مرجع تقلید اصلاح طلبان از زنجان می‌آید؟
رويداد 24/ پس از درگذشت آيت الله صانعي که مرجع تقليد بخش عمده‌اي از اصلاح طلبان بود، حالا اين سوال پيش آمده که مرجع تقليد اين جريان سياسي کدام شخصيت است.
با درگذشت آيت الله صانعي، اتفاق مهم ديگري هم رخ داد. صانعي در يازده سال گذشته و بعد از وفات آيت الله منتظري، مرجع تقليد بسياري از روشنفکران ديني و افرادي بود که به فقه پويا اعتقاد داشتند. چهار سال قبل هم آيت الله موسوي اردبيلي دار فاني را وداع گفت که هر چند نه به اندازه آقايان صانعي و منتظري، اما او هم مرجع تقليد مشهوري براي اصلاح‌طلبان به شمار مي‌رفت.
حالا اصلاح‌طلبان به سراغ کدام مرجع تقليد مي‌روند؟ معمولا در چنين مواقعي نماز ميت تکليف مرجع تقليد را مشخص مي‌کند؟ يکي از رسوم نانوشته مرجعيت شيعه اين است که مقلدان يک مرجع تقليد، عموما بعد از وفات او از همان روحاني که نماز ميت را اقامه کرده باشد تقليد مي‌کنند. در واقع مسئوليت اقامه نماز ميت به فردي سپرده مي‌شود که از نظر نزديکان آن مرجع تقليد، نزديک به مشي و مرام او بوده است. چنانچه آيت‌الله جوادي آملي نماز ميت مرحوم آيت‌الله بهجت را اقامه کرد و آيت‌الله وحيد خراساني، نماز ميت آيت‌الله فاضل لنکراني را خواند اما نماز ميت هر سه مرجع تقليدي که نزديک به جريان اصلاح‌طلب بودند، به يک نفر سپرده شد؛ آيت‌الله شبيري زنجاني!
سابقه آيت الله شبيري زنجاني
آيت الله شبيري زنجاني ۹۳ ساله حالا مسئوليت مهمي را بر دوش خواهد داشت. وي بر خلاف سه روحاني ياد شده، تا امروز مسئوليت سياسي در ايران نپذيرفته اثرگذاري بسيار قابل توجهي در حاکميت دارد؛ چنانچه گفته مي‌شود توصيه‌هاي او به مقامات ارشد نظام معمولا بي‌جواب نمي‌ماند و بارها براي آزادي افرادي مثل محسن ميردامادي، علي شکوري‌راد و احمد منتظري از زندان پادرمياني کرده است.
۲۴ سال ۱۳۷۳ بعد از وفات آيت‌الله حاج شيخ محمدعلي اراکي، مرجع بزرگ شيعيان مشهور به شيخ الفقها، جامعه مدرسين حوزه علميه قم اسامي هفت نفر از مراجع تقليد را به عنوان علماي جايزالتقليد اعلام کرد. آيات خامنه‌اي، فاضل لنکراني، ميرزا جواد آقا تبريزي، محمدتقي بهجت، حسين وحيد خراساني، سيد موسي شبيري زنجاني و ناصر مکارم شيرازي هفت مرجع تقليدي بودند که نام آنها اعلام شد. هنوز هم بعد از نزديک به ربع قرن، نام شبيري از اين فهرست حذف نشده است. هر چند سه نفر از اين مراجع وفات کرده‌اند و آيت الله سيستاني، صافي گلپايگاني و نوري همداني جايگزين آنها شده‌اند. با اين حال اين فهرست نشان از جايگاه بالاي شبيري زنجاني در ايران دارد.
سال گذشته او به خاطر بيماري کروناي نزديکانش مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت، اما مهمترين چالش او در اين چند سال، ديدار با سيدمحمد خاتمي بود که موجب انتقاد تند آيت‌الله يزدي از اين مرجع تقليد شد که با ادبياتي شوکه‌کننده خطاب به يک مرجع تقليد نوشت: «چگونه مي‌شود حضرتعالي که فرصتي براي ملاقات با هيات رئيسه مجمع عمومي اساتيد را نداريد، فرصت مي‌کنيد در منزل آقايي در تهران حاضر شويد و با اين آقايان ملاقات داشته باشيد!... يادآور مي‌شوم مقام و احترام شما در سايه احترام به نظام اسلامي حاکم، رهبري و شأن مرجعيت است، پس لازم است اين احترام و شئون مرجعيت را رعايت فرموده و ترتيبي اتخاذ فرمائيد اينگونه مسائل ديگر تکرار نگردد.»
هرچند آيت الله شبيري زنجاني نماز ميت آيت الله صانعي را خواند و طبق همان رسم نانوشته، از اين به بعد بخش عمده اصلاح طلبان براي پاسخ به پرسش‌هاي مذهبي خود به شبيري مراجعه مي‌کنند اما نام ديگري نيز در اين ميان مطرح است که او نيز از زنجان خواهد آمد؛ اسدالله بيات زنجاني. مرجع تقليد که بعضي اصلاح طلبان نگاه مثبتي به او دارند. او بر خلاف شبيري زنجاني، يک چهره سياسي به شمار مي‌رود و سابقه عضويت در مجمع روحانيون مبارز، مجلس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري را دارد. آيت الله بيات زنجاني هم مثل صانعي، فتوا‌هاي نوگرايانه صادر مي‌کند مثل فتوايي که براي نوشيدن آب در ماه رمضان داده بود که معتقد بود باعث باطل شدن روزه نمي‌شود. او ارتباط نزديکي با شخصيت‌هاي اصلاح طلبي مثل احمد حکيمي پور(از چهره‌هاي شاخص اصلاح طلبان زنجان) و البته مهدي کروبي دارد. فرزندان وي در جريان اعتراضات سال ۸۸ بازداشت شدند و از شاخص‌ترين افرادي بودند که بهمن ۸۹ نيز به خيابان آمده بودند.
به نظر مي‌رسد با اين وضعيت، بار ديگر نگاه‌ها به زنجان دوخته شود. نمي‌توان از تاريخ شکل‌گيري جريان اصلاح طلب دوم خردادي در ايران نوشت و از نقش زنجان در آن ننوشت. نيرو‌هاي خط امام زنجان در دهه هفتاد، به رهبري احمد حکيمي‌پور، جز نيرو‌هايي بودند که منتقد سياست‌هاي تعديل دولت هاشمي بودند و همزمان از آراي نهضت آزادي حمايت مي‌کردند.
خبرهای بیشتر درباره ی
۰ نفر در مورد این مطلب نظر داده اند
برای ارسال نظر لطفا از طریق اپلیکیشن آخرین خبر اقدام فرمایید
