نظریه بازی و سرنوشت قطار خصومت ایران و آمریکا

آخرين خبر/ يادداشت علي قاسمي کارشناس ارشد روابط بين الملل - مطالعات خاورميانه را درباره تنش جديد بين ايران و آمريکا ميخوانيد : آينده روابط  ايران و امريکا  در سايه دور جديد تنش ها بين دو کشور مورد توجه محافل سياسي – انديشکده هاي بين المللي و رسانه هاي جهاني است . سفر « آبه شينزو » نخست وزير ژاپن در تهران با هدف ميانجيگري و گشايش در منا سبات ايران و آمريکا صورت گرفته بود . اما ترامپ با تحريم بخش پتروشيمي ، تروريستي قلمداد کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ، تشديد تحريم ها عليه جمهوري اسلامي، تعيين شروط 12 گانه از سوي پمپو وزير خارجه دولت ترامپ ، و انفجار نفتکش ها در درياي عمان همزمان با حضور « آبه شينزو » در تهران در ذيل استراتژي فشار- مذاکره -  سازش موجبات عقيم سازي سفر « آبه شينزو » در تهران را در نطفه فراهم ساخت . به عبارتي ترامپ خود عامل به شکست کشاندن ميانجيگري ژاپن در تهران گرديد .نويسنده گذشته از تحليل هاي رايج  در مورد سفر« آبه شينزو » از پنجره ديگري به ديدار وي از ايران نگاه انداخته است . ايران در دو دهه اخير مذاکرات زيادي با امريکا بر سر موضوعات مهم منطقه ايي و مسايل جاري بين دو کشور از جمله در مورد عراق ، افغانستان و مسايل هسته ايي انجام داده است . برنامه جامع اقدام مشترک و يا برجام نتيجه مذاکرات بين ايران و امريکا و سه کشور اروپا يي و روسيه است . اين مذاکرات از استقبال تهران به ديپلماسي مذاکره و تلاش جمهوري اسلامي براي حل و فصل اوضاع پر تنش منطقه ايي و حتي در موضوع مهمي مانند برنامه هسته اي با امريکا حکايت دارد . در واقع تهران هراسي از مذاکره ندارد و از مذاکره فرار نمي کند . مذاکره ابزارو مکانيزم کارا در ديپلماسي هر کشور از جمله تهران درتامين منافع  و امنيت ملي و تامين حقوق ملت ايران است . اما يکجانبه گرايي ، بدعت گذاري و قانون فرا سرزميني ، ناديده گرفتن حق حاکميت ملت ها بر سرنوشت خويش ، بي احترامي به توافق ها ي بين المللي مانند برجام موجبات بي اعتمادي از سياست هاي واشنگتن را در دنيا کليد زده است . 87% از مردم جهان عرب در نظر سنجي عمومي اخير که در 11کشور عربي که 85% جمعيت عربي را در خود جاي دادند برگزار شد آمريکا را منشا بروز ناامني و تهديد جدي امنيت خاور ميانه تلقي کردند . ترامپ با خارج کردن آمريکا از برجام و تشديد تحريم ها عليه تهران ارتفاع ديوار بي اعتمادي بين دو کشور را بلندتر کرده است وبه تعداد قفل هاي درهاي مذاکرات افزوده است . ترامپ سياست چماق و هويچ را در مورد جمهوري  اسلام ي ايران در موضوع مذاکره در پيش گرفته است و تلاش دارد تا با اعمال نسخه کره شمالي راه درمان اين مساله را از مسير تحريم هاي فزاينده در ذيل استراتژي فشار – مذاکره پيدا کند . اما مسيري که ترامپ براي رسيدن به مذاکره با تهران در پيش گرفته است مسير انحرافي، پرهزينه و پرتنش است . تحريم هاي تازه عليه دفتر رهبر معظم انقلاب و حتي اعلام احتمال تحريم وزير امورخارجه ايران به خصومت هاي تازه و وخامت اوضاع مي انجامد . واقعيت اينست آمريکا امروز در گروگان شاهين هاي شکاري و لابي قدرتمند اين کشور است . لابي ها در امريکا تعيين کننده تراز دستگاههاي اجرايي هستند . جان بولتون مشاور امنيت ملي و مايک پمبئو وزير امور خارجه اين کشور صداي اين لابي در دولت امريکا است . اين شاهين ها در دولت ترامپ بر طبل تخاصم و ايجاد نزاع با تهران مي کوبند. اما اکثريت و قوه عاقله در امريکا از جنگ پرهيز و با آن مخالف است . تندروي جان بولتون حتي صداي ترامپ را در آورده است اما متاسفانه ترامپ با خروج از برجام و اعمال تحريم ها عليه تهران در همان مسير جان بولتون و لابي مورد حمايت او در امريکا حرکت مي کند . ترامپ از مذاکره بدون پيش شرط با تهران سخن مي گويد . اما سيگنال هاي ارسالي وي براي تهران نشانه ايي براي ذوب شدن يخ هاي بي اعتمادي و گشودن درهاي مذاکرات نيست . به گمان نويسنده با وجود ديوار بي اعتمادي و رفتارهاي متناقض ترامپ در رابطه با جمهوري اسلامي و بنا بر نظريه بازي ها در رشته روابط بين الملل که تابع سود و زيان است وقوع جنگ ارادي بين دو کشور در مقطع کنوني بسيار ضعيف است . اما بايد با عقلانيت و تدبير و در اين شرايط از وقوع جنگ ناخواسته بين ايران و امريکا جلوگيري کرد. جنگي که هيچ يک از طرفين اراده ايي به وقوع آن ندارند . اعلام احتمال تحريم ظريف وزير امور خارجه جمهور ي اسلامي ايران نمي تواند دال بر صداقت ترامپ در مذاکره بدون پيش شرط با تهران تلقي شود . سرانجام اينکه ترامپ بايد بداند نسخه کره شمالي در مورد ايران پاسخگو نيست و باب  مذاکره با ايران با اعزام ناو ابراهام لينکلين به خليج فارس ، ورود پهباد پيشرفته جاسوسي 120 ميليون دلاري به آب هاي سرزميني ايران و تحريم احتمالي ظريف وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران باز نمي شود . گشايش در روابط دو کشور بنابر نظريه بازي، قواعد و شرايط خاص خودش را دارد واز حرفه ايي گري و حسابگري تبعيت مي کند . بازگشت واشنگتن به برجام و اجراي تعهدات مندرج در برنامه جامع اقدام مشترک و احترام به حقوق ملت ايران و برداشتن تحريم ها عليه آن و پرهيز از هرگونه خصومت ورزي عليه ايران مي تواند پا شنه در را به سوي مذاکرات بازکند . ترامپ با خروج از برجام بردرهاي مذاکرات که بازبود قفل زد و ديوار بي اعتمادي بين تهران – واشنگتن را بلندتر کرده است . اما ترامپ در اين شرايط و بنا بر نظريه بازي هاي تا قبل از انتخابات رياست جمهوري که 18 ماه ديگر در امريکا برگزار مي شود منطقا به جنگ ارادي با تهران نمي انديشد . تنها گزينه و چاره امريکا در اين مقطع با تهران مذاکره است . عدم ورود امريکا به اقدام نظامي عليه ايران در اثر تشديد تنش ناشي از ساقط شدن پهباد جاسوسي اين کشور را بايستي در ذيل اين نظريه تحليل کرد. هر چند دلايل زيادي در باز داشتن واشنگتن در اين مقطع از هرگونه اقدام نظامي عليه جمهوري اسلامي وجود دارد . قدرت نظامي و توان موشکي ايران ، عدم همکاري و همراهي چين ، روسيه اتحاديه اروپا با امريکا از اقدام نظامي عليه جمهوري اسلامي ايران ، تاثير هر گونه اقدام نظامي عليه تهران برامنيت نفت جهاني و تنگه هرمز و نيز بر امنيت متحدين امريکا  مانند عربستان و اسراييل ، هزينه بر بودن اقدام نظامي و تاثير آن بر اوضاع داخلي و  انتخابات رياست جمهوري اين کشور و طولاني شدن صف مخالفين ترامپ در داخل  از جمله اين دلايل مي باشند. سرانجام اراده اي از سوي دو کشور براي وقوع جنگ  نيست . اما بايد از وقوع هرگونه جنگ ناخواسته جلوگيري کرد . در اين بين نبايد از نقش منفي فزاينده و مخرب کشورهاي منطقه ايي مانند عربستان و اسراييل در روابط ايران و امريکا غافل بود . بنا بر نظريه بازي ها مذاکره احتمالي بين تهران – واشنگتن منتفي نيست . اما متاسفانه کليدهاي ترامپ در شرايط کنوني بر درهاي بسته مذاکرات قفل تازه مي زند و دو کشور را از کم کردن ارتفاع ديوار بي اعتمادي و مسير مذاکره دور مي سازند . ترامپ براي مذاکره چاره ايي جز تغيير مسير و تجديد نظر در استراتژي فشار -مذاکره - سازش با ايران ندارد . احترام به حقوق ملت ايران و پياده شدن ترامپ از قطار خصومت با تهران مي تواند نشانه هايي از اين تغيير مسير باشد و به کاهش تنش و بهبود اوضاع در آينده روابط دو کشور کمک کند . قطار ي که مي تواند همچنان در مسير خصومت حرکت نمايد و يا به سوي صلح و دوستي با تهران تغيير مسير دهد و سرنوشت و فصل تازه ايي را بين تهران – واشنگتن و حتي براي خاور ميانه و ساير ملت ها رقم بزند . همراهان عزيز ، آخرين اخبار استان مازندران را به صورت لحظه اي و فراجناحي در بسترهاي زير دنبال کنيد : آخرين خبر مازندران در تلگرام : http://T.me/joinchat/AAAAAECg77_wr3btFfTRpQ آخرين خبر مازندران در اينستاگرام : https://instagram.com/mazandaran_today آخرين خبر مازندران در سروش : http://sapp.ir/Mazandaran.Online آخرين خبر مازندران در ايتا : http://eitaa.com/joinchat/157483008Caead0dc3a9