تخم‌مرغ همچنان در اوج؛ چرا قول وزیر جهاد کشاورزی عملی نشد؟

فارس/ علي‌رغم اينکه وزير جهاد کشاورزي قول داد قيمت تخم‌مرغ که در چند ماه گذشته به شدت بالا رفته بود فروکش کند، اما اين قول خاوازي عملي نشد.

گزارش مرکز آمار ايران در شهريورماه نشان داد که قيمت تخم‌مرغ در صدر افزايش قيمت‌ها قرار گرفته و نسبت به همه کالاها گوي سبقت را ربوده است، اين محصول که غذاي فقرا هم نام دارد، براساس گزارش مرکز آمار 6.8 درصد تنها نسبت به مرغدار رشد داشت. 
گزارش ميداني هم نشان مي‌داد که قيمت‌ها نسبت به دو ماه قبل حدود دو برابر شده است و هر شانه تخم‌مرغ از 17 هزار تومان به 35 تا 38 هزار تومان افزايش يافت. 
وزير جهاد کشاورزي در 27 شهريورماه قول داد که قيمت تخم‌مرغ به زودي پائين مي‌آيد. خاوازي افزود: «توليد تخم‌مرغ در کشور به اندازه کافي داريم و سالانه يک ميليون و 30 هزار تن در کشور توليد مي‌شد که60 هزار تن آن مازاد بر توليد داخلي است».
وزير جهاد کشاورزي، دلايلي هم براي افزايش قيمت تخم‌مرغ در روزهاي گذشته عنوان کرد و گفت: در هفته‌هاي اخير «تقاضاي صادرات زياد بوده و صادرات بي‌رويه بازار تخم‌مرغ را به هم ريخته و قيمت را افزايش داده است».
در حقيقت اشاره وزارت جهاد کشاورزي به مديريت جزيره‌اي بخش کشاورزي و يا به نوعي انتقاد از اين شرايط است، به اين معني که تمام زنجيره‌هاي بخش کشاورزي در وزارتخانه واحد مديريت نمي‌شود. در حال حاضر بخش توليد در وزارت جهاد و بخش صادرات، بازرگاني و قيمت در وزارت صمت مديريت مي‌شود. اين نحوه مديريت پس از آنکه اجراي قانون انتزاع (مديريت بخش بازرگاني توليدات کشاورزي در وزارت جهاد) توسط دولت به صورت موقت لغو شد، ايجاد شده است. پس از آنکه برنامه رئيس‌جمهور براي تشکيل وزارت بازرگاني به نتيجه‌اي نرسيد، اين قانون را با مجوز شوراي عالي هماهنگي اقتصادي سران قوا، براي مدت دو سال معلق کرد تا اينکه بخشي از خواسته رئيس‌جمهور تأمين شود. البته از همان ابتدا چه براي تشکيل وزارت بازرگاني و چه لغو قانون انتزاع، کارشناسان انتقادات زيادي داشتند. 
وزير جهاد کشاورزي که کاملاً مي‌داند بخش اعظمي از بالا رفتن قيمت تخم‌مرغ مربوط به گراني نهاده‌ها است، گفت: حداکثر تا 10 روز آينده بارهاي عظيم نهاده کنجاله سويا وارد کشور مي‌شود و به سرعت با قيمت مصوب در اختيار دامداران و مرغداران قرار مي‌گيرد.
خاوازي اين را هم گفت که تأمين فراورده‌هاي دامي به صورت هفتگي در دفتر معاون اول رئيس‌جمهور پايش مي‌شود. 
خاوازي همچنين تأکيد کرد برنامه‌هاي مفصلي براي توزيع نهاده‌هاي دامي داريمي که قوه قضائيه، تعزيرات و نهادهاي نظارتي بر اين موضوع نظارت مي‌کنند و گرم به گرم نهاده‌هايي که وارد کشور مي‌شوند مي‌توانيم رهگيري کنيم که به کجا رفته است. 

حدود بيست روز از قول وزير درباره کاهش قيمت تخم‌مرغ مي‌گذرد.گزارش‌هاي ميداني حاکي است در منطقه 19 تهران قيمت هر شانه تخم‌مرغ 30 تايي به قيمت 35 هزار تومان به فروش مي‌رود. مفهوم آن اين است که قيمت‌ها نسبت به بيست روز پيش هيچ کاهشي نداشته است و ظاهراً‌ قصد پايين آمدن هم از دوران اوج خود را ندارد.

يک فروشنده در پاسخ به اينکه قيمت تخم‌مرغ قرار بود پائين بيايد، گفت: مگر قيمت چه محصولي پائين آمده که قيمت تخم‌مرغ پائين بيايد؟
وي ادامه داد: ما همچنان از توليدکننده‌ها به همان قيمت قبلي يعني شانه‌اي 32 هزار تومان خريداري مي‌کنيم و با حاشيه سودي به مصرف‌کننده مي‌فروشيم. 

سوم مهرماه بود که افزايش قيمت تخم‌مرغ سر و صداي زيادي کرد و براساس تصميمي که با حضور معاون اول رياست جمهوري انجام شد، صادرات تخم‌مرغ منوط به اخذ مجوز از وزارت جهاد کشاورزي شد تا شايد بخشي از اين مديريت جزيره‌اي تعديل شود و قيمت‌ها سر و ساماني پيدا کند، اما اين تصميمات به حدي ديرهنگام بود که تأثيري در بازار تخم‌مرغ تاکنون نداشته است. توليد يک فرايند است و نمي‌توان به صورت لحظه‌اي مسکني براي آن تجويز کرد. بايد تمام فرايند توليد تا رسيدن به دست مصرف‌کننده، درست مديريت شود تا محصول نهايي قيمت مناسبي داشته باشد. 

بلافاصله پس از ابلاغ اين تصميم مبني بر منوط بودن صادرات تخم‌مرغ به صدور مجوز از وزارت جهاد کشاورزي، شرکت پشتيباني امور دام موظف به هماهنگي براي خريد تخم‌مرغ از مرغداران با قيمت مصوب درب مرغداري و توزيع آن شدند. 

---

بازار

---

سقف قيمت تخم‌مرغ بسته‌بندي در بازار
محمدرضا طلايي، مديرعامل شرکت پشتيباني امور دام کشور اظهار کرد: مقرر شد شرکت پشتيباني امور دام و اتحاديه مرغ تخم‌گذار نسبت به توزيع گسترده تخم‌مرغ با قيمت مصوب در سازمان‌هاي ميادين، فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي، کارخانجات و مصارف عمده تخم‌مرغ اقدام کند.
وي افزود: دفاتر شرکت پشتيباني امور دام در کل کشور موظف شده‌اند نسبت به هماهنگي جهت خريد تخم‌مرغ از مرغداران با قيمت مصوب، درب مرغداري و توزيع آن اقدام کنند. 
دو روز پس از آن بود که دبير ستاد تنظيم بازار کشور سقف قيمت تخم‌مرغ بسته‌بندي را در جلسه ستاد تنظيم بازار اعلام کرد. محمدرضا کلامي گفت: قيمت تخم‌مرغ در جلسه قبلي ستاد تنظيم بازار درب مرغداري 12 هزار تومان و براي مصرف‌کننده 14 هزار و 500 تومان به تصويب رسيده بود که برخي برندها متناسب با کشش بازار و هزينه‌هاي تمام شده، قيمت متفاوتي را روي بسته‌بندي خود درج مي‌کردند.
وي افزود: امروز مقرر شد تا تخم‌مرغ 30 عددي بسته‌بندي، شناسنامه‌دار داراي زنجيره سرد، حداکثر 31 هزار تومان، تخم‌مرغ 20 عددي 22 هزار تومان، تخم‌مرغ 15 عددي 18 هزار تومان، تخم‌مرغ 9 عددي 11 هزار تومان و تخم‌مرغ 6 عددي 7 هزار تومان عرضه شود که اين سقف قيمت است و برندهاي ديگر زير اين عدد بايد رقابت کنند. و در 12 مهرماه صادرات تخم‌مرغ مشمول عوارض شد. 
مديرکل دفتر صادرات گمرک از تعيين عوارض 2 هزار و 500 توماني براي هر کيلوگرم صادرات تخم‌مرغ خبر داد و در بخشنامه‌اي که از سوي مديرکل دفتر صادرات گمرک به گمرکات ارجاعي ابلاغ شد، تأکيد گرديد اولاً صادرات تخم‌مرغ موکول به اخذ مجوز وزارت جهاد کشاورزي مي‌باشد، دوم اينکه پس از اخذ مجوز،‌ انجام تشريفات صادرات مستلزم اخذ و عوارض صادراتي به ميزان 2 هزار و 500 تومان به ازاي هر کيلوگرم در مهرماه خواهد بود. مقادير عوارض صادراتي ماه‌هاي بعد نيز پس از اعلام از سوي وزارتخانه ذيربط متعاقباً اعلام مي‌شود. 

همه اين اقدامات درباره پايين آوردن قيمت تخم‌مرغ انجام شده، اما گزارش‌ها از بازار نشان مي دهد که هيچ نتيجه‌اي نداشته است. دليل آن اين است که مسئولان راه را بيراهه رفته‌اند. دلايل فعلي افزايش قيمت تخم‌مرغ را در گراني چندبرابري قيمت خوراک دام و طيور بايد جستجو کرد. قيمت محصولاتي مانند مرغ، تخم‌مرغ، گوشت و لبنيات تا 70 درصد مربوط به خوراک دام و طيور است و قيمت اين نهاده اساسي در ماه‌هاي گذشته تا 500 درصد نسبت به نرخ مصوب افزايش يافته است. البته اين تمام ماجرا نيست. پيدا کردن اين نهاده‌ها در بازار مانند پيدا کردن سوزني در کاهدان است. 

يک دامدار اصفهاني در اين رابطه گفت: تنها 40 درصد نهاده مورد نياز مرغداري خود را به نرخ دولتي تأمين مي‌کند و 60 درصد آن را از بازار سياه که دست افراد خاصي است و کسي هم زورش به آنها نمي‌رسد، اداره مي‌شود. خريد به پنج برابر قيمت مرغداران را با ضرر مواجه کرده است و آنها انتظار دارند دولت يا نهاده‌اي را به قيمت مناسب به آنها بدهد يا محصول توليدي آنها را به قيمت مناسب خريداري کند.

ايران واردکننده عمده خوراک دام و طيور است و سالانه بيش از 4.5 ميليارد دلار نهاده وارد مي‌کند. اما مشکل اصلي در اين است که عدم نظارت توزيع اين نهاده‌ها در داخل کشور و وجود انحصار و فساد و رانت باعث شده نهاده‌ها به دست دامداران واقعي نرسد. در اين ميان دود آن هم به چشم اين مردم مي‌رود. رانت نهاده‌ها به جيب افرادي خاص مي‌رود. سالانه 4.5 ميليارد دلار ارز از کشور خارج مي‌شود و در عين حال مردم هم تخم‌مرغ را به دو برابر قيمت مي‌خرند. 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar