موسسه علوم و امنیت بین‌الملل آمریکا: توافق نهایی باید شامل دسترسی به سایت‌های نظامی ایران باشد

فارس/ موسسه علوم و امنيت بين‌الملل آمريکا (ISIS) گزارشي را به تازگي منتشر کرده و مدعي شده است که هرگونه توافق بلندمدت هسته‌اي با ايران بايد شامل دسترسي به تأسيسات نظامي ايران شود. در ابتداي اين گزارش اينگونه آمده است: از زمان حصول چارچوب توافق ايران و 1+5، اظهارنظرات زيادي از مقامات ايراني شنيده‌ايم مبني بر اينکه بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي (IAEA) اجازه بازرسي از تأسيسات نظامي در ايران را ندارند. اين اظهارات ظاهراً در اين زمان که آژانس بين‌المللي انرژي اتمي شواهدي از فعاليت‌هاي هسته‌اي اعلام نشده ايران در اين مکان‌ها را دارد، نشانگر اين مطلب است که ممکن است دلايلي داشته باشد. اين موسسه آمريکايي ادامه داده است: برخي از مقامات ايران حتي تصريح کرده‌اند که هيچ کشوري تاکنون به بازرسان اجازه بازديد از سايت‌هاي نظامي را نداده است اما در صورتيکه چنين بازرسي‌هايي وجود نداشته باشد، ديگر چه توافقي با ايران باقي مي‌ماند. چه مکاني براي مخفي کردن دستگاه سانتريفيوژ يا دستگاهي براي توليد سلاح هسته‌اي بهتر از سايت‌هاي نظامي وجود دارد؟ اين گزارش سپس ادعاهايي را درباره فردو مطرح کرد و نوشت: ايران پيش از اين در حال ساخت تأسيسات هسته‌اي مخفيانه در پايگاههاي نظامي مچ‌گيري شده بود. دقيقاً همان کاري که با سايت فردو کرد و ساخت مخفيانه اين سايت را اوايل دهه 2000 آغاز کرد. «رونالد برگس» مدير سابق آژانس اطلاعات دفاعي آمريکا در يک بيانيه آماده شده براي کميته نيروهاي مسلح سنا در آوريل 2010، «ساخت سايت مخفيانه غني‌سازي واقع در پايگاه نظامي سپاه قدس در نزديکي قم را که در پاييز 2009 فاش شد را توضيح داد. وقتي سپاه قدس و رهبر معظم انقلاب اسلامي ايران مي‌گويند که بازرسان حق دسترسي به تأسيسات نظامي را ندارد، ما همگي بايد فردو را به يادآوريم. اين گزراش سپس گزارش خود را به اين سمت سوق داد: اگر ايران در توافق بلند مدت از اين بند معاف شود، بار ديگر دسترسي به سايتي را که آژانس فکر مي‌کند اقدامات محرمانه مرتبط با ساخت تسليحات هسته‌اي در آنجا صورت مي‌گيرد را رد خواهد کرد. ايران در حال حاضر دسترسي به سايت نظامي پارچين را در حالي رد مي‌کند که آژانس اين سايت را مرتبط با اقدامات گذشته مرتبط با توليد تسليحات هسته‌اي ايران مي‌داند. ايران تمايل دارد، آژانس را دور از تأسيسات پارچين نگه دارد. موسسه علوم و امنيت بين‌الملل در پايان نتيجه‌گيري کرد: در واقع، سوال اينجاست که چرا يک نفر بايد انقدر احمق باشد که توافقي را به امضا درآورد که بازرسان را از دسترسي به سايت نظامي در ايران در صورتيکه آژانس شواهدي از تقلب درباره توافق هسته‌اي داشته باشد، منع کند. هيأت‌هاي ديپلماتيک ايران و کشورهاي موسوم به گروه 1+5 پنجشنبه (13 فروردين ماه) اعلام کردند به تفاهمي بر سر چارچوب توافق نهايي رسيده‌اند که قرار است زيربناي ادامه رايزني‌ها تا ضرب‌الاجل خودخوانده 30 ژوئن (9 تيرماه) باشد. بيانيه مشترکي که «محمدجواد ظريف» وزير خارجه ايران و «فدريکا موگريني» مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در لوزان قرائت کردند به مشخص کردن رئوس چارچوبي مي‌پردازد که طرفين براي توافق نهايي به آن رسيده‌اند. علاوه بر اين، ايران و آمريکا همزمان سندهاي جداگانه و متفاوتي منتشر کرده‌اند که به شرح جزئياتي از مفاد مورد توافق طرفين مي‌پردازد. محمد جواد ظريف سند طرف آمريکايي (فکت‌شيت) را رد کرده و آن را تلاش طرف آمريکايي براي مصادره به مطلوب تفاهم ياد شده خوانده است.