برگزیده

چینش تمام تخم‌مرغ‌ها در سبد طرح ملی مسکن

مهر

بروزرسانی 1399/09/02 - 08:00

چینش تمام تخم‌مرغ‌ها در سبد طرح ملی مسکن

مهر/به نظر مي رسد وزارت راه و شهرسازي با توجه بيش از حد به طرح اقدام ملي مسکن، ساير بخش هاي مهم در ساخت و ساز از جمله نوسازي بافت هاي فرسوده را به فراموشي سپرده است.

در حال حاضر بخش مسکن با ورود ديرهنگام دولت جهت تأمين مسکن اقشار متوسط، آرام آرام به سمت تجميع نيروها و ظرفيت‌ها در اجراي طرح اقدام ملي مسکن سوق داده مي‌شود. اگرچه دولت در ماه‌هاي پاياني خود به سر مي‌برد و از سوي ديگر، ساخت و ساز يک فرآيند زمان بر است، اما دولت ديرهنگام به ياد راه اندازي نهضت مسکن سازي افتاده است.

تا قبل از اجراي دو طرح «دولتي مسکن مهر» و «تقريباً دولتي اقدام ملي»، تمام ساخت و سازها در اختيار بخش خصوصي بود؛ اين بخش نيز با توجه به ميزان نيازي که احساس مي‌شد و همچنين حجم تقاضا و درخواستي که وجود داشت، براي متقاضي احداث مي‌کرد و به فروش مي‌رساند. اما ساخت ۲ ميليون و ۲۰۰ هزار واحد مسکن مهر و بيش از ۴۰۰ هزار واحد طرح اقدام ملي مسکن، الگويي جديد در ساخت و ساز دولتي ارائه داد.

علت کاهش ساخت مسکن در کلانشهرها، کمبود زمين است
بر اساس برآوردها، در تهران تا ۷۰ درصد ارزش ملک را زمين تشکيل مي‌دهد؛ بنابراين اگر سازنده‌اي قصد ساخت و ساز مسکوني در تهران داشته باشد، مي‌بايست پس از خريد زمين مربوطه، اقدام به شروع ساخت کند.

به خصوص در کلانشهرها که با توجه به اتمام حجم اراضي در اختيار مردم و باقي ماندن اراضي دولتي محدود، عمده پيمانکاران و انبوه سازان به سمت اجراي طرح‌هاي وابسته به دولت حرکت کرده اند.

حل مشکل کمبود زمين با توسعه حريم شهرها
از همين رو است که وزارت راه و شهرسازي چاره کار را در افزايش حريم و محدوده شهرهايي ديده است که اراضي دولتي در آنها براي احداث طرح ملي مسکن با محدوديت روبه رو است.

به گفته محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازي، اراضي طرح اقدام ملي مسکن به روش‌هاي مشارکتي و ۹۹ ساله به متقاضيان واگذار مي‌شود که در هر دو حالت، در هنگام تحويل مسکن، از متقاضيان هزينه زمين دريافت نمي‌شود؛ بلکه به صورت اقساط هزينه اراضي دولتي از مالک واحدهاي طرح اقدام ملي اخذ خواهد شد.

محمودزاده پيش از اين نيز رقم ساخت هر متر مربع طرح اقدام ملي مسکن در قراردادهاي با پيمانکاران را ۲ ميليون و ۷۰۰ هزار تومان اعلام کرده بود که با انتقاد بخش مهمي از سازندگان مواجه شده است.

طرح اقدام ملي مسکن مي‌توانست با نوسازي بافت فرسوده همراه شود
برخي کارشناسان مسکن بر اين اعتقادند که دولت مي‌توانست به جاي آنکه همه هدف گذاري خود در بخش مسکن را به اجراي طرح ملي مسکن معطوف کند، به ساير بخش‌ها از جمله نوسازي بافت فرسوده خصوصاً در پايتخت توجه داشته باشد؛ همان توصيه‌اي که درباره تخصيص خط اعتباري ۵۰ هزار ميليارد توماني بانک مرکزي به طرح مسکن مهر در دولت نهم مطرح شد و گفته شد در برخي مناطقي که جانمايي درستي براي طرح مسکن مهر صورت نگرفته، دولت مي توانسته با اين خط اعتباري، اقدام به خريد واحدهاي فرسوده و سپس ساخت و ساز اصولي در بافت‌هاي نابسامان شهري کند؛ هر چند که اين پيشنهاد نيز با مخالفت‌هايي روبه رو شد و ويژگي‌هاي اين بافت‌ها، مساعد براي انبوه سازي تشخيص داده نشد.

با توجه به روند افزايش ماهانه قيمت مسکن در دو سال و نيم گذشته که از اسفند ۹۶ آغاز شد و همچنين با توجه به آمار ارائه شده از سوي مرکز آمار ايران که خريد واحدهاي مسکوني کلنگي در ماه‌هاي گذشته با استقبال خوبي روبه رو شده و نيز با مقايسه تعداد پروانه‌هاي ساختماني صادره از سوي شهرداري در دو سال اخير، با چينش قطعات اين پازل در کنار يکديگر مي‌توان نتيجه گرفت که برخي سرمايه گذاران با سو استفاده از افزايش مرتب ارزش زمين در پايتخت، واحدهاي کلنگي را براي سرمايه گذاري خريداري مي‌کنند، اما با شيب بسيار کمتري نسبت به حجم خريد، اقدام به بازسازي آنها مي‌کنند.

پيش از اين نيز محمد اسلامي وزير راه و شهرسازي در خصوص نوسازي بافت فرسوده، از واژه عقب ماندگي در اجراي برنامه‌هاي نوسازي اين بافت‌ها استفاده کرده بود.

دبير کانون انبوه سازان: افزايش قيمت مسکن، پيش فروشندگان را ورشکست کرد

فرشيد پورحاجت دبير کانون سراسري انبوه سازان نيز در گفت وگو با خبرنگار مهر از ورشکستگي طرح‌هاي پيش فروش مسکن از سوي برخي انبوه سازان خبر داده بود.

به گفته پورحاجت، برخي انبوه سازان که در سال ۹۷ اقدام به خريد زمين واحدهاي کلنگي در تهران و ثبت نام پيش فروش آنها کرده بودند، با توجه به اينکه در قرارداد اوليه با پيش خريدار، رقم تحويل واحد را ذکر کرده اند، حال در پايان ساخت و ساز و با توجه به افزايش بيش از حد قيمت مسکن، قيمت واحدي که به مشتري تحويل مي‌شود، بعضاً تا دو برابر رقمي است که در قرارداد ذکر شده بود؛ لذا سازنده براي اجراي پروژه‌هاي جديد، پولي ندارد.

به گفته اين انبوه ساز، همين موضوع سبب شده تا ساخت و ساز در پايتخت کم شود و خريداران واحدهاي کلنگي به جاي نوسازي، اقدام به احتکار واحدهاي خريداري شده کرده اند تا سود خود را از محل افزايش قيمت زمين دريافت کنند.

عضو هيئت مديره بازآفريني شهري: تسهيلات بافت فرسوده ۳ برابر شود
شفيعي عضو هيئت مديره شرکت بازآفريني شهري اخيراً در يک برنامه تلويزيوني از پيشنهاد اين شرکت به دولت براي تصويب افزايش سقف وام نوسازي بافت فرسوده تا ۳ برابر رقم فعلي خبر داده است.

در حال حاضر تسهيلات نوسازي بافت فرسوده براي متقاضيان تهراني، ۲۰۰ ميليون تومان است که از محل اوراق تسهيلات مسکن و با نرخ سود ۱۷.۵ درصد اعطا مي‌شود؛ در طرح اقدام ملي مسکن، ۱۴۰ هزار واحد از اين طرح به نوسازي بافت‌هاي فرسوده اختصاص دارد و به گفته علمداري مديرکل تسهيلات بانک عامل بخش مسکن، تا کنون در سراسر کشور از ابتداي امسال تا پايان مهر ماه، ۱۳۱ هزار و ۳۹۸ نفر تسهيلات نوسازي بافت فرسوده دريافت کرده اند.

کارشناس اقتصاد مسکن: مشکل نوسازي بافت فرسوده، کمبود منابع مالي است
مهدي روانشادنيا، کارشناس مسکن نيز درباره مشکلات نوسازي بافت فرسوده از وجود موانع جدي در پيش روي اجراي اين طرح خبر داد و به خبرنگار مهر گفت: روش‌هاي موجود، توان تأمين مالي و بازسازي ۱۰ درصد از بافت فرسوده شهري را ندارد.

عضو هيئت علمي دانشگاه با تاکيد بر ضرورت تنوع بخشي به روش‌هاي تأمين مالي ادامه داد: راه اندازي صندوق‌هاي توسعه محله، توسعه مسکن و صندوق‌هاي بورسي از جمله صندوق‌هاي زمين و ساختمان مي‌تواند در ايجاد تنوع ابزارهاي مالي و بازسازي بافت فرسوده کمک کند.

روانشادنيا با بيان اينکه سازندگان در بافت‌هاي فرسوده با انبوهي از مشکلات ساخت و ساز روبه رو مي‌شوند در خصوص ديگر مشکلات اجراي اين طرح تصريح کرد: ميزان تسهيلات نوسازي بافت فرسوده محدود است و براي متقاضي خودمالک ۱۱۰ و انبوه ساز تا ۲۰۰ ميليون تومان وام اعطا مي‌شود که تنها کفاف ساخت ۲۰ تا ۳۰ متر مربع را مي‌دهد.