متخصص علوم زمین و جغرافیای دانشگاه سیستان و بلوچستان: سطح بالای تبخیر آب یکی از معضلات کشور است

ايرنا/ رييس پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان گفت: ايران در کمربند خشک نيم کره شمالي قرار گرفته لذا يکي از معضلات اصلي کشور کمبود منابع آبي مخزني و سطح بالاي تبخير است. دکتر 'غلامرضا نوري' روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي افزود: به عنوان مثال در سيستان و بلوچستان 40 تا 50 برابر ميزان بارندگي سالانه در اين استان، آب ذخيره شده در منابع آبي از جمله سدها و بندها تبخير مي شود. وي گفت: سالانه دو ميليارد و 400 ميليون مترمکعب آب در پشت سدهاي سيستان و بلوچستان ذخيره مي شود لذا با تبخير حدود 3،5 تا پنج متر در سال که چيزي حدود 40 تا 50 برابر ميزان بارندگي سالانه اين استان است بيش از 900 ميليون مترمکعب آب از طريق تبخير از دسترس خارج مي شود. اين متخصص علوم زمين و جغرافيا متوسط بارندگي در سيستان و بلوچستان را حدود 100 ميليمتر در سال عنوان و بيان کرد: سالانه پنج هزار ميليمتر آب در شمال و حدود چهار هزار ميليمتر در مرکز و جنوب اين استان تبخير مي شود. وي افزود: اين تبخير معادل حجم سه تا چهار سد مخزني است که خود نشانگر هدر رفت ميلياردها تومان اعتبار و سالها صرف شده براي ساخت مخازن آبي است. دکتر نوري در تشريح راهکاري براي حل اين معضل گفت: براي کنترل تبخير درياچه ها، سدهاي مخزني، آبگيرها و رودخانه ها به عنوان اکوسيستمهاي آبي ايران مي توان روشهاي مختلفي را اعمال کرد. وي افزود: با توجه به مشکلات کم آبي حاکم بر استانهاي مختلف ايران راه اندازي 'مرکز مطالعات و تحقيقات کنترل تبخير' براي جلوگيري از افزايش سطح تبخير به شدت مورد نياز است. رييس پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان ادامه داد: وجود نيروهاي متخصص مرتبط با منابع آبي در پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان اين پژوهشکده را از ظرفيتهاي لازم براي ايجاد نخستين مرکز مطالعات و تحقيقات کنترل تبخير آب کشور برخوردار کرده است. وي گفت: پس از بررسي ميداني از طريق ايجاد مرکز تحقيقات کنترل تبخير، با اجراي روشهاي کنترل تبخير فيزيکي(قرار گرفتن يک جسم جامد در سطح آب) و شيميايي(ريختن ماده شيميايي که به شکل لايه نازک مولکولي در سطح آب قرار گيرد) مي توان از تبخير بخش قابل توجهي از آبهاي موجود و بارشهاي سالانه جلوگيري و کمبودها را جبران کرد. اين پژوهشگر ارشد ادامه داد: اگر بتوانيم به کمک دانش روز سطح تبخير را کاهش دهيم حجم بسيار زيادي از آب کشور باقي خواهد ماند که مي توان آن را در مصارف صنعتي، کشاورزي و آشاميدني بکار گرفت. دکتر نوري افزود: نتايج بدست آمده از تحقيقات آزمايشگاهي محققان پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان نشان مي دهد اجراي روشهاي فيزيکي و شيميايي کنترل تبخير مي تواند در بدترين شرايط 35 تا 70 درصد سطح تبخير را کاهش دهد. رييس پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان اظهار داشت: شيوه هاي فيزيکي و شيميايي کنترل تبخير به دليل فراهم بودن امکان تبادل هوا و آب، از نظر استانداردهاي جهاني زيست محيطي مورد تاييد هستند و در زمان تصفيه آب براي آشاميدن به راحتي ترکيبات بکار گرفته در اين دو روش از آب جدا مي شوند و در نتيجه کيفيت آب هيچگونه تغييري از نظر زيستي، شيميايي و فيزيکي نخواهد داشت. وي تاکيد کرد: براي بدست آوردن آخرين نتايج ميداني، دستگاههاي اجرايي دست اندرکار به ويژه استانداري در تامين اعتبار و انجام مراحل نهايي و ميداني روشهاي کنترل تبخير بايد با پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان همکاري ويژه داشته باشند. او گفت: اگر نتايج ميداني روشهاي کنترل تبخير مانند نتايج آزمايشگاهي اثبات شود حجم قابل توجهي از منابع آبي کشور با کمترين هزينه مي تواند در اختيار توليدات کشاورزي، صنعتي و آشاميدني قرار گيرد. رييس پژوهشکده علوم زمين و جغرافياي دانشگاه سيستان و بلوچستان افزود: بر اساس سخنان وزير نيرو حدود 70 درصد از سدهاي ايران با کمبود منابع آبي رو به رو هستند لذا انتظار مي رود با مساعدت شخص استاندار و مسوولان استاني و کشوري مرکز مطالعات و تحقيقات کنترل تبخير در دانشگاه سيستان و بلوچستان ايجاد شود تا از نتايج بدست آمده در اين مرکز براي کمک به رفع مشکل کم آبي در استانهاي مختلف بهره گرفت.