الي گشت/بوشهر شهري بندري در کنار سواحل خليج فارس و مرکز استان بوشهر است. اين شهر قدمتي هزاران ساله دارد و عمر آن به دوران ساسانيان مي رسد. سواحل زيبا، نخلستان هاي سرسبز و بناهاي تاريخي آن را به مقصدي جذاب براي گردشگري تبديل کرده است. اما کشتي رافائل يکي از جاذبه هاي ديدني و پرماجرايي اين شهر است که در سال ۱۹۷۶ توسط دولت پهلوي به عنوان تسويه بدهي تسهيلاتي که از سال ها قبل گرفته شد و دليل آن هم عدم توانايي ايتاليايي ها براي بازپرداخت بدهي قبلي شان نيز بود. در ادامه همراه الي گشت باشيد تا بيشتر درباره ي کشتي رافائل در بوشهر خدمتتان شرح دهيم.
کشتي رافائل در زمان ورودش به ايران از ايتاليا در بندر بوشهر ايران پهلو گرفت و به يکي از جاذبه هاي شهر بوشهر تبديل شد؛ علاوه بر اين کشتي ايتاليايي رافائل سرگذشت پرماجرايي هم داراست که در ادامه به آن خواهيم پرداخت. بندر بوشهر يکي از شهرها و مرکز استان بوشهر از استانهاي جنوب غربي ايران است. اين شهر از سمت شمال، غرب و جنوب به خليج فارس محدود شدهاست. اين کشتي در سال ۱۹۷۶ توسط دولت پهلوي به منظور بازپرداخت بدهي ايتاليا گرفته شد و بندر بوشهر نيز پهلو گرفت.
معرفي کشتي رافائل
پهناي کشتي رافائل ايتاليايي حدود ۶۰ متر و گنجايش ۱۸۰۰ مسافر را نيز داراست. اين کشتي لقب شهرکت تفريحي و تجملاتي را به خود گرفته و دليل آن هم وجود امکانات متنوع و کافي بوده که در آن نيز فراهم وبده است. از جمله اين امکانات نيز عبارتند از ۶ استخر مخصوص کودکان و بزرگسالان، ۷۵۰ سوئيت بزرگ و کوچک که در آن حمام هايي با مرمرهاي گران بهاي ايتاليايي نيز ساخته شده بودند. همانطور که مشاهده مي کنيد اين کشتي بسيار بزرگ و با عظمت بوده و تمامي امکانات رفاهي و تفريحي را در بالاترين سطح انتظار برآورده مي ساخت. از ديگر امکانات کشتي رافائل مي توان به سالنهاي سينما و تئاتر، زمينهاي ورزشي، استخر، هتل، تالارهاي باشکوه، رستوران و … نيز اشاره کرد. هيچ کدام از کشورهاي پيشرفته ي آن زمان چنين کشتي را نداشتند. هدف از خريد رافائل اين بود که در يکي از جزاير ايران مستقر شود و جاذبه اي براي جهانگردان خارجي، از جمله ثروتمندان کشورهاي حاشيه خليج فارس باشد تا براي مدتي از امکانات تفريحي آن استفاده کنند.
معماري کشتي رافائل
کشتي رافائل در بوشهر داراي ۱۸ آسانسور در طبقات مختلف داشت و حدود ۳۰ سالن براي برگزاري جشن ها، مهماني ها و اجراي نمايش ها و همچنين چند باشگاه ورزشي و پرورش اندام نيز دارا بود. اين کشتي در از کتب تاريخي حتي با عنوان تايتانيک ايران هم لقب گرفته است. گفته شده روزي که رافائل از ايتاليا به سوي ايران حرکت کرد، مردم ايتاليا آن را با اشک بدرقه ميکردند؛ چون کشورشان مثل ايران ثروتمند نبود و مجبور بودند کشتي را که خودشان ساخته بودند به ايران بفروشند.
ماکت کشتي ميکل آنژ
اندوه ايتاليايي ها براي از دست دادن کشتي رافائل
اين کشتي در ميان اندوه و اشک ايتاليايي به سمت ايران خرامان خرامان حرکت کرد و هيچ منفعتي براي خطوط دريايي کشتيراني ايتاليا به همراه نداشت. اما نبايد اين موضوع را ناديده بگيريم که ايتاليا با ساخت اين کشتي توانست صاحت نام برترين کشور براي ساخت کشتي هاي بي نظير را براي خود کسب کند و رافائل و ميکلانژ توانستند براي اين کشور تبليغات خوبي باشند.
