تسنيم/ رئيس بخش توسعه اقتصادي و اجتماعي فائو در پاسخ به اينکه چه کشورهايي براي تأمين امنيت غذايي خود در زمان کرونا با مشکلات جدي مواجه هستند، گفت: آمار گرسنگي در برخي از کشورها بهشدت بالا است و نقاط مهم آسيبپذير در ۵۰ کشور شناسايي شده است.
کشاورزي جهان در زمان درگيري با بيماري جهانگير و منحوس کرونا شرايط متفاوتي را تجربه ميکند؛ برخي از کشورها که با کمبود توليد مواجه هستند بههرنحوي نياز خود را از محل واردات تأمين ميکنند و از طرفي برخي از کشورهاي صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزي بهدليل محدوديتهاي نقل و انتقال کالا ميان کشورها، حتي محصولات خود را از زمين برداشت نکردهاند و قيمت مواد غذايي در آن کشورها با افت مواجه شده است.
ماکسيمو تورِرو، معاون مديرکل فائو و رئيس بخش توسعه اقتصادي و اجتماعي فائو و اقتصاددان ارشد فائو در گفتگويي به موارد زير اشاره کرد و درباره گرسنگي شديد در 50 کشور جهان هشدار داد.
وي درباره ايران اظهار داشت: بزرگترين موضوعي که ميتواند امنيت غذايي ايران را تهديد کند در زمان حاضر ملخهاي صحرايي است.
تورِرو در پاسخ به اين سوال که وضعيت جهاني امنيت غذايي را در دوره بحران کرونا چگونه ارزيابي ميکنيد و پيشبيني شما از تأثير همهگيري جهاني بيماري ويروس کرونا بر اين وضعيت چيست، گفت: غذاي کافي در جهان وجود دارد، بنابراين کاهش اثرات بحران کرونا بر امنيت غذايي جهان نياز به تمرکز روي کارآمد نگهداشتن زنجيرههاي تأمين مواد غذايي و اطمينان از دسترسي همه افراد بهويژه قشر آسيبپذيرتر به مواد غذايي موجود در جهان دارد.
فائو همچنين بررسي کرده است که چگونه موارد رکود اقتصادي، که بهدليل قرنطينه و تعطيلي کسبوکارها در سراسر جهان اجتنابناپذير است، منجر به افزايش تعداد افراد مبتلا به سوءتغذيه ميشود. فائو تخمين زده است که تنها بهدليل اين عامل اقتصادي، گرسنگي در جهان بين 14 تا 80 ميليون نفر افزايش مييابد. اين تعداد هم به مقياس رکود اقتصادي و هم به اقدامات سياستي (کشورها) در مورد دسترسي به غذا بستگي دارد، بنابراين به واکنش دولت نيز بستگي دارد.
کرونا 50 کشور جهان را بهشدت گرسنه کرد
وي در پاسخ به سوالي درباره کشورهاي درگير چالش تأمين امنيت غذايي در دوران کرونايي گفت: بهجاي نام بردن از کشورها، منطقي است که فرض کنيم جديترين چالشها در مناطقي روي خواهد داد که آمار گرسنگي در آنها هماکنون بهشدت بالاست. در «گزارش جهاني بحرانهاي غذايي» که اخيراً منتشر شد، نقاط مهم آسيبپذير در 50 کشور جهان شناسايي شده است.
تورِرو ادامه داد: بيشتر آنها در صحراي آفريقا واقع شدهاند. کشورهاي کوچک جزيرهاي و در حال توسعه نيز با چالشهاي بزرگي روبهرو خواهند شد چرا که آنها اغلب به واردات مواد غذايي متکي هستند. هزينه اين واردات از صنعت گردشگري که در زمان حاضر بهعلت شيوع کرونا دچار رکود است، تأمين ميشده است.
تورِرو گفت: با توجه به قيمتهاي جهاني مواد غذايي، شاخص بهاي مواد غذايي فائو از ژانويه تا آوريل 10 درصد کاهش يافته است، اين امر نشاندهنده فراواني کالاهاي خوراکي اصلي مانند غلات، شکر و روغن نباتي است و همچنين حکايت از کاهش تقاضا بهدليل کاهش درآمد دارد. تجارت جهاني مواد غذايي در معرض آسيبپذيري است اما تاکنون مشکلات برطرف شده است.
بزرگترين تهديد امينت غذايي ايران ملخ است
تورِرو در پاسخ به اين سوال که با توجه به وضعيت ايران، پيشبيني شما از ميزان تأثير همهگيري جهاني کرونا بر تأمين امنيت غذايي و همچنين تأمين تقاضاي داخلي اين کشور براي محصولات استراتژيک کشاورزي چيست، گفت: اولويت فائو در ايران، کمک به اين کشور براي مبارزه با هجوم ملخهاي صحرايي است که بزرگترين تهديد امروز براي کشاورزي در اين کشور محسوب ميشود.
تورِرو درباره ضرورت خودکفايي کشورها در تهيه محصولات کشاورزي تصريح کرد: تجارت مواد غذايي بهمنظور اطمينان از توليد و دسترسپذير بودن مواد غذايي به بهترين وجه ممکن، امري ضروري است. تجارت (مواد غذايي) هم داخلي و هم جهاني است، بنابراين خودکفايي يک طرح جامع نيست، با اين حال، چو دونگيو، مديرکل فائو تأکيد کرده است که همه کشورها بايد بهدنبال راهي براي افزايش توليد مواد غذايي بهعنوان روشي براي برقرار نگهداشتن زنجيرههاي تأمين و سهولت دسترسي همگان (به مواد غذايي) باشند.
وابستگي به واردات مواد غذايي در زمان کرونا ريسک است
تورِرو درباره آسيب پذيري کشورهاي واردکننده موادغذايي در دوران کرونا گفت: وابستگي به واردات مواد غذايي و محصولات کشاورزي در صورتي يک مشکل بهحساب خواهد آمد که جريان تجارت متوقف شود و يا کشورهاي واردکننده فاقد منابع مالي لازم براي پرداخت هزينه اين واردات باشند.
وي ادامه داد: در دوره همهگيري جهاني بيماري ويروس کرونا، اين موضوع يک ريسک محسوب ميشود؛ مثلاً در کشوري که گردشگري و توليد نفت - هر دو بهشدت تحت تأثير اقدامات قرنطينه و تعطيليها در سراسر جهان قرار گرفتهاند- منابع اصلي درآمد در آنجا باشند.
وي تاکيد کرد: يکي ديگر از عواملي که فائو بهطور مداوم بر آن تأکيد کرده است اين است که بسياري از کشورها ممکن است با کاهش ارزش پول خود روبهرو شوند. مؤسسات بينالمللي و کمکهاي مالي ميتوانند در اينجا کمک کنند، همانطور که کاهش ماليات اعمالي ــ تا جايي که امکان داشته باشد ــ بر تجارت و توليد مواد غذايي ميتواند به اين قضيه کمک کند.
کشاورزان زيادي محصولات خود را بدون فروش رها کردند
تورِرو در پاسخ به اين سوال که آيا شيوع بيماري ويروس کرونا باعث شده است که فعاليتهاي کشاورزي در مقياسهاي جهاني، منطقهاي و محلي بهتعويق بيفتد يا متوقف شود، گفت: گزارشهاي زيادي وجود دارد مبني بر اينکه کشاورزان مجبور هستند محصولات توليدي خود را بدون فروش رها و معدوم کنند؛ اين امر بهدليل اختلالات ناشي از شيوع بيماري ويروس کرونا در روند تأمين نيروي کار، تدارکات و دسترسي به بازارها و گاهي اوقات نيز بهدليل روند کاهشي قيمتها است.
وي ادامه داد: در مورد محصولات اصلي کشاورزي، چشمانداز اکثر مناطق جهان کاملاً مثبت است و کشورها بايد استراتژيهايي را جهت تضمين و اطمينان از ادامه فعاليتها اتخاذ کنند. مشکلات عمده به محصولات با ارزش بالا مربوط ميشود، محصولاتي مانند ميوه، سبزيجات، گوشت، ماهي، شير و غيره که همه آنها فاسدشدني هستند.
تورِرو تاکيد کرد: هند کارکرد بازارهاي عمدهفروشي خود را تسهيل کرده است که اين امر نياز به حضور فيزيکي افراد را کاهش ميدهد و بنابراين به کشاورزان اين امکان را ميدهد که همچنان محصولات خود را بفروشند. ايتاليا وامهايي را که از مزيتهاي بيشتري نسبت به وامهاي معمولي برخوردار است، به بخش کشاورزي اعطا کرده است.
وي گفت: فائو يک پرتال با دسترسي همگاني راهاندازي کرده است بهنام «ابزار توسعه سياستهاي غذايي و کشاورزي» که در آن هر طرفي ميتواند اقدامات اجراشده خود را به اشتراک گذارد و يا از تجربيات و ديگر اقدامات انجامشده در سراسر جهان بهره ببرد. دفتر رياست جمهوري ايران نيز در اين پرتال مشارکت کرده است.
تورِرو گفت: تمرکز فائو روي ارائه مشاوره سياستگذاري به کشورهايي است که بيشترين نياز را دارند يعني کشورهايي که درآمد کمتر و ظرفيت محدودتري دارند.
در سطح جهاني، فائو با سازمان جهاني تجارت يک برنامه جدي را ــ بههمراه کشورهاي گروه20 ــ براي تعهد به باز نگهداشتن جريان تجارت مواد غذايي ايجاد کرده است؛ در سطح کشورها نيز، فائو در حال انجام فعاليتهاي متعددي است، بهعنوان مثال به کشاورزان روستايي در پاکستان کمک کرده است که کشت تونلي انجام دهند که به آنها اين امکان را ميدهد که محصولاتي تازه و مغذي را که در آبوهواي اين کشور توليد آنها دشوار است، توليد کنند.
بازار