چالش‌های جمعیتی قزوین زیر ذره‌بین ستاد استانی

مریم بیدخام، مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری قزوین در چهارمین جلسه ستاد استانی حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که عصر امروز ۱۶ آذر در سالن شهید سلیمانی استانداری برگزار شد، اظهار کرد: پنجره جمعیتی کشور در حال بسته شدن است و اگر وضعیت همین‌طور ادامه‌دار باشد، خانه‌ها از طراوت کودکان خالی خواهد شد.

وی ادامه داد: مطابق پیش‌بینی‌ها، اگر وضعیت فعلی ادامه‌دار باشد تا سال ۱۴۸۰ جمعیت ایران به ۳۰ میلیون نفر کاهش خواهد یافت که ۴۷ درصد آن هم سالمند خواهند بود، از تبعات سالمندی کشور می‌توان به کاهش نیروی کار، رکود اقتصادی و افزایش هزینه‌های بهداشتی و درمانی اشاره کرد.

مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری قزوین ضمن اشاره به هشدار مقام رهبری در دهه ۹۰ نسبت به مسئله پیری جمعیت، عنوان کرد: آمارها نشان می‌دهد در هشت ماهه نخست سال جاری در استان قزوین نسبت به مدت مشابه سال گذشته روند کاهش ۵.۵ درصدی در ولادت‌ها را داشته‌ایم و در این زمینه در رتبه ۲۵ یعنی تقریباً در انتهای جدول قرار داریم.

وی بیان کرد: دولت چهاردهم جوانی جمعیت را یکی از اصلی‌ترین محورهای فعالیت خود می‌داند و با رویکرد مسئله‌محوری تلاش در حل این بحران دارد، یکی از کمک‌هزینه‌هایی که دولت برای خانواده‌ها در نظر گرفته، ارائه کارت امید به مادرانی است که فرزندانشان از فروردین ۱۴۰۵ به بعد متولد خواهند شد و این کارت ماهیانه به مبلغ ۲ میلیون تومان شارژ خواهد شد.

وجود ۱۷ هزار زوج نابارور در استان قزوین 

بیدخام خاطرنشان کرد: ۱۷ هزار زوج نابارور در استان قزوین داریم که برای درمان آن‌ها نیازمند هم‌افزایی بین دستگاه‌های مسئول هستیم.

وی تأکید کرد: فرزندآوری یک امر فرهنگی بوده و با ابلاغیه، نامه و دستورالعمل به نتیجه نخواهد رسید بنابراین لازم است از تمام ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم تا شاهد ترویج فرهنگ فرزندآوری و داشتن خانواده‌های پرجمعیت باشیم.

مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری قزوین تصریح کرد: از جمله علل کاهش آمار فرزندآوری می‌توان به دغدغه‌ها و نگرانی‌های اقتصادی، ازدواج دیرهنگام و تقلید خانواده‌های جوان از یکدیگر اشاره کرد که مرتفع شدن این علل نیازمند برنامه‌های خلاقانه و مبتکرانه با استفاده از ظرفیت هنر و هنرمندان است.

پیشرفت ۶۷ درصدی واگذاری زمین به خانواده‌های سه فرزندی 

در ادامه این جلسه مجتبی دائی‌دائی، مدیرکل راه و شهرسازی استان قزوین در خصوص واگذاری زمین به خانواده‌های سه فرزندی و بیشتر اظهار کرد: تأمین زمین برای خانواده‌هایی که از تاریخ ۱۹ آبان ۱۴۰۰ صاحب فرزند سوم شده‌اند یا ۴ فرزند زیر ۲۰ سال دارند در دستور کار قرار دارد.

وی افزود: از سال ۱۴۰۰ تا پایان دی ۱۴۰۳ تعداد ۵۲۳۹ خانواده حائز شرایط جهت دریافت زمین بوده‌اند که به ۲۵ درصد آن‌ها یعنی ۱۲۹۱ خانواده زمین اختصاص داده شد، پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۴ تعداد ۴۶۵۱ خانواده تأمین زمین شوند و آمار خانوارهای تخصیص‌یافته به ۶۷ درصد ارتقا پیدا کند.

