
رکوردشکنی تورم با اوجگیری قیمت خوراکیها

خراسان/تورم نقطه به نقطه شهریور به ۴۵.۳ درصد رسید؛ در حالی که تورم خوراکیها با عبور از مرز ۵۷ درصد، فشار بیسابقهای بر سفره خانوارهای کمدرآمد وارد کرده است.
به گزارش خراسان، تازه ترین داده های مرکز آمار از وضعیت قیمت ها نشان می دهد که شهریور امسال، با ثبت نرخ تورم نقطه به نقطه ۴۵.۳ درصد،
بالاترین سطح تورم در ۲۸ ماه اخیر را رقم زده است. تورم ماهانه نیز در این ماه، ۳.۸ درصد شد که سومین تورم بالا در ۱۸ ماه اخیر به شمار می رود.
خوراکیها، موتور اصلی تورم شهریور
گروه «خوراکی و آشامیدنی» با تورم ۵۷.۸ درصد، نقش کلیدی در شکلگیری این رکورد داشته است. در میان زیرگروهها، «نان و غلات» با ۹۴.۳ درصد، «میوه و خشکبار» با ۷۷.۲ درصد و «سبزیجات و حبوبات» با ۶۸.۵ درصد، بیشترین رشد قیمت را ثبت کردهاند. تورم ماهانه میوه و سبزیجات نیز بهترتیب ۹.۰ و ۸.۷ درصد بوده که بالاترین نرخهای ماهانه را به خود اختصاص داده است.سید رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران، در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، علل اصلی جهش قیمتها در بخش محصولات کشاورزی را چنین تشریح کرده است:
کمبود نیروی کار و اخراج کارگران افغانستانی: این مسئله باعث شده هزینه جمع آوری محصولات تا دوبرابر افزایش یابد.
کاهش تولید به دلیل شرایط آبوهوایی: وضعیت نامطلوب منابع آبی کشور و سرمازدگی باغ ها در استانهای آذربایجان، کردستان و ایلام باعث کاهش شدید عرضه برخی محصولات در بازار شده است.
پیامدهای جنگ و بیثباتی منطقهای: که بر زنجیره تامین و بازار محصولات کشاورزی اثر منفی گذاشته است.
افزایش هزینه های جانبی تولید: قطعی برق، افزایش هزینه بستهبندی و حملونقل از دیگر چالشهای عمدهای هستند که منجر به جهش قیمت محصولات تازه کشاورزی شدهاند.
افزایش شکاف تورمی
در شهریورماه گروه کالاهای غیرخوراکی تورم ۳۹.۱ درصدی داشته که نشان می دهد تورم خوراکیها حدود ۱۸.۷ واحد درصد از غیرخوراکیها پیشی گرفته است. این شکاف از بهمن سال گذشته در حال گسترش است و نیاز به سیاستهای هدفمند برای امنیت غذایی خانوارهای کمدرآمد را برجسته میکند.
دلایل ساختاری: نقدینگی، ارز و نااطمینانی
تحلیل گران اقتصادی، جهش تورمی شهریور را نتیجه ترکیبی از عوامل ساختاری و شوکهای کوتاهمدت میدانند. رشد سالانه نقدینگی که در شهریور به بیش از ۳۷ درصد رسیده، جهش ۱۱.۲ درصدی نرخ ارز آزاد در این ماه و نااطمینانیهای سیاسی ناشی از تحولات منطقهای از مهمترین عوامل مؤثر بر این روند بوده اند. علاوه بر این، ظاهراً دولت در نیمه نخست سال جاری ۲۷۵ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی بهصورت تنخواه دریافت کرده که این امر مستقیماً بر رشد کلهای پولی و در نتیجه تورم تأثیر گذاشته است.
استثنا: کاهش تورم اجاره مسکن
در میان تمام گروههای کالایی و خدماتی، تنها بخش «اجاره مسکن» روند معکوسی داشته است. تورم نقطهبهنقطه این گروه در شهریور به ۳۴.۴ درصد کاهش یافته که کمترین میزان طی حدوداً سه سال اخیر است. این کاهش میتواند نشانهای از کاهش تقاضا در شرایط رکود اقتصادی و دوره پس از جنگ ۱۲ روزه یا ناتوانی مالی متقاضیان باشد.
چشمانداز تا پایان سال
بر اساس محاسبات «دنیای اقتصاد»، در صورت تداوم روند نیمه نخست سال، نرخ تورم نقطهبهنقطه در اسفند به ۴۸ درصد خواهد رسید. با توجه به این که ۶۱ ماه است تورم بالای ۳۰ درصد داریم، کنترل فشار خوراکیها بر سبد مصرفی ضروری است. تجربه کالابرگ نشان داده که میتواند مؤثر باشد، اما پایداری آن مستلزم سامان دهی یارانههای هدفمند است.