برگزیده

مسکن چقدر از درآمد خانوارها را می بلعد

اقتصاد نيوز

بروزرسانی 1399/12/05 - 21:38

اقتصاد نيوز/ در سال ۱۳۹۸، 36.4 درصد از هزينه‌هاي کل يک خانوار شهري و 18.0 درصد از هزينه‌هاي کل يک خانوار روستايي صرف هزينه مسکن شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ افزايش داشته‌اند. در بين استان‌هاي کشور بيشترين اين درصد به ترتيب در نقاط شهري و روستايي با 49.9 درصد و 33.7 درصد مربوط استان تهران و کمترين آن به ترتيب با 21.2 درصد و 12.1 درصد مربوط به استان خراسان جنوبي بوده است.

براساس نتايج به دست آمده از گزارش هزينه مسکن خانوارهاي کشور در سال 90 تا 98 مشخص شده است که متوسط هزينه سالانه مسکن يک خانوار شهري با 29.5 درصد افزايش از13 ميليون و 335 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 17 ميليون و 267 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ و در يک خانوار روستايي با 25.3 درصد افزايش از3 ميليون و 751 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 4 ميليون و 720 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسيده است.

متوسط هزينه سالانه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني خانوار که جزئي از متوسط هزينه سالانه مسکن خانوار است، در يک خانوار شهري با 31.3 درصد افزايش از12 ميليون و 245 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 16 ميليون و 742هزار تومان در سال ۱۳۹۸ و در يک خانوار روستايي با 32.7 درصد افزايش از 2 ميليون و 763 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 3 ميليون و 668هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسيده است.

متوسط هزينه اجاره ‌بهاي واقعي يک خانوار شهري با 21.8 درصد افزايش از14 ميليون و 960هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 18 ميليون و 162 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ و در يک خانوار روستايي با 17.3 درصد افزايش از يک ميليون و 255 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به يک ميليون و 472 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسيده است.
به‌طور کلي براي سال‌هاي ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸، متوسط هزينه سالانه مسکن يک خانوار شهري بيشتر از يک خانوار روستايي است؛ به‌طوري‌که در سال ۱۳۹۸ متوسط هزينه سالانه مسکن يک خانوار شهري حدود 3.7 برابر بيشتر از متوسط هزينه سالانه مسکن يک خانوار روستايي است.

در سال ۱۳۹۸، 36.4 درصد از هزينه‌هاي کل يک خانوار شهري و 18.0 درصد از هزينه‌هاي کل يک خانوار روستايي صرف هزينه مسکن شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ افزايش داشته‌اند. در بين استان‌هاي کشور بيشترين اين درصد به ترتيب در نقاط شهري و روستايي با 49.9 درصد و 33.7 درصد مربوط استان تهران و کمترين آن به ترتيب با 21.2 درصد و 12.1 درصد مربوط به استان خراسان جنوبي بوده است.

هزينه‌هاي مسکن يک خانوار جزئي از هزينه‌هاي غير‌خوراکي يک خانوار است؛ در سال ۱۳۹۸، 46.8 درصد از هزينه‌هاي غير‌خوراکي يک خانوار شهري و 29.7 درصد از هزينه‌هاي غير‌خوراکي يک خانوار روستايي صرف هزينه مسکن شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ نيز افزايش داشته است.

در سال ۱۳۹۸ بيشترين سهم هزينه‌هاي سالانه، براي يک خانوار شهري مربوط به هزينه مسکن و براي يک خانوار روستايي مربوط به هزينه‌هاي خوراکي و دخاني و پس از آن مربوط به هزينه مسکن است.

کرمانشاه بيشترين اجاره نشين دارد
در سال ۱۳۹۸، 24.1 درصد از خانوارهاي شهري و ۴۵ درصد از خانوارهاي روستايي اجاره نشين بوده‌اند. در بين استان‌هاي کشور بيشترين نسبت اجاره نشيني در نقاط شهري با 30.9 درصد مربوط استان کرمانشاه و کمترين آن با 13.2 درصد مربوط استان آذربايجان شرقي است. همچنين در نقاط روستايي بيشترين اين درصد با 25.4 درصد مربوط استان تهران و کمترين آن با 0.8 درصد مربوط استان سيستان و بلوچستان است.

سهم هزينه اجاره تغييري نداشت
در سال ۱۳۹۸، 3.8 درصد از هزينه‌هاي کل يک خانوار شهري و 0.6 درصد از هزينه‌هاي کل يک خانوار روستايي صرف هزينه اجاره‌بهاي واقعي شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ تغييري نداشته‌اند. در بين استان‌هاي کشور بيشترين اين درصد در نقاط شهري با 5.4 درصد مربوط استان سيستان و بلوچستان و کمترين آن با 2.5 درصد مربوط استان‌هاي زنجان و خوزستان مي‌باشد. همچنين در نقاط روستايي بيشترين اين درصد با 2.8 درصد مربوط استان تهران و کمترين آن با 0.1 درصد مربوط استان‌هاي سيستان و بلوچستان، زنجان و چهار محال و بختياري است.

هزينه دهک دهم درآمدي 9 برابر خانوار دهک اول است
در سال ۱۳۹۸، سهم هزينه سالانه مسکن يک خانوار از هزينه کل در نقاط شهري 36.4 درصد است که اين سهم براي خانوارها در دهک‌هاي نهم و دهم درآمدي با 37.7 درصد و 44.1 درصد بيشتر از سهم کشوري (36.4 درصد) بوده و براي خانوارها در ساير دهک‌هاي درآمدي کمتر است.

بيشترين اين سهم با 44.1 درصد مربوط به دهک دهم درآمدي و کمترين آن با 31.7 درصد مربوط به به دهک دوم درآمدي است ، يعني دهک دوم در مقايسه با ساير دهک ها حتي دهک اول سهم کم تري از درآمد خود را صرف هزينه مسکن مي کنند . سهم دهک اول از هزينه هاي مسکن 35.1 است که نشان مي دهد کم درآمدترين خانوارهاي کشور يکي ناچارند بيش از 6 دهک ديگر هزينه مسکن را به دوش بکشند.سهم درآمد دهک هاي دوم تا هفتم از هزينه هاي مسکن بين 31.7 تا 32.1 است که با ميانگين هزينه هاي خانوارهاي شهري فاصله نسبتا زيادي دارد .

در سال ۱۳۹۸، هزينه سالانه مسکن يک خانوار شهري که در دهک دهم درآمدي قرار دارد، حدود ۹ برابر خانواري است که در دهک اول درآمدي قرار دارد.همچنين در سال ۱۳۹۸، سهم هزينه سالانه مسکن يک خانوار از هزينه کل در نقاط روستايي 17.7 درصد است که اين سهم براي خانوارها در دهک‌هاي اول تا هشتم درآمدي بيشتر از سهم کشوري (18.0 درصد) بوده و براي خانوارها در دهک‌هاي نهم و دهم درآمدي کمتر مي‌باشد. بيشترين اين سهم با 25.1 درصد مربوط به دهک اول درآمدي و کمترين آن با 14.2 درصد مربوط به دهک دهم درآمدي است.

در بخش ديگري از اين گزارش به موضوع متوسط هزينه سالانه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني يک خانوار شهري و روستايي در هر يک از دهک‌هاي درآمدي سالانه پرداخته شده است .

بر اساس داده هاي اين گزارش ، در سال ۱۳۹۸، سهم هزينه سالانه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني يک خانوار از هزينه کل در نقاط شهري 33.9 درصد است که اين سهم براي خانوارها در دهک‌هاي نهم و دهم درآمدي با 35.7 درصد و 42.7 درصد بيشتر از سهم کشوري (33.9 درصد) بوده و براي خانوارها در ساير دهک درآمدي کمتر است. بيشترين اين سهم با 42.7 درصد مربوط به دهک دهم درآمدي و کمترين آن با 27.5 درصد مربوط به به دهک دوم درآمدي است.

همچنين در سال ۱۳۹۸، هزينه سالانه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني يک خانوار شهري که در دهک دهم درآمدي قرار دارند، حدود و ۱۰ برابر خانواري است که در دهک اول درآمدي قرار دارد.

در سال ۱۳۹۸، سهم هزينه سالانه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني يک خانوار از هزينه کل در نقاط روستايي 14.1 درصد است که اين سهم براي خانوارها در دهک‌هاي اول تا هفتم درآمدي بيشتر از سهم کشوري (14.1 درصد) بوده و براي خانوارها در دهک‌هاي نهم و دهم درآمدي کمتر است. بيشترين اين سهم با 18.0 درصد مربوط به دهک اول درآمدي و کمترين آن با 11.6 درصد مربوط به به دهک دهم درآمدي است.

براساس اين گزارش ،در سال ۱۳۹۸، هزينه سالانه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني يک خانوار روستايي که در دهک دهم درآمدي قرار دارند، حدود ۵ برابر خانواري است که در دهک اول درآمدي قرار دارد.

هزينه سالانه مسکن يک خانوار شامل «هزينه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني» و «هزينه آب و فاضلاب، سوخت و روشنايي منزل مسکوني» است . سال ۱۳۹۸، 93.1 درصد از هزينه سالانه مسکن يک خانوار شهري و 78.0 درصد از هزينه سالانه مسکن يک خانوار روستايي صرف هزينه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني شده است.

متوسط هزينه سالانه منزل مسکوني و متوسط درآمد سالانه خانوارهاي کشور در هر يک از دهک‌هاي درآمدي سالانه بخش ديگر اين گزارش است . که براساس نتايج به دست آمده در سال ۱۳۹۸، 31.9 درصد از درآمد سالانه يک خانوار شهري صرف هزينه مسکن شده است. بيشترين درصد به ترتيب با 43.8 درصدي، 35.1 درصد و 34.8 درصد مربوط به خانوارهاي واقع در دهک‌هاي اول، دهم و دوم درآمدي و کمترين آن به ترتيب با 28.4 درسد، 28.9 درصد و 29.4 درصد مربوط به دهک‌هاي هفتم، ششم و پنجم درآمدي است.

در سال ۱۳۹۸، 15.8 درصد از درآمد سالانه يک خانوار روستايي صرف هزينه مسکن شده است. بيشترين درصد به ترتيب با 40.3 درصد، 29.4 درصد و 24.9 درصد مربوط به خانوارهاي واقع در دهک‌هاي اول، دوم و سوم درآمدي مي‌باشد و کمترين آن به ترتيب با 9.6 درصد، 13.5 درصد و 15.0 درصد مربوط به دهک‌هاي دهم، نهم و هشتم درآمدي مي‌باشد.

براساس اين گزارش ، در سال ۱۳۹۸، 29.7 درصد از درآمد سالانه يک خانوار شهري صرف هزينه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني شده است. بيشترين درصد به ترتيب با 37.7 درصد، 34.0 درصد و 30.2 درصد مربوط به خانوارهاي واقع در دهک‌هاي اول، دهم و دوم درآمدي کمترين آن به ترتيب با 26.3 درصد، 26.4 درصد و 26.6 درصد مربوط به دهک‌هاي هفتم، ششم و پنجم درآمدي است.

در اين سال ، 12.4 درصد از درآمد سالانه يک خانوار روستايي صرف هزينه اجاره‌بها و ساير هزينه‌هاي منزل مسکوني شده است. بيشترين درصد به ترتيب با 28.9 درصد، 21.3 درصد و 18.5 درصد مربوط به خانوارهاي واقع در دهک‌هاي اول، دوم و سوم درآمدي و کمترين آن به ترتيب با 7.8 درصد، 10.9 درصد و 12.1 درصد مربوط به دهک‌هاي دهم، نهم و هشتم درآمدي است.

در سال ۱۳۹۸، بيشترين سهم تصرف مسکن براي خانوارهاي شهري با 67.1 درصد و براي خانوارهاي روستايي با 86.7 درصد مربوط به نحوه تصرف ملکي عرصه و اعيان و ملکي اعيان است.

در سال ۱۳۹۸، بيشترين سهم سطح زيربناي محل سکونت براي خانوارهاي شهري و روستايي به ترتيب با 56.8 درصد و 57.9 درصد مربوط به سطح زيربناي ۵۱ تا ۱۰۰ متر است. متوسط تعداد اتاق‌هايي که هر خانوار در اختيار دارد، يکي از شاخص‌هاي مهم و گوياي ميزان رفاه خانوارهاست. در سال ۱۳۹۸، به‌طور متوسط يک خانوار شهري تعداد 3.8 اتاق و يک خانوار روستايي 3.4 اتاق در اختيار داشته است.

در سال ۱۳۹۸، بيشترين سهم تعداد اتاق در اختيار براي خانوارهاي شهري و روستايي به ترتيب با 46.1 درصد و 37.0 درصد مربوط به ۴ اتاق است. تعداد پروانه‌هاي احداث ساختمان مسکوني با 4.2 درصد افزايش از 120.485 پروانه در سال ۱۳۹۷ به 125.538 پروانه در سال ۱۳۹۸ رسيده است.

در سال ۱۳۹۸، بيشترين سهم مساحت زيربنا در پروانه‌هاي احداث ساختمان مسکوني با 23.9 درصد مربوط به مساحت زيربناي ۵۰۰ مترمربع و بيشتر و کمترين آن با 8.3 درصد مربوط به مساحت زيربناي 300-251 متر مربع بوده است.

متوسط قيمت خريد و فروش هر متر مربع زيربناي مسکوني معامله شده از طريق بنگاههاي معاملات ملکي در نقاط شهري کشور با 95.8 درصد افزايش از 36.632 هزار ريال در تابستان ۱۳۹۸ به 71.726 هزار ريال در تابستان ۱۳۹۹ رسيده است. بيشترين آن 187.910 هزار ريال مربوط به استان تهران و کمترين آن با 5.744 هزار ريال مربوط به استان کهگيلويه و بويراحمد بوده است.