انتشار سه آلبوم متفاوت در آبان ۹۹

ايران آرت/ ميان آلبوم‌هايي که در نيمه‌اول آبان ۹۹ منتشر شده‌اند، سه آلبوم متفاوت وجود دارد.

"هفت الف"، اولين آلبوم ستاره نوجوان عصر جديد

---

بازار

---

داستان ديده‌ شدنش از حضور در برنامه عصر جديد شروع شد. کسب رتبه اول جشنواره موسيقي جوان راضي‌اش نکرده و فکر حضور در برنامه استعداديابي تلويزيون به سرش مي‌زند. شايد خودش هم فکرش را نمي‌کرد خواندنش در تلويزيون تا اين حد مشهورش کند. اينکه او چطور بايد اين ميزان از شهرت را مديريت کند يا برايش مديريت کنند هنوز مشخص نبود. حسين عليزاده و فريدون شهبازيان اولين منتقدان حضور اين نوجوان ۱۴ساله در برنامه استعداديابي بودند. آن‌ها معتقد بودند اين ديده‌شدن مي‌تواند به ضرر پارسا خائف باشد و حتي او را به بيراهه بکشاند. جايزه چندميليوني برنامه عصر جديد ابتداي راه اجرا‌هاي چندميليوني او بود. يعني برنامه براي او طوري چيده شده بود که با حضور در مراسم‌هايي خاص براي هر اجرا ۱۵ ميليون تومان بگيرد. حالا بعد از مدت کوتاهي اولين آلبوم ستاره نوجوان موسيقي ايران هم منتشر شده است. محمد عبداللهي، مدير پروژه آلبوم "هفت الف" و البته مدير برنامه‌هاي پارسا خائف چندي پيش درباره انتشار اين آلبوم و مسير هنري خائف گفته بود:

به جرأت مي‌توانم ادعا کنم بالاي ۹۰ درصد درخواست‌هاي قابل‌تأمل براي اجراي پارسا در سال گذشته را با مشورت اساتيد و خانواده‌اش به طرق مختلف رد کرديم تا پارسا در مسير صحيح آموزش به حرکت خود ادامه دهد. هر چند که برخي از اين درخواست‌ها، مبالغ نامتعارف و اغوا کننده‌اي نيز در برداشتند، ولي آنچه در پس حواشي مِه‌اندود واقعيت دارد، اين است که ما در تمامي اين مسير براي خودمان خط قرمز داشته‌ايم و آن خط چيزي جز خير و صلاح اخلاقي و حرفه‌اي پارسا و پاسخي متفکرانه به اين پرسش "که اکنون حرکت درست کدام است؟" نبوده؛ خط قرمزي که هيچ‌گاه نفع مادي توانِ پاک کردن آن را نداشته است.

اما قادر رودکيان، آهنگساز و نوازنده تبريزي و يکي از اساتيد پارسا خائف که البته يکي از منتقدان حضور او در برنامه "عصر جديد" هم بود، در مصاحبه‌اي گفت شاگردش بعد از حضور در برنامه استعداديابي به کلاس‌هايش نيامده و بعد اين‌کونه به راهي که اين نوجوان در راه شهرت طي مي‌کند واکنش نشان داد:

پارسا نيز مانند هم‌سن‌و‌سالانش در حال رشد است. بسيار بچه‌هايي را ديده‌ام که در کودکي صداي خوبي داشته‌اند و در نوجواني صدايشان تغيير کرده است. مثلا در  باکو پسري به نام علم‌الدين بود و حدود ۱۵ يا بيست‌سال پيش آوازخوان فوق‌العاده‌اي بود و در فستيوالي بين‌المللي هم برگزيده و نفر اول شد و اين خبر در آن مقطع سر و صدايي به پا کرد. اين بچه پس از سن ۱۵- ۱۶ سالگي ديگر به هيچ‌وجه نتوانست بخواند که برايش فاجعه بود. او طي اين روند به لحاظ روحي آسيب‌هاي بسياري ديد و ضربه بزرگي خورد. حال اگر خدايي نکرده پارسا نيز درگير چنين رويه‌اي شود و صدايش تغيير کند، بسيار بد خواهد شد و روحيه‌اش تحت تاثير قرار خواهد گرفت، البته ما دعا مي‌کنيم هيچ‌وقت چنين اتفاقي رخ ندهد.

