نماینده مجلس: کاندیداهایی که با پارتی و وساطت در لیست‌ قرار می‌گیرند در نظام انتخابات تناسبی، شانسی برای رأی آوردن ندارند

ايلنا

بروزرسانی 1404/07/12 - 14:08

نماینده مجلس: کاندیداهایی که با پارتی و وساطت در لیست‌ قرار می‌گیرند در نظام انتخابات تناسبی، شانسی برای رأی آوردن ندارند

ایلنا/ طراح طرح تناسبی شدن انتخابات شوراهای شهر و روستا درباره مزایای این طرح گفت: در نظام انتخابات تناسبی، کاندیداهایی که با پارتی و وساطت در لیست قرار می‌گیرند، شانسی برای رأی آوردن ندارند.

اردیبهشت ۱۴۰۵، انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا برگزار خواهد شد و برای اولین بار طرح تناسبی شدن انتخابات در شهر تهران به صورت آزمایشی اجرایی خواهد شد. «جعفر قادری» نماینده مجلس و طراح طرح تناسبی شدن انتخابات در مورد مزایای این طرح توضیح داد: در این نظام انتخاباتی، هر جریان سیاسی به نسبت آرایی که به دست می‌آورد، کرسی دریافت می‌کند. این سیستم حالت صفر و یک ندارد که در هر دوره یک جریان پیروز شود و جریان دیگر کاملاً از گردونه خارج گردد. بلکه همه جریانات به نسبت سهم خود از آرا می‌توانند در شورا نماینده داشته باشند.

وی افزود: نکته دیگر این است که عقلای هر جریان هستند که وارد شورا می‌شوند. اینطور نیست که هر کسی در لیست قرار گیرد بلافاصله رأی بیاورد. در هر لیست، کرسی‌ها به ترتیب مقبولیت و درصد آرا به افراد اختصاص می‌یابد. بنابراین افرادی که به واسطه پارتی یا وساطت در لیست قرار می‌گیرند، شانسی برای رأی آوردن ندارند.

این نماینده مجلس ادامه داد: مزیت سوم، افزایش ماندگاری افراد با تجربه و متخصص در شورا است. این افراد که از تجربه و تخصص برخوردارند، می‌توانند مجدداً در شورا باقی بمانند.

طرح تناسبی باعث افزایش چشمگیر مشارکت خواهد شد
قادری با اشاره به کاهش مشارکت در انتخابات شوراها اظهار داشت: نکته دیگر در اجرای طرح تناسبی، افزایش چشمگیر مشارکت است. زیرا حتی جریاناتی که احتمال موفقیت کمی در آن دوره دارند، باز هم شرکت می‌کنند. هر چند که می‌دانند اکثریت را در شورا نخواهند داشت، اما می‌دانند ممکن است حداقل کرسی را به دست آورند.

دیگر یک جریان نمی‌تواند از خلا حضور رقبا سوءاستفاده کند
وی افزود: مزیت بعدی، شفافیت بیشتر در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات شورا است. در این سیستم، یک جریان نمی‌تواند از خلاء حضور رقبا سوءاستفاده کند و تصمیمات را به صورت مطلق بگیرد. در نتیجه، تصمیمات معقول‌تر و منطقی‌تری گرفته می‌شود و از طرفی، جریان‌ها می‌آموزند که چگونه با یکدیگر تعامل و ارتباط داشته باشند.

طراح طرح تناسبی شدن انتخابات شوراها تاکید کرد: این نظام دارای مزایای زیادی است و هم‌اکنون در بیش از ۱۰۰ کشور دنیا در حال اجراست. ما دیر وارد این نظام انتخاباتی شده‌ایم و امیدواریم در دوره پیش‌رو، شاهد اجرای موفقیت‌آمیز آن در تهران باشیم.

قادری در مورد تمایز طرح تناسبی با نظام انتخاباتی پیشین توضیح داد: در چنین سیستم انتخاباتی، نخبگان احزاب و جریان‌ها بیشتر برجسته می‌شوند. به این معنی که هر حزب، فهرست نامزدهای خود را ترتیب‌بندی می‌کند.

او اظهار داشت: حزب در ابتدا پالایش می‌کند و افرادی که شانس رای آوردن دارند به عنوان اعضای فهرست خود معرفی می‌کنند. افرادی انتخاب می‌شوند که هم از مقبولیت حزبی برخوردارند و هم مورد پذیرش مردم عادی‌ای هستند که تمایلات جناحی ندارند.در نظام انتخاباتی پیشین ممکن بود یک فرد توسط ده حزب معرفی شود و به هیچ یک از این احزاب هم پایبند نباشد.

قادری با تاکید بر اهمیت فعالیت سیاسی حزبی گفت: در گذشته احزاب فهرست معرفی می‌کردند. ولی در نظام انتخاباتی پیشین ممکن بود یک فرد توسط ده حزب معرفی شود و به هیچ یک از این احزاب هم پایبند نباشد. در طرح تناسبی، هر فرد تنها در یک فهرست می‌تواند حضور داشته باشد. از سوی دیگر ۱۰ یا ۲۰ حزب می‌توانند یک فهرست داشته باشند.

یکی از نگرانی‌هایی که در مورد طرح تناسبی وجود دارد، به حاشیه رانده شدن کاندیداهای مستقل است. قادری در این باره اظهار داشت: اگر افراد مستقل جزو نفرات اول تا بیست و یکم باشند، تا سقف سهمیه‌ای که برای انواع نامزدها در نظر گرفته شده، امکان انتخاب شدن دارند.

وی خاطرنشان کرد: افراد مستقل می‌توانند فهرست خود را تشکیل دهند و از طرف دیگر، اگر جزو ۲۱ نفر اول باشند، احتمال انتخاب شدن دارند.

اصطکاک‌های حزبی کاهش می‌یابد
دو قطبی شدن فضای سیاسی ایران و تشکیل ائتلاف‌های انتخاباتی شکننده، از معضلات سیاسی ایران و شوراهای شهر است. قادری با توجه به این موارد گفت: در سیستم تناسبی این اتفاق می‌افتد که رقابت‌ها، در عین تقویت جریان‌ها، امکان معرفی فهرست‌های متنوع‌تر را فراهم می‌کند. در نظام انتخاباتی اکثریتی، جریان‌های مختلف ناچار بودند برای رقابت، به هر شکل ممکن ائتلاف‌های موقتی تشکیل دهند، اما پس از انتخابات، این ائتلاف‌ها معمولاً از هم می‌پاشیدند و اختلافات آشکار می‌شد. آن‌ها مجبور بودند یک فهرست واحد ارائه دهند که همواره با اختلافات داخلی همراه بود. ولی در سیستم تناسبی، هر جریان می‌تواند چندین فهرست مستقل معرفی کند، بنابراین اصطکاک‌های حزبی کاهش می‌یابد.

طراح طرح تناسبی درباره ردصلاحیت‌ها در انتخابات شوراها اظهار داشت: رد صلاحیت‌ها در کاهش مشارکت در انتخابات شوراهای شهر و روستا چندان تاثیر گذار نبوده است و در انتخابات مجلس تاثیر بیشتری داشته است.

وی افزود: در نظام انتخاتی اکثریتی، یک جریانی اگر بداند شانس به دست آوردن آرا را ندارد، از ورود به انتخابات منصرف می‌شود. اما در نظام تناسبی، با اینکه یک جریان ممکن است اکثریت نداشته باشد، اما می‌تواند با اقلیتی، تعدادی کرسی را به خود اختصاص دهد و حضور خود را تثبیت کند. این باعث می‌شود همه جناح‌ها و جریان‌ها در انتخابات شرکت کنند.