اقتصاد دریامحور در مسیر دیجیتالی شدن؛ لزوم تقویت کسب‌وکارهای نوآورانه

استان بوشهر که سال‌ها به عنوان یکی از قطب‌های سنتی صنایع دریایی و نفت و گاز ایران شناخته می‌شد، این روزها شاهد تحولی تازه در عرصه اقتصاد دیجیتال است.

استارتاپ‌های بندری که توسط نسل جوان و تحصیل‌کرده بوشهری راه‌اندازی شده‌اند، تلاش می‌کنند پیوندی میان تجارت دریایی سنتی، گردشگری ساحلی و فناوری نوین ایجاد کنند و افق‌های تازه‌ای برای توسعه اقتصادی و اشتغال استان فراهم آورند.

این جریان نوآورانه، نمونه‌ای از تلاش جوانان برای بازتعریف جایگاه اقتصادی بوشهر در ایران است؛ جایی که هم صنایع سنتی دیرپا حضور دارند و هم ظرفیت‌های بالای فناوری و نوآوری وجود دارد.

استان بوشهر، با داشتن سواحل طولانی، بنادر متعدد و تاریخچه غنی دریانوردی، بستر مناسبی برای شکل‌گیری کسب‌وکارهای نوآورانه فراهم کرده است.

صنایع دریایی و تجارت بندری بوشهر سابقه‌ای چند صد ساله دارند و بخش مهمی از اقتصاد محلی را تشکیل می‌دهند. با ورود فناوری‌های دیجیتال و گسترش اینترنت پرسرعت، فرصت‌های تازه‌ای برای کسب‌وکارهای محلی ایجاد شد.

استارتاپ‌های بندری توانسته‌اند خدمات متنوعی ارائه کنند؛ از ردیابی کشتی‌ها و مدیریت هوشمند صیادی گرفته تا پلتفرم‌های گردشگری دریایی و ارائه تجربه‌های تعاملی برای بازدیدکنندگان و گردشگران.

تحول از سنت به دیجیتال

استاد اقتصاد دریایی و کارشناس فناوری‌های نوین بندری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: استارتاپ‌های بندری نه تنها به ایجاد اشتغال برای جوانان کمک می‌کنند، بلکه مسیر تجارت سنتی دریایی را به یک اکوسیستم دیجیتال و نوآورانه تبدیل کرده‌اند که می‌تواند الگوی توسعه برای دیگر مناطق ساحلی کشور باشد.

سامان کریمی افزود: با وجود موفقیت‌های اولیه، محدودیت‌های زیرساختی و پیچیدگی‌های اداری همچنان مانعی برای توسعه گسترده این کسب‌وکارها به شمار می‌رود.

وی تصریح کرد: حمایت نهادهای دولتی و بخش خصوصی می‌تواند این موانع را رفع کرده و جریان نوآوری را به یک موتور پایدار اقتصادی تبدیل کند.

کریمی افزود: این تحول، نه تنها موجب افزایش درآمدهای محلی شده، بلکه راه را برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های مغفول گردشگری، صنایع دستی، و تجربه‌های فرهنگی و بومی باز کرده است.

وی ادامه داد: گردشگری دریایی، که پیش از این کمتر مورد توجه قرار گرفته بود، اکنون به یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی استان تبدیل شده است.

جوانان محرک اصلی توسعه

نسل جدید بوشهری با بهره‌گیری از دانش فناوری، مدیریت و مهارت‌های کارآفرینی، توانسته‌اند بخش‌هایی از اقتصاد سنتی را به عرصه‌ای نوآورانه و مدرن تبدیل کنند. این جوانان، با شناسایی فرصت‌های مغفول در بازار محلی و ایجاد کسب‌وکارهای نوآور، توانسته‌اند علاوه بر ایجاد شغل برای خود، زمینه مشارکت سایر افراد در اقتصاد دیجیتال را فراهم کنند.

کارشناس لجستیک و اقتصاد دیجیتال در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: ادغام فناوری‌های دیجیتال با صنایع دریایی سنتی و گردشگری ساحلی می‌تواند ارزش افزوده قابل توجهی برای استان ایجاد کند و آینده اقتصادی بوشهر را متحول سازد.

نیما طاهری ادامه داد: پیوند دانش آکادمیک با تجربه‌های بومی، موجب شده که استارتاپ‌ها بتوانند خدمات متنوعی ارائه کنند؛ از سیستم‌های پیش‌بینی وضعیت دریا برای صیادان تا ارائه مسیرهای گردشگری هوشمند و تجربه‌های تعاملی برای بازدیدکنندگان از فرهنگ و زندگی ساحلی.

گردشگری دریایی؛ فرصت بکر اقتصاد محلی

یکی از محورهای اصلی استارتاپ‌های بندری، توسعه گردشگری دریایی و ساحلی است. بوشهر با سواحل زیبا، تاریخچه دریانوردی، و تنوع فرهنگی و بومی، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد.

استارتاپ‌ها با ارائه خدمات گردشگری دیجیتال، معرفی صنایع دستی، مسیرهای ماهیگیری سنتی و تجربه‌های زندگی بندری، این ظرفیت را به فرصت‌های اقتصادی قابل‌توجه تبدیل کرده‌اند.‌

کارشناس فناوری‌های لجستیک دریایی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: استارتاپ‌های بندری می‌توانند نه تنها گردشگری و اقتصاد محلی را متحول کنند، بلکه بستر مناسبی برای صادرات محصولات دریایی و توسعه خدمات لجستیکی در جنوب کشور فراهم آورند.

بهنام رستمی افزود: این نوع گردشگری، علاوه بر ایجاد درآمد، نقش مهمی در حفظ میراث فرهنگی و هویت دریانوردی استان دارد. تجربه‌های بومی و سنتی، به شکل نوین و دیجیتال ارائه شده و این امر، امکان تعامل بیشتر گردشگران با فرهنگ محلی را فراهم می‌کند.

چالش‌ها و فرصت‌های توسعه

با وجود موفقیت‌های اولیه، استارتاپ‌های بندری با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند. محدودیت دسترسی به سرمایه‌گذاری، زیرساخت‌های دیجیتال ناکافی، کندی فرآیندهای اداری و قوانین محدودکننده در حوزه دریانوردی و گردشگری، از جمله موانع اصلی محسوب می‌شوند.

کارشناس گردشگری دریایی و اقتصاد تجربی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: ترکیب تجربه‌های محلی و فناوری دیجیتال باعث شده گردشگری بندری و خدمات دریایی بوشهر به سمت مدرن شدن حرکت کند و فرصت‌های جدید شغلی برای جوانان ایجاد شود.

لیلا مهیاری خاطر نشان کرد: با این حال، کمبود سرمایه‌گذاری، محدودیت زیرساخت‌های دیجیتال در مناطق ساحلی و فرآیندهای اداری زمان‌بر همچنان چالش اصلی پیش روی کارآفرینان است. تحلیلگران بر این باورند که با برنامه‌ریزی بلندمدت و حمایت دولت، استارتاپ‌های بندری می‌توانند به یک اکوسیستم پایدار و تأثیرگذار تبدیل شوند.

با این حال، فرصت‌های توسعه بسیار گسترده است. اتصال به شبکه‌های ملی و بین‌المللی، جذب سرمایه‌های مخاطره‌پذیر، و حمایت دولت و نهادهای محلی می‌تواند این استارتاپ‌ها را به موتور محرک توسعه اقتصادی بوشهر تبدیل کند. امکان گسترش به سایر حوزه‌ها مانند لجستیک بندری، صیادی هوشمند و صادرات محلی، چشم‌انداز بلندمدت و نوینی برای استان ایجاد کرده است.

اقتصاد دیجیتال بندری در بوشهر نشان‌دهنده پیوند موفق میان فناوری و میراث سنتی است. این جریان می‌تواند مسیر توسعه صنایع دریایی، گردشگری، لجستیک و صادرات محلی را همزمان متحول کند. استان بوشهر با بهره‌گیری از پتانسیل جوانان خلاق، فناوری نوین و ظرفیت‌های بومی، می‌تواند الگویی موفق برای دیگر مناطق کشور باشد.

استارتاپ‌های بندری نه تنها اقتصاد محلی را متحول می‌کنند، بلکه چشم‌اندازی تازه از اشتغال، گردشگری و توسعه پایدار در حاشیه خلیج فارس ارائه می‌دهند؛ چشم‌اندازی که می‌تواند مسیر آینده اقتصاد جنوب ایران را شکل دهد.