دائی‌دائی عنوان کرد: امسال پیش‌بینی سه قرعه‌کشی جهت واگذاری زمین را داشته‌ایم، نخستین قرعه‌کشی در خرداد ماه انجام شده که به ۲۶۱۱ خانواده زمین تخصیص شد، دومین قرعه‌کشی نیز طی روزهای اخیر در آذر ماه انجام و به ۲۷۶ خانواده زمین تخصیص شد و سومین قرعه‌کشی نیز در دهه فجر انجام می‌شود و در آن برای ۴۶۶ خانواده تأمین زمین خواهیم کرد.

وی به خانواده‌های حائز شرایط دریافت زمین تا پایان سال جاری اشاره و تعداد آنان را به تفکیک شهرستان‌ها چنین بیان کرد: در شهرستان قزوین ۲۹۵۴ خانواده، در شهرستان البرز ۱۵۰۳ خانواده، در شهرستان تاکستان ۱۰۹۶ خانواده، در شهرستان بوئین‌زهرا ۸۶۵ خانواده، در شهرستان آبیک ۴۳۳ خانواده و در شهرستان آوج ۱۶۶ خانواده تا پایان سال جاری حائز شرایط تأیید نهایی هستند.

این مسئول خاطرنشان کرد: در شهرستان‌های آوج و آبیک آمار خانواده‌های در انتظار زمین به صفر رسیده و همه خانواده‌های حائز شرایط، زمین خود را دریافت کرده‌اند، در حال حاضر در شهرستان البرز ۸۸۵ خانواده، در شهرستان تاکستان ۸۲۶ خانواده، در شهرستان بوئین‌زهرا ۵۶۴ خانواده و در شهرستان قزوین ۵۵۷ خانواده در انتظار دریافت زمین هستند.

وی تأکید کرد: در راستای تشویق به مهاجرت معکوس از شهر به روستا، روستاهایی که نسبت به استقبال از پذیرش مهاجران اقدام کنند، در بستر این روستاها نیز زمین‌های روستایی را تأمین خواهیم کرد تا آمار خانواده‌های در انتظار زمین در شهرستان‌هایی نظیر بوئین‌زهرا و تاکستان نیز کاهش یابد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان قزوین تصریح کرد: به خانواده‌های قزوینی هم که صاحب فرزند سوم یا بالاتر شوند، در کورانه، رزجرد و رشتقون زمین داده می‌شود.

سیر نزولی نرخ باروری در قزوین 

در ادامه این جلسه حسن طاهراحمدی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی قزوین اظهار کرد: کاهش جمعیت و کاهش نرخ باروری در آینده خطرات زیادی را برای کشور به‌دنبال دارد، این آمار تأسف‌بار است؛ نرخ باروری در کشورهای همجوار ما به‌جز ترکیه سه تا چهار برابر نرخ باروری در کشور ماست.

وی ضمن اشاره به پایین‌تر بودن نرخ باروری در استان قزوین از میانگین نرخ باروری در کشور، عنوان کرد: آمار ولادت و آمار ازدواج در استان قزوین از میانگین کشوری پایین‌تر بوده و آمار مرگ‌ومیر و طلاق در استان قزوین نیز از میانگین کشوری بالاتر است.

این مسئول در خصوص آمار رویدادهای حیاتی ۶ ماهه نخست سال جاری در استان قزوین نسبت به کشور تصریح کرد: میزان ولادت در ۶ ماهه نخست سال جاری در کشور ۱۰.۹، میزان مرگ ۵.۵، میزان ازدواج ۵.۳ و میزان طلاق ۲ درصد بوده است، در حالی که در همین مدت میزان ولادت در استان قزوین ۹.۶، میزان مرگ ۵.۶، میزان ازدواج ۴.۹ و میزان طلاق ۲.۲ درصد بوده است.

طاهراحمدی بیان کرد: برای افزایش جمعیت کشور لازم است آمار ازدواج و نرخ باروری افزایش پیدا کند تا از این بحران و چالش جمعیتی بیرون بیاییم، همچنین یکی دیگر از راهکارهای خروج از چالش جمعیتی کاهش مواردی از قبیل سقط جنین، نرخ طلاق، مرگ‌ومیر، مهاجرت و سن ازدواج است.

وی خاطرنشان کرد: آمار سقط جنین در کشور و همچنین در استان قزوین بالاست و بیش از ۹۰ درصد سقط جنین‌ها غیرمحسوس و غیرمشهود است، مرگ‌ومیر نیز امری اجتناب‌ناپذیر است اما بیشترین علت مرگ‌ومیر در کشور ما در سنین ۱۵ تا ۴۰ سال بر اثر تصادفات است که لازم است این مسئله نیز توسط نهادهای زیربط بررسی شود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی قزوین تأکید کرد: همچنین برای افزایش جمعیت کشور لازم است درمان زوجین نابارور را دستور کار قرار دهیم، در استان قزوین ۱۵ تا ۲۰ درصد زوج‌ها یعنی ۱۷ هزار زوج نابارور هستند.

وی تصریح کرد: مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی مرکز خوب و کارایی است اما لازم است تقویت شود، اغلب افرادی که نابارور هستند، به لحاظ مالی در شرایط مالی مناسبی نیستند که بتوانند از پس هزینه‌های بالای درمان ناباروری بربیایند، از مجموع ۱۷ هزار زوج نابارور در استان قزوین حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار زوج توان مراجعه جهت درمان ندارند، مراکز درمان ناباروری در این حوزه نیاز به حمایت دارند.

طاهراحمدی یادآور شد: تشویق به فرزندآوری صرفاً با اهدای زمین به خانواده‌هایی که صاحب فرزند می‌شوند، محقق نمی‌شود، در سال ۱۳۹۹ آمار متولدین ما ۱۴ هزار و ۷۰۰ نفر بود که این رقم در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۵ هزار نفر رسید، از سال ۱۴۰۰ به بعد آمار موالید استان در سیر نزولی قرار گرفت، به طوری که در سال ۱۴۰۱ تعداد ۱۴ هزار و ۲۷۷ نوزاد، در سال ۱۴۰۲ تعداد ۱۴ هزار نوزاد و در سال ۱۴۰۳ کمتر از ۱۳ هزار نوزاد در استان متولد شدند، در سال جاری نیز تاکنون کمتر از ۱۲ هزار نوزاد در استان متولد شده‌اند.

وی اظهار کرد: بنابراین با وجود مشوق‌های موجود از قبیل اهدای زمین، مشاهده می‌کنیم که نرخ باروری در استان کاهشی بوده است، حتی در برخی موارد نیز دادن بعضی از امکانات آثار منفی دارد که البته نمی‌توان این آثار منفی را در جلسات عمومی عنوان کرد.

موفقیت ۱۵ تا ۲۵ درصدی مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی

مرتضی سیاهکالی‌مرادی، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه پژوهش جهاد دانشگاهی قزوین اظهار کرد: سالیانه حدود ۳۰۰۰ مراجعه‌کننده جهت دریافت خدمات به مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی مراجعه می‌کنند که برای حدود ۷۰۰ نفر تشکیل پرونده می‌شود، در درمان‌ نیز از سه روش دارو درمانی، IUI و IVF استفاده می‌شود.

وی ضمن اشاره به آمار ۱۵ تا ۲۵ درصدی موفقیت درمان در این مرکز ادامه داد: تعرفه‌های مرکز درمان ما نیمه‌دولتی است، اما با توجه به اینکه اتاق عمل نداریم، مراجعین جهت انجام عمل جراحی به پایتخت مراجعه می‌کنند.

سیاهکالی‌مرادی عنوان کرد: ما در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی چهار متخصص زنان و ۲ فوق‌تخصص یا فلوشیپ داریم، در حالی که در کل استان قزوین تنها ۲ فلوشیپ داریم، اگر مرکز درمان ناباروری ولایت و مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی با هم ادغام شوند در حوزه درمان ناباروری در استان قزوین شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود.