مازنی: نگاه میرباقری به مساله آخرالزمانی، انحرافی است

در همین رابطه، احمد مازنی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده تهران در مجلس دهم نیز با اشاره به این موضوع در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین بیان کرد: «من معتقدم همان نگاه انحرافی است که چندان تفاوتی با نگاه آخرالزمانی یهود ندارد. آنان در نگاه افراطی خود بر این باورند که دنیا باید پر از جنگ شود، همه کشته شوند و فقط خودشان بمانند. اما این نوع مهدویت در دین ما مطرح نیست.»

وی ادامه داد: «اینکه بخواهیم جامعه را بر اساس امیال خود اداره کرده و هر شخصی را که نمی‌پسندیم بگوییم خبیث است و باید خارج شود و هر که را پسندیدیم، بگوییم وارد شود و با مجموعه رفتارهای مفسده انگیز در مباحث اقتصادی و سیاسی آن را حاکم کنیم، درست نیست. خداوند تعیین می‌کند چه کسی خالص یا ناخالص است. اینکه ما فکر کنیم کشور ارث پدری ما است و هر که را که مثل ما فکر نکند، باید حذف کرده و از نان خوردن بیاندازیم، اشتباه است.» 

مشروح گفتگوی احمد مازنی، فعال سیاسی اصلاح طلب را بخوانید؛ 

*******

* آقای مازنی! این روزها بحث تئوریزه کردن جنگ دوباره از سوی طیف تندروها درحال مطرح شدن است. تحلیل شما از اندیشه و خط فکری تندروها و افرادی که نزدیک به آقای میرباقری هستند، چیست؟ 

فارغ از افرادی که شما نام بردید، می‌خواهم درباره مسائل آخرالزمان و مهدویت نکته ای را عرض کنم، ما در همه ادیان و مذاهب، بحث موعود آخرالزمان و آخرین حجت خدا را که قیام کرده و زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد را داریم.

این عقیده در اسلام نیز هم در فرقه‌ها و مذاهب اهل سنت و هم در مذهب امامیه مطرح است، با این تفاوت که در امامیه، شخصی که حجت خدا و امام معصوم است، الآن حیات داشته و در غیبت است، در آخرالزمان قیام خواهد کرد. او شخص شناخته شده‌ای است، از نسل پیامبر(ص) بوده و امام مهدی(عج) فرزند امام حسن عسکری(ع) است.  

اما تا جایی که من اطلاع دارم، بیشترین روایاتی که در بین موضوعات مختلف از پیامبر(ص) و ائمه(ع) به ما رسیده است، مربوط به بحث مهدویت است. فروانی روایات از نکات قابل توجه و حاکی از اهمیت مسئله است. اما فروانی روایات جعلی و اسرائیلیات نیز در میان همین روایات است. مسئله آخرالزمان و انتظار ظهور یکی از مسائل مهم است که باید در تشخیص روایات صحیح از روایات ناصحیح، تخصص داشته باشیم که با توجه به روایات جعلی مطرح شده، بسیار سخت است و مستلزم اجتهاد است.

از سوی دیگر، نوع نگاه به این مسئله می‌تواند آزاد باشد و هرکسی می‌تواند برداشت خودش از انتظار و مهدویت نظری داشته باشد. اما زمانی که قرار باشد سرنوشت یک ملت و پیروان یک دین را به یک نظریه ارتباط دهیم، حق نداریم قرائت خودمان را به همه تحمیل کنیم. یکی از نظریه‌هایی که اکنون به بشریت تحمیل شده نظریه افراطی آخرالزمانی جریان افراطی صهیونیستی‌ها است.  که می گویند باید شرایط به گونه‌ای باشد که یهود دنیا را بگیرد.

از سوی دیگر، یک نگاه آخرالزمانی‌ است که معتقد است همه برنامه‌های دینی، سیاسی، اقتصادی و ... جامعه‌ ایران و مسلمانان را طوری تنظیم کنیم که مسبب ظهور باشیم نه منتظر آن. یعنی کاری کنیم که ظهور امام زمان(عج) را سرعت بدهیم. این تفکر همراه با صلح، تعامل و دعوت به خیر نیست. تفکری است که با جنگ و خون‌ریزی همراه است و نمونه آن را در بیانات یکی از آقایان مشاهده کردیم که متاسفانه به مقامات عالی نظام و مخصوصا بنیان‌گذار انقلاب اسلامی نسبت می دهد.

این فرد به جای آنکه حرف خودش را بزند، ادعا می‌کند که حرف امام است که مقدمه ظهور را کشتار بیشتر می داند.

* یعنی جمله‌ای که ایشان از امام خمینی(ره) فرمودند، برای ایشان نبوده و سندیت ندارد؟ 

اصلا و ابدا. امام ممکن است که در یک موقعیتی بفرماید اگر ما پای ارزشی که در میان باشد، می‌ارزد برای آن فداکاری کنیم اما در سیره امام خمینی(ره)،  زمانی که پای صلح و جنگ و روابط با کشورهای همسایه و دنیا مطرح می‌شود، کار را به کارشناسان می‌سپارد.  

امام اساسا معتقد بود که مجلس قانون‌گذاری، می‌تواند برای مسائل کشور تصمیم‌گیری کند و اگر نظری داشته باشد، همان نظر عرف است که نیازی به مراجعه به رساله عملیه ندارد. امام (ره) زمانی که برخی برای جنگ با اسرائیل به سوریه رفتند و قصد داشتند به لبنان بروند، آنان را بازگرداند و گفت راه قدس از کربلا می‌گذرد و این راه صحیحی نیست. نظر ایشان این بود که مردم هر منطقه تجهیز شوند و از کشور و آیین خودشان دفاع کنند. مانند حزب الله در لبنان و حماس در غزه که از خودشان دفاع می‌کنند و ما نیز تا جایی که بتوانیم به آنان کمک می‌کنیم. 

امام (ره) هیچگاه درگیر نگاه افراطی نبود. اگر ایشان می‌خواستند نگاه افراطی داشته باشند باید سازمان‌های تروریستی که علیه شاه مبارزه می‌کردند را تایید می‌کردند. ایشان یکی از نرم‌ترین انقلاب‌های تاریخ را رهبری کردند. یک جمعیت بزرگ با کمترین تعداد شهید را به پیروزی رساند و شاه را از طریق منطقی، صدور بیانیه و اعلامیه بیرون کرد. با آگاهی بخشی مردم، رژیم شاهنشاهی را ساقط کرد و جمهوری اسلامی را تاسیس کرد.

* آقای مازنی! چقدر میان این نوع نگاه تندی که وجود دارد با انجمن حجتیه ارتباط وجود دارد؟ 

هرکسی را به هر چیزی و هر جایی نسبت دادن صحیح نیست. انجمن حجتیه، یک موسسه‌ای با سابقه و تاریخچه مشخص بود. نمی‌شود لزوما گفت اینها همان انجمن حجتیه هستند. اساس و بنیان انجمن حجتیه این بود که ذهن جامعه را از مسائل اصلی دور کرده و به سمت مسائل فرعی منحرف کند و بعد می‌گفت ما بر اساس روایات باید منتظر بمانیم جهان پر از ظلم شود تا امام زمان ظهور کند.

من به صورت قطعی نمی‌گویم این تفکری که وجود دارد ادامه‌دهنده همان انجمن حجتیه است و نمی‌توانم به آنان نسبت بدهم اما ما رئیس‌جمهوری داشتیم که از مقامات عالی کشور درخواست بودجه کرده بود که بین فرودگاه امام(ره) و جمکران، فرودگاه اختصاصی درست کنند تا امام زمان(عج) هنگام ظهور در ترافیک گیر نکند.

این تفکر انحرافی وجود دارد که خود را مسبب ظهور می‌داند نه منتظر ظهور! همان تفکری که در زمان صفویان وجود داشت و می‌گفتند بعد از این شاه امام زمان(عج) ظهور می‌کند اما نتیجه این شد که تاج پادشاهی را روی سر محمود افغان گذاشتند. در حد شناخت خودم، تاکید می‌کنم این مسئله ربطی به جمهوری اسلامی ندارد. جمهوری اسلامی بر اساس اندیشه امام (ره)، قانون اساسی دارد و مکانیزم اداره کشور در آن تعریف شده است.

* یعنی شما بر این باور هستید که نگاه آنان انحرافی است؟ 

من معتقدم همان نگاه انحرافی است که چندان تفاوتی با نگاه آخرالزمانی یهود ندارد. آنان در نگاه افراطی خود بر این باورند که دنیا باید پر از جنگ شود، همه کشته شوند و فقط خودشان بمانند. اما این نوع مهدویت در دین ما مطرح نیست. ما در روایات داریم که در نزدیکی‌های ظهور، عقل‌ها کامل شده، مردم به سمت حق و عدل می‌روند و امام زمان(عج) برای مردمی که حق را دریافتند و آماده پذیرش حق و عدل هستند ظهور می‌کند.  

البته امام عصر(عج) همانند پیامبر(ص) که در مقابل موانع هدایت انسان ها ایستاد، امام زمان(عج) هم جنگ‌های دفاعی خواهد داشت. اما کدام عقل سلیم می‌پذیرد که دریایی از خون به راه می‌افتد تا امام ظهور کند؟  کجای اسلام با این نگرش سازگاری دارد؟ من با وجود آنکه با مناظره‌هایی که به سبک فعلی برگزار می‌شود مخالف هستم اما در هر رسانه مخصوصا رسانه ملی که به صورت زنده باشد، با آقای میرباقری و هر شخصی که در این فضا می‌اندیشد، آمادگی گفت‌وگو دارم و توضیح می‌دهم که این تفکر انحرافی با اندیشه امام و رهبری، قانون اساسی و مهدویت سازگار نیست و قرائت صحیحی از انتظار، مهدویت و نظام اسلامی نیست.  

* آقای میرباقری در خصوص خالص سازی در دین هم فرمودند، پیش از این خالص سازی را در مسائل سیاسی شاهد بودیم اما گویا به مباحث دینی هم کشیده شده است. نظر شما در این باره چیست؟ 

این تعبیر، استفاده نادرست از قرآن برای تئوری‌های خودشان است که سابقه هم دارد. به طور مثال، بر روی آرم سازمان مجاهدین خلق آیه «فَضَّلَ اللَّهُ المُجاهِدینَ عَلَی القاعِدینَ» نوشته شده اما مبانی آنان التقاطی و آمیخته‌ای از مارکسیسم، قرآن و نهج‌البلاغه است. اینکه هدف خداوند خالص سازی است و آیه «لِیَمیزَ اللهُ الْخَبیثَ مِنَ الطَّیِّبِ» انسان‌های خبیث را از انسان‌های خوب جدا کند، امری معنوی است.

اینکه بخواهیم جامعه را بر اساس امیال خود اداره کرده و هر شخصی را که نمی‌پسندیم بگوییم خبیث است و باید خارج شود و هر که را پسندیدیم، بگوییم وارد شود و با مجموعه رفتارهای مفسده انگیز در مباحث اقتصادی و سیاسی آن را حاکم کنیم، درست نیست. خداوند تعیین می‌کند چه کسی خالص یا ناخالص است. اینکه ما فکر کنیم کشور ارث پدری ما است و هر که را که مثل ما فکر نکند، باید حذف کرده و از نان خوردن بیاندازیم، اشتباه است.

این حرف‌ها، حرف‌های خوبی نیست و ربطی به خالص سازی در دین که کار خدا و رسول خدا است، ندارد. به نوعی سوءاستفاده از آیات الهی و تئوریزه کردن اندیشه‌های خود به نام خالص سازی است.  

* آقای مازنی! این نوع تفکر در مسائل منطقه‌ای هم گاهی جلوتر از رهبری حرکت می‌کنند و حتی پس از شهادت آقای هنیه هم قصه جنگ با اسرائیل را مطرح کردند. حتی برخی از سیاسیون هم می‌گویند که مخاطب جمله رهبری در نمازجمعه نصر، این تفکر بود. نظر شما چیست؟  

هر تفکری طرفدارانی دارد و ما نمی‌توانیم صاحبان هر تفکری را حذف کنیم. در بحث گفت‌وگوی ملی که بنده آن را از مجلس دهم پیگیری کرده و اولین جلسه آن را در چند وقت اخیر با حضور دکتر عارف برگزار کردیم، تاکید شد که نمی‌شود صاحب هیچ تفکر و جریانی را حذف کرد. 

اداره کشور بر اساس یک تفکر خاص نمی‌تواند باشد اما بر اساس قانون اساسی، اگر جنگ و صلحی در کار باشد، شورای عالی امنیت ملی بر اساس کار کارشناسی و اصول عزت، حکمت و مصلحت تصمیم گرفته و رهبری نیز فرمان جنگ و صلح را صادر می‌کنند. ایشان حکیمانه تدبیر می‌کنند و سایه‌شان بر روی سر همه است. ساحت رهبری را وارد این درگیری‌ها نکنیم.