کمین قاتل خاموش در هوای سرد اردبیل

ایرنا/ اردبیل - ایرنا - همزمان با آغاز فصل سرما در نقاط مختلف استان اردبیل مردم به تدریج در حال استفاده از وسایل گرمایشی هستند و در این شرایط شاهد تکرار حوادث تلخ گازگرفتگی هستیم و موجب شده نگرانی‌ها در مورد مسمومیت‌های ناشی از مونوکسیدکربن دوباره جان بگیرد.

به گزارش ایرنا، کاهش محسوس و تدریجی دمای هوا با وزش بادهای سرد پاییزی در استان اردبیل موجب شده تا مردم این روزها به فکر روشن کردن بخاری‌ها در خانه‌ و محل کار بیافتند، موضوعی که نگرانی‌ها از تکرار حوادث تلخ گازگرفتگی را جانی دوباره داده است.

---

بازار

---

موضوع مربوط به امروز و دیروز نیست ، هر سال که هوای سرد از راه می‌رسد، قاتل خاموش در کنار افراد بی‌احتیاط کمین می‌کند و سالانه صدها نفر را به علت مسموم شدن با مونوکسیدکربن راهی مراکز درمانی می‌کند که در این میان ده‌ها نفر جان خود را از دست می‌دهند.

از جمله حوادث اخیر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در استان اردبیل می‌توان به نخستین روز آبان امسال اشاره داشت؛ حادثه‌ای شبانگاهی در روستای قیه قشلاقی از توابع شهر کوراییم که در جریان آن ۲ نفر جان خود را از دست دادند ، مساله البته به مورد محدود نمی‌شود؛ چنان که در حوادث مشابه دیگری در مهر و آبان افراد دیگری هم در نتیجه گازگرفتگی راهی بیمارستان شدند.

۸۰ درصد موارد ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در کشور ناشی از سهل‌انگاری افراد در استفاده ایمن از وسایل گازسوز است 

شامگاه ۱۶ مهر گزارشی مبنی بر احتمال مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در اردبیل به سامانه اورژانس ۱۱۵ اعلام شد که بلافاصله یک دستگاه آمبولانس به محل حادثه اعزام گردید؛ حادثه دیده خانم ۱۸ ساله‌ای بود که پس از اکسیژن‌تراپی و پایش علایم حیاتی به بیمارستان امام خمینی (ره) اردبیل انتقال یافت.

اینها تنها نمونه‌ای از حوادث گازگرفتگی در استان اردبیل است که همزمان با زمستان سرد و استفاده از وسایل گرمایشی در پس گرمای دلنشین خانه‌ها، سالانه تعدادی از خانواده‌ها را داغدار عزیزانشان می‌کند؛ حوادثی که کارشناسان علت اصلی وقوع آنها را بی‌توجهی به استفاده درست و نصب استاندارد وسایل گرمایشی عنوان می‌کنند.

کارشناسان مربوطه اذعان دارند که نزدیک به ۸۰ درصد موارد ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در کشور و استان ناشی از سهل‌انگاری افراد در استفاده ایمن از وسایل گازسوز استاندارد است و اکنون که استان اردبیل در آستانه زمستانی دیگر قرار دارد، کوچک‌ترین بی‌احتیاطی همچون سال‌های گذشته می‌تواند سرما را در دل تعداد دیگری از خانواده‌ها ماندگار کند.

عوارض ناشی از گازگرفتگی غیرقابل جبران است

رییس اداره حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل در این باره اظهار کرد: با توجه به شرایط اقلیمی استان خانواده‌ها به طور معمول با نخستین سرما عجولانه نسبت به نصب وسایل گرمایشی مانند بخاری اقدام می‌کنند که در مواردی این وسایل گرمایشی از استاندارد لازم برخوردار نیستند.

عادل صادقی افزود: همچنین در مواردی شاهد استفاده از وسایل گازسوزی مانند کباب‌پز یا پیک‌نیک به جای بخاری از سوی مردم هستیم یا در نقاطی که هنوز به گاز لوله‌کشی دسترسی ندارند، برخی از اتصال سیلندرهای گاز به وسایل گازسوز برای تامین گرمایش استفاده می‌کنند که موجب مسمومیت و تلفات جانی می‌شود.

وی بیان کرد: مواد گازی گرمایش‌زا برای سوخت و سوز با اکسیژن موجود در هوای محیط در رقابت هستند و هر گونه استفاده از وسایل گازسوز در شرایطی که شعله زیاد و فضا بسته باشد، به ویژه در محیط‌های آپارتمانی که فضای کوچکی دارند و هوا در آنها جریان ندارد، موجب می‌شود تا اکسیژن موجود سریع‌تر مصرف گردد.

رییس اداره حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل اضافه کرد: نتیجه این وضعیت تولید مونوکسیدکربن می‌شود که گازی بی‌رنگ و بی‌بو است و در فقدان جریان هوا در محیط می‌ماند و با تنفس شخص به تدریج جذب بدن می‌شود.

مونوکسیدکربن گازی بی‌رنگ و بی‌بو است ، بویی که مردم از وسایل گازسوز استشمام می‌کنند، مربوط به مونوکسیدکربن نیست و از همین رو به فوت ناشی از مسمومیت با این گاز عنوان مرگ خاموش می‌دهند.

وی سردرد، خستگی، گرفتگی بینی و حالت تهوع را از جمله علایم گازگرفتگی برشمرد و عنوان کرد: مدتی پس از استنشاق مونوکسیدکربن علایم گازگرفتگی به تدریج در شخص بروز می‌کند که البته در برخی افراد مانند سالمندان، زنان باردار و کودکان یا افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای قلبی و ریوی ممکن است بیشتر و سریع تر خود را نشان دهد.

صادقی ادامه داد: هر قدر شخص میزان مونوکسیدکربن بیشتری تنفس کرده باشد، علایم شدیدتر و عوارض بدتر خواهد شد و ممکن است قلب، سیستم مغز و اعصاب شخص دچار مسمومیت را تحت تاثیر قرار دهد و در نهایت به کما رفتن، فلج شدن و حتی مرگ منجر گردد.

وی با اشاره به غیرقابل جبران بودن عوارض ناشی از گازگرفتگی به مردم توصیه کرد: افراد با ظهور علایم مورد اشاره باید به سرعت در وهله نخست نسبت به خاموش کردن وسیله مورد استفاده برای گرمایش اقدام کنند و سپس درب و پنجره‌ها را باز و شخص دچار گازگرفتگی را به محیط بیرون هدایت کنند.

رییس اداره حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل افزود: نه تنها وسایل گرمایشی بلکه استفاده نادرست از موتورهای برق، خودروهای دیزلی یا حتی روشن کردن آتش با زغال می‌تواند موجب گازگر��تگی در افراد شود.

وی تاکید کرد: بر همین اساس انتظار می‌رود مردم در استفاده از وسایل گازسوز هوشیار باشند، هنگام خرید نیز از استاندارد بودن وسیله گرمایشی و نصب درست آن اطمینان حاصل کنند و در صورت بروز حادثه بلافاصله با مرکز فوریت‌های پزشکی (اورژانس ۱۱۵) تماس بگیرند.

شهروندان از کارکرد درست وسایل گازسوز اطمینان حاصل کنند

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل هم گفت: مونوکسیدکربن گازی بی‌رنگ و بی‌بو است ، بویی که مردم از وسایل گازسوز استشمام می‌کنند، مربوط به مونوکسیدکربن نیست و از همین رو به فوت ناشی از مسمومیت با این گاز عنوان مرگ خاموش می‌دهند.

اسماعیل فرزانه اضافه کرد: برخی از خانواده‌ها که در محیط زندگی خود از وسایل گرمازایی مانند بخاری‌های نفتی یا گازی استفاده می‌کنند، دچار نشت مونوکسید کربن به ویژه در شبانگاهان می‌شوند که این امر موجب می‌گردد تا خواب افراد عمیق‌تر شود.

وی بیان کرد: در نتیجه این شرایط افراد دچار مسمومیت و عوارض ناشی از استنشاق گاز مونوکسیدکربن می‌شوند که در موارد مسمومیت شدیدتر حتی موجب مرگ می‌شود؛ بر همین اساس در این روزها که شاهد حاکم شدن تدریجی هوای سرد در استان اردبیل هستیم، خانواده‌ها باید از کارکرد درست وسایل گازسوز خود اطمینان حاصل نمایند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل افزود: افراد ضمن اینکه باید وسایل گازسوز استاندارد خریداری کنند، پیش از استفاده از وسایلی مانند بخاری باید به طور حتم از خروج دود ناشی از سوختن گاز مطمئن شوند که انجام آزمایش‌های ساده قابل بررسی است.

وی با تاکید بر خودداری از استفاده از بخاری‌های بدون دودکش در واحدهای مسکونی عنوان کرد: برخی افراد گاه بر اساس تصوری غلط سر دودکش را درون ظرفی از آب قرار می‌دهند، در حالی که این اقدام هیچ تاثیری در تولید و انتشار مونوکسیدکربن در محیط ندارد؛ یا برخی افراد برای گرمایش از گاز پیک‌نیک استفاده می‌کنند، در حالی که خود پیک‌نیک حجم قابل توجهی مونوکسید کربن تولید می‌کند و می‌تواند موجب مسمومیت ناشی از گازگرفتگی شود.

فرزانه تاکید کرد: با توجه به مسائل مورد اشاره به شهروندان توصیه می‌شود که بخاری را به دودکش متصل کنند، بر روی دودکش از کلاهک H استفاده و پس از روشن کردن بخاری دقت کنند که شعله‌ها به رنگ آبی باشد؛ ضمن اینکه مدتی پس از روشن شدن بخاری باید لوله‌های دودکش به دلیل مکش دود ناشی از سوخت، گرم شود.

وی با اشاره به ضرورت رعایت نکته‌های ایمنی در راستای پیشگیری از بروز مسمومیت‌های ناشی از استنشاق گاز مونوکسیدکربن در خانه و محل کار گفت: مواردی مانند سوزاندن چوب یا زغال نیز گاز مونوکسیدکربن به همراه برخی ترکیبات دیگر تولید می‌کند که به نوبه خود می‌تواند موجب مسمومیت افراد شود و از همین رو در استفاده از شومینه نیز باید مسائل ایمنی مانند تهویه مناسب هوا مد نظر باشد.

به گزارش ایرنا، از دست دادن تعادل، سردرد، سرگیجه، تنگی نفس، کاهش سطح هوشیاری و حالت تهوع از جمله علایم شایع ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسید کربن به شمار می‌رود که البته گاه ممکن است به دلیل تنوع علایم، گازگرفتگی در مواردی با مشکل‌های گوارشی یا عفونی اشتباه گرفته شود.