ايسنا/ جايزه ۲۰۱۸ دويچه وله به صادق زيباکلام تعلق گرفت؛ اين خبري بود که رسانههاي مختلف آن را به سرعت مخابره کردند که اين رويداد در ميان حواشي ايجاد شده بر سر فيلترينگ تلگرام خبرساز شد. دويچهوله هرسال به يک نفر که از نگاه اين رسانه در جهت آزادي بيان تلاش کرده است جايزهاي اعطا ميکند. زيباکلام نيز که در اين اواخر به ۱۸ ماه زندان و دوسال محروميت اجتماعي از سوي دادگاه انقلاب محکوم شده بود، و با اعتراض وي اين حکم به تجديدنظر رفته، امسال براي دريافت اين جايزه انتخاب شده است. در همين راستا به سراغ وي رفتيم تا از اين استاد علوم سياسي دانشگاه تهران درباره اين جايزه سوال کنيم که در ادامه مشروح گفتوگوي زيباکلام با «قانون» را ميخوانيد.
چگونه اطلاعپيدا کرديد که اين جايزه به شما تعلق گرفته است؟
با من تماس گرفتند و گفتند به دليل نقشي که در اين سالها براي بهبود وضعيت آزادي بيان داشتيد و همچنين براي محکوميتي که در ايران براي شما در نظر گرفته شده، دويچهوله تصميم گرفته است که اين جايزه را به شما بدهد. در همين راستا از من دعوت شد تا در تاريخ 22 خرداد براي دريافت اين جايزه به آلمان بروم.
چرا اين بنگاه رسانهاي شما را برگزيده است؟
دويچه وله که يک شبکه خبررساني به زبانهاي مختلف است هر ساله به يک نفر براي تلاشها و زحماتي که آن فرد براي آزادي بيان در کشور خود داشته اين جايزه را اهدا ميکند. سال گذشته اين جايزه را به سردبير روزنامه حريت دادند زيرا بعد از کودتاي ترکيه مورد بغض و کينه رجبطيب اردوغان واقع شده بود ولي توجهي به اين فشارها نداشت و اين روزنامه به فعاليتهاي خود ادامه داد. امسال نيز اين جايزه را به من دادند و اين باعث افتخار است که اين جايزه به بنده اهدا شد.
آنها گمان نکردند که اين تصميم براي شما مشکل ايجاد ميکند؟
از طرف اين شبکه قبل از اهداي جايزه تماس گرفتند و گفتند که شما نامزد اهداي اين جايزه هستيد و برخي ديگر نيز در اين ميان وجود دارند.آنها گفتند که اين جايزه براي پرونده شما مشکل ايجاد نميکند که بنده نيز گفتم خير، و با کمال ميل اين جايزه را دريافت ميکنم. البته اميدوارم که اين رويداد پرونده من را خرابتر نکند.
اين جايزه چگونه قرار است در اختيار شما قرار بگيرد؟
اين جاايزه را اواخر خرداد طي مراسمي به بنده اهدا خواهند کرد. البته نميدانم اين جايزه چيست ولي هرچه باشد براي من ارزشمند است. اميدوارم مشکلي پيش نيايد و من بتوانم آزادانه بروم و اين جايزه را دريافت کنم و با هواپيما بازگردم و وارد کشور بشوم و به ادامه زندگي بپردازم.
به نظرتان مسئولان مربوط اجازه خروج شما از کشور را خواهند داد؟
البته ممکن است که مسئولان موافق خارج شدن من از کشور نباشند و امکان دارد تا 22 خرداد دادگاه تجديد نظر من برگزار شود و آن 18 ماه را تاييد کنند که اگر اينگونه شود نميتوانم براي دريافت اين جايزه بروم.
در صورتي که ممنوعالخروج شويد چه خواهيد کرد؟
اگر اين اتفاق رخ دهد دخترم ليلا را براي دريافت جايزه خواهم فرستاد.
اگر او نيز نتواند از ايران خارج شود؟
اگر نگذارند دخترم نيز از ايران خارج شود تا در آن مراسم براي دريافت جايزه شرکت کند بنده از ميان افرادي که در خارج از کشور هستند و ميتوانند اين مسئوليت را برعهده بگيرند حسن يوسفي اشکوري را لايق حضور در آن مراسم ميدانم زيرا معتقدم او نيزقرباني آزادي بيان است. اين فرد بغض و کينهاي نسبت به نظام ندارد ولي عقايدي دارد که در داخل بسياري از افراد آن را قبول ندارند و خوشايندشان نيست.
به نظر شما وضعيت آزادي بيان در ايران چگونه است؟
من معتقدم مبارزه براي آزادي بيان يک مبارزه بسيار طولاني در ايران محسوب ميشود و يکي از اهداف مشروطه نيز همين آزادي بيان بود. سالهاست چه در زمان پهلوي و چه بعد از انقلاب آزادي بيان و حمايت از آن هزينههايي را ايجاد ميکند. البته نسبت به قبل از انقلاب آزادي بيان به طور نسبي تحقق پيدا کرده است ولي با کشورهايي مانند هند، پاکستان و ترکيه بسيار فاصله داريم. ما در زمان پهلوي رسانه آزاد و مستقل نداشتيم ولي امروز هستند روزنامههايي که بدون وابستگي به قدرت فعاليت کنند و اين خود قدمي رو به جلوست.در کل اميدوارم آزادي بيان به طور کامل در ايران تحقق پيدا کند البته نااميد نيستيم و همينگونه که در اين 40 سال مبارزه براي آزادي بيان وجود داشته و پيشرفتهايي نيز کرديم اميدوارم همين رويه ادامه داشته باشد.
اگر شما بخواهيد جايزهتان را به فرد ديگري اهدا کنيد چه گزينههايي را در ذهن داريد؟
مردان و زناني در ايران هستند که استحقاق آنها براي دريافت اين جايزه بسيار بيشتر از من است. براي مثال نرگس محمدي، نسرين ستوده، عبدالفتاح سلطاني، محمد ملکي و بسياري از همميهنان ما لايق اين جوايز هستند اما اگر بخواهم يک نفر را در اين بين افراد انتخاب کنم به نظر من عباس امير انتظام است.
به نظر شما فضاي مجازي چه کمکي به آزادي بيان ميکند؟
فضاي مجازي کمک فراواني به آزادي بيان خواهد کرد و به همين دليل آينده را بسيار روشن و تابناک مي بينم و معتقدم که با همين وسيله آزادي بيان در آينده بسيار بيشتر خواهد شد.
به نظرتان اجازه حضور شما در مراسم دويچه وله فضاي تاريکي را که برخي عليه ايران ايجاد کردهاند نميشکند؟
اين جايزه به خبرنگاران آمريکايي نيز داده شده و اين اقدام معنايش نبود آزادي بيان در آمريکا نيست. همين که جايزهاي داده ميشود به معناي آن است که در ايران آزادي بيان به حد نسبي وجود دارد؛ اگر اينگونه نبود پس چرا به يک عربستاني يا اهل کرهشمالي اين جايزه داده نشده است. در اين کشورها خبري از آزادي بيان نيست زيرااگر روزنهاي از اين آزادي بود، افرادي پيدا ميشدند که بتوانند برخلاف وضع موجود سخن بگويند و هزينه بپردازند.
به نظر شما اين جايزه سياسي نيست و مسئولان اين رسانه براي آنکه در برابر اقدامات دستگاههاي داخلي ايران واکنش نشان دهند اين تصميم را نگرفته اند؟
همه افرادي که در رسانهها يا دستگاههاي سياسي فعاليت دارند نگاه و ذهنيت سياسي دارند و اين در همه جاي جهان وجود دارد ولي براي مثال در يک رسانه مانند بيبيسي اين موضوع کمرنگ است و شما بيطرفي را مشاهده ميکنيد، اتفاقي که در صداوسيماي ايران هيچگاه رخ نميدهد. بنابراين رسانهاي مانند دويچه وله نيز نگاه سياسي خود را دارد.
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد:
آخرين خبر در سروش
http://sapp.ir/akharinkhabar
آخرين خبر در ايتا
https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5
آخرين خبر در آي گپ
https://igap.net/akharinkhabar
آخرين خبر در ويسپي
http://wispi.me/channel/akharinkhabar
آخرين خبر در بله
https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT
آخرين خبر در گپ
https://gap.im/akharinkhabar
بازار