فراهم خواهد شد.

ظرفیت بازار عراق برای رونق چاپ و نشر ایلام

وی با اشاره به توان جذب بازار عراق برای بهره‌مندی از ظرفیت چاپ و نشر ایران گفت: استان‌های مرزی عراق مانند میسان، دیاله و واسط می‌توانند فرصت‌های فرهنگی و اقتصادی مناسبی برای ایلام فراهم کنند و در این راستا برای برپایی نمایشگاه و جشنواره مشترک آثار چاپی این استان و استان‌های همجوار کشور عراق در آینده نزدیک برنامه‌ریزی شده است.

قیطانی گفت که این اقدام می‌تواند مسیر تازه‌ای برای ورود سفارش‌های چاپی از عراق و حتی کشورهای همسایه به ایلام باشد و در این زمینه پیگیری‌های جدی صورت گرفته است.

وی بیان کرد: هرچند رقابت با استان‌های همسایه مانند خوزستان، همدان و کرمانشاه- با توجه با امکانات و ظرفیت‌هایی که دارند- دشوار است اما با توجه به پیوندهای فرهنگی، مذهبی و زبانی میان ایلام و استان‌های شیعه‌نشین عراق، امید داریم این همکاری به تقویت زنجیره چاپ و نشر در غرب کشور منجر شود.

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام اظهار کرد: در مجموع می‌توان گفت که صنعت چاپ و نشر ایلام در سال جاری شاهد رشد کم‌سابقه‌ای در تعداد عنوان‌های منتشرشده، حجم تولید و حمایت‌های مالی بوده است.

بر اساس گزارش‌های رسمی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام حجم تولید کتاب در استان در سال‌های اخیر روندی صعودی داشته است.

در سال ۱۴۰۱، مجموع آثار منتشرشده در ایلام حدود ۲۲۰ عنوان بود که این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۲۷۰ عنوان و در سال گذشته (۱۴۰۳) به ۳۰۰ عنوان رسید.

در نیمه نخست امسال چاپ ۳۵۰ عنوان کتاب نشان‌دهنده‌ جهش در فعالیت‌های حوزه نشر استان است.

صنعت چاپ ایلام با سابقه‌ای بیش از سه دهه تا پیش از دهه‌ ۱۳۹۰ بیشتر بر پایه چاپ اُفست فعالیت می‌کرد.

با ورود فناوری جدید در سال‌های اخیر تعداد چاپخانه‌های دیجیتال با رشد مواجه و به ۶۰ واحد رسیده است.

چاپ آفسِت (Offset printing) نوعی از چاپ که نوشته و عکس را بر سطح لاستیکی یک استوانه (سیلندر) گردان برمی‌گرداند و سپس آن را با فشار استوانه دیگر روی کاغذ چاپ می‌کنند.

ماشین معمولی چاپ آفسِت دارای سه استوانه‌است.