ايسنا/ سفير ايران در آژانس گفت: هيچ کشور عاقلي با کسي که تفنگ را روي سينه اش گذاشته، مذاکره نميکند. تحريمها بايد کاملاً برداشته شوند تا برجام و ديپلماسي حفظ شود.
کاظم غريب آبادي، سفير و نماينده دائم کشورمان نزد سازمان ملل و ساير سازمانهاي بين المللي مستقر در وين، طي مصاحبهاي با هفته نامه دي زايت آلمان، به بررسي مرتبط با برجام پرداخت.
متن اين گفتگو در زير ميآيد:
سوال: آقاي سفير، چرا دولت شما برخورد مرگباري را با توافق هستهاي نمود؛ چرا بخشي از تعهدات خود را معلق کرديد؟
پاسخ: اين نه ما، بلکه آمريکا بود که برجام را که يک توافق بين المللي تضمين شده از سوي شوراي امنيت سازمان ملل بود، نابود کرد. آنها يکجانبه و برخلاف حقوق بين الملل از برجام خارج شدند و تحريمهاي جديدي را عليه ما اعمال نمودند. اين اتفاق در ماه مي سال گذشته رخ داد. ما صبر بسيار زيادي از خود نشان دادهايم و اکنون واکنش نشان ميدهيم. در واقع، ما هفته گذشته از ميزان محدوديت مورد توافق غني سازي اورانيوم با غناي پايين عبور کرديم. ما اين کار را بر مبناي يک سازوکار شفاف و طبق مفاد برجام انجام داديم و آن را نيز اعلام کرديم؛ اين نقض برجام نبود.
سوال: چرا نقض برجام نيست؟
پاسخ: مواد ۲۶ و ۳۶ برجام اين حق را به ما ميدهند تا تعهدات خود را در صورتي که ديگران توافق را نقض کنند، به طور کلي يا جزئي متوقف کنيم.
سوال: اين يک تفسير بسيار حقوقي از برجام است. به علاوه، اکنون دولت شما اعلام کرده که ايران شروع به غني سازي اورانيوم با سطوح خلوص بالاتر از ۶۷/۳ درصد (تا بيست درصد) که در برجام آمده، نموده است که يک گام بزرگ به سمت تسليحاتي شدن ميباشد. مهمتر از همه اينکه آيا شما تصميم به ساختن بمب گرفتهايد؟
پاسخ: يک فتوا در ايران عليه بمب هستهاي وجود دارد؛ يک حکم توسط بالاترين مرجع مذهبي و سياسي. ما فقط به دنبال استفاده صلح آميز از انرژي هستهاي هستيم. ما هرگز قصد نداريم تا با توليد سلاح، تبديل به يک قدرت نظامي هستهاي شويم.
سوال: يک ادعا به طور گسترده در غرب مورد بحث ميباشد. اين سوءظن، يکي از دلايلي بود که برجام در جولاي ۲۰۱۵ بعد از سالها مذاکرات سخت به نتيجه رسيد. اکنون سه کشور اروپايي عضو برجام يعني انگلستان، فرانسه، آلمان، شرکاي اروپايي شما و امضا کنندگان توافق به شما اصرار ميکنند تا از تنش دوري کنيد و همه تعهداتتان را ذيل اين توافق انجام دهيد. چرا به آنها چيزي نمي گوئيد؟
پاسخ: اگر برجام به اين اندازه براي اروپاييها مهم است، آنها بايد فوراً اقدامات عملي براي نجات آن انجام دهند. وقتي آمريکا به طور يکجانبه از برجام خارج شد، اروپاييها از ما خواستند تا ما خارج نشويم. آنها به ما گفتند که يک ماه به ما زمان بدهيد؛ يک ماه زمان بدهيد تا خسارتهايي را که شما را بواسطه از سرگيري تحريمهاي آمريکا و کمپين "فشار حداکثري" رنج ميدهد، جبران کنيم. حالا بيش از ۱۴ ماه از آن زمان گذشته و در طول اين مدت، فقط ايران تعهدات خود را انجام داده است. به علت باج خواهي آمريکا و اعمال تحريمها، تجارت و همکاري با ايران بسيار بسيار دشوار شده است. حتي براي ما ممکن نيست تا بودجه خود را از طريق بانکي منتقل کنيم. هرگز چنين وضعيتي مورد قبول ما نيست.
سوال: در مورد اين نقل قول ترامپ که "شما با آتش بازي ميکنيد"، نظرتان چيست؟
پاسخ: آمريکاييها به تحريم کردن عادت کردهاند. آنها حتي از تحريم مقام معظم رهبري ما چشم پوشي نکردند. همچنين تهديد کردهاند وزير خارجه ما را نيز در فهرست تحريمها قرار خواهند داد. آيا اين نشان ميدهد که آمريکاييها ميخواهند مسئله را حل کنند؟ اين آن چيزي است که آمريکاييها از آن به عنوان فرصت ديپلماسي نام ميبرند! توصيه ميکنيم که آمريکا، آتش را شعلهور تر نکند. اين آمريکاست که همواره به ايجاد تنش ميپردازد.
سوال: آيا شما از جنگ نميترسيد؟ آيا فکر نميکنيد که آمريکا ممکن است با کمک رژيم صهيونيستي، به تأسيسات هستهاي ايران حمله کنند؟
پاسخ: ما خيلي خوب ميدانيم که تندروهايي در دولت آمريکا و خارج از آن وجود دارند. جان بولتون، مشاور امنيت ملي آمريکا يکي از اين افراد ميباشد. او بارها پيشنهاد حمله به ايران را داده است. ولي من فکر نميکنم که رهبران آمريکا اين قدر احمق باشند که جنگ عليه ايران را شروع کنند. ضمن تاکيد بر اينکه ايران دنبال جنگ نيست، اما آنها ميدانند که ايران چقدر قوي است و چه ابزارهايي براي مقابله دارد.
سوال: بعد از اينکه سپاه پاسداران ايران يک پهپاد آمريکايي را آنگونه که واشنگتن ادعا ميکند، بر فراز آبهاي بين المللي سرنگون نمود...
پاسخ: نه، نه، قطعاً بر فراز آسمان ايران بود.
سوال: ترامپ بر اساس اظهار خودش، دستور توقف حمله نظامي به ايران را داده است؛ حملهاي که در واقع دستور آن صادر شده بود.
پاسخ: به خاطر ترحم او و اينکه محاسبه کرده که ۱۵۰ قرباني احتمالي دارد؟! چگونه ميتوان او را باور کرد؟ تحريمهاي آمريکا تاکنون جان انسانهاي بي گناه بسياري را در کشورهاي تحت تحريم گرفته است؛ چه برسد به اشغال عراق که بر اساس يک دروغ آمريکايي شروع شد.
سوال: آيا شما قصد نداشتيد يا حتي سعي ننموديد که تنگه هرمز، مسير عبور بيش از يک چهارم نفتهاي تجاري در جهان را ببنديد؟ آيا شما حمله عليه نفتکشها که ماه گذشته رخ داد را تائيد نکرديد؟
پاسخ: حمله به نفتکشها از سوي ايران نبود، آمريکاييها ايران را مقصر قلمداد جلوه دادند، بدون حتي ارائه يک سند ساده. ايران از بي ثباتي و ناامني در منطقه نفعي نميبرد. اينها اتفاقاتي بودند که دستان آمريکا پشت آنهاست براي بدنام کردن ايران.
سوال: آيا شما به جنگهاي چريکي توسط شبه نظاميان شيعه در عراق عليه نيروهاي آمريکايي فکر نميکرديد، يا حمله از سوي حزب الله؟ آيا شما تهديد نميکرديد که ميليونها پناهجوي افغاني را که به طور موقت در ايران سرپناه گرفتهاند، به اروپا بفرستيد؟
پاسخ: ايران منبع ترس و وحشت نيست. درست است که تحريمها شرايط زندگي هموطنان ما را تحت تأثير قرار داده، اما مردم ايران صبر و تحمل بالايي دارند و اگر کرامت ما خدشه دار شود، مردم ما به يکديگر نزديکتر ميشوند.
سوال: دولت آمريکا اخيراً تأييد کرده که يک حمله سايبري عليه ايران انجام داده است. سياستمداران در واشنگتن درباره تشديد اين حملات صحبت ميکنند. آيا شما يک جنگ سايبري را پيش بيني ميکنيد؟
پاسخ: اقدامات آمريکا مغاير حقوق بين الملل است. در هر صورت، ما کاملاً براي دفاع در برابر هر نوع تهاجمي آماده ايم و قادر به ضد حمله در اين حوزه نيز هستيم.
سوال: هيچ کس طرفدار افزايش تنش و همچنين تشديد جنگ واژهها که هم اکنون بالا گرفته، نيست. ترامپ ايران را تهديد به "نابودي کامل" ميکند، و رئيس جمهور روحاني، کاخ سفيد را بيمار "عقب مانده ذهني" ميخواند. جهت آرام کردن وضعيت، شما چه چيزي از اروپا توقع داريد؟ يا اينکه آيا شما بر روي حمايت بيشتر ساير امضا کنندگان برجام يعني چين و روسيه حساب کرديد؟
پاسخ: ما روابط خوبي با روسيه و چين داريم. اما اکنون اروپاييها در مرکز اين تحولات کنوني هستند. اين بستگي به اقدامات اروپا و اقدامات انگلستان، فرانسه و آلمان دارد تا خسارت وارده را در اثر خروج يکجانبه آمريکا از برجام، جبران نمايند. هر عضو برجام بايد سهم و مسئوليت خود را ايفا نمايد.
سوال: نظر شما در مورد اين نکته چيست؟ مهمترين کشورهاي اروپايي، اينستکس را پايه گذاري کردند، يک سيستم تهاتر طراحي شده تا استفاده از دلار را دور بزند. سرانجام اعلام شد که اين سيستم عملياتي شده و چند ميليون يورو براي آن تأمين اعتبار شده است. ولي اين براي چرخاندن تراکنشهايي مانند دارو و غذا ميباشد. اين سيستم نميتواند معاملات با سطوح بزرگتر، مانند معاملات نفتي را مديريت کند.
پاسخ: چند ميليون يورو؟! اين سيستم بايد بتواند در حقيقت ميلياردها يورو را مديريت کند. براي ما بسيار ضروري است تا نفت خود را بدون هيچ محدوديتي بفروشيم؛ اين اصلي ترين منبع درآمد ما ميباشد. آن چيزي که ما ميبينيم، اين است که اينستکس کاملاً عملياتي نيست، و اگر هم چنين باشد، اين تازه اول راه است. ما بايد تمامي حقوق خود که ذيل برجام تضمين شده است را استيفا کنيم. بعلاوه، اينستکس بايستي عملکردي جهاني داشته باشد. تا اين لحظه فقط چند کشور اروپايي به اين سازوکار پيوستهاند.
سوال: در حال حاضر، اروپاييها به تدابير تنبيهي جديد عليه ايران فکر ميکنند. آنها تصميم يکشنبه گذشته شما در خصوص آغاز غني سازي اورانيوم با درصد بيشتر را يک نقض برجام ميدانند.
پاسخ: اين يک نقض نيست. اميدوارم اروپاييها به اندازه کافي باهوش باشند که اين کار را نکنند. اگر آن کار را انجام دهند، سبب ميشود که وضعيت به طور فوقالعادهاي بدتر شود.
سوال: اين موضوع، خوشبينانه به نظر نميرسد. شما ميخواهيد از جنگ پرهيز کنيد، برخي سياستمداران در غرب پيشنهاد مذاکره مجدد در مورد برجام را دادهاند. آنها ميگويند که برجام بايستي محدود کننده برنامه موشکي بالستيک شما باشد و اينکه ايران بايستي هرگونه غني سازي اورانيوم را رد نمايد.
پاسخ: برجام، قابل مذاکره مجدد نيست. غني سازي اورانيوم هم حق قانوني و مشروع تمامي دولتهايي است که عضو معاهده عدم اشاعه هستند. طبيعتاً، اين حق رژيم اسرائيل که ان.پي.تي را هرگز امضا نکرده، نيست. اما در مورد مذاکرات احتمالي، هيچ کشور عاقلي با کسي که تفنگ را روي سينهاش گذاشته، مذاکره نميکند. اين تحريمها بايد کاملاً برداشته شوند تا برجام و ديپلماسي حفظ شود.
سوال: رئيس جمهور آمريکا، ايران را تهديد کرده است. با اين حال، او همچنين پيشنهاد گفتگوها بدون هيچ پيش شرطي را مطرح کرده است. چرا شما او را امتحان نميکنيد؟ مانند روشي که کره شمالي در حال امتحان کردن وي ميباشد. يا اينکه شما معتقديد که گفتگوي واقعي با ترامپ، فقط زماني ممکن است که مانند کره شمالي يک سلاح هستهاي در اختيار داشته باشيد؟
پاسخ: کره شمالي از ان.پي.تي خارج شده است. وقتي ترامپ تصميم به گفتگوي رو در رو با کره شمالي که داراي سلاح هستهاي است، گرفت، در همان زمان فشار و تحريمها را عليه ايران که سلاح هستهاي را انکار کرده، بيشتر نمود. اين يک سيگنال غلط به جامعه بين المللي در مورد اعتماد به آمريکاست.
سوال: در يک مقاله در نيويورک تايمز، يکي از اساتيد علوم سياسي دانشگاه شيکاگو نوشته است: سياست آمريکا عليه ايران در طي يکسال گذشته، ثابت نمود که رهبران ايران اشتباه کردند که يک بازدارندگي هستهاي را در دهه اول سال ۲۰۰۰ ايجاد نکردند. به عقيده وي، در چنين شرايطي، شما از لحاظ راهبردي در يک موقعيت بسيار بهتري ميبوديد. آيا وي درست ميگويد؟
پاسخ: ايدهاي را مطرح کرده که براي محققان ميتواند جالب باشد و حاکي از رويکرد رئاليستي به روابط بين الملل است. اما ما نميخواهيم بمب اتمي بسازيم. چنين کاري با اصول ديني و دکترين دفاعي ما سازگاري ندارد. کاهش اقدامات ما تحت برجام، کاملاً قابل برگشت هستند. برگشت ما در کمتر از يک ساعت ممکن است؛ اما به شرطي که همه طرفهاي موجود توافق نيز تعهدات خود را به طور کامل و مؤثر اجرا کنند. اقدامات اخير براي حفظ برجام است.
بازار