آیا میتوان یک میلیون مسکن در سال ساخت؟

فارس/ رييس انجمن انبوهسازان تهران با امکانسنجي ساخت ۴ ميليون واحد مسکوني در سال، گفت: هماکنون حدود ۳ ميليون و ۵۰۰ هزار واحد مسکن انباشت تقاضا وجود دارد و به طور متوسط براي ساخت مسکن ۵ ميليون تومان بايد در نظر گرفته شود.
بازار مسکن اين روزها حال خوشي ندارد؛ اين موضوع را ميتوان از اعداد و ارقام منتشر شده درباره قيمت مسکن پيدا کرد. به گواه کارشناسان، عمدهترين دليل بيحالي بازار، کمبود مسکن است؛ اگرچه از نقش دلالان در بازار مسکن نميتوان گذشت.
آخرين گزارش رسمي درباره قيمت مسکن نشان ميدهد که در ارديبهشتماه امسال متوسط قيمت خريد و فروش يک مترمربع زيربناي واحد مسکوني معامله شده از طريق بنگاههاي معاملات ملکي شهر تهران ۲۸.۸ ميليون تومان بوده است.
اين در شرايطي است که براساس گزارش وزارت راه و شهرسازي، سهم مسکن در سبد هزينه خانوار شهري در سال ۹۲ معادل ۳۳.۲ درصد، در سال ۹۳ معادل ۳۳.۴ درصد، در سال ۹۴ معادل ۳۳.۷ درصد، در سال ۹۵ معادل ۳۴.۱ درصد، در سال ۹۶ معادل ۳۳درصد، در سال ۹۷ معادل ۳۳.۹ درصد و در سال ۹۸ معادل ۳۶.۴ درصد بوده است.
در اين ميان، طبق دادههاي به دست آمده از سرشماري سال ۹۵، ۲۴.۲ ميليون خانوار در کشور در ۲۲.۸ ميليون واحد مسکوني زندگي ميکنند. به عبارت ديگر، در حال حاضر يک ميليون و ۴۰۰ هزار واحد مسکوني در کشور کمبود داريم. اين در حالي است که گزارشها از وجود ۲.۵ ميليون واحد خالي در کشور خبر ميدهد.
ساخت ۴ ميليون واحد مسکوني چقدر اجرايي است؟
در چنين وضعيتي، ابراهيم رييسي، رييس دولت سيزدهم براي بهبود وضع بازار مسکن، وعده ساخت ۴ ميليون واحد مسکوني طي ۴ سال را داده است. اين در حالي است که بنا به گزارشها در سالهاي اخير تنها ۳۰۰ هزار واحد مسکوني در هر سال ساخته شده است. بر اين اساس، اين سوال مطرح است که اين وعده تا چه اندازه قابليت تحقق دارد و آيا مشکل بازار مسکن با ساخت يک ميليون واحد مسکوني حل خواهد شد؟
ايرج رهبر، رييس انجمن انبوهسازان استان تهران در گفتوگو با خبرگزاري خبرآنلاين با امکانسنجي ساخت ۴ ميليون واحد مسکوني در ۴ سال، گفت: ساخت يک ميليون واحد مسکوني در سال جزو طرح جامع مسکن است که از قبل هم بوده است. همچنين در مصوبهاي که در مجلس تصويب شده و شوراي نگهبان بايد آن را ابلاغ کند، تاکيد شده که يک ميليون واحد مسکوني در سال بايد ساخته شود و قوهمجريه اين تکليف را دارد.
وي با بيان اينکه هر رييسجمهوري ميآمد، بايد اين قانون را اجرايي ميکرد، افزود: حالا آقاي رييسي ساخت ۴ ميليون واحد مسکوني در ۴ سال را هم در شعارهاي انتخاباتي داشتند و در عين حال، بعدا در کنفرانس خبري خود اعلام کردند که اولويتشان مسکن است و يک ميليون واحد مسکوني بايد در سال ساخته شود.
رييس انجمن انبوهسازان استان تهران با تاکيد بر اينکه ساخت اين تعداد واحد مسکوني بايد مديريت شود، تصريح کرد: ما تاکنون هميشه به بودجه دولت متکي بوديم و دولت برخلاف شعارهايي که داشت که تصديگري به بخش خصوصي سپرده شده، اما عملا اتفاق ديگري افتاد.
رهبر متذکر شد: به نظر من اگر در حوزه مسکن به درستي عمل کنيم، اصلا نيازي به بودجه دولتي نيست. در حال حاضر بيش از ۳ هزار ميليارد تومان نقدينگي کشور اعلام شده است. اين نقدينگي دست کيست؟ ما بايد بخش خصوصي را با ترفندهاي انگيزشي و اعتمادسازي ميان بخش خصوصي و دولت وارد حوزه ساختوساز کنيم. البته بخش خصوصي نيازمند حمايت است و در کنار آن، دولت بايد زيرساختها را فراهم کند تا واحدهاي مسکوني بدون امکانات زيرساختي نباشد.
وي با بيان اينکه در حوزه ساختوساز بايد مديريت درستي داشته باشيم، گفت: کشورهاي پيشرفته هم همين کار را ميکنند؛ به طوري که اتوبان هزار کيلومتري را فقط بخش خصوصي ميسازد.
رهبر افزود: يکي از مشکلاتي که ما الان داريم و چوب عدم ورود بخش خصوصي را ميخوريم، اعتماد است که وجود نداشته است. اما اگر دولت بتواند اعتماد را به وجود آورد و بخش خصوصي با رغبت و انگيزه وارد کار شود و در عين حال، سرمايهگذار خارجي هم جذب شود، ميتوانيم کار را عملياتي کنيم.
زمين براي ساخت يک ميليون مسکن وجود دارد؟
رييس انجمن انبوهسازان استان تهران در پاسخ به اين پرسش که آيا اين ميزان زمين براي ساخت يک ميليون واحد مسکوني وجود دارد يا اينکه همچون برخي واحدهاي مسکونيمهر بايد با فاصله بسيار از شهرها اين واحدها ساخته شود؟ عنوان کرد: در حال حاضر ما بايد امکانات زيرساختي را فراهم کنيم. شهرکهاي اقماري کوچک ميتوان داشت که در تمام دنيا هم اين کار را ميکنند تا با رفتوآمد مناسب و سهل و آسان بتوان دسترسي به شهرها داشت.
رهبر افزود: از سوي ديگر، روي بافتهاي فرسوده هم بعضيها برنامه دارند. البته بافتهاي فرسوده شرايط خاص خود را دارد، چون آنجا مالکيت دارد و يا مالکيت آنها بايد خريده شود و يا مشارکت اتفاق بيفتد. اما اين موضوع زمانبر است و بايد مديريت خاصي داشته باشيم تا برنامه احياي بافتهاي فرسوده پيادهسازي شود.
سالانه ۳۰۰ هزار واحد مسکوني ميساختيم
وي با بيان اينکه در حال حاضر سالانه حدود ۳۰۰ هزار واحد مسکوني ساخته ميشود، گفت: در ۷، ۸ سال اخير ۳۰۰ هزار واحد مسکوني ساخته شده؛ اين در حالي است که در گذشته ۷۰۰ هزار واحد مسکوني هم ساخته شده است.
رييس انجمن انبوهسازان استان تهران با اشاره به قيمت ساخت مسکن افزود: ما با ۳۰۰ هزار تومان هم ساخت هر مترمربع مسکنمهر را شروع کرديم، اما هماکنون به طور متوسط براي ساخت مسکن ۵ ميليون تومان بايد در نظر گرفته شود.
مشکل بازار مسکن حل ميشود؟
رهبر در پاسخ به اين پرسش که آيا ساخت يک ميليون واحد مسکوني در سال، مشکلي از بازار مسکن حل ميکند؟ تصريح کرد: مشکل مسکن فقط در بخش مسکن نيست. ما بايد چند وزارتخانه را در يک قالب هماهنگ ببينيم. ما اگر آمايش سرزمين را نبينيم و اجازه دهيم مهاجرت از شهرها و روستاها به شهرهاي بزرگ به دليل امرار معاش و گرفتن شغل و زندگي بهتر به وجود آيد، به طور طبيعي تراکم جمعيت در يک نقطه به وجود ميآيد و نقطه ديگر که راحتتر ميتوانستيم مسکن تهيه کنيم، خالي از جمعيت ميشود.
وي با بيان اينکه آمايش سرزمين را بايد طراحي کنيم، عنوان کرد: وزارتخانههايي که دستاندرکار هستند مثل وزارت جهادکشاورزي، وزارت صمت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي بايد با يکديگر هماهنگ شوند که شغل به وجود آورند تا ديگر نيازي نباشد افراد از شهرهاي کوچک و روستاها با شهرهاي بزرگ مهاجرت کند.
رييس انجمن انبوهسازان استان تهران متذکر شد: در اين شرايط ميتوان نياز مسکن را برنامهريزي کرد؛ چراکه در شهرهاي کوچک راحتتر ميتوان زمين تهيه کرد يا ساختوساز راحتتر اتفاق ميافتد.
چقدر مسکن ميخواهيم؟
رهبر با اشاره به نياز واقعي مسکن در کشور، گفت: ما يک انباشت تقاضا براي مسکن داريم. در عين حال، گفته ميشود که ۲ ميليون و ۵۰۰ هزار واحد خالي در کشور وجود دارد. اين در شرايطي است که اين تعداد واحد خالي هماهنگ با نياز مردم نيست؛ چراکه ما براي اقشار متوسط و ضعيف جامعه ميخواهيم مسکن تامين کنيم، اما در ۲ ميليون و ۵۰۰ هزار واحدي که گفته ميشود خالي است، مسکن لوکس، ويلايي، زيارتي، بافت فرسوده و خانه دوم هست.
وي با بيان اينکه ما در ۸ سال گذشته به طور متوسط سالانه ۳۰۰ هزار واحد مسکن ساختيم و اين يعني ۷۰۰ هزار واحد در سال کم ساخته شده است، عنوان کرد: به اين ترتيب حدود ۳ ميليون و ۵۰۰ هزار واحد مسکن انباشت تقاضا وجود دارد و سالانه يک ميليون واحد مسکوني هم بايد ساخته شود.
رييس انجمن انبوهسازان استان تهران تصريح کرد: بر اين اساس، با توجه به اين عدد بايد سالانه بيش از يک ميليون واحد مسکوني ساخته شود تا مشکل کمبود مسکن جبران شود.