خبرآنلاين/ سردار يوسف فروتن مسئول وقت روابط عمومي نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامي جزئياتي از نحوه طراحي آرم سپاه را تشريح مي کند.
به گزارش مرکز اسناد انقلاب اسلامي، در نخستين روزهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال ۱۳۵۷، بنا به فرمان حضرت امام خميني (ره) به جوانان غيور و انقلابي ايران اسلامي، عده اي از دلسوختگان راستين و پيروان صديق ولايت فقيه گرد هم جمع شدند و نهاد مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را پي ريزي کردند. پس از مدتي حضرت امام خميني (ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي در دوم ارديبهشت ماه ۱۳۵۸ طي فرماني به شوراي انقلاب، رسماً تأسيس نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را اعلام کردند و شوراي انقلاب نيز با تأسيس شوراي فرماندهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، گامي اساسي در جهت سازماندهي اين نهاد انقلابي برداشت.
در ادامه با گريزي به خاطرات سردار يوسف فروتن (از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي) يادآور چگونگي تهيه آرم سپاه پاسداران انقلاب اسلامي شدهايم.
تهيه آرم براي سپاه
سردار فروتن درباره چگونگي انتخاب آرم سپاه گفت: من به عنوان مسئول روابط عمومي نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، مأمور انتخاب آرمي براي سپاه بودم. تعدادي از دوستان که اهل ذوق و هنر بودند در اين زمينه به من کمک کردند. از جمله به يکي از دوستان به نام عادل که کار طراحي ميکرد گفتم: ميخواهيم آرمي درست کنيم که روح نظامي و عقيدتي و جهان شمولي در آن جمع شده و پايه و اساس قرآني داشته باشد، علاوه بر اين همبستگي و وحدت نيز در آن نمود داشته باشد.
وي بعد از گذشت يک هفته سه آرم تهيه کرد که با کمي اصلاح يکي از آنها را پسنديدم. در اين آرم "لا" به کار رفته منبعث از «لا اله الا الله» است که بيانگر ديدگاه و تفکر عقيدتي سپاه است. يعني تفکر غيراسلامي و غيرقرآني را قبول ندارد. در رأس هم آيه قرآني «واعدوا لهم مااستطعتم من قوه» (و هر آنچه ميتوانيد از نيرو فراهم کنيد تا به وسيله آن دشمنان خدا و خودتان را بترسانيد) قرار دارد.
با توجه به معني و مفهوم آيه فوق، تقويت نيروها و تسليحات نظامي در جهت پاسداري از دين خدا و آمادگي همه جانبه در برابر انواع تهديدات، استنباط ميشود که در واقع اين آيه، سرلوحه و شعار اصلي و هويت ساختاري تشکيل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي است. دايره بالاي آرم را نشانه کره زمين، کره زمين نمادي از جهاني بودن و تأکيدي بر حضور بينالمللي سپاه در عرصههاي مختلف جهاني است. وجود اين نماد گوياي جهان شمول بودن راه و اعتقاد پاسداران انقلاب اسلامي است. شاخه زيتون به کار رفته در آرم، سمبل و نشانه صلح است. علت به کارگيري آن در اين آرم اين است که بدين وسيله نشان داده ميشود که سپاه نهادي صلح طلب است.
دست راست به کار رفته در آرم، نماد قدرت است. مشت گره شده با اسلحه نماد بارز مقاومت مسلحانه مردمي و به بيان ديگر گوياي مجاهدت در راه خدا، ايستادگي و مقاومت مردمي براي دفاع از آرمانهاي اسلامي و انقلابي و مبارزه عليه طاغوتهاي زمانه است. اين نهاد، به جهت پاسداري و حفاظت از دين خدا و با در نظر گرفتن و مردمي بودن زير بناي تشکيل اين نهاد مقدس، نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بر آن نهاده شده است. نام سپاه در اساس نامه اصلي که در مجلس موجود است، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ثبت شده است. اما چون سپاه محدود به ايران نميشود، کلمه ايران را در آرم پيش بيني نشده است. سال ۱۳۵۷ که در پايين آرم ذکر شده سال تأسيس واحدهاي سپاه (قبل از صدور فرمان امام (ره) مبني بر تشکيل سپاه در ۲ ارديبهشت ۱۳۵۸) است.
زمان تصويب اين آرم در مجلس عده زيادي از نمايندگان گفتند که نام آن «سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران» باشد، اما ما معتقد بوديم اسلام محدود به ايران نيست که برخي تاکيد کردندکه اگر چنين باشد يک بحث سياسي مبني بر اينکه سپاه به زور و مستقيم در همهجا دخالت ميکند ايجاد ميکند و مشکل ساز ميشود.
مدتي روي اين موضوع بحث شد و در نهايت تصويب شد که در آرم «سپاه پاسداران انقلاب اسلامي» ولي در اساسنامه «ايران» نيز قيد شده باشد. اين آرم با حضور و دست خط دکتر بهشتي به تصويب رسيد. در مورد اينکه آرم را کجاي لباس بزنيم بحث مفصلي شد و استدلالهايي کردم که دوستان نيز پذيرفتند. گفتم: چون آرم آيه قرآن است بهتر است روي قلب يعني سمت چپ بدن باشد و چون بيشتر افراد امکان دارد وضو نداشته باشند، سمت چپ بدن باشد بهتر است. تا اينکه رسماً اعلام شد که آرم بايد سمت چپ و روي قلب نصب شود. فرم لباسهاي اوليه سپاه تفاوتهايي با لباس فعلي داشت؛ لباسهاي اوليه عاديتر و عموميتر بود، بعدها بنابر استدلال دوستان که اونيفورم سپاهي بايد از حالت ساده بودن خارج شده و به صورت نظامي دربيايد. به مرور زمان و با توجه به شرايط زماني نوع لباس تغيير نمود. سرانجام دو نوع لباس براي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي تثبيت شد؛ يکي لباس کار يا رزم، ديگري لباس اونيفورمي و معمولي که در حال حاضر نيز پرسنل سپاه ازآن استفاده ميکنند.
بازار