با تمام اين حواشي و اظهارنظرها آلبوم "هفت الف" چندروز پيش منتشر شد؛ آلبومي که نام يک‌ آهنگ‌ساز مطرح هم روي آن ديده مي‌شود: مهيار عليزاده که پيش از آلبوم خائف، براي همايون شجريان و عليرضا قرباني، در آلبوم مشترکشان "افسانه چشم‌هايت"، آهنگ ساخته بود. درواقع عليزاده سال پيش براي دو چهره شناخته‌شده موسيقي سنتي – پاپ آهنگ ساخته و امسال براي جوان‌ترين چهره اين موسيقي. حضور او در اين دو اثر مي‌تواند ابتداي تفکر درباره اين باشد که آيا نام پارسا خائف مي‌تواند در آينده هم کنار نام همايون شجريان و عليرضا قرباني بيايد يا نه.

آلبوم "هفت الف" هشت قطعه دارد که کلام دو تا از آن‌ها ترکي است و از ادبيات فولکلوريک آذربايجان انتخاب شده‌اند. کلام قطعات فارسي هم از مولانا، هوشنگ ابتهاج، محمدعلي بهمني، زنده‌ياد گلچين گيلاني، اهورا ايمان هستند. در اين آلبوم کيميا شعربافيان، پدرام فريوسفي، آرمين مرشد، بابک باربد، روژان محمدي، شهريار موسايئف، شيرزاد فتحعليئف، علي رحيمي، مريم هاتف، مهيار عليزاده و فريدون بهرامي نوازندگي کرده‌اند.

"پاييز پارسي"،  اثري از پروفسور هرمز فرهت بعد از سال‌ها

پروفسور هرمز فرهت را بيشتر براي کتاب ماندگارش "مفهوم دستگاه در موسيقي ايراني" مي‌شناسيم که سال ۱۹۹۰ انتشارات دانشگاه کمبريج منتشر کرد. اين کتاب را که مهم‌ترين اثر درباره موسيقي ايراني به زبان انگليسي است، مهدي پورمحمد به فارسي ترجمه کرده است.

شايد ميان اخبار موسيقي، کم‌تر نام پروفسور فرهت را ديده باشيد، اما او يکي از برجسته‌ترين موسيقي‌دان‌هاي ايراني است که دکتراي موسيقي‌شناسي‌اش را از دانشگاه يو. سي. ال.‌اي گرفته. و احتمالا موسيقي فيلم‌هاي "دايره مينا"، "گاو"، "صادق کرده" و "آرامش در حضور ديگران" تنها آثار موسيقايي باشند که برخي از او شنيده باشند؛ اما کوارتت‌هاي زهي ۱ و ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ راپسودي مازندراني، کنسرتو براي کلارينت و ارکستر، سوييت گالانته، سيمفونيا، کنسرتانت، قطعه پيانويي توکاتا، ديورتيمنتو براي چهار ساکسيفون از آثار  برجسته او هستند. ۲ سال پيش براي اولين‌بار و به‌شکل رسمي آلبوم موسيقي کلاسيک "کوارتت يک، دو و سه" به آهنگسازي دکتر هرمز فرهت در ايران منتشر شد. ۲ شهريور پارسال هم اميرمهيار تفرشي‌پور در برنامه "خنياگران" راديو فرهنگ با پرويز فرهت گفتگو کرد و حالا آلبوم مشترک اين دو با نام "پاييز پارسي" با همت نشر بين‌المللي "ديواين آرت" در کشور انگلستان منتشر شده است.

در اين آلبوم  اولين اثر آهنگسازي‌شده پرفسور هرمز فرهت، با نام "توکاتا" که براساس تم کريشيم گيلکي است و همچنين سونات‌هاي پيانوي اين آهنگساز، پس از سال‌ها و براي نخستين‌بار منتشر شده است.

در بخش ديگر اين آلبوم قطعات اميرمهيار تفرشي‌پور، آهنگساز جوان ايراني، قرار دارد که شامل چهار اثر براي پيانو است. اين آثار متأثر از فرهنگ ايران با نام‌هاي "يسنا"، "جشن در پاسارگاد"، "پندار" و "شب‌آهنگ" ارائه شده است. نوازندگي همه اين آثار را مري دوالا، پيانيست برجسته ايرلندي، انجام داده و در سالن کنسرت مدرسه موسيقي منوهين انگلستان ضبط شده است.

"شيهه‌هاي رهايي"، تجربه‌اي متفاوت از کيوان ساکت

موسيقي ايران در همراهي اشعار کلاسيک پيشينه‌اي درخشان دارد. تصنيف‌ و موسيقي آوازي ثمره و نتيجه اين همراهي هستند، اما بعد از نيما يوشيج، شعر پارسي چندان توفيقي در همراهي با موسيقي ايراني نداشته است. حدود ۵۰ سال پيش جواد معروفي روي شعر "افسانه" نيما يوشيج آهنگي ساخت و اولين قدم براي همکاري شعر معاصر و موسيقي سنتي برداشته شد. طي اين سال‌ها و با تغيير نگاه‌ها به موسيقي ايراني، اشعار معاصر هم‌پاي شعر کلاسيک در تصنيف‌ها و قطعات حضور داشتند.

سال ۸۳ کيوان ساکت با همکاري ژاله صادقيان، گوينده و مجري، آلبومي با نام "قاصدک" منتشر کرد. اين آلبوم تلفيقي بود از موسيقي (دوتار کيوان ساکت) و خوانش ژاله صادقيان از اشعار شاعران معاصر: احمد شاملو، شفيعي کدکني، سهراب سپهري، سيمين بهبهاني و هوشنگ ابتهاج، مهدي خوان ثالث و فريدون مشيري. آلبوم "قاصدک با اقبال خوبي مواجه شد و از بهترين نمونه‌هاي اجراي اشعار با همراهي موسيقي سنتي لقب گرفت. حالا کيوان ساکت براي شعر و دکلمه فريده مقدم آهنگ‌سازي کرده است؛ شاعر گمنامي که کيوان ساکت درباره همکاري با او گفته است:

آغاز کار از اينجا بود که چندي پيش از طريق يکي از دوستانم به نام مازيار رضاخاني با شعرهاي خانم مقدم آشنا شدم و در ادامه با ملاقات ايشان، در همان جلسات اوليه متوجه ذوق شعري ايشان شدم؛ خانم مقدم جدا از استعداد سرودن شعر، روحيه بسيار لطيف و آرام‌بخشي دارند و در ادامه اين آشنايي پيشنهاد داده شد تا براي اين شعرها ملودي ساخته شود. جالب است بگويم که چنين کاري معمولا پس از چندين جلسه انجام مي‌شود اما به حدي فضاي همکاري گرم و گيرا بود که همه کارها در همان يک جلسه انجام شد.

"شيهه‌هاي رهايي" شامل هشت قطعه است که به دو بخش تقسيم شده‌اند. بخش اول شعر "زروان" است که در چهار قطعه اجرا شده و در بخش دوم شعر "شيهه‌هاي رهايي" آمده که آن را در چهار قطعه بعدي مي‌شنويم. آن‌طور که خود کيوان ساکت گفته در آلبوم "شيهه‌هاي رهايي" اشعار فريده مقدم منبع الهامش براي ساخت موسيقي بوده تا احساس واژه در آن نمود پيدا کند. تنظيم‌کننده قطعات هم اميد نيک‌بين بوده که درباره آلبوم گفته است:

شعر، تکنيک ضبط و دکلماسيون از عناصري است که "شيهه‌هاي رهايي" را به کاري متفاوت تبديل کرده است؛ من در تکنيک ضبط اين آلبوم روشي را به کار برده‌ام که صدا به‌جاي اينکه از پرسپکتيو معمولي اتاق يا سالن کنسرت برخوردار باشد، در فضايي اجرا شود که خود شعر حضور دارد؛ در آلبوم "شيهه‌هاي رهايي"، در بخش اول، صداي ساز‌هاي ضربه‌اي با وجود اينکه عمدتا ساز‌هايي کلاسيک هستند، شما را به خانقاه مي‌برد و حسي سماع‌گونه به شنونده مي‌دهد. با اين تکنيک و استفاده از افکت جمع خانه حس مي‌کنيد که گوينده زير يک گنبد ايستاده و دکلمه مي‌کند.
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar