ناشر اردبیلی: شرایط اقتصادی عامل کاهش تیراژ کتاب‌ها است

ایرنا/ اردبیل - ایرنا - مدیر انتشارات محقق اردبیلی با اشاره به مشکلات مبتلابه حوزه چاپ و نشر در استان اردبیل، شرایط ناشی از تنگناهای اقتصادی را علت کاهش تیراژ کتاب‌ها عنوان کرد.

عزیز احدی روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با توجه به شرایط اقتصادی و تورم موجود قیمت کتاب ماهانه پنج تا ۶ درصد افزایش دارد و قیمت‌های کنونی در مجموع نسبت به ابتدای سال ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته است.

---

بازار

---

وی با بیان اینکه قیمت کاغذ و مواد اولیه چاپ بر اساس دلار است و هزینه چاپ و نشر هم به تناسب آن افزایش می‌یابد، افزود: تیراژ کتاب‌هایی که چاپ می‌شود هم کم شده و از دست‌کم ۵۰۰ نسخه به ۲۰۰ نسخه و در مواردی به زیر ۱۰۰ نسخه رسیده است.

مدیر انتشارات محقق اردبیلی در مورد عملکرد انتشارات محقق اردبیلی تشریح کرد: امسال نزدیک به ۱۹۰ عنوان کتاب چاپ کردیم که تیراژ تنها پنج عنوان بالای یک هزار نسخه بود و تیراژ بقیه کتاب‌ها کمتر از ۲۰۰ نسخه بود.

وی بیان کرد: تکوین، تولید و توزیع سه فرایند تولید کتاب است که با توجه به بالا بودن قیمت‌ها، نویسندگان هم توان انتشار اثرهای خود را ندارند.

وی به شرایط کتابخانه‌های استان اردبیل نیز اشاره کرد و افزود: نویسندگان شاخص و به‌نام به دلیل این گرانی‌ها نمی‌توانند اثرهای خود را چاپ کنند و برخی حتی آثار خود را از بین می‌برند؛ هر چند در مجموع در مقایسه با سایر اقلام کتاب چندان گران نیست.

احدی با بیان اینکه مواد خوراکی نیاز جسمی و کتاب غذای معنوی انسان‌ها است و به همان نسبت هم باید به آن هم توجه داشته باشیم، ادامه داد: در فرایند صدور مجوز هم با مشکل‌های بسیاری روبرو هستیم و بارها درخواست کردیم تا یک مسئول رده بالا به اردبیل بیاید و در مورد مسائل حوزه چاپ و نشر بررسی داشته باشند که تاکنون اتفاق نیفتاده است.

وی افزود: ممیزی کتاب‌ها سخت‌تر شده و گاه در مواردی گیر می‌دهند که جای خجالت دارد و این موجب می‌شود نویسندگان آزادی عمل نداشته باشند؛ این مشکل را در آثار ترجمه‌ای نیز شاهد هستیم که معنی یک واژه را به اجبار حذف می‌کنند و این یکی از دغدغه‌های نویسندگان و مولفان است و کسی هم پاسخگو نیست.

مرکزی برای عرضه تازه‌های چاپ و نشر در نظر گرفته شود

مدیر انتشارات محقق اردبیلی با اشاره به ضعف زیرساختی چاپخانه‌های استان اردبیل بیان کرد: مولفان و ناشران بومی در استان اردبیل کتاب چاپ نمی‌کنند و بیشتر اثرها در تهران و کرج به چاپ می‌رسد که در شان این استان نیست.

وی تصریح کرد: در بحث توزیع کتاب هم صفر هستیم و اگر سالانه نمایشگاهی در تهران برگزار گردد، تبعیضی بین ناشرانی تهرانی و شهرستانی اعمال می‌شود و از سوی دیگر هزینه اجاره غرفه و اسکان سرسام‌آور شده است، به طوری که به عنوان ناشر برتر استان توانایی شرکت در این رویداد را نداریم و در این شرایط از دیگران نمی‌توان انتظاری داشت.

احدی عنوان کرد: در استان اردبیل هم نمایشگاه دایمی کتاب نداریم و کتابدار اثرها را با ۳۰ درصد تخفیف بدهد تا محصول به صورت امانی در کتابفروشی‌ فروخته و سهم نویسنده پرداخت شود.

وی اظهار کرد: توجه خاصی به بحث کتاب در استان اردبیل نمی‌شود و حتی برنامه‌هایی مانند رونمایی کتاب چندان نداریم؛ به طوری که سالانه نزدیک به ۷۰۰ عنوان کتاب در استان اردبیل چاپ می‌شود اما کسی نمی‌داند چه کتابی چاپ شده است.

مدیر انتشارات محقق اردبیلی با تاکید بر اینکه باید مرکزی برای عرضه تازه‌های چاپ و نشر در نظر گرفته شود، گفت: بیشتر مولفان توان توزیع ندارند و در نتیجه کتاب‌ها تلنبار می‌شود و در نتیجه انگیزه برای تولید اثرهای جدید را از بین می‌برد؛ پیش‌تر در سطح کشور مراکز توزیع وجود داشت اما با این وضعیت وحشتناک فرهنگی بسیاری از کتاب‌ها از بین رفته و در نتیجه علاقه به کتاب هم کمتر شده است.

وی اضافه کرد: رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما هم چه در سطح استانی و چه در سطح ملی گویی خواب هستند و غیر از هفته کتاب، هیچ برنامه‌ای در زمینه کتاب و کتاب‌خوانی ندارند و این روزها کتاب و کتاب‌خوانی مظلوم‌ترین مقوله در جامع است؛ به طوری که در گذشته برخی اداره‌ها به عنوان هدیه، کتاب خریداری و اهدا می‌کردند اما این فرهنگ هم از بین رفته است.

احدی با اشاره به افزایش یک تا ۲ درصدی نسخه‌های چاپ شده از سوی انتشارات محقق اردبیلی در سال جاری نسبت به سال گذشته، توضیح داد: علت این افزایش این است که عده‌ای در پی الزام مرکزهای آموزشی و علمی و پر کردن رزومه و ارتقای رتبه علمی نسبت به تالیف و چاپ کتاب اقدام می‌کنند ولی در مجموع محتواها نسبت به گذشته ضعیف‌تر شده است.

فضای مجازی خطری برای کتاب و کتاب‌خوانی نیست

وی در مورد تاثیر حضور در فضای مجازی بر میزان کتاب‌خوانی گفت: گرایش به فضای مجازی محدود به ایران نیست، اگرچه به نوبه خود تاثیرگذاری دارد و کودکی که ساعت‌ها از وقت خود را روزانه در شبکه‌های اجتماعی سپری می‌کند، بر میزان مطالعه او تاثیر می‌گذارد اما در نهایت باید توجه داشت که هیچ چیز جای کتاب را نمی‌دهد و در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه چنین شرایطی را نمی‌بینیم که ناشی از فرهنگ‌سازی و تبلیغ مناسب در آن جوامع است.

مدیر انتشارات محقق اردبیلی، فضای مجازی را به مثابه چاقویی دولبه دانست و در عین حال بیان کرد: اگر کتاب‌ها در کنار انتشار کاغذی به صورت دیجیتالی و صوتی نیز ارائه شود، امکان دسترسی به کتاب‌ها در فضای مجازی و در نتیجه نرخ مطالعه هم افزایش می‌یابد و افراد می‌توانند در شبکه‌های اجتماعی هم موضوع‌های مورد نظر خود را از منبع‌های معتبر پیگیری کنند.

وی اضافه کرد: بیش از ۳۰ اداره و نهاد مسئول مسائل فرهنگی در جامعه هستند اما هیچکدام دغدغه‌ای و برنامه‌ای برای بحث کتاب و کتاب‌خوانی ندارند و از سوی دیگر سیاست‌های کلان هم بیشتر بر موضوع معیشت متمرکز است و در نتیجه بودجه و تسهیلات خاصی به این حوزه اختصاص نمی‌یابد.

احدی با اشاره به لزوم اهتمام خود مدیران به بحث مطالعه تاکید کرد: انتظار می‌رود اداره‌های استان با خرید کتاب از ناشران و مولفان هم فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی را ارتقا دهند و به اقتصاد آنها کمک نمایند و هم به تقویت محتوای فرهنگی اداره‌ها کمک کنند.

وی افزود: متولیان فرهنگی هم جایگاه اجتماعی ندارند و گاه شاهد برخوردهایی ناشایست با نویسندگان هستیم که این وضع برخورد با اهل فرهنگ بازخورد خوبی نخواهد داشت؛ اگر بخواهیم کشور پیشرفت کند، باید در مسائل فرهنگی رشد کنیم که لازمه آن ارتقای سطح کتاب و کتاب‌خوانی است و اگر این فرهنگ رشد کند، در مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیز رشد خواهیم کرد.