انتقال آب؛ طرحی برای نابودی خزر یا نجات سمنان؟

خبرآنلاين/پروژه انتقال آب خزر، دو قطبي عجيبي را در ميان مردم و کارشناسان به وجود آورده است. مهر تاييد رييس سازمان محيط‌زيست بر پروژه انتقال آب خزر به فلات مرکزي، حواشي زيادي به وجود آورده است؛ گروهي به شدت با اين اتفاق مخالفند و اين تصميم را مساوي با مرگ محيط زيست خزر مي‌دانند، به اعتقاد گروهي ديگر هم انتقال آب، تنها راه حل انتقال آب به سمنان است. به نظر مي‌رسد اين اختلاف نظر تنها بين کارشناسان وجود ندارد، در نظرخواهي که چند روز پيش در خبرگزاري خبرآنلاين برگزار شد هم مردم چنين نظراتي داشتند. موافقان گروه ۱: براي نجات سمنان آب را انتقال دهيد کاربران موافق طرح انتقال آب بر اين باور بودند که به علت شرايط خشکسالي که در استان سمنان وجود دارد، اين پروژه حتما اجرا شود، فارغ از اين که چنين اتفاقي چه پيامدهايي براي محيط زيست دارد. براي مثال برخي از کاربران در اين رابطه نوشته بودند: «البته ممکنه با اين کار تنظيم محيط زيستي منطقه بهم بخوره اما خيلي از هموطنان تا شايد ۳ نسل يا بيشتر ممنون خواهند بود.آب در فلات مرکزي يعني هواي بدون ريز گرد و انسان‌هاي سالم.» «اتفاقيه که علي‌رغم مخالفت ها گرچه مخالفت هاي بحقي هم باشه بايد بيفته، بحث سر محيط زيست انسان در مقابل محيط زيست عموميه، معلومه برنده کيه، فقط بايد تلاش کنيم هزينه هاي محيط زيستي طرح کمتر باشه، اگه بشه براي طرح از شرکت هاي بين المللي که تو اين زمينه ها فعاليت داشتند استفاده بشه بهترين نتيجه با کمترين هزينه خواهيم گرفت. فقط تعجب من از اينه که اين طرح ها تا حالا چرا رو زمين موندن» «ما که ديگه تو خزر يه سهم جزئي داريم و درحد ده درصدشو داريم حداقل با اين کار کمي آب به فلاتمان بياريم.» «اين کار بايد خيلي زودتر بررسي و در صورت قابل اجرا بودن اجرا مي شد و براي کاهش آثار زيست محيطي مي‌توان با استفاده از تونلها در قسمت‌هاي قابل اجرا اين کار را به سر انجام رساند.» موافقان گروه ۲: آب را انتقال بده تا همسايه‌ها انتقال نداده‌اند برخي ديگر از کاربران هم با اشاره به سهم ۴ کشور از درياي خزر اعلام کرده بودند که ايران بايد از اين فرصت استفاده کند: «باتوجه به اولويت‌هاي انتقال آب به‌صلاح مردم است و آب درياي خزر را درصورت استفاده نکردن چهار کشور ديگر از آن منتفع خواهند شد و در سال‌هاي آتي نيمي از کشور بيابان مي‌شود.» «درياچه خزر از طريق کانال ولگا دن به آب‌هاي آزاد ارتباط داره، نگراني در مورد پايين اومدن سطح آب وجود نداره، تنها مساله سر شوري آب خزره که چون قرقيزستان و ترکمنستان طرح‌هاي به مراتب عظيم‌تر از طرح ايران ايجاد کردن، دير يا زود آب خزر سطح شوريش بالا ميره، پس تو اين شرايط ما بايد خودمونو از منافعش برخوردار کنيم.» اما علي ميرچي، استاد مهندسي منابع آب دانشگاه ايالتي اوکلاهوما، چند روز پيش در گفت‌وگويي با خبرآنلاين با چنين نظراتي به شدت ابراز مخالفت کرد. او در اين رابطه توضيح داد «نقد من پايه‌اي‌تر است، مسئله اصلي اين است که توجيه اجراي اين طرح به اين صورت در اين مقطع چيست؟ تنها در صورتي بايد به اين سمت برويم که تمام راه حل ‌ها انجام شده باشد.» مسعود تجريشي، معاون سازمان حفاظت از محيط زيست هم در گفت‌وگو با خبرآنلاين گفت که وزارت نيرو به آن‌ها اعلام کرده که هيچ راه حل ديگري براي سمنان ندارند و مسئوليت اين حرف بر عهده وزارت نيرو است. مخالفان گروه ۱: براي انتقال آب خيلي زود است برخي کاربران خبرآنلاين هم که با اين پروژه مخالف بودند، نظرات مشابهي داشتند: «راه حل مشکل کمبود آب در هيچ جاي کشور از طريق انتقال آب بين حوضهاي حل نميشه. تنها راه اينه که با مصرف بهينه، نيازها رو از طريق منابع همان منطقه رفع کرد و انتظار و وابستگي جديد بوجود نياورد.» در واقع اين گروه از افراد که نظرات کمي از آن‌ها در ميان کامنت‌ها مشاهده مي‌شد بر اين نظر بودند که با اجراي راهکارهاي ديگر امکان نجات سمنان از خشکسالي وجود دارد و اصلا نيازي به اجراي چنين طرح‌هاي سازه‌اي نيست. مخالفان گروه ۲: انتقال ندهيد، خزر خشک و هيرکاني نابود مي‌شود اما دليل بيشتر کاربران براي مخالفت با پروژه انتقال آب، پيامدهاي زيست‌محيطي اين موضوع است، پيامدهايي که در گزارش‌هاي مختلفي از آن در فضاي مجازي منتشر شده است؛ از خشک شدن خزر تا نابودي درياي خزر. در بخشي از کامنت‌ها آمده است: «جز بدبختي چيز ديگري نمي‌بينم، کارشناسان محيط زيستي که چنين پيشنهاداتي دادند، چندبار امتحان، درياچه اروميه، رودخانه زاينده رود، مگر نابود نشد.کلا مي‌خواين شمال نابود بشه؟» «اول که نظر اين مردم اگه مهم بود اينها اين کار رو نميکردند دوم هر منطقه بايد با توجه به اقليم خودش پيشرفت کنه نه تغيير در طبيعت ،سوم ما اتلاف زياد در استفاده از منابع آبي داريم بهتر است که از اون طرف جبران کمبود آب رو انجام بديم يعني استفاده از پساب هاي تصفيه و کم کردن اتلاف شبکه آب و همينطور اصلاح کشاورزي» «اين رييس محترم باتجربه سازمان محيط زيست اصولا تصميمات عجيب غريب زياد ميگيره به جزاين شاهکارفعلي دستور تعطيلي مدارس طبيعت رو هم که محيطي بي نظير براي رشد فکري و فرهنگي بچه ها بود رو هم صادر کرد.» «تغيير اقليم آن هم به روش مصنوعي نه تنها هيچ سود و منفعتي ندارد بلکه باعث به هم خوردن ساختار اکولوژيک منطقه مي‌شود،در يک کلام کوير بايد کوير باقي بماند و جنگل و مرتع و دريا هم جنگل و مرتع و دريا ،کارهايي از اين دست فقط باعث نابودي منابع مالي بدون ذره اي راندمان مي‌شود.» «يک طرح بي معني با هزينه بسيار زياد و با اثرات زيست محيطي فراوان.متاسفانه نگاه توسعه محور ما منطقه محور هست نه ملي لذا حاضر هستن براي توسعه يک منطقه ي داراي رانت دست به کارهايي بزنن که داراي زيان هاي بسيار هست.به طور مثال اگر به تراکم صنايع در کشور نگاه کنيد متوجه ميشين چي ميگم.» براي مثال اين ۳ کاربر معتقد بودند که با اجراي اين پروژه درياي خزر به طور کلي خشک مي‌شود، اين در حالي است که هنوز هيچ گزارش علمي اين موضوع را اثبات نکرده است. «اين‌کار يعني نابودي درياچه خزر يعني همه بلايي که شوروي سابق برسر درياچه اورال آورد و آن را نابودکرد بعد به جاي درياي خز ر بايد بگوييم بحرالميت (آب‌مرده)مثل درياچه زيبا و با عظمت اورال که از نقشه جهاني حذف شد.» «واقعا افتضاحي است که ننگش تا ابد بر عهده کساني خواهد بود که عامل اين جنايت زيستي شوند ، خزر بايد در خزر بماند ، خزر براي همه ما ايرانيان است ولي بايد به احياي بيشتر آن کمک کرد ،نه اينکه کمر ببنديم برنابودي آن.» «خشک ميکنن بعد کارگروه تشکيل ميدن براي احياء اون اين قصه آشنا نيست.خود شمال داره با بي آبي دست و پنجه درد ميکنه واقعا جاي تاسف داره.» موج مخالفت با انتقال آب در اينستاگرام در نظرخواهي خبرآنلاين که در اينستاگرام برگزار شد هم اکثر نظرات به همين شکل بود و بيشتر مخاطبان از خشکي خزر نوشته بودند. يکي از مخاطبان نوشته بود: فقط همين خزر را خشک نکرده بوديد. اما يکي از مخالفان نظر ديگري داشت، به گفته‌ي او اين طرح در ابتدا بايد مدل‌سازي شود تا بعد از مشخص شدن پيامدهاي احتمالي آن درباره‌اش تصميم گرفت. کاربر ديگري هم نظر نسبتا متفاوتي به اين پروژه داشت. به نظر او انتقال آب به سمنان از نظر اقتصادي به صرفه نيست و نگاهي سياسي به آن وجود دارد. جواب سازمان محيط زيست به بيشتر مخالفان؛ با شروطي که گذاشته‌ايم جلوي اين اتفاقات را مي‌گيريم البته سازمان محيط زيست مدعي شده است که قرار دادن ۲ شرط مهم براي اين پروژه وقوع جلوي پيامدهاي زيست‌محيطي طرح انتقال آب را گرفته است، شروطي درباره مسير انتقال و عمق برداشت آب از درياي خزر. تجريشي در اين رابطه  گفت: « اگر شروط ما اجرا نشوند مي‌توانيم جلوي اين پروژه‌ها را بگيريم. قبلا هم اين اتفاق افتاده است، دو سال پيش براي پروژه‌اي در چغاخور در بروجرد اين کار را کرديم، در کوه رنگ وزارت نيرو فقط ۳ مورد از تعهداتش را انجام داد، ما شکايت کرديم و کارگاه تعديل شد. يک ماه پيش هم سازمان محيط زيست سه مدير وزارت نيرو را به دادگاه معرفي کرد و آن‌ها به زندان رفتند.» در واقع سازمان محيط زيست، مدعي شده است که براي مقابله با پيامدهاي ايران بحران شروطي قرار داده است. اما در رابطه با اين که چرا با اين سرعت به سراغ انتقال آب رفتيم مسئولين را بر عهده وزارت نيرو قرار داده است. همراهان عزيز ، آخرين اخبار استان سمنان را به صورت لحظه اي و فراجناحي در بسترهاي زير دنبال کنيد : آخرين خبر سمنان در تلگرام : https://t.me/joinchat/AAAAAENNWvIqZvWEhdCBvg آخرين خبر سمنان در اينستاگرام : https://instagram.com/semnan_today آخرين خبر سمنان در سروش : http://sapp.ir/Semnan.Online آخرين خبر سمنان در ايتا : http://eitaa.com/joinchat/163446784C56991a062c