زماني که دو کشتي رافائل و ميکلانژ به ايران رسيدند يکي در بندرعباس و ديگري در بندر بوشهر پهلو گرفتند. ميکلانژ را به بندرعباس و رافائل را به بوشهر فرستادند. حالا ديگر رافائل مال ايران بود و خيلي ها براي ديدينش به بوشهر ميآمدند تا مدتي را هرچند کوتاه در اين کشتي بگذرانند. جشنهاي زيادي در تالارهاي رافائل برگزار ميشد. رافائل در آن زمان همتا نداشت. البته ميکلانژ هم همراه رافائل به ايران آمد، امابه هيچ عنوان با رافائل قابل قياس نبود.
از اين معامله تنها ايران توانسته بود که سود ببرد. رافائل در سال ۱۹۶۵ تا ۹۰ ميليون دلار قيمت گذاري شده بود، اما ايتاليا از سرناچاري و اجبار و شرايط بحراني اقتصادي، ده سال بعد رافائل و ميکلانژ را که حدود ۴۵ ميليون دلار قيمت واقعي داشتند، هر کدام به مبلغ دو ميليون دلار به ايران فروخت! اين دو خواهر زيبا در بهار سال ۱۳۵۶ قدم به آبهاي گرم خليج فارس گذاشتند و به محض ورود از يکديگر جدا شدند.
تاريخچه ساخت کشتي رافائل
رافائل نام نخستين طرح کشتيهاي «ميکل آنژ» و «رافائل» در سال ۱۹۵۸ ميلادي کشيده شد است ميباشد. قرار بود هنر تاريخي طراحي ايتالياييها با هنر و صنعت مهندسي کشتيسازي آن زمان در هم ممزوج شود و دو شناور بزرگ را ايجاد کند. طراحيها در ابتدا، دو کشتي را با بدنهٔ سياه رنگ و دو دودکش بزرگ سفيد نشان ميداد. اما برخلاف ديدگاه سنتي کشتي سازان ايتاليايي، طراح اين پروژه تصميم به طراحي يک کشتي مدرن گرفت؛ در سال ۱۹۶۲ ابتدا کليد ساخت خواهر کوچکتر، کشتي ميکل آنژ زده شد. پنج ماه بعد ساخت جفت بزرگتر اين کشتي آغاز شد و رافائل نيز رخ نشان داد.
کشتي رافائل و ميکل آنژ
در زمان جنگ ايران و عراق کشتي رافائل مورد هدف موشک هاي عراقي قرار گرفت و بسياري از قسمت هاي آن خراب شد و اگرچه قابل تعمير بود اما هيچ اقدامي براي نجات آن انجام نشد. تمام تجهيزات و امکانات کشتي در حد امکان باز شد، بطوريکه سيستم مخابراتي داخل کشتي در پايگاه دريايي بوشهر بعنوان يک تلفن داخلي مورد استفاده قرار مي گرفت. همچنين سيستم مخابراتي اين کشتي تا سال ۱۳۸۴ فعال بود و اغلب منازل مسکوني از آن استفاده مي کردند.
جالب است بدانيد که در طول جنگ با يدک کش محل قرار گيري اين کشتي را ۱۰۰۰ متر در کنار ساحل جابه جا کردند اما مجدد توسط يک موشک مورد اصابت قرار گرفته و بعدها به زير آب رفت. بعد از آن نيز هيچ اقدامي براي نجات اين مرواريد گران بها انجام نشد و رافائل در اعماق خليج فارس غرق شد و مورد هجوم غواصان محلي نيز قرار گرفت. تمامي گنجينه هايي که درون اين کشتي به کار برده شده بود به يغما برده شود و تنها براي مدت ۷ سال توانست در آب هاي نيلگون خليج فارس جلوه گري کند.
در حال حاضر پس از اينکه سال هاي اين کشتي عظيم الجثه در زير آب قرار گرفته است اقدام به برش زدن بدنه و فروش آن گرفته اند. کشتي رافائل ايتاليايي در عمق ۷ متري دريا و در فاصله ۲ کيلومتري نيروگاه اتمي بوشهر نيز قرار گرفته است.
بازار