آیت‌الله جوادی آملی: آمریکایی‌ها عقل ندارند

حضرت آيت الله جوادي آملي گفت: در حالي که در اروپا، آمريکا،‌ همه جا سخن از فقر است، ثروت و صنعت دست يک گروه خاص است و ۶۰ درصد ثروت براي آدم کشي هزينه مي شود،‌ صاحبان کارخانه‌هاي اسلحه سازي در انتخابات رياست جمهوري از کانديدايي حمايت مي کنند که بر طبل جنگ مي کوبد براي اين که اسلحه ها را بفروشند،‌ اين است که فرمود «أُولَـئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ». به گزارش رسا، حضرت آيت الله عبدالله جوادي آملي امروز در جمع علما و روحانيان حوزه علميه در مسجد اعظم قم به ادامه تفسير سوره مبارکه قصص پرداخت و گفت: همان طور که توحيد،‌ بالأصاله حق استٰ نبوت هم در سايه توحيد ضروري و حتمي است نه اينکه چيز خوبي باشد، ‌عقل در عين اينکه لازم است ولي کافي نيست و خود عقل مي گويد که به راهنما نيازمند است. اين استاد تفسير حوزه علميه گفت: انسان در مسائل اخلاقي،‌ حقوقي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي نيازمند قانون است و بايد يک سلسله اصول و مباني کلي را بپذيرد تا مواد را از آن استخراج کند،‌ مثل کار رسمي حوزه هاي علميه که استنباط فقهي است، ‌فقه سه بخش دارد،‌ بخشي از آن شامل مواد است مثل واجب، ‌حرام،‌ مباح،‌ مکروه،‌ مستحب،‌ صحيح و باطل که در رساله هاي عمليه آمده و از يک سري مباني گرفته شده است،‌ مباني فقهي همان قواعد اصولي يا فقهي مثل قاعده فراق و تعارض و غيره است و اين مباني هم از منابعي گرفته مي شود که منحصر در کتاب و سنت و عقل است،‌ درباره مسائل اخلاقي،‌ حقوقي، اقتصادي،‌ سياسي و فرهنگي هم اگر کاري مجتهدانه بخواهد انجام شود راهش همين است. وي ادامه داد: در همه جا مواد سياسي و اجتماعي را از مباني مي گيرند مثل حريّت، امانت،‌ مساوات و مانند آن و از اين مباني مواد را استنباط مي‌کنند،‌ مهمترين مبنا در بين اين مباني مسأله عدل است که مفهوم آن شفاف و روشن است،‌ عدل يعني «وضع کل شيء في موضعه؛ قرار دادن هرچيزي در جاي خود»، اين مفهوم از روشن ترين مسائل است اما کُنه آن در غايت خفا است و آن اين است که جاي اشياء کجا است؟ آن چه که الآن مطرح است صبغه علمي ندارد، ‌به جاي خالق، خودشان تعيين مي کنند و مي‌گويند گوسفند با خوک، سرکه با شراب و زن با مرد مساوي است، ‌اين عين ظلم است،‌ جاي افراد و اشياء را آفريننده آنها بايد تعيين کند. مفسر برجسته قرآن کريم در توضيح اين مطلب ابراز داشت: اينها مبنا را بدون منبع مي گيرند و اين به معناي هواپرستي است «مَنِ اتَّخَذَ إِلَـهَهُ هَوَاهُ»، عقل يک گوشه اي از اسرار عالم را مي فهمد، ‌ولي بسياري از آن را نمي فهمد،‌ و مي گويد من راهنما مي خواهم،‌ اين حقوق بشري که در سازمان ملل هست مبناي علمي ندارد، وقتي مبنا بر اساس هواپرستي باشد قانون آن هم هوايي خواهد بود،‌ اين مباني را که نمي توانند از آداب و رسوم و آداب بگيرند چون اين هفت ميليارد جمعيت که آداب و رسوم و عادات مشترک ندارند، يک فطرت مشترکي دارند که فطرت‌آفرين مي داند، جهان هم يک قدر مشترکي دارد که جهان آفرين مي داند و اينها آن را کنار گذاشته اند،‌ اين که مي بينيد دفاع از يک سرزمين را ترور مي دانند و ترور را دفاع مي دانند براي همين است،‌ يعني باورشان شده که مقاومت، ترور است و ترور کردن براي منافقين، دفاع است. اين استاد عالي حوزه علميه قم گفت: عدل اين است که هر چيزي در جاي خود قرار بگيرد ولي اينها اشيا و افراد را که به خدا نسپرده اند،‌ به دست خودشان مي دانند و اگر به دست خودشان باشد منبع ندارند و در صورت عدم منبع، ‌مبنا نخواهند داشت و اين قوانين مي شود غير علمي،‌ قرآن مي فرمايد شما منبع را رها کرديد و به ميل خود با خود و ديگران و جهان عمل کرديد و کل اوضاع را به هم زديد و اين فساد دامنگير شما هم مي شود «ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ» که اين مربوط به دنيا است. حضرت آيت الله جوادي آملي خاطر نشان کرد: در جريان آخرت هم قسمت مهم و اکثر کار ما آنجا است و ابدي هستيم چون در دنيا حداکثر ۸۰ يا ۱۰۰ سال بمانيم و اگر نبود اصرار قرآن و روايات بر ابديت انسان،‌ کمتر کسي ابديت را قبول مي کرد،‌ مي گفتند مگر مي شود يک موجود ممکن ابدي باشد چون ازلي را قبول نمي کنند، ‌بهشت و بهشتي و نعمت هاي آن ابدي است،‌ درباره جهنم برخي اختلاف کرده‌اند ولي درباره ابدي بودن بهشت اختلافي نيست، ابدي به اين معني است که سال و ماه و زمان ندارد چون بساط زمان و زمين برچيده مي شود،‌ آدم عاقل تمام همش را براي ابديت مي گذارد. عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم بيان داشت: اين وضع که در دنيا هست به هر صورتي که باشد مي گذرد،‌آن هم با وعده هاي خداي متعال، ‌فرمود من جهان را بدون سختي نيافريدم «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِي کَبَدٍ»،‌ اما اين طور نيست که يک قدري صبر کنيد و بعد از سختي آساني هست،‌ اين طور نيست، ‌معناي صبر اين نيست که بگذرد اين روزگار تلخ تر از زهر بار دگر روزگار چون شکر آيد،‌ چون قرآن نفرمود «بعد العسر يسري»، فرمود «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا»،‌ صبرکن و بگرد و پيدا کن، ‌در درون هر مشکلي آساني هست نه بعد از دشواري، نفرمود بعد از تحريم تحليل هست يا بعد از فشار نوبت آسايش است،‌ خيال مي کنيم که صبر يعني اينکه بايد دوران سختي بگذرد. وي افزود: خداوند فرمود در درون هر سختي دو تا آساني هست، ‌در اين جا بارها از زمخشري و ساير ادباي تفسيري نقل شد که در آيات «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا، إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا» کلمه «عسر» با الف و لام تکرار شده و کلمه «يسر» بدون الف و لام تکرار شده، ‌اين معرفه ها عين همند و نکره ها غير همند،‌ »عسر» دوم همان «عسر» اول است و «يسر» دومي غير از «يسر» اولي است يعني با هر دشواري دوتا آساني هست که در پهلوي اوست و بايد بگردي و پيدا کني، ‌اين صبر براي جستجو است اما در جريان آخرت اين طور نيست که ‌اگر کسي خداي نکرده به عذاب الهي گرفتار شد يک آساني در کنار آن باشد. حضرت آيت الله جوادي آملي با اشاره به آيه شريفه «وَلَوْلَا أَن تُصِيبَهُم مُّصِيبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ فَيَقُولُوا رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِکَ وَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ گفت: در صورت عدم ارسال رسل،‌ دو گروه مي توانند استدلال کنند،‌ يک گروه خوش طينتانند که مي گويند چرا رسولاني را نفرستادي و ما از خير محروم شديم و گروه ديگر تبهکارانند که مي گويند اگر ارسال رسل انجام شده بود ما گرفتار عذاب نمي‌شديم. اين استاد عالي حوزه علميه قم درباره تمدن غرب خاطر نشان کرد: اينها دنيا را با آن عقلي که ذات اقدس اله به همه داده است آباد کرده اند اما آن هوايي که بايد جلوي عقل را بگيرد رها کرده اند،‌ خداوند مقداري از علم را بر اساس «علّم الانسان ما لم يعلم» به همه داده است، ‌امکانات فراواني به همه داده است،‌ اما هواي نفس باعث شد که اينها محصول علم را بيجا مصرف کنند لذا اگر «دخلوا قرية افسدوها؛‌ به هرجا وارد شوند فساد مي کنند»، در اروپا، آمريکا،‌ همه جا سخن از فقر است، ثروت و صنعت دست يک گروه خاصي است که ۶۰ درصد ثروت براي آدم کشي هزينه مي شود،‌ ۲۰ درصد صرف عياشي و ورزش و چيزهاي ديگر و ۲۰ درصد بقيه هم صرف غذا و لباس بيچاره ها مي شود و فرياد همه بلند است، خداي سبحان کم نداده است،‌ اگر اينها عقل داشتند اين همه براي آدمکشي هزينه نمي کردند،‌ اگر کسي در امريکا بخواهد رييس جمهور شود کارخانه دارهاي اسلحه سازي مي بينند که طرز تفکر او حمله کردن است يا نه،‌ اگر ببينند بر طبل جنگ مي کوبد به او رأي مي دهند و براي او تبليغ مي کنند تا اسلحه ها را بفروشند،‌ اين است که فرمود «أُولَـئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ». حضرت آيت الله جوادي آملي با اشاره به آيه شريفه «فَإِن لَّمْ يَسْتَجِيبُوا لَکَ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَاءَهُمْ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِّنَ اللَّـهِ إِنَّ اللَّـهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ» گفت: خداوند مي فرمايد اينها در مقام عمل پيرو ميل هستند، اين که مي بينيد برخي مي گويند ما هرچه بخواهيم مي گوييم و انجام مي دهيم مصداق روشن «أفَرَأيتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَـهَهُ هَوَاهُ» است، ‌بالاخره بشر يک منبع قانوني مي خواهد که اگر هدايت الهي نبود هواي نفساني است،‌ اين صغراي قضيه است،‌ «وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِّنَ اللَّـهِ» هم کبراي قضيه است، ‌اگر اين راه را انتخاب کرد بگذار تا بيفتد و بيند جزاي خويش، به حال خود رها مي شود،‌ خداوند فرمود «إِنَّ اللَّـهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ» و نفرمود «لا يهديهم»، ‌اين تعليق حکم بر وصف مشعر به عليت است،‌ يعني اينها ظالمند،‌ خدا هم به خاطر ظلمشان ظالمين را هدايت نمي کند، ‌خداوند ظالم بما أنه ظالم را هدايت نمي کند، ‌يعني گرايش و توفيق قلبي و لطف الهي شامل حال او نمي شود و فقط همان هدايت تشريعي است که «هدي للناس» است.