توقف واردات بنزین، گازوئیل و گاز در سال ۹۹

ايرنا

بروزرسانی 1400/05/07 - 16:16

توقف واردات بنزین، گازوئیل و گاز در سال ۹۹

ايرنا/بر اساس آمارهاي بانک مرکزي، واردات فرآورده‌هاي نفتي و گاز به کشور در سال ۹۹ در حالي کاهش چشمگيري داشته و به صفر رسيده که اين رقم در سال ۹۶، بيش از ۲.۷ ميليارد دلار در سال بوده است.

به گزارش روز پنجشنبه خبرنگار اقتصادي ايرنا، يکي از مهمترين دغدغه‌هاي کشورها در دنياي امروز، داشتن امنيت انرژي است. در اين ميان برخي انرژي‌ها اهميت بيشتري دارند و تامين آن‌ها براي هر کشوري مهم است.

به طور مثال، بنزين يکي از سوخت‌هايي است که کاهش و افزايش تقاضاي آن در جهان حتي بر قيمت نفت نيز موثر است و از همين رو بيشتر کشورهاي دنيا به دنبال تامين پايدار آن هستند.

ساير سوخت‌ها مانند گاز و گازوئيل نيز از اين قاعده مستثني نيستند و وابستگي کشوري مانند ايران که همواره تحت شديدترين تحريم‌ها قرار دارد، به واردات اين حامل‌هاي انرژي زنگ خطري است که مي‌تواند امنيت انرژي کشور را به خطر بياندازد.

با اين حال تا چند سال پيش، اغلب اين سوخت‌ها با وجود توليد داخلي، سهمي نيز در واردات داشتند.

اين موضوع باعث شد تا آمريکا در سال ۹۰، فروش بنزين به ايران را تحريم کند و يا در مورد ديگر، ترکمنستان در بزنگاه سرماي زمستان، شيرهاي گاز خود را بر روي ايران ببندد.

اين موارد هشداري بود که عزم ايران را براي خودکفايي در تامين فرآورده‌هاي نفتي و گاز جزم کرد.

پايداري شبکه گاز با وجود توقف واردات

در اين سال‌ها ايران با توسعه ميدان مشترک پارس جنوبي، توانست ظرفيت توليد گاز خود را به بالاي يک ميليارد متر مکعب در روز برساند. همچنين توليد ايران از اين ميدان مشترک به ۷۰۰ ميليون متر مکعب در روز رسيد.

با اين اقدام، اگرچه مصرف گاز در کشور افزايش پيدا کرد و توسعه شبکه گاز و مشترکين نيز شتاب گرفت، اما در اوج سرماي زمستان، شبکه گاز در هيچ نقطه‌اي از کشور براي مشترکان خانگي و تجاري قطع نشد.

اين در حالي بود که واردات گاز از ترکمنستان همچنان متوقف است و ايران توانسته، شبکه گاز خود را با افزايش تاسيسات تقويت فشار حتي در مناطق شمالي نيز پايدار نگه دارد.

از سوي ديگر، افزايش توليد گاز از پارس جنوبي، توليد ميعانات گازي را نيز افزايش داد تا خوراک پالايشگاه ستاره خليج فارس به عنوان برگ برنده ايران در خودکفايي بنزين به طور کامل تامين شود.

جهش ۲ برابري توليد بنزين در کشور

آمارها نشان مي‌دهد که توليد بنزين ايران در سال ۵۷ حدود ۲۵ ميليون ليتر در روز بوده است.

اين رقم در سال ۹۱ و پيش از روي کار آمدن دولت تدبير و اميد، به ۵۲ ميليون ليتر در روز رسيد. در واقع در ۳۴ سال، ظرفيت بنزين ايران حدود ۲ برابر شد.

با روي کار آمدن دولت تدبير و اميد، شتاب در ساخت پالايشگاه‌ها سرعت گرفت و با اولويت‌بندي اجراي آنها، منابع مالي متمرکز شد.

البته اقدام‌هاي دولت براي افزايش کمي و کيفي فرآورده‌هاي توليدي و به سرانجام رسيدن طرح‌هاي پالايشگاهي در کشور در دولت تدبير و اميد در حالي اجرا شد که کشور با شديدترين تحريم‌هاي اقتصادي رو به رو بود اما با وجود همه فشارهاي خارجي عليه کشور، صنعت پالايش مسير رو به رشد خود را طي کرد.

تا آنجا که ايران به جايگاه بزرگترين توليد کننده بنزين در منطقه، نخستين توليدکننده بنزين و دومين توليدکننده گازوئيل در اوپک دست يافته است.
با وجود آنکه در مجموع ظرفيت صنعت پالايش ايران از يک ميليون و ۸۵۰ هزار بشکه در روز به ۲ ميليون و ۱۵۰ هزار بشکه افزايش داشته، همچنين توليد محصولاتي با ارزش افزوده بالا مانند بنزين نيز مورد توجه بوده و رشدي به مراتب بيشتر از طرفيت مجموع پالايش کشور را تجربه کرده است.
ايران در سال ۹۱ روزانه ۵۲ ميليون ليتر بنزين توليد مي‌کرد که در اين ميان هيچکدام از اين محصولات، سوخت يورو نبود. در همان سال نيز حدود ۱۰ ميليون ليتر واردات بنزين به کشور در جريان بود.

حالا با گذشت ۸ سال از آن زمان و در طول دولت تدبير و اميد، ايران نه تنها در توليد و تامين بنزين خودکفا شده بلکه امکان صادرات سوخت حتي بيش از ميزان واردات سال ۹۱ در کشور وجود دارد.

هم اکنون ظرفيت توليد روزانه بنزين در کشور ۱۲۰ ميليون ليتر است که در مقايسه با ابتداي انقلاب رشدي ۸ برابري را نشان مي دهد.

توليد بنزين و گازوئيل با استاندارد يورو براي نخستين بار
از سوي ديگر توليد بنزين و گازوئيل يورو در کشور و افزايش کيفيت فرآورده‌هاي توليدي در پالايشگاه‌ها براي نخستين بار در دولت يازدهم و دوازدهم اتفاق افتاد.
تا آنجا که آمارها نشان مي‌دهد، در مجموع تا پايان سال ۹۸ توليد بنزين با استاندارد يورو به روزانه ۹۱ ميليون ليتر و گازوئيل با استاندارد يورو به ۷۳ ميليون ليتر رسيده است.
آمارهاي بانک مرکزي از سال ۹۹ نيز خودکفايي ايران در توليد بنزين، گازوئيل و گاز را تاييد مي‌کند.
بر اساس گزارش بانک مرکزي، واردات فرآورده‌هاي نفتي و گاز در سال ۹۶ به کشور، ۲.۷ ميليارد دلار اعلام شده است.
اين رقم در سال ۹۷ (سالي که پالايشگاه ستاره خليج فارس با هر فاز خود فعاليت مي کرد) حدود ۵۰ درصد کاهش داشته و به ۱.۳ ميليارد دلار در سال رسيد.
با اين حال در سال ۹۸، ايران تنها ۶ ميليون دلار فرآورده نفتي و گاز به کشور وارد کرد و رقم در سال ۹۹ به صفر رسيد.

در واقع بانک مرکزي عددي را براي واردات فرآورده‌هاي نفتي و گاز به کشور در سال ۹۹ اعلام نکرده و در توضيحات خود آورده که رقم بسيار ناچيز بوده و به آخرين رقم اعشار نيز نمي‌رسد.