جهش نفتی اقتصاد در بهار
خراسان/اقتصاد ایران طبق تازه ترین آمارهای بانک مرکزی در بهار امسال، رشد 6.2 درصدی داشته که 3 برابر بیشتر از رشد بهار 1401 است نفت و خدمات، بار اصلی این رشد را به دوش کشیده اند و سرمایه گذاری نیز مثبت شده است.
بانک مرکزی اعلام کرد که رشد اقتصادی کشور در سه ماه اول 1402 نسبت به سه ماه 1401 بیش از 3 برابر شده، به طوری که در کل اقتصاد این رقم 6.2 درصد بوده و بدون در نظر گرفتن بخش نفت نیز رشد اقتصادی در بهار امسال به 5.2 درصد رسیده است. از جمله نکات درخورتامل در این آمارها می توان به این موارد اشاره کرد: بیشتر بودن نرخ رشد در تمام بخش های اقتصادی نسبت به بهار 1401، مثبت شدن نرخ رشد سرمایه گذاری به مدد مثبت شدن نرخ رشد بخش ساختمان (نسبت به بهار 1401)، تداوم روند اکیداً صعودی نرخ رشد فصلی از بهار سال گذشته تا بهار امسال و در عین حال، تداوم رشد مثبت فصلی که از بهار 99 آغاز شده است، سهم درخورتوجه بخش خدمات در تحقق رشد بهاراست. در این حال، رئیس کل بانک مرکزی دیروز اعلام کرد، فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم ها مدیریت شده است و در حال برگشت به روند بلندمدت متغیرهای کلان اقتصادی هستیم. فرزین همچنین نشانه های مثبتی از وضعیت اقتصادی در تابستان را ارائه کرد.
ویژگی های رشد 6.2 درصدی اقتصاد ایران در بهار 1402
بانک مرکزی دیروز جزئیات رشد اقتصادی در بهار امسال را منتشر کرد که نشان می دهد کیک اقتصاد ایران در بهار امسال 6.2 درصد نسبت به بهار سال گذشته بزرگ تر شده است. بدون نفت نیز این رقم 5.2 درصد بوده و در هر حال، هر دوی این ارقام بیش از 3 برابر ارقام مشابه در بهار سال گذشته هستند. در بهار سال گذشته، نرخ رشد با نفت و بدون نفت به ترتیب 1.9 و 1.7 درصد بوده است. این آمارها، همچنین از تداوم روند صعودی نرخ های رشد فصلی حکایت دارند که از تابستان سال قبل شروع شده اند. بانک مرکزی همچنین از ادامه روند رشدهای مثبت فصلی خبر داده که از بهار سال 99 در اقتصاد ایران به وقوع پیوسته است.
نفت و خدمات رکوردداران رشد اقتصادی
در میان بخش های اقتصادی، گروه نفت با رشد قابل توجه 16.4 درصد صدرنشین رشد بهاری است و پس از آن گروه صنایع و معادن قرار دارد. رشد بخش صنعت هم به تنهایی 4.2 درصد شده است. نکته قابل توجه این جاست که در همه گروه های اصلی (شامل کشاورزی، نفت، صنایع و معادن و نیز خدمات) و همچنین در بیشتر گروه های فرعی (طبق طبقه بندی بانک مرکزی)، نرخ رشد اقتصادی در بهار امسال بالاتر از بهار سال قبل بوده است. از سوی دیگر گروه خدمات بالاترین سهم (3.6) را از رشد 6.2 درصدی داشته و پس از آن گروه های نفت با (1.5)، صنایع و معادن (0.8) و کشاورزی (0.2) درصد قرار داشته اند.
مثبت شدن سرمایه گذاری به مدد مثبت شدن ساختمان
از نکات دیگر آمارهای رشد بهاره، مثبت شدن نرخ رشد سرمایه گذاری است. در بهار 1401، اگرچه نرخ رشد ماشین آلات (که به گفته رئیس کل بانک مرکزی به دلایلی از جمله حمایت از واردات کالاهای سرمایهای از منظر تامین ارز و سیاستهای تسهیل کننده برای واردات این کالاها) مثبت 15.1 درصد شد، با این حال، منفی شدن رشد بخش ساختمان (و رسیدن آن به منفی 9.4 درصد) موجب شد تا کل رشد سرمایه گذاری به منفی 1.4 درصد برسد، اما در بهار امسال، مشاهده می شود که با مثبت شدن نرخ رشد بخش ساختمان به میزان 1.7 درصد در کنار رشد مثبت 1.9 درصدی سرمایه گذاری در بخش ماشین آلات، نرخ رشد سرمایه گذاری در مجموع مثبت شده و به 2 درصد رسیده است.
روایت رئیس کل بانک مرکزی از تصویر مثبت اقتصاد در تابستان طبق آمارهای جزئی و اولیه
دیروز و همزمان با انتشار آمارهای رشد اقتصادی در بهار، رئیس کل بانک مرکزی نیز در اظهاراتی که در پایگاه اینترنتی بانک مرکزی منعکس شد، به تشریح وضعیت اقتصادی کشور پرداخت که نشان دهنده مثبت بودن آمارهای مرتبط با رشد اقتصادی در تابستان امسال نیز هست. فرزین با بیان این که درخصوص آمار رشد تابستان باید منتظر آمار بانک مرکزی در پاییز بود، تصریح کرد: بر اساس صورتهای مالی شرکتهای بورسی که 60 درصد ارزش محصول کارگاههای بزرگ صنعتی را نشان میدهد، رشد تولید در تیر 6.7 و مرداد 9.2 درصد بوده است. بالاترین رشد در این زمینه به گروه محصولات فلزی (45.7)، خودرو و قطعات (25.9) و صنایع دارویی (23.9) در مرداد تعلق دارد. وی ادامه داد: موجودی انبار صنایع در مرداد 8 درصد کاهش یافته است. همزمانی رشد مثبت تولید با رشد منفی انبار نشانگر آن است که عوامل عرضه و تقاضا به طور همزمان در حال تقویت رشد هستند.
فرزین با بیان این که همچنان رشد تولید کالاهای سرمایهای دو رقمی است، یادآور شد: این رقم معادل 15.9 درصد است و از کالاهای مصرفی و واسطه ای رشد سریع تری دارد.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: شواهد آماری نشان میدهد که بخش کشاورزی نیز در تابستان از وضعیت بسیار خوبی برخوردار بوده است. خرید بیش از 10 میلیون تن گندم از کشاورزان یکی از علایم آن است. در بخش خدمات نیز تکانه مغایر اساسی در این فصل وجود نداشته است. البته هنوز درخصوص قضاوت نهایی زود است.
وی در پایان درخصوص وضعیت اقتصاد کلان کشور گفت: با نرخهای حاصله در سالهای اخیر و به ویژه امسال میتوان این گونه بیان کرد که فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم مدیریت شده و در حال برگشت به روند بلندمدت متغیرهای کلان اقتصادی هستیم.
دکتر فرزین خاطرنشان کرد: عملکرد بخش حقیقی از اسمی بهتر است. دلیل اصلی آن نیز وجود حبابهای ناشی از انتظارات تورمی در جامعه است که با کاهش نرخ رشد نقدینگی و تورم و گشایش توسعه روابط خارجی امیدوار به شتاب در بهبود آن هستیم.