نقش قالیباف و جلیلی در برندینگ سیاسی پزشکیان از نگاه یک استاد دانشگاه

در ادامه بخشی از این گفت‌وگو را می‌خوانید؛

شما به تلاش برای برندسازی برخی چهره‌ها مثل آقای قالیباف و محسن رضایی اشاره کردید. آیا مقابل آقای پزشکیان هم نسبت به دوره‌های گذشته انتخابات یکی بودند یا فرق داشتند؟ 

در برخی جنبه‌ها کاملا شبیه هم بودند. یک تفاوت‌هایی را می‌خواستند نشان دهند، اما این تفاوت‌ها را زیر سیبیلی رد می‌کردند. برای اینکه فکر می‌کردند که رقیب اصلی پزشکیان یعنی ما در یک اردوگاهی هستیم که اردوگاه مقابل ما، یعنی اردوگاهی که از پزشکیان حمایت می‌کند، به میدان آمده. ما برای اینکه آن رقیب را از میدان در کنیم بعضی از چیزها را بین هم نگوییم. اما شعله‌هایی در می‌گرفت و جرقه‌هایی می‌زد؛ مثلا اختلافات بین آقای قالیباف و آقای جلیلی مقداری مطرح می‌شد. حالا این وسط شخصیت‌هایی که خیلی هم قابل ذکر نیستند در میان کاندیداها بودند. 

اما اگر فرمایش شما این است که چهره پزشکیان بین مردم برجسته شد و نهایتا رای آورد چون آقای قالیباف و آقای جلیلی رقبایش بودند، بله؛ حق با شماست. شاید اگر رقبای دیگری ایشان می‌داشت ماجرا جور دیگری می‌شد. 

* پس رقبا هم در ساختن آن چهره موثر هستند؟ 

دقیقا چون تمایزها را آشکارتر می‌کنند. یکی از شانس‌های پزشکیان این بود که رقبایش این افراد بودند. اگر ما آن نظام صلاحیت را به شکل دیگر و با معیارهای دیگری داشتیم، و آقای پزشکیان رقبای دیگری داشت، شاید ایشان نمی‌توانست رای بیاورد. 

ناکارآمد تصویر کردن چهره پزشکیان از انتخابات شروع شد

* پیرو این حرفتان، آقای زاکانی به عنوان یکی از کاندیداهای نمایشی تلاش می‌کرد، دولت پزشکیان را دولت سوم روحانی معرفی کند. و اگر چهره پزشکیان توسط رقبا شکل گرفت. 

به این فکر کنیم چرا به ایشان گفتند که دولت سوم روحانی؟ یک جاهایی هم حتی به مرحوم هاشمی رفسنجانی اشاراتی می‌شد. به این دلیل که نظام رسانه‌ای که در اختیار آن کاندیداها بود، چهره‌ای از روحانی تصویر کرده بود که از نظر آن‌ها چهره منفوری و ناکارآمدی بود. پیشاپیش می‌خواستند این را جا بیندازند که تو این هستی و شاید خود همین گرا دادن باشد. به این معنا که الان هم می‌خواهیم همان کار را کنیم و نشان دهیم تو دولت کارآمدی نیستی.

این در واقع بخشی از چهره‌سازی است که رسانه‌های رقیب پزشکیان دارند انجام می‌دهند. آن‌ها دارند همه اقدامات یا بی‌عملی‌های پزشکیان را منتسب به یک مفهوم بنیادی «ناکارآمدی» می‌کنند. بنابراین در چهره‌ای که از پزشکیان توسط رقبا دارد، ساخته می‌شود، این نکته محوری است. این جماعت روی این اصرار دارند که پزشکیان ناکارآمد است همانطوری که روحانی ناکارآمد بود. 

رقیب پزشکیان اگر ترامپ یا خواجه نصیر طوسی بود هم خروجی‌اش همین پزشکیان بود

* هم در سال ۹۲ آقای قالیباف و جلیلی رقیب روحانی بودند و هم در سال ۱۴۰۳ این دو نفر رقیب پزشکیان بودند. فکر می‌کنید اگر این افراد در دو انتخابات حضور نداشتند چهره‌ای که از روحانی و پزشکیان شکل داده می‌شد چقدر متفاوت از تصویر موجود بود؟ 

اینطور فرض کنید که ما آدم شب امتحانی هستیم؛ دقیقه نودی هستیم. در طول چهار سال هیچ کاری به این نداریم که کدام چهره سیاسی هست یا کدام چهره سیاسی ممکن است باشد. اما در یک دوره خیلی فشرده شروع می‌کنیم به ساختن و تخریب کردن؛ ساختن چهره‌ای که می‌خواهیم و تخریب کردن چهره‌هایی که نمی‌خواهیم. بدیهی است که اگر چهره‌هایی که در کنار یک کاندیدا مثل پزشکیان قرار بگیرند، این مهندسی‌ها تغییر می‌کند.

در فرایند این تغییر مهندسی، چهره‌ای که نهایتا خارج می‌شود از این پروسه ساخت و تخریب یک چیز دیگری خواهد بود. اما من شخصا فکر می‌کنم که آقای پزشکیان توی هر نظام تبلیغاتی که وارد شود، خروجی‌اش همین است. 

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید