ترکان: سلیقه وزرا بیشتر به واعظی نزدیک است تا روحانی

الف/اکبر ترکان مشاور سابق روحاني مي‌گويد «اثر جهانگيري در تصميمات بعد از تاثير واعظي و نوبخت است. آقاي روحاني در دور اول رياست جمهوري خود سه فرد بسيار مهم بعنوان معاون اول داشت: ۱.حسين فريدون ۲.محمد نهاونديان ۳.اسحاق جهانگيري بودند که اين دو نفر بسيار موثر بودند و حال دو نفر نيستند و نوبخت و واعظي به جاي آن دو آمدند.» ترکان: سليقه وزرا بيشتر به واعظي نزديک است تا روحاني/ اثر جهانگيري در تصميمات بعد از تاثير واعظي و نوبخت است اکبر ترکان در خصوص دولت روحاني، تصميم‌گيري‌ها و نقش برخي چهره‌هاي دولت و... گفت‌وگويي با جام‌جم آنلاين انجام داده است. گزيده‌ مهم اين گفت‌وگو به اين شرح است: - اگر چه اصلاح طلبان سعي مي کنند خود را از نتايج عملکردي دولت جدا نشان بدهند ولي سرنوشت آنها با سرنوشت دولت روحاني گره خورده است - امروز يکي از مديران سازمان برنامه و بودجه در وزارت بهداشت وزير است در مورد وزارت دارايي نيز به همين شکل است. بعضي وزرا سليقه هايي که دارند بيشتر به واعظي نزديک است. کارآمدي اين دوره نيز معادل کارآمدي واعظي و نوبخت است. - گر کسي در کارهاي اقتصادي آلوده ورود کرده نبايد در عرصه سياست ورود کند. - واردات لباس خارجي و کفش و کيف خارجي بايد ممنوع شود - کسي که دارد و پورشه سوار مي شود به زخم کسي که ندارد نمک مي پاشد. 65% از مستمري بگيران بازنشسته سازمان تامين اجتماعي در ماه زير 1.5 ميليون حقوق مي گيرند. در ادامه مشروح مصاحبه اکبر ترکان را مي‌خوانيد: * آقاي ترکان ارزيابي تان از عملکرد آقاي روحاني چيست؟ با توجه به اينکه در زمان دکتر احمدي نژاد فضاي بين المللي به شدت بر عليه ما بود و موضع گيري هاي ايشان افکار عمومي جهان را نسبت به ما به گونه اي پيش برده بود که قطعنامه هاي مختلف شوراي امنيت بر عليه ايران صادر شده بود و ما ذيل بند 7 منشور بوديم . متاسفانه زمينه افکار عمومي دنيا فراهم شده تا هر ضربه اي به جمهوري اسلامي بخورد و افکار عمومي آن را تاييد کند. روحاني در اين فضا آغاز به کار کرد. او با ساير روساي جمهور تفاوتي دارد در دوره اي که در مرکز تحقيقات استراتژيک بود دو کتاب منتشر کرده بود. يک کتاب نظام اقتصادي و امنيت ملي است که کتاب قطوري در مورد همه بخش هاي اقتصادي کشور اظهار نظر کرده اين هم عنوان کنم که اظهار نظر او فردي نيست گروههاي مختلف از جمله محيط زيست، کشاورزي، صنعت، حمل و نقل و... کار کرده اند. بنابراين مانيفستي همراه او بود که در اين کتاب خلاصه مي شود. بخش دوم، فعاليت هاي هسته اي و امنيتي است کتابي در مورد مذاکرات تهران به گفتگوهاي سعد آباد معروف است. بنابراين کسي رييس جمهور شده که در يک دست خود مانيفست هسته اي و در دست ديگر خود مانيفست اقتصادي را دارد و اين دو کتاب عصاره آن چيزي بود که آقاي روحاني دولت خود را با ان آغاز کرد. لذا قدم اول به سمتي رفت که مساله هسته اي را حل کند. مذاکراتي آغاز شد که به برجام ختم شد. به نظر من، برجام بزرگترين دستآورد ديپلماسي ايران در همه دهه هاي اخير است. اگر چه عده اي در داخل کشور نسبت به آن پرخاشگري مي کنند ولي کار بزرگي بود و اين عده نسبت به اين کار عميق نيستند برجام يعني رويارويي ايران با قدرت هاي مسلط بين المللي در سطحي برابر و ما در اين ديپلماسي بازنده نبوديم و دستآورد خوبي داشتيم. بخش ديگري که آقاي روحاني شروع کرد در مورد اشتغال و رشد اقتصادي بود. در چهار سال اول غير از برجام دستآورد ديگري داشت و هر ساله توانست بين 600 تا 700 هزار شغل ايجاد کند و نرخ رشد اقتصادي ما تا سال 96 خوب بود در سال 96 اگرچه آقاي روحاني دوباره انتخاب شد که اين انتخاب بر اثر عملکرد 4 سال گذشته بود با تغيير رييس جمهور آمريکا و با بر سرکار آمدن ترامپ که فردي غير قابل پيش بيني و خطرناک است و نسبت به کل جهان و نه تنها ايران موضعي تقابلي دارد، او خود را پايبند به تعهدات قبلي آمريکا نمي دانست فردي لجام گسيخته که قواعد بين المللي را به نفع افکار خود زير پا مي گذارد رييس جمهور آمريکا شد. نقض برجام موضع گيري او بود و پيمان شکني کرد و تحريم هايي بسيار سخت و همه جانبه بر عليه جمهوري اسلامي اعمال کرد که تا به امروز ادامه دارد. امروز تمام معاملات دلاري در تمام دنيا زير نظر آمريکا است و تحريم در اين دوره با ادوار سابق متفاوت است. * آيا اين عامل موجب خلف وعده هاي روحاني بود؟ يکي، همين مواردي بود که اشاره کردم و دومين عامل ان تحريم ها بود، وقتي تحريم ها اعمال شد و درآمد هاي ارزي از بين رفت و صادرات ما به مشکل برخورد که نمي توانيم در دنيا پول جابجا کنيم همين امر باعث شد بودجه دولت به شدت کاهش پيدا کند و دولت نمي تواند به تعهدات خود عمل کند و حتي نمي تواند حقوق و مزاياي کارکنان را به آساني فراهم کند. در اين بين وقتي تمام سيستم هاي مديريتي نارسايي چند درصدي داشته باشند اين نارسايي در شرايط عادي پوشش دارد و به نوعي قابل جبران است. ولي در شرايط بحراني که همه چيز به مرزهاي شکست مي رسد اين نارسايي هاي 5 يا 6 درصدي به مرز هيولايي شدن مي رسد. * بسياري از افت مديريت در دوره دوم آقاي روحاني حرف زده اند و گفته مي شود ايشان در تصميم گيري توجهي به مشورت و مشاوره ندارد. البته اين به خصوصيات شخصي او برمي گردد. او از همه چيز کمي مي داند و خود او فکر مي کند اين همين کمي دانستن براي اداره همه چيز خوب است و شايد اگر اين کمي دانستن نبود براي اداره از مشورت ديگران بيشتر استفاده مي کردند. آقاي خاتمي در دوره رياست جمهوري خود در مورد برخي از مسائل اقتصادي که اطلاعاتي نداشتند نظر کارشناسان را مي پذيرفتند. ايشان تعدادي از وزراي خود را از دست دادند. امروز يکي از مديران سازمان برنامه و بودجه در وزارت بهداشت وزير است در مورد وزارت دارايي نيز به همين شکل است. بعضي وزرا سليقه هايي که دارند بيشتر به واعظي نزديک است. بنابراين دولت بيشتر در گرايشات واعظي و نوبخت ديده مي شود. لذا کارآمدي اين دوره نيز معادل کارآمدي واعظي و نوبخت است. امروز موثر ترين افراد در اداره کشور آقاي نوبخت و آقاي واعظي هستند. * از چه نظر اين را عنوان مي کنيد؟ از اين نظر که وزراي درون دولت بعضا تحت تاثير آقاي نوبخت و آقاي واعظي هستند. * آقاي روحاني از اين گرايشات ناراحت نمي شوند؟ خودشان ميخواهد. مگر واعظي و نوبخت از سر خودشان در اين امور دخالت مي کنند. حتما روحاني ميخواهد که سليقه هاي اين افراد در اداره امور باشد. * در دوره آقاي احمدي نژاد گفته مي شد هيچ چيزي سر جايش نبود. آيا در مورد اين دولت نيز مي توان چنين حرفي را زد؟ من اين حرف را نمي زنم ولي مي گوييم همه چيز سر جاي خود قرار دارد ولي از نوع درجه دو. * چرا درجه يک نداريم ؟ چون آدم هاي درجه يک را به کار نگرفته ايم. خروجي آدم هاي متوسط همين است. * چرا ادم هاي درجه يک را دولت بکار نگرفته است ؟ نمي دانم. ادم هاي متوسط خروجيش همين است اين کابينه متوسط به بالا است. * ايا افراد درجه يک خودشان نخواستند با دولت کار کنند؟ نمي دانم. * واعظي نوبخت را چقدر قبول داريد؟ متوسط رو به بالا قبول دارم. * مهمترين نقدي که به اين افراد وارد مي کنيد چيست؟ آقاي نوبخت و آقاي واعظي بچه هاي خوبي هستند ولي عالي نيستند. آقاي نوبخت شخصي بسيار خوبي است ولي در وزارتخانه اي غير از سازمان برنامه مي تواند مفيد تر باشد. * واعظي به ظاهر مسئول دفتر رييس جمهور است نوبخت هم به ظاهر رييس برنامه و بودجه مي باشد پس نقش جهانگيري بعنوان معاون اول در دولت چيست؟ اثر آقاي جهانگيري در تصميمات بعد از تاثير آقاي واعظي و نوبخت است. آقاي روحاني در دور اول رياست جمهوري خود سه فرد بسيار مهم بعنوان معاون اول داشت: 1. حسين فريدون 2. محمد نهاونديان 3. اسحاق جهانگيري بودند که اين دو نفر بسيار موثر بودند و حال دو نفر نيستند و نوبخت و واعظي به جاي آن دو آمدند. * ايا اين افراد (نهاونديان و فريدون) موثر بودند؟ بله خيلي موفق و موثر بودند. * ايا در دوره دوم روحاني دليل اينکه ديگر مثل دور اول محبوبيت ندارد بخاطر نبود حسين فريدون و نهاونديان است؟ آنچه باعث کاهش محبوبيت دولت شده در علت اوليه تحريم ها است اگر دولت مي توانست در سال 700 هزار شغل درست کند و نرخ رشد را مثل سال اول حفظ کند آسيب امروز را نمي ديد. اين دولت مشکلات زيادي دارد و مردم علت اصلي را فراموش کرده اند و همه چيز را به آقاي روحاني بر مي گردانند. * عملکرد دولت متاسفانه وجهه اصلاح طلبان را در جامعه زير سوال برد. وضعيت اصلاحطلبان در انتخابات آينده مجلس را چطور ارزيابي مي کنيد؟ اگر چه اصلاح طلبان سعي مي کنند خود را از نتايج عملکردي دولت جدا نشان بدهند ولي سرنوشت آنها با سرنوشت دولت روحاني گره خورده است. بنابراين شانس آنها در اين انتخابات پايين است. محبوبيت آنها به دليل عملکرد دولت که متغييري نوشته شده بر کارنامه آنها بود افت کرده است. آنها و ما همه مدافع آقاي روحاني بوديم وقتي کارکرد دولت روحاني مطلوب نيست اين عملکرد به پاي همه ما نوشته مي شود. آقاي روحاني آمد تا اگر بتواند مساله هسته اي را حل کند باقي کارها را نيز پيش ببرد اين مانيفست او بود. از اين پس هم تحريم ها برداشته نمي شود و ما بايد با فرض تحريم ها کارهاي خود را پيش ببريم. و اقتصاد مقاومتي تنها روش است. دبير ستاد اقتصاد مقاومتي آقاي جهانگيري است و او بايد بگويد اين کار چطور پيش رفته ؟ به نظر من، بحث اقتصاد مقاومتي در حد متوسط پيش رفته است. پياده کردن سياست هاي اقتصاد مقاومتي به نوعي تغيير در سبک زندگي است و نمي توان اين موضوع را ناديده گرفت. بدون ايجاد اين تغيير نمي توان اين سياست ها را به طور جامع پياده کرد. در زمان جنگ من استاندار دو استان بودم و خانم من هم مثل همه مردم با کوپن زندگي مي کرد به مغازه مي رفت و با کوپن خريد مي کرد به همين دليل کسي از نارسايي هاي مربوط به اين سهميه بندي شکايت نداشت. همه مثل هم زندگي مي کردند. امام از مش عيسي که به کارهاي خدماتي بيتشان رسيدگي مي کرد سوال مي کردند که آيا غير از اين مواد کوپني غذاي ديگري به اين خانه مي آيد يا نه و مراقبت مي کردند. اما اگر شرايط به گونه اي باشد که عده اي بسيار متفاوت زندگي کنند و عده اي فقير باشند اين شرايط قابل تداوم نخواهد بود. پس سبک زندگي اهميت دارد. کسي که دارد و پورشه سوار مي شود به زخم کسي که ندارد نمک مي پاشد. 65% از مستمري بگيران بازنشسته سازمان تامين اجتماعي در ماه زير 1.5 ميليون حقوق مي گيرند. شرايط زندگي آنها از مرزها گذشته و سختي مي کشند. وقتي سطح زندگي بالا نشيني برقرار است و پيش مي رود و تشويق مي شود نمي توان سبک زندگي اقتصاد مقاومتي را در جامعه جا انداخت. خداوند استاد جعفري را بيامرزد ما جلساتي داشتيم که هر دوره منزل کسي بود يک شب در منزل ما بود و شام مي داديم خانم من قيمه و قورمه سبزي پخته بود من قيمه ها را در سفره گذاشتم و رفتم که قورمه سبزي را بياورم يکي از آقايان آقاي قناديان آمد و به من گفت نياوري ها اگر دو خورشت بياوري آقا غذا نمي خورد. در حاليکه خانم من گفته بود چن قابله ام کوچک است نمي توانم غذاي اين همه مهمان را جوابگو باشم و نياز به قابلمه دوم است و آن خورشت را نوع ديگري درست کرده بود. آيا الان هم اينطور است؟ سبک زندگي ها جوري است که مردم حرف من را تحمل کنند؟ اقتصاد مقاومتي يعني تغيير در سبک زندگي و نمي توان برند هاي صاحب نام اينجا فروشگاه داشته باشند و بعد به مردم بگوييم اقتصاد مقاومتي داشته باشيد. بايد سبک زندگي ها را تغيير داد. اگر به سمت اقتصاد مقاومتي مي رويد بايد از واردات لباس خارجي و کفش و کيف خارجي جلوگيري کرد. سبک زندگي ما بايد با اقتصاد مقاومتي متناسب شود و همين مساله کيفيت توليد داخل را بالا مي برد. اقتصاد مقاومتي کيفيتي است که بايد متناسب با درآمد ارزي مان هزينه ارزي کنيم. * گرايش مردم در انتخابات دوم اسفند به چه سمتي خواهد رفت؟ امروز الگوي اصولگرا و اصلاح طلب براي اداره جامعه کافي نيست. ما به الگوي ديگري نياز داريم بايد مبنا را بر درست کاري بگذاريم و شاخص هاي ديگري تعريف کنيم. اگر کسي در کارهاي اقتصادي آلوده ورود کرده نبايد در عرصه سياست ورود کند. نماينده مجلس نمي تواند هم زمان وارد کاري خلاف شود. مدل بايد اصلاح شود. اصولگرا و اصلاح طلب نبايد نقطه اي در زندگي خود داشته باشد که زندگي اش از نظر اقتصادي آلوده باشد. اگر درست تبليغ شود مردم به سمت سلامت مي روند و سالم و ناسالم در هر دو گروه وجود دارد. اگر طبقه بندي ما به صورت اصولگرايي و اصلاح طلبي باشد در برخورد با خطاها دچار گرايش مي شويم. قبل از انقلاب چپ ها از نظر اقتصادي چپ بودند و راست ها از نظر اقتصادي راست بودند. * افت محبوبيت اصلاح طلبان جز عملکرد دولت از چه عوامل ديگري متاثر است؟ عملکرد دولت به کارنامه اصلاح طلبان توجه دارد و موجب تضعيف آنها شد. * مجلس يازدهم بيشتر با چه طيفي شکل مي گيرد؟ تعداد اصلاح طلبان در مجلس آينده کمتر خواهد بود. و رييس مجلس هم از اصولگرايان خواهد بود. اصولگرايان چهره هاي صاحب نامي دارند که در انتخابات شرکت کرده اند و يکي از آنها رييس مجلس خواهد بود. * نيامدن لاريجاني در عرصه انتخابات چقدر مي تواند صدمه به اصولگرايان بزند؟ به نظر من، لاريجاني به دليل شرايط پيش اماده ترجيح داده فعلا کنارگيري و سکوت کند. * نظر شما در مورد تشييع سردار قاسم سليماني چيست؟ همه مردم آمدند چون قاسم سليماني همه را فرزندان خود مي دانست. قاسم سليماني نسبت به همه مردم که آنها را خانواده انقلاب مي دانست مهربان بود و همه ارزش هاي او را شناختند و قدرداني کردند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد