فرار بزرگ از بازار سکه

دنياي اقتصاد/ سنگين‌ترين ريزش سکه در ۲ سال اخير در آبان ماه رقم خورد. فلز گران‌بهاي داخلي با قرار گرفتن بر سکوي ۱۱ ميليون و ۷۲۰ هزار توماني در آخرين روز معاملاتي، نزديک به ۱۷ درصد از ارزش خود را طي ماه گذشته از دست داد. آخرين بار در آذر ۹۷ بود که بازار چنين ريزشي را تجربه کرده بود. برخي فعالان، افت سنگين در بازار سکه را به فرار بزرگ معامله‌گران نسبت مي‌دهند و معتقدند با تغيير روند انتظارات در اين بازار، بسياري از سرمايه‌گذاران تصميم گرفتند که از بازار فلز گران‌بهاي داخلي خارج شوند. «دنياي اقتصاد» در سرمقاله ۲۳ مهرماه با عنوان «ريسک سفته‌بازي سکه و دلار» هشدار داده بود که اين دو بازار از قيمت‌هاي واقعي خود فاصله گرفته‌اند و پيش‌بيني کرده بود که پس از حذف ريسک غيراقتصادي، با ريزش شديد مواجه شوند. جدا از سکه و دلار، پرونده بورس تهران هم در دومين ماه پاييز با افت ۷/ ۴ درصدي شاخص کل بسته شد تا اين نماگر سهام براي چهارمين ماه پياپي به حرکت در مسير کاهشي ادامه دهد.
 
معامله‌گران سکه براي اولين بار طي يک سال گذشته در برابر بازدهي ماهانه اين فلز گرانبها علامت منفي را ثبت کردند. سکه از اواخر مهر در مسير کاهشي قرار گرفت و در آبان ماه با سرعتي فزاينده راه خود را به سوي کانال‌هاي پايين‌تر باز کرد. سکه در آخرين روز کاري آبان ماه هم ۳۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهاي ۱۱ ميليون و ۷۲۰ هزار تومان رسيد. با اين افت، ميزان بازدهي فلز گرانبهاي داخلي در آبان ماه به نزديک ۹/ ۱۶ درصد رسيد. چنين کاهشي موجب شد بخشي از افزايش شديد دوماه شهريور و مهر جبران شود و سکه که در صدر جدول بازدهي ماهانه مهر قرار گرفته بود، به قعر جدول آبان ماهي برود. سکه در مهرماه، نزديک به ۸ درصد افزايش قيمت به ثبت رساند و در آبان دو برابر اين رشد را از دست داد. نکته مهم ديگر اين بود که افت قيمت سکه در آبان به روند ۱۲ ماه افزايش پياپي اين فلز گرانبها خاتمه داد. چنين آمارهايي نشان مي‌دهد معامله‌گران بزرگ سکه در آبان ماه تصميم به خروج از اين بازار گرفتند و فرار آنها، زمينه‌ساز افت سنگين اين فلز گرانبها شد.

  چرا سکه رکورد زد؟
به گفته فعالان، با مشخص شدن نتايج انتخابات آمريکا، انتظارات تا حدي در بازارهاي ارز و سکه تغيير کرد؛ در اين ميان، افت قيمت دلار و از دست دادن برخي نقاط افزايشي، يکي از مهم‌ترين عواملي بود که سکه‌بازان مردد را هم در موقعيت فروش قرار داد. دلار در ماه هشتم سال حدود ۶/ ۹ درصد از ارزش خود را از دست داد و در هفته انتهاي آبان ماه، به تنهايي بيش از هزار تومان افت قيمت را به ثبت رساند. روز پنج‌شنبه، اسکناس آمريکايي ۳۰ تومان افت قيمت را به ثبت رساند و به بهاي ۲۵ هزار و ۹۵۰ تومان رسيد. اين مساله موجب شد بازدهي هفتگي دلار به حدود منفي ۴درصد برسد.

به گفته فعالان، ديگر تقريبا به‌طور قطعي براي معامله‌گران مشخص شده است که ترامپ بازنده انتخابات آمريکا شده است و نمي‌تواند نتايج را با استفاده از ابزارهاي حقوقي به سود بازگرداند. پايان ترامپ از نگاه معامله‌گران به معناي اتمام «فشار حداکثري» است و مي‌تواند منجر به آغاز کاهش دوباره تنش‌ها با آمريکا باشد. به نظر مي‌رسد، بخشي از دليل خروج بزرگ معامله‌گران سکه هم ناشي از اين موضوع باشد. آنها به‌عنوان مثال تصور مي‌کنند ممکن است طي ماه‌هاي آتي بخشي از دارايي‌هاي بلوکه شده ايران آزاد شود و ورود آنها به بازار موجب افت بيشتر قيمت دلار شود که در نهايت در قيمت سکه اثر منفي مي‌گذارد.   از اين زاويه ديد مي‌توان گفت سکه به استقبال کاهش بيشتر قيمت دلار رفته است. با اين حال، اين مساله حداقل روي کاغذ قابل اتکا نيست، چرا که فلز گرانبهاي داخلي همچنان کمي بالاتر از ارزش ذاتي خود در بازار معامله مي‌شود و حباب مثبت دارد. برخي فعالان با توجه به اين موضوع عنوان مي‌کنند که سکه در شهريور و مهرماه با افزايش بيشتري نسبت به ارزش بنيادي خود مواجه شد و در آبان ماه بخشي از اين رشد غيرطبيعي را از دست داد. به باور آنها سکه به استقبال افت قيمت دلار نرفته است، بلکه وضعيت خود را با متغيرهاي بنيادي هماهنگ‌تر کرده و از فضاي هيجاني فاصله گرفته است.  در کنار اين، در هفته جاري قيمت اونس طلا تحت تاثير نتايج پيرامون چند واکسن کرونا در بازارهاي جهاني تحت فشار قرار گرفت و حتي در مقطعي در محدوده هزار و ۸۵۰ دلار معامله شد. افت سنگين اونس طلا ديگر عاملي بود که موجب شد سکه‌بازان تصميم به فروش بخشي از دارايي‌هاي خود بگيرند. به عبارت ديگر مي‌توان گفت، افت قيمت دلار، کاهش بهاي اونس طلا، تغيير انتظارات معامله‌گران و تخليه حباب سکه از عواملي بودند که منجر به رکوردزني کاهشي فلز گرانبهاي داخلي در آبان ماه شدند.

  نوسان دلار در مرز ۲۶
وضعيت بازار ارز در روزهاي انتهايي هفته گذشته براي معامله‌گران اين بازار بسيار خسته‌کننده شده بود. قيمت دلار نوسان خاصي نداشت و حجم معاملات خريد و فروش بسيار کاهش يافته بود. تقاضاي زيادي در بازار وجود نداشت و فروشندگان هم در انتظار شکست حمايت ۲۵ هزار و ۵۰۰ توماني بودند. دلار در روزهاي چهارشنبه و پنج‌شنبه در حوالي محدوده ۲۵ هزار و ۹۰۰ تومان و در نزديکي مرز ۲۶ هزار توماني نوسان کرد. به گفته شماري از معامله‌گران در صورتي که در روزهاي آينده، دلار توان افزايشي خاصي را از خود نشان ندهد، احتمال افت بيشتر قيمت‌ها در بازار ارز دور از ذهن نيست. با اين حال عده‌اي هم باور دارند، شايد تعطيلات و محدوديت‌هاي اخير زمينه‌‌ساز افزايش تقاضاي مسافرتي در بازار شود. البته بسياري از تحليلگران اعتقاد دارند تقاضاي مسافرتي به بازار وارد نمي‌شود و در صورت ورود هم به اندازه‌اي نيست که قيمت را دچار حرکت خاصي بکند. به باور آنها در شرايط کنوني، تقاضاي تجاري بر بازار ارز اثر مهم‌تري دارد و در صورتي که تجار بتوانند ارز خود را با قيمت‌هاي پايين‌تري تهيه کنند، نرخ‌ها در بازار آزاد هم کاهش پيدا خواهند کرد. گفته مي‌شود در سامانه نيما قيمت دلار به پايين‌تر از مرز ۲۵ هزار توماني نرفته است و به اين ترتيب، تقاضاي تجاري را متغير نگهدارنده قيمت دلار در سطوح کنوني دانسته‌اند.

---

بازار

---

به باور برخي از فعالان ارزي، در صورتي که نوسانات کم‌دامنه و فرسايشي دلار ادامه پيدا کند، به تدريج به صف فروشندگان بازار اضافه خواهد شد و قيمت دلار به آرامي رقم‌هاي پايين‌تري را تجربه خواهد کرد. در اين ميان، عده‌اي از معامله‌گران هم باور دارند، روند آينده قيمت‌ها به اخبار سياسي بستگي خواهد داشت. از نگاه گروهي، بازار ارز با حضور بايدن در کاخ سفيد و کاهش تنش‌ها بين ايران و آمريکا باز هم نرخ‌هاي پايين‌تري را تجربه خواهد کرد. به گفته آنها، قيمت دلار به واسطه انتظارات منفي حاصل از احتمال ادامه ترامپ و فشار حداکثري از اواسط شهريور تا مهرماه گران شد، ولي با تغيير انتظارات طبيعتا مي‌توان انتظار نرخ‌هاي پايين‌تري را هم داشت. با اين حال، عده‌اي هم باور دارند، ايران و آمريکا به راحتي نخواهند توانست در زمستان با يکديگر وارد گفت‌وگو شوند. از نگاه اين گروه اختلاف‌ها در سال‌هاي جاري به شدت بالا گرفته است و نمي‌توان به راحتي در راه تنش‌ها قدم برداشت. اين گروه معتقدند حتي اگر مذاکره‌اي شروع شود، به سرعت رفع تحريم‌ها را به دنبال نخواهد داشت و در اين شرايط تنها عوامل بنيادي اقتصاد هستند که سرنوشت قيمت‌ها را تعيين خواهند کرد. در اين نگاه، تنها سياست‌هاي انقباضي بانک مرکزي خواهند بود که مي‌توانند مانع از بروز نوسانات زياد در قيمت دلار و سکه شوند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar