سخنگوی کمیسیون اروپا: رأی شورای امنیت پایان دیپلماسی نیست؛ همه طرفها در موضوع هستهای ایران تلاش کنند

ایرنا/ یک سخنگوی اتحادیه اروپا با تأکید بر اینکه رأی منفی سه کشور اروپایی به قطعنامه مربوط به تداوم رفع تحریمها علیه ایران به معنای پایان دیپلماسی نیست، تصریح کرد که همه طرفهای ذیربط باید در موضوع هستهای ایران تلاش کنند.
نماینده بخش سخنگویی کمیسیون اروپا که طبق رویههای مرسوم خواست نامش فاش نشود، امروز (دوشنبه ۳۱ شهریور ۱۴۰۴) در پاسخ به ایرنا گفت: «ما رأی شورای امنیت سازمان ملل متحد در رد پیشنویس قطعنامه مربوط به تداوم تعلیق تحریمها علیه ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ را مورد توجه قرار دادیم. ارائه این پیشنویس بخشی از روند رسمی مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ پس از فعالسازی مکانیسم ماشه بود و همه اعضای اروپایی شورای امنیت به آن رأی منفی دادند.»
مقام اروپایی ادامه داد: «این پایان تلاشهای دیپلماتیک جاری نیست. مسئول سیاست خارجی و معاون عالی اتحادیه اروپا بهعنوان هماهنگکننده برجام بار دیگر بر اهمیت استفاده کامل از فرصت ۳۰ روزه پس از فعالسازی مکانیسم ماشه برای دیپلماسی تأکید کرده و از همه طرفهای ذیربط میخواهد در این زمینه تلاشهای لازم را انجام دهند.»
وی با اشاره به نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک خاطر نشان کرد که این هفته، فرصت مناسبی برای پیشبرد تلاشهای دیپلماتیک در موضوع هستهای ایران فراهم خواهد کرد.
به گزارش ایرنا، سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان که طی سالهای گذشته به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل نکردهاند، ششم شهریورماه «ابلاغیه» فعالسازی مکانیسم پسگشت (اسنپبک) را به شورای امنیت ارسال کردند. بر اساس توافق هستهای ایران موسوم به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، موعد پایان برخی بندهای کلیدی توافق موسوم به «روز انتقالی» در آبانماه فرا میرسد. تروئیکای اروپایی که در اجرای تعهدات اقتصادی خود ناکام بودهاند، اکنون مدعی هستند که همچنان «بدون ابهام» حق بازگرداندن تحریمها را دارند، زیرا ایران تعهداتش را نقض کرده است.
این در حالی است که اقدامات ایران در کاهش تعهدات هستهای، پس از خروج آمریکا از توافق و ناتوانی اروپا در جبران خسارتها، تدریجی، تحت نظارت آژانس و برگشتپذیر اعلام شده بود. سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران طی نامهای به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل با رد برداشت ناصواب تروئیکا از سازوکار حلوفصل اختلافات مندرج در برجام و موضوعات مرتبط با قطعنامه ۲۲۳۱ تأکید کرد: «از تمامی اعضای شورای امنیت میخواهیم دست رد به دغلکاریهای سیاسی ناروا بزنند و نسبت به صیانت از یکپارچگی حقوق بینالملل و مرجعیت شورای امنیت اهتمام ورزند. مسیر پیشِ رو در احترام متقابل است نه در اجبار.»
همچنین وزرای خارجه ایران، چین و روسیه با ارسال نامه مشترکی به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت، با رد تلاش سه کشور اروپایی برای احیای قطعنامههای لغوشده شورای امنیت علیه ایران تصریح کردند: اعلان ارسالی این کشورها بر خلاف رویههای مندرج در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و فاقد مبنای حقوقی لازم است و باید باطل و بلااثر در نظر گرفته شود.
شورای امنیت سازمان ملل هفته گذشته درباره پیشنویس قطعنامه پیشنهادی کرهجنوبی بهعنوان رئیس دورهای شورا درخصوص تداوم رفع تحریمها علیه ایران رأیگیری کرد؛ اما این پیشنویس نتوانست ۹ رأی لازم از مجموع ۱۵ رأی اعضای شورا را کسب کند. چهار کشور چین، روسیه، پاکستان و الجزایر به قطعنامه یادشده رأی مثبت دادند، در حالی که ۹ کشور شامل انگلیس، فرانسه، ایالات متحده، سیرالئون، اسلوونی، دانمارک، یونان، پاناما و سومالی با آن مخالفت کردند و دو کشور گویان و کرهجنوبی نیز رأی ممتنع دادند.
با رد این قطعنامه، مکانیسم موسوم به «اسنپبک» بلافاصله فعال نخواهد شد، اما این روند عملاً به ابزاری برای افزایش فشار بر ایران و واداشتن کشورمان به پذیرش مطالبات آمریکا و سه کشور اروپایی در مهلت ۳۰ روزه تا ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵ (۵ مهر ۱۴۰۴) بدل شده است. گفتنی است سازوکار اسنپبک در شرایط بیاعتمادی میان ایران و گروه ۱+۵ طراحی شد تا در صورت عدم اجرای تعهدات، تحریمهای رفعشده بازگردند. با این حال، برجام بر دو پایه متوازن، یعنی تعهدات هستهای ایران و رفع تحریمها استوار بود و خروج آمریکا در سال ۲۰۱۸ همراه با بازگشت تحریمها و سیاست فشار حداکثری، بهعلاوه ناتوانی اروپا در عمل به وعدههای اقتصادی، سالهاست این توازن را بر هم زده است.