دود سرکوب قیمت سنگآهن در چشم سهامداران عدالت
ايسنا/کارشناسان بر اين باورند که با ورود سنگآهن به بورس کالا، شاهد شفافيت و کاملتر شدن عرضه زنجيره فولاد در بورس خواهيم بود، اما اين کار نياز به پيششرطهايي مانند عدم قيمتگذاري دستوري دارد تا نرخ بهصورت شفاف تعيين شود؛ اتفاقي که تجربه ثابت کرده دولت با اعمال اينگونه دستورات پاي دلالان و رانتخواران را به بازار باز کرده است.
احمد بيات، کارشناس بازارهاي کالايي، با بيان اينکه دولت با قيمتگذاري دستوري قيمت سنگآهن را طي سالهاي اخير سرکوب کرده است، گفت: درنهايت دود اين کار به چشم سهامدار، از سهامدار سهام عدالت گرفته تا افرادي که از بورس، سهام شرکتهاي معدني را خريدهاند که عامه مردم هستند، ميرود؛ اما عرضه مستمر سنگآهن در بورس کالا قطعا به سود سهامداران خواهد بود.
وي در خصوص اينکه ورود سنگآهن به بورس کالا در نهايت چقدر به نفع مصرفکننده نهايي است؟ عنوان کرد: هر کالايي که به بورس کالا وارد شود، از اين پيششرط برخوردار است که براي آن کشف نرخ شفاف و درستي اتفاق بيفتد. قطعاً ورود سنگآهن به بورس کالا نيز از اين منظر اهميت مضاعفي دارد، چراکه کشف قيمت در حلقههاي مختلف زنجيره فولاد (از سنگآهن گرفته تا مقاطع ساختماني و صنعتي) بسيار بااهميت است.
بيات ادامه داد: نکتهاي که بايد در نظر داشت اين است که طبيعتا در ابتداي زنجيره فولاد تعداد توليدکنندههاي سنگآهن و همچنين تعداد مصرفکنندهها محدود هستند که همين کار قيمتگذاري را دشوار ميکند. حتي گاهي با اين مورد مواجه ميشويم که کالا بر روي تابلو عرضه ميشود اما تقاضايي براي آن وجود ندارد.
اين کارشناس بازار سرمايه افزود: نکته ديگري که بايد در مورد آن کارشناسي صورت بگيرد اين است که چرا برخي کالاها قبل از اينکه وارد بورس شوند، متقاضي دارند اما وقتي روي تابلوي بورس قرار ميگيرند، خريداري براي آنها پيدا نميشود که بسيار عجيب است و مطمئناً اگر اين پرسش اساسي پاسخ داده شود خيلي از مسائل حل ميشود.
شفافيت، مانع برخي عرضهها!
بيات در ادامه درباره برخي موانع عرضههاي بورسي سنگآهن، گفت: سازوکاري که براي معامله سنگآهن در خارج از بورس وجود دارد اگر بخواهم صريح و شفاف بگويم براي برخي از توليدکنندهها سودده تر است چراکه وقتي آمارها به وسيله بورس شفاف ميشود برخي اقداماتي که در گذشته در فضاي مه آلود بازار سنتي انجام ميشد، کنار ميرود و به اين ترتيب برخي توليدکنندهها ترجيح ميدهند، اطلاعاتشان را در اختيار همگان قرار ندهند. برخي فروشندگان هم از شفافيت بورس فراري هستند و ترجيح ميدهد قيمتي اعلام کنند که براي خريداران جذابيتي نداشته باشد تا بتوانند محصول را در بازار آزاد و با شيوه دلخواه خود به فروش برسانند.
زيان سهامداران از قيمتگذاري سنگ آهن
وي در خصوص اينکه آيا عرضه سنگآهن به نفع سهامداران شرکتهاي معدني خواهد بود يا خير؟ عنوان کرد: قطعاً به نفع آنان و حتي سهامداران فولادي است. هماکنون يکي از مشکلاتي که وجود دارد اين است که فلان شرکت توليدکننده شمش فولاد ميگويد چرا بايد کالا را با قيمت پايهاي که دولت در نظر گرفته عرضه کند درحاليکه متقاضي حاضر است آن را خارج از بورس با نرخ بالاتر خريداري کند؛ واقعيسازي قيمت سنگآهن روندي براي اصلاح نرخ کل زنجيره فولاد است و به نفع کل سهامداران اين حوزه است.
اين کارشناس بازار سرمايه ادامه داد: دولت با قيمتگذاري دستوري قيمت سنگآهن را طي سالهاي اخير سرکوب کرده است که درنهايت دود آن به چشم سهامدار از سهامدار سهام عدالت گرفته تا افرادي که از بورس سهام شرکتهاي معدني را خريدهاند که عامه مردم هستند ميرود.
بيات عنوان کرد: طبيعتا در هرجايي که سرکوب قيمتي رخ دهد، عموم مردم هستند که زيان ميبينند و قطعا در جاهايي که دولت سهام دارد بيتالمال نيز آسيب خواهد ديد که به ضرر کل جامعه است. همچنين با سرکوب قيمت، منافع سهامداران شرکتهاي خصوصي و خرد نيز به جيب عدهاي خاص ميرود که از رانت دولتي استفاده ميکنند و منافع آن اصلا به دست مصرفکننده نهايي که هدف سياستگذاران هستند، نميرسد.
اين کارشناس بازارهاي کالايي افزود: متأسفانه، تلقي بخشي از دولت اين است که با سياست قيمت دستوري، محصول را با قيمت ارزان به دست خريدار ميرساند اما تجربه نشان داده با اين شيوه عرضهاي در بورس انجام نميشود و درنهايت، مصرفکننده مجبور است کالا را با نرخ بازار آزاد و بالاترين قيمت تهيه کند. اما اگر اجازه داده شود کالا براساس مکانيزم عرضه و تقاضا در عرضههاي بورسي کشف شود، کالا نيز به قيمت پايينتري به دست مشتري ميرسد و سود آن به همه خواهد رسيد.
وي در پايان گفت: البته قطعا در اين ميان افرادي که به دنبال رانت و فروش محصول با قيمت بازار آزاد هستند سنگاندازي خواهند کرد و از قيمتگذاري دستوري دفاع خواهند کرد اما بايد با اجراي درست قوانين بورس کالا، اجازه نداد کاري از پيش ببرند.