صفر تا صد فتح خرمشهر به روایت شاهدان عینی

باشگاه خبرنگاران/ چه شد که رزمندگان ايراني با کمترين تجهيزات و امکانات در مقابل ارتش تا دندان مسلح بعث، خرمشهر را آزاد کردند؟ آزاد سازي خرمشهر که در روز سوم خرداد سال ۱٣۶۱ خورشيدي پس از ۵۷۸ روز اشغال صورت گرفت را مي‌توان مهم‌ترين و بزرگترين پيروزي ايران در جنگ ٨ ساله دفاع مقدس ارزيابي کرد. اين رخداد در جريان عمليات بيت المقدس يا الي بيت‌المقدس (به معنا به سوي بيت‌المقدس، يکي از مهمترين و بزرگترين عمليات‌هاي نيرو‌هاي مسلح ايران) انجام شد، که توسط سپاه پاسداران و ارتش جمهوري اسلامي ايران به وقوع پيوست. فتح خرمشهر بازتاب جهاني داشت و عراق با از دست دادن آن؛ تکيه گاه سياسي براي انجام مذاکرات را نيز از دست داد. فتح خرمشهر بازگشاي دري بود که مفتاحِ فتوحات ديگر شد و ايران با انجام عمليات بيت المقدس باعث ايجاد روحيه تهاجمي در بين رزمندگان شد. پس از به وقوع پيوستن اين عمليات، نيرو‌هاي ايراني موفق به بازپس گيري بيشتر اراضي اشغال شده در آغاز جنگ شدند و جمهوري اسلامي در موقعيت برتر و مسلط نظامي و تبليغاتي قرار گرفت. بعد از آزاد سازي اين شهر رزمندگان ايراني در مسجد جامع خرمشهر به نماز ايستادند، مردم هم با شور، شوق و شادي فراوان به خيابان‌ها ريختند و جشن گرفتند و شيريني پخش کردند. گويا که يک ملت رها شده است. بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران نيز در سوم خرداد ۱٣۶۱ خورشيدي به مناسبت اين پيروزي پيامي صادر کردند که در اولين بخش آن آمده است: «خرمشهر را خدا آزاد کرد». اما چرا خرمشهر را خدا آزاد کرد؟ نقش نيروي ايمان در اين عمليات چه بوده و رزمندگان ايراني چگونه توانستند در مقابل ارتش مسلح و پيشرفته نظامي صدام خرمشهر را فتح کنند. محمد دزفولي يکي از راويان دوران جنگ و شخصي که خود را سرباز ولايت معرفي مي‌کند در گفتگو با خبرنگار گروه استان‎هاي باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، در خصوص عمليات بيت المقدس گفت: «اين عمليات در جبهه جنوب غربي رودخانه کارون با «رمز يا علي ابن ابي طالب (ع)» در تاريخ دهم ارديبهشت ماه سال ۱۳۶۱ خورشيدي آغاز گرديد و در تاريخ سوم خرداد ماه با فتح خونين شهر نيز به پايان رسيد. هدف از اين رزم آزادسازي شهر‌هاي خرمشهر، هويزه، جاده اهواز-خرمشهر و خارج کردن شهر‌هاي اهواز، حميديه، سوسنگرد و راه ارتباطي اهواز-آبادان از تير رس توپخانه رژيم بعث و تعيين مرز بين المللي بوده است. وي با بيان اينکه وسعت منطقه آزاد شده ۵ هزار و ۳۸۰ کيلومتر مربع بوده است، افزود: اين نواحي تقريبا ۲ برابر وسعت مناطق آزاد شده در عمليات فتح المبين بود. پيروزي در عمليات فتح المبين و شور و شوق و هجوم نيرو‌هاي مردمي باعث ايجاد مقدمه‌اي براي عمليات پيروزمندانه بيت المقدس گشت. در حقيقت مي‌توان سال ۱۳۶۱ که عمليات‌هاي پرشکوه فتح المبين، بيت المقدس و ولفجر مقدماتي در آن انجام شد را پرافتخار‌ترين سال جنگ در طول دفاع مقدس دانست، زيرا عمده مناطق تصرف شده جنوب در مناطق عملياتي، آزاد شدند که مهم‌ترين آن‌ها خرمشهر و اراضي مرزي بوده است، زيرا دشمن آمده بود که باقي بماند. دزفولي در ادامه بيان کرد: اين «رشادت رزمندگان سلحشور اسلام» بود که توانست دشمن را با تجهيزات، امکانات، عقبه گسترده و پشتيباني حدود ۵۵ کشور جهان، از سرزمين جمهوري اسلامي بيرون کند. اين «سرباز ولايت» از خاطرات شخصي خود مي‌گويد که آن زمان در واحد بسيج منطقه ۸ سپاه قرارگاه کربلا مربي عقيدتي بوده و وظيفه نيروسازي و محکم کردن نيرو معنوي و عقيدتي رزمندگان را بر عهده داشته است. وي توضيح مي‌دهد که بعد از هر عمليات با ريزش نيرو‌ها مواجه مي‌شديم، بسياري شهيد مي‌شدند، برخي زخمي و خلاصه عده‌اي به شکلي از ميدان خارج مي‌شدند که نيرو جديد بايد ساخته و جايگزين مي‌گرديد. قربانعلي لاردو، پاسدار سابق و شخصي که در ٨ سال جنگ تحميلي دوشادوش همرزمان خود براي دفاع از خاک ايران از هيچ کوششي دريغ نکردند، در گفتگو با خبرنگار گروه استان‎هاي باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، از خاطرات خود در خصوص عمليات بيت المقدس گفت: بعد از عمليات شکستن حصر آبادان که شامل عمليات‌هاي ذولفقار، طريق القدس و فتح المبين بوده است؛ اقدامات لازم براي عمليات بيت المقدس از جمله جذب و آموزش نيرو را آغاز کرديم. اين عمليات با همکاري ارتش جمهوري اسلامي ايران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي صورت پذيرفت. مرحله اول، عبور از جاده و تثبيت کليه رخنه ها وي با بيان اينکه عمليات بيت المقدس ۴ مرحله بود افزود: در مرحله اول آن، در محور قرارگاه قدس (شمال کرخه کور) هيچ خطي به دليل هوشياري نيرو‌هاي عراقي و وجود دژ‌هاي متعدد شکسته نشد. (هر چند بر اساس شواهد موجود تعداد کمي از يگان‌ها توانستند از مواضع عراقي عبور کرده و منطقه‌اي در جنوب رودخانه کرخه کور را به عنوان سرپل تصرف کنند.) هيچ گردان و تيپي نيز نتوانست جاده اهواز-خرمشهر را در دست بگيرد و تنها يک گردان از ديگر گردان‌ها عبور کرد و جاده را توانست از کيلومتر ۶۸ تا کيلومتر ۱۰۳ اين محور ارتباطي را تثبيت و کليه رخنه‌ها را ترميم کند. مرحله دوم، کشف معبر و نفوذ به مواضع دشمن بدون درگيري لاردو در خصوص مرحله دوم اين عمليات که در ابتدا شامل آزاد سازي خرمشهر بود و بعدا از دستور کار خارج گشت، بيان کرد: «در اين بخش رزمندگان از جاده عبور کرده و به سمت مرز بين الملل پيشروي کردند و بخش هاي بسياري از جاده شلمچه را به تصرف خود درآوردند. البته نا گفته نماند که بعثي‌ها يک ميدان مين به عمق ۵۰۰ متر و به وسعت ۷ کيلومتر را براي ما آماده کرده بودند تا نتوانيم عبور کنيم، اما نيرو‌هاي ما در شب تاريک موفق به کشف معبر مي‌شوند و از ميدان مين عبور مي‌کنيم. ۲ گروهان وارد عمل شد و بدون هيچ گونه درگيري و شليک و بدون داشتن نيرو‌هاي اطلاعاتي و تخريب چي به مواضع دشمن که در مرحله اول ۷ يا ۸ تيپ را قلع و قم کرده بود نفوذ مي‌کند.» نيرو‌هاي صدام که در اين مرحله متوجه پيشرفت رزمندگان ايراني شده بودند تصميم به عقب نشيني گرفتند هر چند برخي از افراد که باقي ماندند به اسارت نيرو‌هاي ايراني در آمدند. مرحله سوم، دستان خالي در برابر ارتش تا بن دندان مسلح در مرحله سوم عمليات بيت المقدس ۱۹ هزار نيرو نظامي عراقي تا بن دندان مسلح بودند که به دليل هوشياري ارتش بعث و تمرکز نيرو در خطوط پدافندي اش، رزمندگان ايراني توفيق چنداني نيافتند. مرحله چهارم، عمليات غافلگيرانه و شليک نهاييِ فتح اين پاسدار سابق با بيان اينکه مرحله چهارم اين عمليات در شب آغاز شد و گويا خواست خداوند بود تا بعثي‌ها بخواب بروند، تصريح کرد: نيرو‌هاي بعثي در اين مرحله با حمله غافلگيرانه ما مواجه شدند و توان انجام واکنش را از دست دادند. ارتباط يگان‌هاي عراقي با فرار برخي فرماندهان در اين مرحله قطع شد و رزمندگان اسلام موفق به بستن جاده شلمچه و خارج کردن کامل آن از دست بعثي‌ها شدند و از آنجا که خرمشهر کليد بصره بود صدام نتوانست هيچ کدام از مزدورانش را بر خلاف تمام اقدامات شان براي شکستن حلقه محاصره جاده شلمچه؛ روانه خونين شهر کند. لاردو گفت: زماني که به خرمشهر رسيديم و فرمانده را در رختخواب دستگير کرديم، باورش نمي‌شد و گمان مي‌کرد ما از استخبارات عراق آمده ايم تا او را ببريم. پس از آنکه شروع به پرخاشگري و ايجاد روحيه براي ديگر فرماندهان کرد دستور اعدام او از سوي يکي از نيرو‌ها صادر شد و همانجا کشته شد. البته اين اقدام براي جلوگيري از دادن روحيه به ديگر نيرو‌هاي بعثي انجام شد، زيرا همه گيج بوده و از خواب برخواسته بودند و وقتي فرمانده شان به آن‌ها روحيه دهد، مشخص است که در رزم ميان نيرو‌هاي بسيجي ۵ يا ۶ روز آموزش ديده و فرمانده ۶ الي ۷ سال پرورش يافته چه کسي پيروز است. هرگز نمي توان منکر نيروي ايمان در تمام طول جنگ ۸ ساله ايران و عراق شد. جنگي که يک سو تجهيزات و امکانات و سلاح ها و تانک هاي پيشرفته با فرماندهي نيرو هاي آبديده بود و يک سو رزمندگان مخلص با دستان خالي، اما ايمان نيرو هاي ايراني ورق را به شکلي ديگر برگرداند تا هم پرچم ايران سرافراز بماند و هم مسجد جامع خرمشهر با صلابت و شکوه چشمان را خيره کند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد