میزان ارزی که دلار نیما در سال ۹۸ به چرخه اقتصاد بازگرداند

ايرنا/ سامانه نيما به عنوان يکي از مهم‌ترين ابزارهاي ارزي، نقشي مهم در ايجاد تعادل و ثبات در بازار ارز داشته است به طوري که در سال ۹۸ حدود ۱۶ ميليارد و ۱۷۳ ميليون دلار ارز صادراتي از طريق اين سامانه به چرخه اقتصاد بازگردانده شد. سامانه نيما نقشي مهم در تامين ارز مورد نياز کشور داشته و توانسته است تعادل مناسبي ميان صادرات و واردات برقرار کند. اگر چه در ابتدا، ابهامات فراواني درباره فعاليت اين سامانه و کارآمدي آن وجود داشت، اما نيما توانست به تدريج جايگاهش را به عنوان يک ابزار مهم در سياست هاي ارزي کشور تثبيت کند. بر اين اساس، درحالي که در سال ۹۷ (مرداد تا اسفند ۹۷) در مجموع ۱۱ ميليارد و ۱۹۰ ميليون يورو ارز در نيما عرضه شد، ميزان عرضه ارز از طريق اين سامانه در سال ۹۸ به ۱۶ ميليارد و ۱۷۳ ميليون دلار افزايش يافت. در حال حاضر ميزان عرضه ارز در نيما از فروش آن پيشي گرفته است به طوري که در سال ۹۸ ميزان فروش ارز صادرات در نيما ۱۶ ميليارد و ۱۷۳ ميليون يورو و ميزان خريد آن ۱۳ ميليارد و ۸۶۷ ميليون يورو بوده است. نقش نيما در سياست‌هاي ارزي پس از التهاب بازار و نوسان‌هاي شديد نرخ ارز که گاه به چند هزار تومان در يک روز مي‌رسيد، سياست‌ها و ابزارهاي متعددي توسط دولت به کارگرفته شد تا تعادل به بازار بازگردد که از مهمترين آنها سامانه نيما بود. سامانه نيما از طريق ساماندهي عرضه و تقاضاي ارز در بخش تجارت خارجي توانست آرامش را به بازار ارز بازگرداند. بر اين اساس، نيما با شناسايي و ثبت نيازهاي ارزي واقعي واردکنندگان، جلوي تقاضاهاي کاذب و غيرواقعي را گرفت. همچنين با الزام صادرکنندگان به عرضه ارز در سامانه نيما، روند تامين ارز نيز شفاف شد که البته اين کار به سختي صورت گرفت. صادرکنندگان که بخشي از آنها صادرکنندگان خصولتي نيز بودند در مقابل عرضه ارز در نيما و بازگرداندن ارز، مقاومت مي‌کردند به طوري که شماري از آنها تلاش داشتند ارز صادراتي را در خارج از کشور صرف کارهاي غير اقتصادي کنند. اما با تاکيد دولت و اتخاذ راهکارهاي سخت‌گيرانه توسط بانک مرکزي و نهادهاي ذيربط که گاه به تنبيه، توبيخ و معرفي متخلفان به دستگاه قضايي منتهي شد، صادرکنندگان متخلف ناچار به عرضه ارز در نيما شدند. سامانه نيما از نيمه نخست سال ۹۷ پس از تعديل سياست‌هاي ارزي دولت به عنوان مرجع تعيين نرخ خريد و فروش حواله‌هاي ارزي تعيين شد. با وجود گمانه زني‌هايي که درباره احتمال کنار گذاشتن سامانه نيما پس از راه‌اندازي بازار متشکل ارزي مطرح شده، اما بررسي‌ها نشان مي‌دهد که به دليل تفاوت ماهيت کار سامانه نيما و بازار متشکل، اين دو بازار به صورت جداگانه و موازي به کار خود ادامه خواهند داد. بازار متشکل ارز قرار است به معاملات فيزيکي اسکناس اختصاص يابد اما در سامانه نيما تنها حواله‌هاي ارزي خريد و فروش خواهد شد. در ابتداي راه‌اندازي سامانه نيما، فاصله نرخ ارز نيمايي و بازار آزاد زياد بود که گاهي به بيش از ۶ هزار تومان مي‌رسيد که اين موضوع باعث کاهش انگيزه عرضه ارز در نيما مي‌شد، به طوري که آنها به هر شيوه قانوني و غيرقانوني متوسل مي‌شدند که بتوانند ارز خود را به نرخ آزاد به فروش برسانند. اما به تدريج اين فاصله کاهش يافت و اين دغدغه برطرف شد؛ پس از کاهش فاصله ارز نيمايي با ارز آزاد، حجم زيادي از حواله‌هاي ارزي صادرکنندگان پتروشيمي و غير پتروشيمي به سوي سامانه نيما سرازير شد. جزييات عرضه ارز در سال ۹۸ سامانه نيما، سال ۹۸ را با عرضه يک ميليارد و ۲۷۳ ميليون يورو در فروردين ماه آغاز کرد که در ارديبهشت ماه به ۲ ميليارد و ۱۵۱ ميليون يورو افزايش يافت. در خرداد ۹۸ معادل يک ميليارد و ۲۴۱ ميليون يورو، تير ۹۸ يک ميليارد و ۳۳۸ ميليون يورو، مردادماه ۹۲۷ ميليون يورو و شهريور امسال يک ميليارد و ۲۳ ميليون يورو ارز صادراتي در نيما عرضه شد. حجم عرضه ارز در مهر ۹۸ به يک ميليارد و ۵۴۷ ميليون يورو و آبان‌ماه به يک ميليارد و ۲۵۲ ميليون يورو رسيد. در آذر ۹۸ ميزان فروش ارز در نيما معادل يک ميليارد و ۳۸۰ ميليون يورو و دي‌ماه يک ميليارد و ۴۴۶ ميليون يورو شد. در بهمن ۹۸ ميزان عرضه ارز در نيما به يک ميليارد و ۲۶۲ ميليون يورو رسيد و در اسفند ماه به يک ميليارد و ۳۳۳ ميليون يورو افزايش يافت. پرترافيک‌ترين ماه‌هاي کاري سامانه نيما پرترافيک‌ترين ماه‌هاي کاري سامانه نيما در سال ۹۸ نيز به ارديبهشت ماه با دو ميليارد و ۱۵۱ ميليون يورو و مهرماه با يک ميليارد و ۵۴۷ ميليون يورو تعلق داشته است. بررسي آمار نشان مي دهد که کمترين ميزان فروش ارز صادراتي در نيما به ترتيب در مرداد ماه با ۹۲۷ ميليون يورو و شهريور ماه با يک ميليارد و ۲۳ ميليون يورو ارز صادراتي در نيما صورت گرفته است. رشد قيمت حواله‌هاي ارزي نرخ فروش حواله هاي ارزهاي عمده در سال ۹۸ روندي صعودي داشت به طوري که در فروردين ۹۸ ميانگين فروش حواله يورو ۱۰ هزار و ۱۳۰ تومان بوده که به تدريج رشد کرد و وارد کانال ۱۵ هزار توماني شد. در اسفندماه و آخرين‌ماه کاري سامانه نيما، ميانگين نرخ فروش حواله يورو به ۱۵ هزار و ۱۶۹ تومان رسيد که نشان دهنده رشد حدود۵۰ درصدي نسبت به ابتداي سال ۹۸ است. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد