اظهارات مهم بعیدی‌نژاد؛ از هویت فرانچسکو تا ماجرای بی‌خبری ظریف از گنجاندن کلمه «تعلیق» در پاروقی متن برجام

جماران/ عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای «فرانچسکو» را نماینده رسمی اتحادیه اروپا در مذاکرات تحریم و مباحث اقتصادی معرفی کرد و در خصوص بی‌خبری ظریف از گنجاندن کلمه «تعلیق» نیز گفت: گنجاندن این عبارت در پاورقی متن را به دکتر ظریف نگفته بودیم، چیزهای ریز دیگر هم بود ولی ایشان هم آنقدر وقتش باز نبود که ما همه این‌ها را بخواهیم واقعاً به ایشان ارجاع بدهیم. آن‌هایی که حس می‌کردیم که واجد اهمیت است و آثار مهمتری دارد، طبیعتاً ارجاع می‌کردیم.
 
معاون سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه ایران به تصمیم اروپا برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه و بازگرداندن قطعنامه‌ها واکنش نشان داد و گفت: این سیاست نه تنها دستاوردی نداشت، بلکه باعث افزایش التهاب و عقب‌نشینی مذاکرات شد.

حمید بعیدی‌نژاد سفیر سابق ایران در انگلستان با اشاره به حساسیت زمان حاضر یادآور شد: ما در مقطع زمانی بسیار مهمی قرار داریم. برجام در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ به‌طور رسمی پایان می‌یابد و شورای امنیت باید درباره تمدید آن تصمیم‌گیری کند. این روزها ایران و دیگر کشورهای عضو برجام، آخرین تلاش‌ها را انجام دهند تا از تبدیل این وضعیت به یک بحران جدی‌تر جلوگیری کنند.

---

بازار

---

وی در برنامه «سینرژی» خاطرنشان کرد: در این مقطع، شورای امنیت باید تصمیم بگیرد که آیا برجام را تمدید می‌کند یا اگر راه حلی به دست نیاید، عملا برجام به پایان می‌رسد و در فقدان یک توافق جدید بین ایران و دیگر کشورهای جهان، باید انتظار تشدید شرایط را داشته باشیم.

وی تأکید کرد: تصمیم‌گیری در این زمینه باید با دقت و تدبیر و در چارچوب شورای عالی امنیت ملی اتخاذ شود.

اختلاف نظر درباره خروج از ان‌پی‌تی
بعیدی‌نژاد در پاسخ به سوالی درباره طرح مجلس برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی)، تأکید کرد: این موضوع باید در یک فضای آرام بررسی شود و تصمیمات نهایی با توجه به مصالح امنیت ملی توسط شورای عالی امنیت ملی اتخاذ شود. در شرایط فعلی دیپلماسی، تلاش‌ها باید بر جلوگیری از بحران و حفظ ثبات متمرکز باشد.

عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به نقدهای مطرح شده نسبت به برجام اشاره کرد و گفت: مخالفان برجام باید بدانند که بازگشت تحریم‌ها دقیقاً همان شرایطی است که پیش از برجام وجود داشت، اما شرایط امروز تفاوت‌هایی دارد.

وی افزود: برجام دستاوردهای ملموسی مانند آزادسازی بخش قابل توجهی از دارایی‌های توقیف‌شده ایران داشت، هرچند خروج آمریکا از توافق و عدم پایبندی برخی کشورها به تعهدات، روند توافق را مختل کرد.

تأثیر خروج آمریکا در روند برجام
اروپایی‌ها برای حفظ برجام به اندازه کافی تلاش نکردند
بعیدی‌نژاد با اشاره به نقش دولت ترامپ در خروج از برجام و تشدید تحریم‌ها، گفت: نقش اقتصادی و سیاسی آمریکا در جهان به گونه‌ای است که سایر کشورها از ترس تحریم‌های ثانویه آمریکا نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند، اما اروپایی‌ها هم به اندازه کافی تلاش نکردند.

 وی ادامه داد: امروز برخی می‌گویند از برجام فقط یک «پوسته» باقی مانده، اما همین پوسته هم هنوز کارایی دارد و مانع از تشدید اوضاع می‌شود و به همین دلیل کشورهای اروپایی، ایران و حتی آمریکا تلاش می‌کنند این توافق حفظ شود.

فعال‌سازی مکانیزم ماشه نه تنها دستاوردی ندارد بلکه باعث افزایش التهابات می‌شود
بعیدی‌نژاد تأکید کرد: برجام حاصل بیش از ۲۰ سال تلاش و مذاکرات طولانی بود و بازگشت تحریم‌ها به معنای فروپاشی همه این دستاوردهاست. اگر تحریم‌ها بازگردند، مذاکره مجدد بدون توجه به این واقعیت‌ها بسیار دشوار خواهد بود و این روند به هیچ‌وجه به نفع هیچ طرفی نیست.

معاون سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه ایران به تصمیم اروپا برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه و بازگرداندن قطعنامه‌ها واکنش نشان داد و گفت: این سیاست نه تنها دستاوردی نداشت، بلکه باعث افزایش التهاب و عقب‌نشینی مذاکرات شد.

وی خاطرنشان کرد: اروپایی‌ها بارها تلاش کرده‌اند با زبان فشار به جای تفاهم و مذاکره با ایران رفتار کنند که همواره با شکست مواجه شده‌اند.

ضرورت حفظ آرامش و اعتماد به نهادهای تصمیم‌گیر
بعیدی‌نژاد تأکید کرد: در این روزهای حساس باید با آرامش و متانت عمل کنیم و به نهادهای مسئول اعتماد کنیم و اجازه دهیم مسیر درست با توجه به منافع ملی طی شود.

وی افزود: هم ایران و هم طرف‌های مقابل تلاش می‌کنند تا از تشدید شرایط جلوگیری کرده و به تفاهم برسند.

وی با اشاره به تحولات اخیر در عرصه سیاسی و امنیتی منطقه، تاکید کرد: بازگشت به نقطه اول مذاکرات برجام دیگر امکان‌پذیر نیست. به گفته وی، درگیری‌های نظامی بین ایران و اسرائیل و دخالت آمریکا در این روند، معادلات سیاسی و امنیتی منطقه را به طور کامل تغییر داده است. این تحولات باعث شده که اکنون عملیات نظامی و رویارویی‌های امنیتی بخش جدایی‌ناپذیری از واقعیت‌های سیاسی منطقه باشد.

در صورت بازگشت قطعنامه‌ها علیه ایران، جمهوری اسلامی اقدام متقابل انجام خواهد داد
سفیر سابق ایران در انگلیس افزود: هرگونه تشدید شرایط در غیاب دیپلماسی فعال می‌تواند احتمال درگیری نظامی را افزایش دهد که این نگرانی در ذهن مقامات ایران، غرب و حتی آمریکا وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه ایران در مذاکرات هسته‌ای با صداقت وارد شده است، هشدار داد: در صورت بازگشت قطعنامه‌ها علیه ایران، جمهوری اسلامی اقدام متقابل انجام خواهد داد که این امر می‌تواند روند دیپلماسی را به عقب براند و فضای گفت و گوها را تخریب کند.

بعیدی‌نژاد ادامه داد: شرایط امروز با گذشته تفاوت اساسی دارد؛ به طوری که پیش از برجام تنها بازگشت ۶ قطعنامه علیه ایران مطرح بود، اما اکنون درگیری‌های نظامی و اقدامات متقابل ایران از عوامل تأثیرگذار بر روند مذاکرات هستند.

معاون بنیاد ایران‌شناسی تاکید کرد: اگر گزینه‌هایی مانند خروج ایران از معاهده NPT نیز روی میز قرار گیرد، شرایط بسیار حادتر خواهد شد.

از دست رفتن فرصت‌های طلایی در مذاکرات گذشته؛ بررسی نقش دولت‌ها و نهادها
بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که آیا طی حدود ۲۰ سال گذشته، یعنی ۱۰ سال پیش از برجام و ۱۰ سال دوران برجام، فرصت‌هایی برای پیشبرد مذاکرات از دست رفته است؟ پاسخ داد: چنین فرصتی وجود داشته و نمونه بارز آن مذاکرات سال‌های ۸۴ و ۸۵ میان دکتر لاریجانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی ایران، و خاویر سولانا، نماینده اتحادیه اروپا، بوده است.

عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به اینکه در آن مقطع بسیار نزدیک به توافق نهایی بودند اما شرایط سیاسی داخلی اجازه نداد این توافق محقق شود، گفت: این اتفاق باعث شد روند مذاکرات پیچیده و پرونده هسته‌ای ایران به حوزه امنیتی وارد شود.

وی تاکید کرد: یکی از مشکلات اساسی در دوران برجام، تلاش برای بستن پرونده‌های سخت امنیتی بود که نتیجه عدم توافق‌های قبلی بود.

دو مقطع مهم که تفاهم هسته‌ای علی‌رغم در دسترس بودن، از بین رفت
بعیدی‌نژاد همچنین به دو مقطع مهم در دوران برجام اشاره کرد که می‌توانستند مسیر مذاکرات را به سمت تفاهم پیش ببرند و توضیح داد: این دو مقطع یکی در پایان دولت روحانی بود و دیگری در آغاز دولت جدید جمهوری اسلامی ایران. در هر دو مقطع، مذاکرات با تیم‌های مختلف پیش رفت و نزدیک به توافق بودند اما به دلایل غیرمنتظره و برخی ذهنیت‌های داخلی، این فرصت‌ها به نتیجه نرسیدند.

وی گفت: در این روند، اراده سیاسی داخلی نقش کلیدی داشت و دیدگاه‌های متفاوتی که درباره مذاکرات وجود داشت، مانع استفاده کامل از این فرصت‌ها شد.

نقش آژانس انرژی اتمی در پرونده‌سازی برای دانشمندان هسته‌ای
سفیر سابق ایران در لندن همچنین به موضوع حساس تشکیل پرونده‌های امنیتی علیه دانشمندان هسته‌ای کشور اشاره کرد و گفت: این روند از سال ۱۳۸۶ و پس از تشدید تنش‌ها آغاز شد.

وی بیان داشت: با ورود پرونده ایران به حوزه امنیتی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ابزاری در دست رژیم صهیونیستی و برخی سرویس‌های جاسوسی تبدیل شد که علیه دانشمندان ایرانی پرونده‌های امنیتی تشکیل دادند و این امر به ترور آنها انجامید.

بعیدی‌نژاد توضیح داد: آژانس به ظاهر نهاد فنی است، اما تحت تاثیر شورای امنیت سازمان ملل قرار دارد و ماموریت‌های سیاسی دریافت می‌کند. گزارش‌های آژانس به شورای امنیت منجر به تصمیمات مهمی می‌شود که به شدت بر امنیت ملی ایران تأثیرگذار است.

وی تاکید کرد: همکاری ایران با آژانس باید به نحوی باشد که این نهاد به شورای امنیت ارجاع نشود، چرا که این امر می‌تواند شرایط کشور را پیچیده‌تر کند.

بعیدی‌نژاد گفت: شرایط امروز، با ۱۰ سال پیش تفاوت‌های بنیادین دارد و بازگشت به نقطه اول مذاکرات و وضعیت پیشین امکان‌پذیر نیست. در عین حال، ایران آماده است تا از طریق دیپلماسی فعال مسیر حل مشکلات را دنبال کند، اما در عین حال واکنش متقابل به هرگونه تحریم یا قطعنامه جدید را به صراحت اعلام می‌کند.
 
نظام بین‌المللی بر اساس واقعیت‌های سیاسی است، نه عدالت
معاون سابق وزارت امور خارجه ضمن تأکید بر انتقادات جدی و منطقی ایران نسبت به عملکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خاطرنشان کرد: ذهنیت ما این است که نظام بین‌المللی بر اساس عدل و انصاف بنا نشده بلکه بر اساس واقعیت‌های سیاسی است. برخی دوستان تصور می‌کنند اگر ما با آژانس همکاری نکنیم، آژانس کار نمی‌کند و ما در امان هستیم، اما این‌طور نیست.

وی افزود: شورای امنیت می‌تواند در صورت عدم همکاری ما با آژانس، یک نظام ویژه بازرسی تحت نظر شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل تشکیل دهد، مشابه کاری که در مورد عراق انجام شد و نهاد «انسکام» را تشکیل داد. این نهاد براساس میثاق ملل متحد یا اساسنامه آژانس عمل می‌کند و مقررات سختگیرانه‌تری دارد.

بعیدی‌نژاد ادامه داد: با همه انتقادها و ایرادهایی که به آژانس داریم و با وجود سوگیری‌های آن، همین نظام نیم‌بند و محدود، گرچه برای ما غیرعادلانه و تبعیض‌آمیز است، می‌تواند در برخی موارد مفید باشد. آژانس موظف است به شورای حکام و مجمع عمومی پاسخگو باشد و در آنجا کشورهایی حضور دارند که نگرانی‌هایی دارند. بنابراین همین سازوکار محدود ابزاری برای تعامل ما با آژانس فراهم می‌کند.

پرونده برجام بدون همکاری با آژانس بسته نمی‌شد
وی با اشاره به تجربیات دوران برجام بیان کرد: در زمان برجام، ما با کشورهای مختلف مذاکره می‌کردیم، اما اگر پرونده ما در آژانس بسته نمی‌شد، چگونه آن کشورها می‌توانستند به صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران اذعان کنند؟ ما یک خط مذاکراتی موازی با آژانس داشتیم.

بعیدی‌نژاد درباره دشواری تعامل با بازرسان آژانس گفت: بازرسان آژانس افراد فنی هستند و انتظار دارند اطلاعات میدانی را جمع‌آوری و تحلیل کنند، اما به هیچ وجه انعطاف ندارند و می‌گویند یا دسترسی می‌دهید یا می‌روم و می‌گویم به من دسترسی ندادند. کار کردن با آن‌ها آسان نیست.

وی تأکید کرد: PMD همان گزارش آژانس بود که می‌گفتند ما نمی‌توانیم آن را ببندیم، اما جمهوری اسلامی توانست آن را ببندد و نهایتاً طی قطعنامه‌ای در شورای حکام، پرونده PMD بسته شد.

نباید فکر کنیم اگر به تفاهم نرسیدیم، دچار بحران غیرقابل حل می‌شویم
بعیدی‌نژاد تأکید کرد: با همه تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌ها، نباید توانمندی‌های خودمان را دست کم بگیریم. ایران کشور توانمندی است از جهت ثروت‌های خدادادی، نیروی انسانی، هوش و قدرت‌های سیاسی، نظامی، اجتماعی و اقتصادی. با همه ضعف‌ها، ایران یک قدرت پابرجا و شاداب است.

سفیرسابق ایران در انگلیس گفت: باید به خودمان اعتماد داشته باشیم. نباید فکر کنیم اگر به تفاهم نرسیدیم، دچار بحران غیرقابل حل می‌شویم. ایران کشور مقتدری است و حتی در شرایط سخت می‌تواند مسئله آژانس را با اقتدار حل کند.

وی افزود: مذاکرات در جریان است و به گفته دکتر عراقچی، پیش می‌رود و این واقعیتی است که دنیا می‌داند.
 
آژانس و بازرس‌ها ساختاری پیچیده و غیرقابل انعطاف دارند
بعیدی‌نژاد با تأکید بر سختی همکاری با بازرس‌های آژانس توضیح داد: بازرس‌ها افراد فنی و غیرقابل انعطاف هستند و هر کدام پیچیدگی خاص خود را دارند. اما ما توانستیم مدل همکاری در برجام را به اثبات برسانیم.

وی توضیح داد: در نظام بین‌الملل ضمانت اجرایی وجود ندارد جز شورای امنیت و تحریم‌ها. بنابراین تعهدات متقابل برجام ضمانت اجرا داشت و وقتی آمریکا از تعهداتش کنار کشید، نتوانست جمهوری اسلامی را محکوم کند.

در روند برجام فرصت‌ها را از دست دادیم
 برخی مجموعه‌ها اعتقادی به اجرای مؤثر برجام نداشتند که باعث کُندی حرکت شد
عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای درباره نقاط ضعف روند برجام گفت: نمی‌دانم باید چه کارهایی می‌کردیم که به این شرایط نمی‌رسیدیم. کنترل همه شرایط دنیا دست ما نیست. جنگ اوکراین معادلات را تغییر داد و برخی گروه‌ها در داخل کشور مانع اجرای سریع برجام شدند.

وی ادامه داد: برخی مجموعه‌ها اعتقادی به اجرای مؤثر برجامنداشتند که باعث کندی حرکت شد و نتوانستیم نظام‌های اقتصادی و تجاری دنیا را درگیر منافع برجام کنیم.

بعیدی‌نژاد تأیید کرد: ما انتظار داریم نقدها علمی و نزدیک به تفاهمات بین‌المللی باشد و هر نقدی باید مستند و سازماندهی شده باشد.
 
آمریکا اکنون در موضع نابرابر است
وی درباره تلاش آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه گفت: آمریکا عضو برجام نیست و در سال ۲۰۲۰ تلاش کرد اسنپ‌بک را فعال کند اما شورای امنیت با ۱۳ رأی مخالف ایستاد. این نشان‌دهنده قدرت موضع ما بود.

بعیدی‌نژاد افزود: آمریکا مشتاق است در موقعیت برابر با سه کشور اروپایی قرار گیرد تا روند بازگرداندن قطعنامه‌ها را فعال کند. این موضع در شرایط درگیری نظامی فعلی آمریکا را تقویت می‌کند.

وی تأکید کرد: وظیفه ماست از وزارت خارجه و نهادهای کشور دفاع کنیم و اجازه ندهیم دشمن در موقعیت بهتری قرار گیرد.

معاون بنیاد ایران‌شناسی افزود: امروز کشور به وحدت و انسجام نیاز دارد، به خصوص پس از عملیات غرورآفرین نیروهای مسلح که دل مردم را شاد کرد. نیروهای مسلح، دیپلماسی، شورای امنیت ملی، مجلس و ریاست جمهوری همه باید تلاش کنند وحدت حفظ شود تا موفق بیرون بیاییم.

همیشه به دروس حوزوی علاقه‌مند بودم
از جبهه تا دیپلماسی؛ مسیر من همیشه در خدمت نظام بوده است
بعیدی‌نژاد، دیپلمات باسابقه و عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، از علاقه‌مندی خود به علوم حوزوی، گفت: در کسوت روحانیت نبودم ولی خیلی علاقه‌مند بودم به دروس علوم دینی حوزوی. واقعاً همیشه هم دنبال فرصتی بودم که بتوانم تکمیل کنم، چون هیچ موقع به جز علاقه و محتوای درست نبوده که اینها را می‌خواندم. این علوم را حاصل تلاش ۱۴۰۰ سال متفکرین دنیای اسلام و به‌ویژه ایرانیان می‌دانم؛ چه در فلسفه، چه در فقه و اصول، چه در حوزه حدیث.

فضای مجازی کمک کرد از محضر بزرگان بهره بگیرم
بعیدی‌نژاد افزود: تا سطح خارج هم ادامه دادم. چون به مأموریت‌های وزارت خارجه می‌رفتم، جای ثابتی نمی‌توانستم باشم ولی همیشه خط ثابت یادگیری را دنبال می‌کردم.

او با اشاره به نقش فضای مجازی در ادامه تحصیلات حوزوی‌اش بیان کرد: یکی از خوشبختی‌های من این بود که دروس علمای تراز اول کشور و دنیای اسلام در فضای مجازی قابل استفاده شد. چون دروسم به بلوغ رسیده بود، می‌توانستم از محضر اساتید درجه یک استفاده کنم.

بیش از همه از محضر آیت‌الله جوادی آملی استفاده کردم
بعیدی‌نژاد بیان داشت: بیش از همه از محضر حضرت آیت‌الله جوادی آملی استفاده می‌کنم. تفسیر تسنیم ایشان ماحصل ۱۴۰۰ سال دانش تفسیر است و مقام معظم رهبری هم آن را از مفاخر اسلام دانسته‌اند. ایشان در فقه، اصول، عرفان، فلسفه و کلام صاحب‌نظر هستند و همه اینها در تفسیر تسنیم متبلور شده است.

لباس روحانیت نپوشیدم، چون کارمند بودم
وی ادامه داد: من همیشه کارمند بودم و این کار را با علاقه و به‌عنوان وظیفه انجام می‌دادم. به توصیه دوستان امروز این مطالب را بیان کردم تا شاید کمکی باشد.

او درباره سابقه کاری خود نیز گفت: سال ۶۸ وارد وزارت خارجه شدم. قبلش چهار سال دانشکده وزارت خارجه بودم.
 
کارت ایثارگری که امضای شهید باقری پای آن بود
بعیدی‌نژاد با اشاره به حضورش در جبهه گفت: هیچ وقت آن روزها را فراموش نمی‌کنم. اخیراً کارتی به امضای سردار شهید باقری برایمان آمد که کارت ایثارگری بود و خاطرات زیادی را برای من زنده کرد. آن روزها همه چیز متواضعانه بود و جوانان با عشق و علاقه در خط مقدم بودند.

او ادامه داد: از سپاه آمدند و دعوت کردند که به سپاه بپیوندم اما مسیر تحصیل در وزارت خارجه را دنبال کردم. با سپاه محمد رسول‌الله در تهران بودم و روزهای عجیبی را تجربه کردم. همین ارزش‌ها بود که ما توانستیم انقلاب را پیروز کنیم و کشور را جلو ببریم.

از روز اول با آمریکا درگیر بودیم
معاون وزارت امور خارجه درباره فعالیت‌های بین‌المللی خود اظهار داشت: از همان سال‌های اول، به‌عنوان نماینده جمهوری اسلامی در مذاکرات ان‌پی‌تی حضور داشتم. یکی از رسانه‌ها بعد از توضیح من درباره مواضع کشور، لقب «آقای خلع سلاح ایران» را برایم انتخاب کرده بود.

برجام شروع کار ما نبود
او تأکید کرد: برای ما برجام شروع مشارکت در بحث‌های بین‌المللی نبود. ما از ۲۰ سال پیش با کشورهای عضو NPT درباره حق غنی‌سازی دعوا داشتیم و این حق مسلم را پیگیری می‌کردیم. حتی ۱۵ سال پیش بر سر خروج از NPT با آنها مذاکرات دامنه‌داری داشتم.

تیم مذاکره‌کننده تجربه بالایی داشت
وی درباره مذاکرات هسته‌ای گفت: یکی از ویژگی‌های تیم این بود که همه تجربه بالایی داشتند. آقای ظریف از همان ابتدا در حوزه بین‌الملل بودند، آقای صالحی از مقدمین در آژانس اتمی بودند، آقای عراقچی هم همین مسیر را طی کرده بود. همین تجربه باعث می‌شد همیشه امیدوار باشیم بتوانیم منافع جمهوری اسلامی را تضمین کنیم.

این دیپلمات با سابقه کشورمان افزود: بعضی نیروهای سیاسی می‌گفتند ما توان مذاکره با آمریکا را نداریم و باید عقب‌نشینی کنیم. حتی یکی از بزرگان آمریکا را به تیر چراغ‌برق تشبیه کرده بود! اما ما در ۴۰ سال در همه عرصه‌ها پیشرفت کرده‌ایم، از جمله در دیپلماسی.

رسانه پشتوانه دیپلماسی است
او خاطرنشان کرد: همیشه آرزو داشتیم رسانه‌های ما وارد این مسائل شوند. امروز خوشبختانه رسانه‌ها پیش‌قدم هستند و مباحث بین‌المللی را خوب تحلیل می‌کنند. کشور ما در همه سطوح رو به جلو حرکت می‌کند و رسانه مکمل دیپلماسی و دفاع از منافع ملی است.

بمب هسته‌ای با منافع امنیتی ایران سازگار نیست
فتوای رهبری موجب شد در مذاکرات با قدرت حاضر شویم
بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که آیا داشتن بمب اتم به نفع ماست؟ گفت: ما اگر می‌خواستیم به سمت بمب اتمی برویم، شاید این اتفاقات نظامی که افتاد، خیلی زودتر می‌افتاد. همه این‌ها را در سطح کارشناسی در وزارت خارجه و حلقه‌های مدیریتی تحلیل کرده بودیم.

وی تأکید کرد: بمب هسته‌ای با منافع امنیتی ایران سازگار نیست. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک ایران و تأثیرگذاری ما بر قواعد منطقه‌ای، حرکت ایران نمی‌تواند محدود بماند. اگر ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد، با توجه به گستردگی حوزه نفوذ کشور، این امر ایجاد مخاطره می‌کند. به همین دلیل کشور با همان نگاه و با استناد به فتوای مقام معظم رهبری، که فتوایی بسیار مترقیانه در جهان اسلام بود، تصمیم گرفت حرکت در این حوزه ممنوع باشد.

بعیدی‌نژاد خاطرنشان کرد: همین فتوا به ما قدرت داد تا در تمام مذاکرات با آرامش و اعتمادبه‌نفس وارد شویم. چون بحث نظامی را کنار گذاشتیم، در بحث غیرنظامی هیچ انعطافی نشان ندادیم و گفتیم باید از همه حقوقمان استفاده کنیم.

در NPT، مواجهه اصلی ما با رژیم صهیونیستی بود
وی گفت: ما در تمام کنفرانس‌های NPT، مواجهه اصلی‌مان با رژیم صهیونیستی بود. چون خودش عضو نبود، دعوای ما با آمریکا بود. یادم هست در یکی از آخرین کنفرانس‌های NPT که حضور داشتم، قرار بود یک مصوبه علیه رژیم صهیونیستی تصویب شود. متن هم نوشته شده بود و بخشی از سند بود.

بعیدی‌نژاد اظهار داشت: این طرح جمهوری اسلامی بود که با تلاش کشورهای عدم تعهد به‌ویژه مصری‌ها تهیه شد. کار خیلی جلو رفته بود. ساعت سه نیمه شب در نمایندگی نشسته بودیم و منتظر متن نهایی بودیم، اما دیدیم دوباره تغییراتی داده‌اند. آنجا اعتراض کردیم. نهایتاً با فشار اسرائیل بر آمریکا، متن تغییر کرد.

معاون وزارت امور خارجه بیان داشت: ما روز بعد موضع بسیار تندی گرفتیم و اعتراض کردیم. کشورهای عدم تعهد هم حمایت کردند. فضا به سمتی رفت که آمریکا، انگلیس و کانادا مجبور شدند اجماع را بشکنند و این ثبت شد.

وی افزود: ما در سخنرانی گفتیم بسیار متأسفیم که عضو یاغی که حتی عضو NPT نیست، یعنی رژیم صهیونیستی، با دخالت‌ها و نفوذ خود انسجام اعضای NPT را به‌هم می‌زند. در تمام کنفرانس‌های NPT، اولویت ما سه محور بود: صیانت از فعالیت‌های صلح‌آمیز، انتقاد از کشورهای دارای سلاح هسته‌ای، و در انزوا قرار دادن رژیم صهیونیستی. فشار می‌آوردیم که تمام تأسیسات نظامی‌اش تعطیل و زیر نظر آژانس برود.

مأموریت در لندن سخت بود، اما دستاوردهای مهمی داشت
بعیدی‌نژاد درباره پنج سال مأموریت خود در لندن توضیح داد: مأموریت سختی بود. لندن جای حساسی است و حواشی زیادی دارد. دلیل اصلی اعزام من، با توجه به انعقاد برجام، این بود که لغو تحریم‌ها عملی شود و قراردادهایی با شرکت‌های بزرگ انگلیسی منعقد کنیم تا در زمینه انتقال تکنولوژی و فناوری همکاری داشته باشند؛ نه صرفاً خرید و فروش اجناس. اقدامات خوبی هم شد. برای مثال با یک شرکت بزرگ انگلیسی توافقی بالغ بر ۷۰۰ میلیون پوند برای احداث نیروگاه خورشیدی امضاء کردیم.

وی ادامه داد: در زمینه هواپیما هم مذاکرات خوبی انجام شد تا ایرباس‌هایی با موتور رولز-رویس خریداری و وارد ناوگان هوایی کشور شود. همچنین در حوزه‌های بیمارستانی و فناوری‌های پزشکی مذاکراتی داشتیم. اما خروج آمریکا از برجام تأثیر زیادی گذاشت و شرکت‌های بزرگ انگلیسی را از همکاری منصرف کرد. بیشتر با شرکت‌های کوچک و متوسط توانستیم تعامل کنیم.

۴۰۰ میلیون پوند بدهی انگلیس به ایران بازگردانده شد
بعیدی‌نژاد در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد: یکی از مهم‌ترین عرصه‌ها، پیگیری پرونده حقوقی ایران درباره تانک‌هایی بود که قبل از جنگ به ما فروخته شده و پولش را گرفته بودند ولی به ایران ندادند. چیزی نزدیک به ۴۰۰ میلیون پوند طلبکار بودیم. با همکاری وزارت دفاع، تلاش‌های زیادی کردیم و در روزهای آخر که من برگشتم، آن ۴۰۰ میلیون پوند به ایران داده شد.

در لندن، دیپلماسی رسانه‌ای را جدی گرفتیم
سفیر سابق ایران در انگلستان درباره نوع مواجهه با رسانه‌های لندنی اظهار داشت: لندن شهر رسانه‌ای است و بسیاری از رسانه‌های جهانی آنجا دفتر دارند. بی‌بی‌سی فارسی به طور مداوم مسائل را جانبدارانه منتشر می‌کرد. ایران اینترنشنال هم تازه تأسیس شده بود و بعداً تبدیل شد به رسانه کاملاً معاند. ما تلاش کردیم از طریق رسانه‌های جانبی و بین‌المللی به اخبار نادرست پاسخ دهیم. حتی علیه ایران اینترنشنال به‌خاطر مصاحبه با گروهی تروریستی که عملیات اهواز را انجام داده بود، شکایت کردیم.

ایران اینترنشنال توسط جریان‌های معاند تأمین مالی می‌شود
او افزود: فایل‌های اطلاعاتی نشان داد که ایران اینترنشنال عملاً توسط جریان‌های معاند جمهوری اسلامی تأمین مالی می‌شود و درآمد تبلیغاتی نداشت. ما پرونده فعالی در این زمینه داشتیم و فکر می‌کنم تا حد قابل قبولی پیش رفتیم.

لغو ۶ قطعنامه تحریمی شورای امنیت، دستاوردی بی‌سابقه برای ایران
بعیدی‌نژاد در بخش دیگری از گفت‌وگو با اشاره به اهمیت لغو قطعنامه‌های شورای امنیت گفت: اگر به ۱۰ سال پیش بازگردیم، این موفقیت برای جمهوری اسلامی ایران بسیار بزرگ بود. هیچ کشوری تا آن زمان نتوانسته بود از طریق مذاکره، بدون درگیری نظامی، تحریم‌های شورای امنیت تحت فصل هفتم را در این سطح لغو کند.

وی تأکید کرد: این دستاورد بسیار ارزشمندی است که حاصل توان ملی جمهوری اسلامی بوده است. نه اینکه آنهایی که در مذاکرات شرکت می‌کردند، افراد خارق‌العاده‌ای بودند ـ که البته افراد ممتازی بودند، به‌خصوص آقای دکتر ظریف ـ اما واقعیت این است که این حاصل توان ملی جمهوری اسلامی بوده است. آنها که با افراد مذاکره نمی‌کردند، با یک کشور مذاکره می‌کردند. این اتفاق مهمی بود که ۶ قطعنامه تحریمی شورای امنیت تحت فصل ۷ لغو شد.

برداشت از صحبت‌های صالحی ناقص بود
عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به برداشت‌ها از مصاحبه‌ دکتر علی‌اکبر صالحی با شبکه «آن» گفت: آن برداشت، ناقص بوده است. این حاصل یک تفاهم جمعی بود. گاهی در رسانه‌ها طوری صحبت می‌شود که انگار چهار پنج نفر رفتند و برجام را نوشتند، در حالی‌که واقعیت این بود که وقت زیادی در داخل صرف می‌شد و همه تصمیمات با دستورالعمل‌های شورای امنیت ملی پیش می‌رفت.

وی افزود: وقتی از مذاکرات برمی‌گشتیم، بلافاصله به جلسات شورای امنیت ملی می‌رفتیم و گزارش می‌دادیم که چه بحث‌هایی شده و چه موانعی وجود دارد. همه جمله‌بندی‌ها و متن‌ها منعکس می‌شد و دستورالعمل‌ها پس از بحث‌های داخلی به ما داده می‌شد. این‌طور نبود که تیم مذاکره‌کننده صرفاً براساس تجربیات شخصی خود عمل کند.

برجام؛ یک راه‌حل بدیع و بی‌سابقه برای لغو تحریم‌ها بود
بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که آیا انتخاب بین بد و بدتر بود، گفت: این یک راه‌حل بدیع بود که در نظام بین‌الملل سابقه نداشت. آسان هم نبود. اما خواسته جمهوری اسلامی از روز اول این بود که با اجرای برجام، تمام قطعنامه‌ها لغو شود.

او تأکید کرد: وقتی وارد مذاکره می‌شوید، طرف مقابل هم دیدگاه خودش را دارد. تفاهم وقتی شکل می‌گیرد که دو طرف به نقطه حد وسط برسند. بنابراین اجتناب‌ناپذیر بود. افتخار ما این است که جمهوری اسلامی توانست در ابتدای برجام ۶ قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفتم را لغو کند؛ اتفاقی که در دنیا سابقه نداشته است.

سه کشور غربی به شدت ناراضی بودند
بعیدی‌نژاد ادامه داد: در مورد قطعنامه ۲۲۳۱، آمریکا، فرانسه و انگلیس به‌شدت ناراحت بودند. من در نمایندگی ایران در نیویورک بودم و روند شورای امنیت را از نزدیک می‌دانستم. اعضای دائم شورا هیچ‌گاه پیش‌نویسی را بدون هماهنگی نهایی در جمع خودشان منتشر نمی‌کنند، اما در این مورد مجبور شدند روی مفاد با ما مذاکره کنند.

شرمن می‌گفت مجبور شدم با شما مذاکره کنم!
وی افزود: خانم شرمن خیلی صریح به ما گفت: به قدری ناراحت و عصبانی هستم که مجبور شدم درباره مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ با شما صحبت کنم. ما هیچ‌وقت با اعضای غیردائم مذاکره نمی‌کنیم، اما الان مجبوریم این روند بی‌سابقه را طی کنیم. این برایشان بسیار سنگین بود، اما به دلیل ضرورت تفاهم، ناچار به چنین کاری شدند.

«فرانچسکو» نماینده رسمی اتحادیه اروپا بود
عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، درباره حواشی اخیر برجام و مطرح شدن فردی به نام «فرانچسکو» گفت: وی یک نماینده رسمی اتحادیه اروپا در مذاکرات تحریم و مباحث اقتصادی بود، نه فرستاده ویژه هیچ نهاد خارجی. وی در تمام طول مذاکرات با تیم ایران در تماس بود و سه کشور اروپایی و کلیت اتحادیه اروپا را نمایندگی می‌کرد.

بعیدی‌نژاد توضیح داد: مذاکرات برجام در دو سطح موازی پیش می‌رفت: یک سطح کارشناسی برای بررسی جزئیات و یک سطح وزرا برای تصمیم‌گیری‌های کلی. جزئیات توافق، از جمله مسائل بانکی و مالی، در جلسات کارشناسی بحث و بررسی می‌شد و پس از تفاهم نهایی، به سطوح بالاتر منتقل می‌شد.

وی افزود: بحث‌ها در سطح کارشناسان خیلی ریز بود و مباحث کلی نبود. بنابراین در حالی که ما بین خودمان بحث می‌کردیم، اما سطح دیگری هم که سطح وزرا بود، فعال بودند که باید آنجا تصمیم‌گیری می‌شد و نهایتاً همه این پروسه موازی پیش می‌رفت. وقتی یک موضوعی نهایتاً تفاهم می‌شد، می‌آمد آنجا جزئیاتش بحث می‌شد یا در حالی که دارد در مورد کلیات آن بحث می‌شود، جزئیات هم بحث می‌شد چون کلیات بدون جزئیات معنی ندارد و این‌ها همه موازی بحث جلو می‌رفت.

بی‌خبری دکتر ظریف از گنجاندن کلمه «تعلیق» در پاروقی متن برجام اشتباه ما بود
بعیدی‌نژاد گفت: در روزهای آخر مذاکرات، مسئله این بود که حالا قدم‌های اجرایی که می‌خواهیم برداریم الان چه هست؟ فرض کنیم اگر فردا برجام اجرایی بشود چکار باید بکنیم؟ یکی می‌گفت در مجلس باید این کار را بکنیم، دیگری می‌گفت در اتحادیه اروپا این کار را بکنم و نهایتاً این بحث بود که در اتحادیه اروپا باید پیرو آن مقرراتی که در برجام هست که باید تمام تحریم‌ها لغو بشود، این‌ها به ما توضیح می‌دادند که فرآیند لغو تحریم‌ها به چه صورت است. "ما نامه می‌نویسیم به همه اعضای اتحادیه اروپا، می‌گوییم این تفاهم به دست آمده، این هم مثلاً متنش است. و آن متن را وارد می‌کنیم و بعد کشورها نظر می‌دهند" و داشتیم روی پروسه بحث می‌کردیم. چون می‌خواستیم در همه مسائل اشراف داشته باشیم که روند تصویب نهایی در خود کشورها به چه گونه خواهد بود.

عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بیان داشت: اینجا بود که آقای فرانچسکو یک لنگویج (ادبیات) خیلی فنی پیشنهاد کرد که مثلاً ما با توجه به روندی که در اتحادیه اروپا می‌رویم، باید این در یک پانویسی ذکر بشود. اینجا در ضمائم برجام، در جایی که اصلاً خیلی هم اصلاً کسی آن‌ها را معمولاً مشاهده نمی‌کند، پیشنهاد کرد که در پانویس یک چنین چیزی بیاید که اتفاقاً در آن پانویس کلمه "تعلیق" آمده بود. ولی "تعلیق" اصلاً به معنای آن نبود که در ایران، در کانتکس مذاکره، در چارچوب بحث‌های سیاسی که در ایران شده بود که یک سری می‌گفتند اصلاً قرار نیست تحریم‌ها لغو بشود. خاطرتان هست دیگر؟ بعضی‌ها تشریح می‌کردند که اصلاً عبارت‌ها، عبارت‌های روشنی نیست و با این نحوه‌ای که نگارش شده، تحریم‌ها تعلیق خواهد شد و لغو نمی‌شود.

بعیدی‌نژاد خاطرنشان کرد: در حالی که آنچه ما با آن‌ها صحبت کرده بودیم و عباراتش خیلی روشن بود، همه «لغو» بود. منتها در آن عبارت بسیار فنی که خیلی رویه‌ای و اجرایی و شکلی بود، یک کلمه «تعلیق» آمده بود که اصلاً حتی خیلی محل اختلاف و انشقاقی هم آنجا نشد. ولی ما چون هر متنی که آن‌ها می‌دادند، طبیعی بود که از زوایای مختلف بحث می‌کردیم. ما هم بالاخره یک کمیته داشتیم از حقوقدان، متخصصان بانکی، متخصصان امور مالی که در جلسات ما شرکت داشتند، بحث می‌کردیم و هیچکس توجه خاصی به این نکرد. همه فکر کردند خیلی شکلی است و اصلا عبارت خیلی حساسی نبود. بنابراین به همین دلیل هم ما اصلاً نیازی ندیدیم آن لحظه به اشتباه که به توجه آقای دکتر ظریف برسانیم که این در واقع نقیصه‌ای بود که از طرف ما بود.

وی با بیان اینکه گنجاندن این عبارت در پاورقی متن را به دکتر ظریف نگفته بودیم، اظهار داشت: چیزهای ریز دیگر هم بود ولی ایشان هم آنقدر وقتش باز نبود که ما همه این‌ها را بخواهیم واقعاً به ایشان ارجاع بدهیم. آن‌هایی که حس می‌کردیم که واجد اهمیت است و آثار مهمتری دارد، طبیعتاً ارجاع می‌کردیم.

بعیدی‌نژاد بیان داشت: در یک سطح دیگر آقای دکتر عراقچی بودند و آقای روانچی که ما خیلی از بحث‌ها را در این سطح می‌کردیم و در سطح موضوعات مهمتر با خود دکتر ظریف مطرح می‌شد. هرچند ما همه آنجا و با هم بودیم ولی در اتاق‌های متفاوت بودیم و به طور موازی پیش می‌رفتیم. بنابراین اصلا توجه‌مان به این موضوع جلب نشد و اصلا ایشان هم اطلاع نداشتند.

وی درباره چرایی طرح این موضوع گفت: وقتی ایشان به مجلس رفتند و آنجا درباره آن اختلاف نظری که مطرح شده بود بحث شد که در دوره کمیسیون برجام هم با آقای دکتر عراقچی مطرح شده بود که آیا لغو است یا تعلیق؟ ایشان همواره توضیح می‌دادند که لغو است. طبیعتاً در صحن علنی هم دوباره ادامه پیدا کرد و آقای دکتر ظریف با تأکیدات بیشتری آنجا توضیح می‌دهند که همه این‌ها لغو است و تعلیق در برجام نداریم که یکی از نماینده‌‌ها با یک دستور کامپیوتری ساده یک کلمه «تعلیق» پیدا می‌کند.

بعیدی‌نژاد ادامه داد: نمایندگان گفتند پس این چیست در برجام؟ حالا آن شور و هیجان مجلس و صحن علنی را در نظر بگیرید، طبیعتا این‌ را آقای دکتر ظریف نمی‌دانستند و آنجا اشاره کردند که این من در جریان این نبودم و این‌ها آمدند روی همین تمرکز کردند که ایشان اصلا برجام را نخوانده است. الان هم روی این تمرکز می‌کنند که ایشان برجام را نخوانده است و این بی‌انصاف‌ترین چیزی است که آدم می‌تواند درباره ایشان بگوید. چون ایشان تمام کلمات را مذاکره کردند و تمام عبارت‌ها را ایشان با آن دقت کارشناسی منحصربه‌فرد مذاکره کرده است.

مشکل برجام عبارت‌پردازی‌ها نبود، بلکه اراده سیاسی در سطح بالا بود
عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بیان داشت: در واقع این مسئله به یک موضوع سیاسی در ایران تبدیل شد که آنها هم از آن استفاده کردند. کمااینکه تا امروز بنده که ندیدم، اگر جنابعالی دیده‌اید یادآوری کنید که یک نفر آمده باشد آن جمله را آنالیز کند و بگوید مفهومش چه بود. کما اینکه بعد از اینکه برجام اجرایی شد، تمام تحریم‌های اتحادیه را لغو کردند و هیچ اختلافی در این موضوع وجود نداشت.

وی تأکید کرد: یعنی آن عزیزانی که روی این موضوع خیلی حساسیت نشان دادند، هیچ موقع نگفتند که اتحادیه اروپا همه تحریم‌ها را لغو کرد. بنابراین موضوعی وجود نداشت که بخواهیم بگوییم آنجا عبارتی آوردند که در لغو تحریم‌ها اختلافی وجود داشته باشد یا نخواهند این کار انجام بشود.

بعیدی‌نژاد خاطرنشان کرد: خوشبختانه بعد از برجام هیچ جایی نشد که بین ایران و سه کشور اروپایی یا حتی آمریکا در آن مقطع، اختلافی بشود در عبارت‌پردازی‌ها. اصولاً ما یک چنین مسائلی را خیلی نداشتیم. یعنی عبارت‌پردازی‌ها خوب انجام شده بود. اختلافات ما بیشتر سیاسی بود، آمدن ترامپ و اراده‌های سیاسی در سطح بالا بود؛ اینکه مثلاً آیا به شرکت‌های بزرگ مجوز فعالیت می‌دهند؟ بنابراین مسئله، مسئله عبارت‌پردازی‌ها نبود که مشکلی برای ما ایجاد کند.

سناریوهای احتمالی تغییر دولت آمریکا را در روند برجام پیش‌بینی کرده بودیم
او تأکید کرد: تیم ایران پیش‌بینی تغییر دولت در آمریکا را هم کرده بود و سناریوهای مختلف برای استمرار تعهدات برجامی طراحی شده بود. تحریم‌ها طبق برجام با اختیارات رئیس‌جمهور آمریکا در حالت تعلیق قرار می‌گرفتند و پس از تصویب کنگره لغو می‌شدند. اما با خروج ترامپ از برجام، برخی برنامه‌ها عملی نشد.

بعیدی‌نژاد گفت: حتی اگر تحلیل می‌کردیم که دولت در آمریکا تغییر خواهد کرد، باز هم نمی‌توانستیم مذاکرات را متوقف کنیم. ما با ایالات متحده مذاکره می‌کردیم، نه با یک حزب یا یک فرد خاص.

تغییر وزیر خارجه انگلیس تأثیری بر سیاست‌ها ندارد
وی با اشاره به تغییر اخیر وزیر خارجه انگلیس، اظهار داشت: سیاست‌های کلی تغییر نخواهد کرد، اما تغییر وزرا در نظام پارلمانی انگلیس به‌دلیل مسائل داخلی و پاسخ به افکار عمومی به‌راحتی انجام می‌شود. سیستم انگلستان کاملاً حزبی و عمدتاً دوحزبی است؛ چند حزب دیگر هم هست که تعیین‌کننده نیستند. بنابراین تغییر وزرا خیلی راحت انجام می‌شود و نخست‌وزیر هر وقت لازم بداند، برای پاسخ به شبهات افکار عمومی یا تقویت کابینه‌اش، تغییراتی اعمال می‌کند.

در زمان جنگ در تهران بودم
بعیدی‌نژاد با اشاره به وقوع جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران گفت: در زمان جنگ تحمیلی تهران بودم و شاهد بودم که بسیاری از افرادی که به محل حادثه نزدیک بودند، دچار ترس شده بودند. متأسفانه برخی از شهدایی که من شخصاً می‌شناختم و ارادت ویژه‌ای به آنها داشتم، افراد بسیار مؤثر و صادق بودند و در رده‌ای نبودند که همه آنها را بشناسند ولی انسان‌های بسیار صادقی بودند که در برخی موارد، برای هدف قرار دادن این افراد، مثلاً ۴۰–۵۰ نفر از همسایگان‌شان هم در بمباران‌ها جان باختند.

فکر نمی‌کردیم در مسیر مذاکره جنگی رخ دهد
معاون بنیاد ایران‌شناسی با بیان اینکه تصور نمی‌کردیم در مسیر مذاکرات جنگی رخ دهد، اظهار داشت: صادقانه بگویم، چون در مسیر مذاکره بودیم احتمال درگیری را کم می‌دیدم؛ هرچند همیشه باید برای همه احتمالات آماده می‌بودیم. تصور من این بود که تا زمانی که طرف مقابل احساس کند مذاکره ممکن است پیشرفت کند، جنگ را شروع نمی‌کند. اما اسرائیلی‌ها با فشارهای فراوان و تعهداتی که از آمریکایی‌ها گرفته بودند، این جنگ ظالمانه را برنامه‌ریزی کردند.

نتانیاهو زندگی سیاسی خود را با تهدید ایران تعریف کرده است
بعیدی‌نژاد یادآور شد: از سی سال پیش که در مأموریت ژنو بودم، دیدم که نتانیاهو همواره این پیام را در فضای بین‌المللی تکرار می‌کرد. او در جریان انتخابات هم می‌گفت مردم اسرائیل باید بین من و ایران یکی را انتخاب کنند. در واقع تمام زندگی سیاسی‌اش را با مسئله تهدید ایران تعریف کرده و همیشه با سیاستِ ترساندن مردم و تهدید آنها جلو آمده است.
 
ایران پاسخ دندان‌شکنی به اسرائیل داد
وی افزود: خوشحالم که در زندگی‌ام دیدم او یک بار این عملیات نظامی را انجام داد و پاسخی بسیار دندان‌شکن دریافت کرد؛ پاسخی که هرگز تصورش را نمی‌کرد. همیشه با ابزار تهدید بازی می‌کردند، می‌گفتند گزینه نظامی روی میز است و از این ابزار در سازمان ملل و مجامع بین‌المللی بهره می‌بردند. اما این بار عملی کردند و پاسخی گرفتند که نشان داد اسرائیل در حدی نیست که ایران را تهدید نظامی کند.

ایران با سوریه یا لبنان متفاوت است
بعیدی‌نژاد گفت: آینده نزدیک نشان خواهد داد که چه تصمیم اشتباهی گرفتند. شاید بگویند توان هسته‌ای ایران را عقب انداختند یا آمریکا را وارد ماجرا کردند، اما نمی‌توانند شجاعانه از تصمیم خود دفاع کنند. پاسخ ایران نشان داد که ایران با سوریه یا لبنان متفاوت است و مواجهه با آن حساب دیگری دارد. حتی به تعبیر کسینجر، این تهدیدها در نهایت برای خودشان هزینه‌ساز خواهد شد.

باید دشمن را جدی گرفت، اما با عقلانیت ایرانی پیش رفت
معاون وزارت امور خارجه تأکید کرد: خصومت‌های دشمنان کینه‌توزانه است و باید آنها را جدی گرفت. اما ما باید با متانت ایرانی، صبر ایرانی و عقلانیت ایرانی که در تمدن چند هزار ساله و ادبیات‌مان ریشه دارد، پیش برویم. دنیا ما را به این چشم نگاه می‌کند، حتی بیش از آنچه خودمان برای خودمان ارزش قائلیم. نمی‌توانیم الگوی رفتاری آن‌ها را مبنا قرار دهیم. سیاست‌های آنان نهایتاً شکست خواهد خورد، حتی اگر موقتاً صدای انسان‌های آزاده در دنیا خفه شود.

اروپایی‌ها تا سال‌ها شرم می‌کنند از حقوق بشر حرف بزنند
او افزود: اروپایی‌ها تا سال‌های سال شرم می‌کنند که بخواهند در زمینه‌هایی مثل حقوق بشر حرفی بزنند. اما ما نباید آن‌ها را ملاک قرار دهیم. باید مشی خردورزانه و خردمندانه خودمان را جلو ببریم، با ادبیات خودمان با دنیا صحبت کنیم و آماده دفاع از کشور باشیم. همه ایرانیان این عِرق را دارند که از کشورشان دفاع کنند، حتی اگر در ایران زندگی نکنند.

ایرانیان خارج از کشور همچنان دل در گرو وطن دارند
بعیدی‌نژاد گفت: من ایرانیان زیادی را در خارج دیده‌ام؛ در انگلیس و آمریکا. بسیاری از آنها با عشق به ایران زندگی می‌کنند. صبح با اخبار ایران بیدار می‌شوند و شب با اخبار ایران می‌خوابند. خودشان می‌گویند اگر می‌دانستند نمی‌توانند این تعلق خاطر را کنار بگذارند، اصلاً مهاجرت نمی‌کردند. هرچند به دلیل کار، زندگی و فرزندانشان دیگر بازگشت آسانی ندارند، اما همچنان با یاد ایران زندگی می‌کنند.

باید با انسجام ملی از مقطع حساس عبور کنیم
وی در پایان تأکید کرد: ما ظرفیت‌های فراوانی داریم و می‌توانیم در چارچوب منافع ملی با دنیا تعامل کنیم. نباید از تعامل بترسیم، به‌ویژه در روزهای مهمی که کشورمان در آن قرار دارد. مسئولان کشور باید در چارچوب خرد جمعی مواضع را پیش ببرند.

بعیدی‌نژاد گفت: این روزها همزمان است با حضور ریاست جمهوری و وزیر خارجه در مجمع عمومی سازمان ملل و موضوع مهم اسنپ‌بک. امیدوارم با انسجام و وحدت ملی، بتوانیم کشور را از این مرحله حساس عبور دهیم و شاهد بازگشت قطعنامه‌ها نباشیم.

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله