بورسبازان در دوراهی فرار یا قرار؟

دنياي اقتصاد/ معاملات بورس تهران در هفته گذشته کمنوسان دنبال شد. در حالي که روزهاي دوشنبه و سهشنبه معاملات در مسير صعود در حال انجام بود، در آخرين روز هفته باز هم عرضه بر تقاضاي سهام پيشي گرفت. در نهايت نماگر اصلي بازار سهام با بازدهي ۲۸/ ۰ درصدي مواجه شد که نسبت به هفته ماقبل از کاهش محسوس تقاضا حکايت داشت.
فضاي ايجاد شده در بازار يک دو قطبي را نشان ميدهد. از يک سو بسياري معتقدند قيمتها پس از يک اصلاح قابلتوجه حالا به سطوحي رسيدهاند که تعادل در بازار در حال برقراري است. با اين نگاه تقاضا کم کم شکل ميگيرد و به آينده بورس ميتوان اميدوار بود. از سوي ديگر ترس و نگراني هنوز هم در بازار وجود دارد و به دنبال هر موج صعودي که ايجاد ميشود، معاملهگراني از فرصت خروج از بازار استفاده ميکنند اين امر ريسک و جسارت تقاضا را از سهامداران سلب کرده است و مانع تداوم روند صعودي شاخص سهام ميشود. شايد همين موضوع دليل افت ارزش معاملات در هفته گذشته و کاهش فشار فروش دو سمت خريد و فروش سهام بوده است.
اما کفه کدام نگاه در بازار سنگينتر است؟
پاسخ به اين سوال با ابهاماتي که در بازار وجود دارد، البته بسيار دشوار است. تخمين نگاه غالب بورسبازان با اين ميزان جمعيت فعال در بازار سهام کار راحتي نيست. اما به هر ترتيب نتايج نظرسنجيهاي «دنياياقتصاد» در سه هفته اخير شايد بتواند تخميني از فضاي موجود در بازار باشد. تحليلگران در دو هفته گذشته روند صعودي براي بازار پيشبيني کردند. پيشبينياي که در هفته دوم خرداد به حقيقت پيوست اما در هفته سوم که البته نيمه تعطيل بود با نوسان اندک شاخص سهام همراه بود.
در هفته جاري نيز نگاه غالب تحليلگران تداوم روند صعودي در بازار است به طوري که 69 درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجي روند شاخص کل در هفته جاري را صعودي پيشبيني ميکنند و 31 درصد در انتظار نوسان اندک قيمتها هستند. هيچ تحليلگري انتظار نزول شاخص سهام در هفته جاري را ندارد. اين نگاه در بين سهامداران نيز با وحدت کمتري وجود دارد. بر اين اساس هر چند در نظرسنجي هفته جاري عمده سهامداران معتقدند شاخص کل در مسير صعودي حرکت خواهد کرد با اين حال عدهاي نيز پيشبيني ميکردند نماگر سهام در مسير نزولي حرکت کند.
اين امر شايد نشاندهنده اين باشد که بر اساس منطق و بر اساس تحليل و دادههايي که تحليلگران با آن سروکار دارند، دليل خاصي براي ريزش بازار وجود ندارد. اما در عمل ترس و هراس در تقابل با تحليل مختصات پيشروي معاملات را تحت تاثير قرار ميدهد.
بازار به کدام سو ميرود؟
در هفته جاري بخش عمدهاي از فعالان بازار سهام در انتظار تداوم روند بازار در مسير صعودي هستند. دو نگاه کاملا متضاد در بين اين افراد مشاهده ميشود. از نگاه برخي از اين افراد بازار در حال حرکت به سوي تعادل است و به تدريج شاهد افزايش خريد در بازار خواهيم بود. به اعتقاد اين افراد اخبار از ناحيه مذاکرات هستهاي مساعد ارزيابي ميشود و بر اين اساس ميتوان نسبت به بهبود وضعيت سهام اميدوار بود. در تازهترين اخبار دولت آمريکا برخي تحريمها را کاهش داده است که اين امر در بهبود فضاي اقتصاد کشور و صادرات و واردات اثرگذار خواهد بود.
از نگاه اين دسته با ايجاد توافق فضاي کسبوکار و صنايع بهبود مييابد و بورس خود را احيا خواهد کرد. در مقابل برخي افراد احتمال ايجاد توافق را بعد از انتخابات کم ميدانند و معتقدند احتمال ايجاد انتظارات تورمي پس از انتخابات در اقتصاد بالا است و در اين فضا بورس با صعود مواجه خواهد شد. اين دو نگاه متفاوت به نتيجه مذاکرات هستهاي اما در نهايت در منطق اين دسته از تحليلگران موجب صعود قيمت سهام خواهد شد. از طرفي کاهش نرخ سود بانکي و اصلاح قابلتوجه سهام احتمال افزايش فروش را تخفيف
داده است. در اين ميان دستهاي از فعالان بازار سهام در فضاي کنوني ايجاد شده در معاملات معتقدند روند بازار کمنوسان خواهد بود. به اعتقاد اين افراد ابهامات از ناحيه مذاکرات هستهاي و انتخابات بالا است. اين ابهامات مانع از اين ميشود که افراد تصميم قاطع براي خريد و فروش سهام داشته باشند. نظارهگري استراتژي غالب سهامداران از نگاه اين عده از افراد است. اين نگاه بعد از روند صعودي بيشترين فراگيري را در بين اهالي
بازار دارد. نگاه کمتر فراگير در بازار سهام پيشبيني روند نزولي براي شاخص سهام است.طي سه روز معاملاتي اخير تفاوت ديدگاهها نسبت به عملي شدن يا نشدن توافق هستهاي در بازار سهام کاملا مشهود بود. يک دسته افرادي که با دادن وزن بيشتر به شکلگيري تورم در دولت بعدي در سمت خريد فعال شدند و دسته ديگر فروشندگاني که با اعتقاد به تاثير زياد احياي برجام بر نزول قيمت دلار در سمت فروش حاضر شدند و استراتژي خروج از بازار را پيش گرفتند.