گلچین 7 اجرا از تصنیف ماندگار «مرغ سحر ناله سر کن»

آخرین خبر/ «مرغ سحر» نخستین بار در تاریخ هفتم تیرماه سال ۱۳۰۶ در جریان جشنی که روزنامه‌ی ناهید به مناسبت ششمین سال‌گرد تأسیس خود در باغ آقای «سهم‌الدوله» برگزار کرده بود، در دستگاه ماهور به عنوان اثر طبع یکی از اساتید سخن اجرا شد و این روزنامه که فعالیت‌اش در زمینه‌ی طنز و شعر بود، متن شعر مرغ سحر را به‌صورت ضمیمه‌ی نخستین شماره‌ی سال هفتم خود انتشار داد.

در مورد زمان اصلی سروده شدن ترانه‌ی «مرغ سحر» اختلاف نظرات متعددی وجود دارد و در کل می‌توان گفت که سرایش این ترانه در دوران کوران سقوط «سلسله‌ی قاجار» و روی کار آمدن «رضاخان پهلوی» رخ داده است هر چند برخی آن را مرتبط به اوج حوادث دوران «محمدعلی‌‌شاه قاجار» و بسته شدن مجلس شورای ملی و بلاتکلیفی مملکت می‌دانند و معتقدند که استاد بهار این ترانه را در لحظاتی بسیار حساس نگاشته است. 

این شعر که تازه منتشر شده بود، به «مرغ سحر» و «ناله‌ی مرغ سحر» مشهور شد. در آن زمان و حتا پس از نخستین اجرای آن، نام اصلی سراینده در هاله‌ای از ابهام قرار داشت و کسی به درستی نمی‌دانست که «ملک‌الشعرا بهار»، شاعر این ترانه است. هر چند به دلیل حجم بالای ادبی شعر، این موضوع به تدریج آشکار گشت و بر همگان مشخص گردید که کسی جز بهار نمی‌توانسته سراینده‌ی آن باشد. 

در سالیان بعد نیز، مرغ سحر با صدای خانم «ملوک ضرابی» و سپس توسط خانم «قمرالملوک وزیری» به صورت متعدد اجرا شد که بی ‌درنگ در همه‌ی ذهن‌ها و دل‌ها جای گرفت. آهنگ این اثر، در دستگاه ماهور، اثری از مرتضا نی‌داوود، بارها توسط هنرمندان مختلف ایران اجرا شده است که از جمله معروف‌ترین آن‌را می‌توان به اجرای نادر گلچین و هم‌چنین اجرای بدیع‌زاده و هم‌چنین با اجرای بی‌نظیر فرهاد مهراد اشاره کرد. البته نمی‌توان انکار کرد که علت معروفیت و محبوب شدن این تصنیف در زمانِ حال حاضر و درواقع محبوب‌ترین اجراهای این تصنیف از استاد محمدرضا شجریان است که اغلب به خواست مردم، مکررن در کنسرت‌های او اجرا و به گوش می‌رسد.

در ادامه 7 اجرای باشکوه و مختلف از این تصنیف زیبا را میشنویم.

---

بازار

---

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar