آسیبها و چالشهای زیرساخت ورزش مدارس کردستان

ایرنا/ سنندج- ایرنا- ورزش مدارس نقشی حیاتی در سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش‌آموزان دارد. درک اهمیت و چالش‌های این حوزه، نخستین گام در مسیر ایجاد محیطی امن، عادلانه و کارآمد برای رشد نسل آینده است.

به گزارش ایرنا: ورزش در مدارس کردستان با چالش‌های متعددی روبروست؛ از کمبود فضا و تجهیزات استاندارد گرفته تا نابرابری در دسترسی به امکانات ورزشی، به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار. بسیاری از مدارس استان فاقد زمین‌های مناسب، سالن‌های ورزشی ایمن و تجهیزات بهداشتی کافی هستند. کمبود بودجه، نبود برنامه‌ریزی جامع، فشار برای کسب نتایج صرفاً رقابتی و نادیده گرفتن جنبه‌های تربیتی و روانی از دیگر مشکلات ساختاری در این حوزه است.

---

بازار

---

به گفته بهار شریفی، استاد دانشگاه کردستان، ورزش بخش جدایی‌ناپذیر نظام آموزشی است و نقشی اساسی در پرورش اعتماد به‌نفس، خودباوری و سلامت جسمی و روانی دانش‌آموزان دارد. او افزود که فعالیت‌های ورزشی علاوه بر تقویت استقامت، انعطاف‌پذیری و تعادل بدن، موجب پیشگیری از بیماری‌هایی نظیر چاقی، دیابت و مشکلات قلبی‌عروقی می‌شود و به شادابی و نشاط دانش‌آموزان کمک می‌کند.

شریفی با اشاره به اهمیت شناسایی استعدادهای ورزشی گفت مدارس می‌توانند بستر مناسبی برای کشف و پرورش استعدادها باشند و هدف نظام آموزشی باید ایجاد محیطی شاد و پویا باشد تا هر دانش‌آموز بتواند رشته ورزشی مورد علاقه‌اش را تجربه و دنبال کند.

نقش مدارس در شناسایی استعدادهای ورزشی بر رشد روانی احتماعی دانش‌آموزان

او تأکید کرد زنگ ورزش نباید به کلاسی خشک و بی‌روح تبدیل شود، بلکه باید محیطی امن، شاد و انگیزشی برای رشد طبیعی و حرکتی کودکان فراهم آورد. بازی‌هایی مانند وسطی می‌توانند مقدمه‌ای برای آشنایی کودکان با قوانین و حرکات پایه در رشته‌های ورزشی مختلف باشند و به‌صورت غیرمستقیم آموزش قوانین ورزشی را آغاز کنند.

شریفی با انتقاد از وضعیت زیرساخت‌های ورزشی مدارس افزود فرسودگی امکانات، نبود فضاهای استاندارد، توزیع ناعادلانه منابع و ضعف در نگهداری از تجهیزات از مهم‌ترین موانع توسعه ورزش مدارس هستند. او گفت کمبود بودجه باعث شده بازسازی و نوسازی فضاهای قدیمی به تأخیر بیفتد و کیفیت فعالیت‌های ورزشی کاهش یابد. همچنین نبود تهویه مناسب و مشکلات بهداشتی در برخی مدارس، به‌ویژه در مناطق محروم، سلامت دانش‌آموزان را تهدید می‌کند.

یکی از چالش‌های جدی، کمبود معلمان تربیت بدنی متخصص است. در بسیاری از مدارس، به‌ویژه در مقاطع ابتدایی، آموزش ورزش توسط معلمان غیرتخصصی انجام می‌شود که کیفیت برنامه‌ها را پایین می‌آورد. نبود انگیزه کافی، حقوق ناکافی و کمبود دوره‌های بازآموزی نیز بر این مشکل افزوده است.

وی ادامه داد که فقدان ارتباط مؤثر بین مدرسه، خانواده و جامعه از موانع اصلی توسعه ورزش مدارس است. بدون همکاری والدین، باشگاه‌ها و هیأت‌های ورزشی محلی، امکان شناسایی و پرورش استعدادها به‌طور کامل فراهم نمی‌شود.

افشین خوشگوار، معاون تربیت‌بدنی و سلامت آموزش‌وپرورش کردستان نیز گفت: در حال حاضر ۶۷ فضای ورزشی برون‌مدرسه‌ای در استان فعال است، اما این تعداد پاسخگوی نیاز دانش‌آموزان نیست. استفاده بهینه از فضاهای موجود و همکاری با سایر ارگان‌ها از جمله راهکارهای کوتاه‌مدت ماست.

او افزود سرانه فضای ورزشی دانش‌آموزی در کردستان حدود ۲۶ صدم مترمربع است، در حالی که میانگین کشوری ۵۰ صدم مترمربع است. هدف ما رسیدن به یک مترمربع تا پایان برنامه هفتم توسعه است. خوشگوار با اشاره به اجرای طرح شهید سلیمانی گفت در دو سال گذشته ۸۵ فضای ورزشی درون‌مدرسه‌ای شامل زمین‌های چمن مصنوعی، کلاس‌های درس تربیت‌بدنی و کف‌پوش‌های فضای روباز ایجاد شده است و تا پایان سال جاری نیز ۶۷ پروژه دیگر در حال اجراست.

پروین ارشدی، دبیر ورزش مدارس کردستان، نیز گفت: درس تربیت‌بدنی یکی از ارکان اصلی نظام آموزشی است اما کمبود سالن‌های ورزشی، فضای باز ایمن و تجهیزات استاندارد اجرای مطلوب آن را دشوار کرده است. در مناطق روستایی و سردسیر، به دلیل نبود سالن سرپوشیده، زنگ ورزش عملاً به کلاس تئوری تبدیل می‌شود.

او افزود نبود فضای اختصاصی برای ورزش دختران، کمبود منابع مالی پایدار و فرسودگی تجهیزات از دیگر موانع جدی در مسیر ارتقای کیفیت درس تربیت‌بدنی است. همچنین بسیاری از مدارس از کمبود مربیان تخصصی به‌ویژه در مقاطع ابتدایی رنج می‌برند و آموزش ورزش توسط معلمان غیرتخصصی انجام می‌شود که کیفیت برنامه‌ها را کاهش می‌دهد.

در مجموع، ورزش در مدارس کردستان با مشکلات زیرساختی، مالی و مدیریتی جدی روبروست. رفع این چالش‌ها نیازمند نگاه راهبردی، تخصیص بودجه کافی، مشارکت خیرین و همکاری بین‌بخشی میان وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت ورزش و جوانان، خانواده‌ها و رسانه‌هاست تا بتوان به اهداف ارزشمند تربیت‌بدنی در مدارس دست یافت.