پرسش منتقدان از روحانی درباره قیمت ماهی

شرق/مصرف ماهي در سال ۹۹ نسبت به ۹۸ حداقل ۳۰ برابر کاهش يافته است

بعضي از مردم و کاربران شبکه‌هاي اجتماعي پس از شنيدن سخنان تازه رئيس‌جمهوري ايران ‌خطاب به «حسن روحاني» پرسيده‌اند آيا از قيمت ميگو و ماهي خبر دارد؟ منتقدان مي‌گويند در شرايطي که در يک ماه گذشته بارها فيلم‌ها و تصاويري از صف‌هاي طولاني مرغ در شهرهاي مختلف منتشر شده، يا رئيس‌جمهوري نمي‌داند در خانه‌ طبقات فرودست ايراني چه مي‌گذرد يا اطلاع دقيقي از قيمت ماهي و ميگو ندارد و در هر صورت اين سخنان را شايسته نقد‌ مي‌دانند. روحاني اما دقيقا چه گفته‌ است و در بازار آبزيان و همچنين بازار مرغ و از طرف ديگر در جيب ايرانيان چه مي‌گذرد؟
 روحاني دقيقا چه گفت؟
ماجرا به صبح‌ پنجشنبه هفته گذشته برمي‌گردد که رئيس‌جمهوري ايران در مراسم بهره‌برداري از چهارهزار‌‌و ۶۳۵ طرح وزارت جهاد کشاورزي که به‌صورت ويدئو‌‌کنفرانس برگزار شد، سخناني درباره لزوم تغير ذائقه ايرانيان به زبان آورد. «حسن روحاني» در اين روز و پس از شنيدن گزارشي درباره افتتاح يک مرکز پرورش ميگو گفت: «به نظر من، بخش پرورش ماهي و ميگو بخش مهمي است و براي اينکه بتوانيم غذا و پروتئين مورد نياز مردم را تأمين کنيم، بايد بيشتر به سمت آبزيان حرکت کنيم. اگر بتوانيم اينها را به قيمت و اندازه مناسب در اختيار مردم قرار دهيم تا عادت مردم از گوشت قرمز و مرغ به سمت آبزيان حرکت کند، تحول بزرگي است. آبزيان يک محصول ارزآور و صادراتي براي ما هستند». او در ادامه البته به موضوع بحران بازار مرغ هم اشاره و اعلام کرد تحريم‌ها در توليد مرغ اثرگذار بوده است: «عده‌اي مي‌گفتند تحريم چه ربطي به مرغ دارد. ما کامل به مردم توضيح داديم که مي‌خواستند در اين زمينه اخلال ايجاد شود و اصلا مرغ در کشور توليد نشود. نهاده‌هايي هم که ما وارد مي‌کنيم از طريق ارز و سيستم بانکي است و خريد و واردات اين نهاده‌ها با مشکلات فراواني همراه بود و مردم بايد بدانند تحريم‌هاي ظالمانه و ضدانساني ترامپ که تا امروز هم ادامه دارد، در همه جا تأثيرگذار بوده است».

---

بازار

---

 مردم  نمي‌توانند مرغ ۲۵هزارتوماني بخرند، ميگوي ۲۰۰توماني بخرند؟
«اگر بتوانيم اينها را به قيمت و اندازه مناسب در اختيار مردم قرار دهيم تا عادت مردم از گوشت قرمز و مرغ به سمت آبزيان حرکت کند، تحول بزرگي است»؛ اگرچه روحاني در اين بخش از سخنان خود شفاف مي‌گويد که بايد آبزيان با قيمت مناسب و به اندازه در اختيار مردم قرار گيرد تا عادت غذايي آنها تغيير کند، اما اين بخش از سخنان رئيس‌جمهوري را مردم چندان مورد توجه قرار ندادند و بيان چنين حرف‌هايي را آن‌هم در ماه‌هاي پاياني عمر يک دولت، نادرست دانستند. «مهدي يوسف‌خاني» رئيس اتحاديه فروشندگان مرغ و ماهي تهران هم در گفت‌و‌گو با «شرق» موارد مشابهي را مطرح مي‌کند و چنين سخناني را بدون توجه به توان مردم و وضعيت بازار ناسنجيده مي‌داند. او دراين‌باره مي‌گويد: «اينکه مردم از سمت مرغ و اين پروتئين نه‌چندان ارزشمند به سمت ميگو و ماهي بروند، خوب است؛ اما کسي که نمي‌تواند مرغ کيلويي ۲۴‌هزارتوماني بخرد، مي‌تواند ميگو و ماهي ۲۰۰‌هزارتوماني بخرد؟ بله به حرف پيشنهاد خوبي است، ولي به شرطي که مردم بتوانند بخرند و شرايط بازار و توان خريد مردم تغيير کند». يوسف‌خاني در ادامه به ضرورت فراهم‌کردن شرايط و بازار براي تغيير عادت مردم هم اشاره مي‌کند: «الان فروش و توليد مرغ که ارزان‌ترين پروتئين است، اين‌همه مشکل دارد، با اين شرايط و با چنين برخورد و مديريتي مي‌توانند آبزيان را تأمين کنند؟ الان از سفره مردم ماهي حذف شده است چه برسد به ميگو؟ الان با حقوق ماهي پنج ميليون و ۱۰ ميليون مردم مي‌توانند ميگو بخرند؟». اما آيا دولت تدبير و اميد در سال‌هاي گذشته تلاشي براي تغيير عادت غذايي ايران انجام داده و زمينه را براي تأمين ميگو و ماهي مردم فراهم کرده است؟ رئيس اتحاديه فروشندگان مرغ و ماهي تهران در پاسخ به اين پرسش هم مي‌گويد: «در اين هفت، هشت سال ما هيچ تغييري نديديم و تنها چيزي که ديديم، گراني آبزيان است و مقايسه کنيد قيمت ماهي سال ۹۹ نسبت به ۹۸ قريب به سه برابر شده‌ و در بعضي موارد بيشتر هم افزايش يافته است. بعضي اقلام چهار برابر شده‌ است. وقتي مردم توان ندارند مرغ بخرند، چگونه ممکن است بتوانند آبزيان مصرف کنند؟ مردم مرغ را از روي ناچاري مصرف مي‌کنند و اگر من توان خريد ماهي و ميگو داشته باشم که اين‌ همه سراغ مرغ نمي‌روم». آن‌طور که يوسف‌خاني مي‌گويد، در همين چند سال گذشته ميزان مصرف آبزيان در سفره غذايي ايرانيان با کاهش محسوسي روبه‌رو شده است: «قطعا مصرف مردم ايران از ميگو و ماهي بسيار کاهش يافته است.

 تجربه بازار مي‌گويد مصرف ماهي در سال ۹۹ نسبت به ۹۸ حداقل ۳۰ برابر کاهش يافته که به دليل گراني بازار است». اما چه راهي براي اين تغيير عادت وجود دارد؟ رئيس اتحاديه فروشندگان مرغ و ماهي تهران دراين‌باره نيز مي‌گويد: «دولت بايد کمک کند قيمت آبزيان جاي اين همه افزايش، کاهش يابد. توليد آبزيان را اين‌قدر بالا ببرند که قيمت پايين آيد. در مرحله اول بايد بازار مرغ را مديريت کنند و بايد مديريت اين بازار را ببينيم که بگوييم درباره آبزيان مي‌توانند موفق باشند. راه اين است که قيمت به حداقل ممکن برسد. درباره صادرات هم سخنان آقاي روحاني خوب است، اگر کار شود. سال ۹۸ ما صادرکننده مرغ بوديم، ولي سال ۹۹ اين اتفاق‌ها رخ داد. در ۹۹ ما نه‌تنها صادرکننده نبوديم بلکه مصرف خودمان را هم به زحمت تأمين کرديم و اين اواخر هم ديديم که بازار به چه جايي رسيد. اگر در گام اول مصرف داخل درست شود و به اين حوزه آسيبي وارد نشود و در مرحله بعد سراغ صادرات برويم که عالي است؛ اما اين قطعا نياز به کار و يک‌سري پيش‌نيازها دارد که فعلا اميدي به اين شرايط نيست و حتي وضعيت مصرف آبزيان در داخل کشور روز‌به‌روز بدتر هم مي‌شود».

 کاهش ۳۰درصدي مصرف ماهي و ميگو در دولت روحاني
اگرچه رئيس اتحاديه فروشندگان مرغ و ماهي تهران از کاهش ۳۰‌درصدي مصرف آبزيان از سوي ايرانيان در يکي، دو سال گذشته خبر مي‌دهد و آن را بر‌اساس بازار عنوان مي‌کند، بااين‌حال به نظر مي‌رسد آمار رسمي نيز چنين موضوعي را تأييد مي‌کند. «نود اقتصادي» دراين‌باره نوشته است که در دوره دولت روحاني مصرف ماهي و ميگوي ايران از ۲۹۴هزار‌و ۵۲۰ تن در سال ۱۳۹۱ به ۲۰۶هزار‌و ۵۱۴ تن در سال ۹۹ رسيده که بيانگر کاهش ۳۰‌درصدي مصرف ماهي و ميگو در کشور است. شايان ذکر است که سرانه مصرف ماهي و ميگو به‌ازاي هر ايراني نيز از چهار‌ کيلوگرم در سال ۱۳۹۱ به دو کيلوگرم در سال جاري رسيده است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar