بهترین «راهکار» برای ایران در مقابل آمریکا چیست؟

خبرآنلاين/ وزارت خارجه کشورمان سعي دارد تا با استفاده از ظرفيت هاي ديپلماتيک، در شرايط کنوني ايالات متحده را وادار به عقب نشيني از تحريم ها عليه ايران کند. در کنار ايران، ديگر کشورها هم به ترامپ ياداوري مي کنند که شرايط به وجود آمده براي ايران به دليل تحريم هايي که بعد از خروج ترامپ از برجام عليه ايران ايجاد شده، مستقيما بر جان مردم ايران اثر گذار بوده و غيرانساني است. اما مقامات امريکايي فعلا گوششان به اين حرف ها بدهکار نيست و سعي دارند با پيشنهاد کمک به ايران براي عبور از بحران کرونا، اعتراضاتي که عليه تحريم کشورمان وجود دارد را خاموش کنند. در مقابل ايران اعلام کرده به هيچ وجه حاضر به پذيرش کمک هاي ايالات متحده نيست. در خبرآنلاين با فريدون مجلسي کارشناس روابط بين الملل به گفتگو نشستيم: وزارت خارجه تلاش مي کند تا افکار عمومي را به سمت برداشته شدن تحريم هاي امريکا عليه ايران بسيج کند. اين تلاش ها به نظر شما تا چه اندازه مي تواند موثر باشد؟ آمريکا از روزهاي ابتدايي اعلام آمادگي کرد که به ايران به دليل کرونا کمک کند.کشور ما به دلايلي که مربوط به مسائل داخلي و مشکلات 41 ساله با ايالات متحده است؛ اين کمک را رد کرد. به نظر من هر دو طرف پيش از اين اتفاقات بايد محاسبه مي کردند که در چه موقعيتي قرار دارند. اينکه بهترين کار در شرايط فعلي چه مي تواند باشد بايد سنجيده شود. به نظر مي رسد که امريکا به غير از همين پيشنهاد کمکي که داده، اقدام ديگري نکند. مساله ميان دو کشور يک خصومت چهل ساله است و اتفاقاتي که افتاده باعث نمي شود که آنها از برنامه هايي که عليه ايران چيده اند، کوتاه بيايند.مگر اينکه در مقابل چنين اقدامي چيزي دريافت کنند. آنها مدعي هستند که چنين اقداماتي را در صورتي انجام مي دهند که تهديد عليه اسراييل برداشته شود. اروپا فشاري به آن شکل براي تغيير سياست هاي کلي امريکا عليه ايران ندارد. آنها در شرايط فعلي فقط تقاضا مي کنند که در مورد خريد و فروش مسائل بهداشتي و درماني به ايران تسهيلاتي به وجود بيايد. اگر بخواهيم بهترين حالت را در نظر بگيريم، امکان دارد که ايالات متحده تنها در مورد کرونا تسهيلاتي به ايران بدهد. نمي شود بر روي آنها زياد حساب کرد چرا که آنها در همين قضيه هم به دنبال اعمال فشار بر ايران هستند. با همه اينها به نظر مي رسد که تنها ايران نيست که سعي دارد امريکا را تحت فشار قرار دهد. نقش افکار عمومي جهان چيست؟ من چندان اميدي به اين ندارم که با رد و بدل شدن پيام ها و درخواست ديگر کشورهاي اين مسئله ميان ايران و امريکا حل شود. ترامپ ادعا نمي کند که مردم را تحت فشار قرار نداده. او هدفش اين است که هر طور شده به اهدافش در خصوص ايران دست بيابد و برخي گروه ها در داخل هم ناخواسته به او در اجراي اين سياست ها کمک مي کنند. راه حلي که عنوان مي شود از بين رفتن تحريم در مقابل از بين رفتن تهديد است. در چنين شرايطي همکاري دو طرفه نياز است که به نظر مي رسد ممکن نباشد. بازگشت پزشکان بدون مرز از نظر نظام بين الملل بسيار ناشايست بود. آنها بدون خبر به ايران نيامده بودند و اين اتفاقي که افتاد به نوعي اهانت به دولت و وزارت خارجه هم بود. اين نشان مي دهد که تصميم گيري ها در اين شرايط بحراني دچار مشکلاتي شده است. اين دست از رفتارها به دست کساني سپرده شده که در حقيقت مسئول اين موضوعات نيستند و مي تواند ما را به عقب ببرد. حالا اين گروه خوشنامي که قبلا هم در ايران فعاليت داشته و به ويژه در مسائل بهداشتي مهاجران بسيار کمک کرده، از سوي گروهي تخريب شده و نتيجه آن اين شد که مانع فعاليت آنها در اين شرايط شدند. در شرايط کنوني وزارت خارجه تلاش مي کند تا با قدرت در مقابل تحريم ها بايستد و افکار عمومي را بر روي حقانيت ايران متمرکز کند. حالا با اقداماتي که انجام مي گيرد هم دولت و هم وزارت خارجه مورد اهانت قرار مي گيرند. در چنين وضعيتي چه اقدامي مي تواند مثمر ثمر باشد؟ اتفاقي که ممکن است بيافتد اين است که وزارت خارجه اعتبارش را در ميان کشورهاي خارجي از دست بدهد. با تداوم اين وضعيت، کشورهاي خارجي هروقت که بخواهند با ايران تعاملي داشته باشند و بر سر موضوعات گوناگون همکاري کنند، مي گويند که نمي توانند اعتماد کنند و بهتر است که نهادهاي اصلي تصميم گيرنده پا جلو بگذارند. آنها در آينده ممکن است هرگونه گفتگوي جدي با وزارت خارجه را پس بزنند. راه حل هم اين است که در داخل تحولي ايحاد شود تا قدرت چانه زني و تصميم گيري در مسائل بين الملل به وزارت خارجه بازگردد. با اين وضعيت کنوني نمي شود از جهان هم انتظار داشت که بيش از صدور بيانيه و .. اقدامي در جهت همراهي با ما انجام دهند.براي ماندن در تعامل با کشورهاي ديگر ما بايد در راه بين المللي بمانيم. اتفاقاتي که افتاده، چه مثبت که همراهي و همصدايي ديگر کشورها با ايران بوده و چه منفي، چه اثري ممکن است در اينده روابط ايران با غرب بگذارد؟ موضوع تحريم ها تا چه اندازه با روشي که وزارت خاجه در پيش گرفته قابل حل است؟ با اتفاقاتي که در جهان در جريان است، از کرونا گرفته تا رئيس جمهور نامتعادل امريکا که حالا وضعيتش چندان در کاخ سفيد مشخص نيست، باعث شده که پيش بيني آينده چندان ساده نباشد. انچه که تحت کنترل ما قرار دارد، تحولي است که بتواند وزارت خارجه را در راس مسائل مربوط به تعاملات بين المللي قرار دهد و با استانداردهاي بين المللي عمل کند. با رويکرد وزارت خارجه و همراهي کشورها با ايران، امريکا ممکن است به شکل ترحم دست به باز کردن برخي روزنه ها بزند تا بگويد که طرف مردم ايران است، اما اين موضوع نمي تواند از اين وضعيت فراتر برود. اما آنها مي گويند که تحريم ها در مقابل تهديد عليه اسراييل ايجاد شده و تا زماني که اين تهديد رفع نشود بر جاي خود باقي است. تنها اتفاقي که مي تواند در شرايط فعلي به بهبود وضعيت بي انجامد، اعاده حيثيت از وزارت خارجه از درون کشور است. شايد حتي لازم باشد در مواردي عذرخواهي از سازمان هايي مثل پزشکان بدون مرز که از هيچ دولتي تبعيت نمي کنند صورت بگيرد. مجموع عوامل بايد به اين شکل باشد که قدرت بار ديگر به وزارت خارجه برگردد. همانطور که قبلا همينطور بوده و اين دستگاه در مذاکرات و بعد از آن توانست دست به هدايت افکار عمومي و.. بزند. اين بار هم اگر قدرت را به دست بگيرد مي تواند در بهبود شرايط کمک کند. اينده را چطور مي بينيد؟ اينده واقعا بستگي به اين دارد که ايران تا چه اندازه در مسير همکاري هاي بين المللي پيش برود.تا زماني که گروه هاي تصميم گيرنده در جايي به غير از دولت و نهادهاي تصميم گير باشند، نمي توان به اين روند در پيش گرفته شده چندان اميدوار بود. بايد اعتبار به اين دستگاه ها بازگردانده شود تا بتوانند براي اينده تصميم گيري و برنامه ريزي کنند. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد