مشرق/ موفقيت سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در پرتاب و در مدار قرار گرفتن ماهواره نور و واکنشهاي پيرامون آن روزنامه هاي کشور را به تحليل و بررسي اين رويداد مهم سوق داده است.
چهارشنبه سوم ارديبهشت ماه، نخستين ماهواره نظامي جمهوري اسلامي ايران توسط سپاه پاسداران با موفقيت به فضا پرتاب شد. «ماهواره نور» به عنوان يک ماهواره خاص و استراتژيک توسط ماهوارهبر سه مرحلهاي «قاصد» و از کوير مرکزي ايران با موفقيت پرتاب و در مدار ۴۲۵ کيلومتري زمين قرار گرفت. ماهواره نور هر ۹۳ دقيقه يک بار به دور کره زمين ميچرخد.
روزنامه کيهان در اين خصوص نوشت: اطلاعات مربوط به مسيرهاي طي شده توسط اين ماهواره نشان ميدهد که «نور» ايراني چندين مرتبه از روي نقاط مختلف ايالات متحده آمريکا و حداقل يک بار از روي سرزمينهاي اشغالي عبور کرده است. بايد اين طور اعلام کرد که دوران صرفا تصويربرداري ماهوارههاي جاسوسي غربي از ايران به سر آمده و حالا ماهوارههاي ايراني نيز از نقاط مختلف مورد علاقه خود نه فقط در منطقه اطراف کشورمان و بلکه حتي خاک آمريکا نيز تصويربرداري ميکنند.
چنين ماهوارهاي علاوه بر تامين امنيت بيشتر براي کشورمان و کمک به رفع نيازهاي نظامي، ميتوانند درآمد زيادي را براي ايران به همراه داشته و نيازهايي که اکنون با هزينههاي ميليون دلاري از شرکتهاي خارجي (همچون تهيه تصاوير جديد از شهرها جهت نقشهبرداري) تامين ميشود را با هزينههاي بسيار پايينتر و کمک متخصصان داخلي تامين کنند.
يکي از ويژگيهاي تحسينبرانگيز پرتاب ماهواره نور توسط سپاه، بهکارگيري اصل «غافلگيري» بود. بهرهمندي از اين اصل، ادعاي آمريکا و تروئيکاي اروپايي مبني بر «تسلط اطلاعاتي بر تمامي اقدامات ايران» را به سخره گرفت و رد کرد و تحقيري مضاعف براي مدعيان ابرقدرتي به بار آورد.
روزنامه جوان هم طي يادداشتي به اين مسئله پرداخته است؛
۱- ابر پروژهاي که سپاه پاسداران اولين فاز آن را با ارسال ماهواره نظامي نور ۱ انجام داد بدون شک، اوج فنّاوري فضايي در جغرافياي جهان اسلام و منطقه بود.
۲- اين ماهواره و به تبع آن ماهوارههايي که سپاه در آينده نزديک به فضا خواهد فرستاد، ضمن اينکه قادر است بهصورت دقيق تحرکات نظامي و همچنين تأسيسات کشورها را براي مسئولان اطلاعات نظامي ايران رصد کند، قابليت هدايت موشک، پهپاد و ساير تجهيزات نظامي از طريق ماهواره را خواهد داشت و ايران اسلامي را به جمع کشورهاي داراي اين توانمندي بومي افزودهاست.
۳- امريکاييها خوب ميدانند کشوري که موشک ماهوارهبر سه مرحلهاي، آنهم با سوخت جامد را با موفقيت شليک ميکند، به چه سطحي از توانمندي فنّاورانه دست يافته است. اين نکته حائز اهميت است که موشکهاي قارهپيماي هستهاي شباهت بسياري به اين نوع موشک که ماهواره نور سپاه را به فضا برده است، دارد، چرا که در مرحله اول پس از طي مسافت خاصي موشک دوم از موشک اول جدا و در مرحله بعد موشک سوم نيز از موشک دوم جدا ميشود و ماهواره را در مدار قرار ميدهد.
۴- نکته مهم ديگر شليک اين موشک از لانچر متحرک است که غافلگيري و ترس غربيها را در پي داشته است. با توجه به اينکه پرتابهاي گذشته از پايگاه فضايي امام خميني در سمنان صورت ميگرفت، مدتي است ماهوارههاي دشمن هرگونه تحرک روي اين سکو را رصد ميکردند و چه بسا با هرگونه اقدامي در اين خصوص، اين شليک نيز سرنوشت همان شليکهارا پيدا ميکرد که در چهار سال اخير شاهد شکست آن بودهايم. چراکه بسياري از کارشناسان، بخشي از آن عدم موفقيتها را بي ارتباط با اقدامات دشمن نميدانند.
۵- اين اقدام راهبردي سپاه در حالي که ترامپ در پي آن است پس از تحميل برجام هستهاي، با خيال خام خود، برجام موشکي را بر کشورمان تحميل کند، تير خلاصي به امريکاييها و اروپاييها بود و آنها از اين پس، بايد واقعيت توانمندي موشکي جمهوري اسلامي را بفهمند. اين يعني ديگر براي هميشه امريکاييها حتي توان تهديد لفظي ايران را نيز نخواهند داشت و بايد با واقعيات استراتژيک جديد جمهوري اسلامي کنار بيايند. چيزي که تحمل آن بي شک برايشان سخت خواهد بود.
۶- در نهايت بايد گفت ايران به عنوان عمق استراتژيک محور مقاومت با استفاده از کميت و کيفيت موشکهاي استراتژيکي خود، در حال تبديل شدن به يک قدرت بزرگ بازدارنده است که همزمان ميتواند تواناييهاي استراتژيکي و تاکتيکي خود را به بازوهاي منطقهاياش منتقل و سياستهايش را از طريق آنها اعمال کند.
روزنامه صبح نو اما با انتقاد از به عدم انعکاس مناسب خبر پرتاب ماهواره نور از سوي بعضي روزنامه هاي جريان اصلاح طلب نوشت:
برخلاف برخي رسانههاي وابسته به جريان اصلاحطلب نظير روزنامههاي «اعتماد» و «شرق» که به طرزي شگفتانگيز از انعکاس خبر پرتاب موفقيتآميز ماهوارهبر «نور» در صفحه يک خود پرهيز کردند، رسانههاي بينالمللي بهطور گسترده به اين واقعه پرداختند.
شبکه خبري «سيانان» آمريکا با انتشار اذعان دو مقام «پنتاگون» به موفقيتآميز بودن پرتاب ماهواره نظامي ايران، اعلام کرد: «ايران براي نخستينبار موفق شده يک ماهواره نظامي را در مدار زمين قرار دهد.»
روزنامه «لاستامپا» ايتاليا در گزارشي با عنوان «ويروس کرونا جلودار سپاه پاسداران نيست»، نوشت: «ايران اولين ماهواره نظامي خود را به هوا پرتاب کرد.»
شبکه «الميادين» ضمن بازتاب خبر پرتاب ماهواره سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به فضا تاکيد کرد: «ايران نه تنها قدرت منطقهاي است بلکه به قدرتي جهاني تبديل شده است.»
خبرگزاري فرانسه نيز گزارش داد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران اعلام کرد با موفقيت توانسته است نخستين ماهواره نظامي اين کشور را روز چهارشنبه پرتاب کند.
روزنامه فرامنطقه اي «رأي اليوم» نيز در گزارشي با اشاره به بيتاثيري تحريمها روي ايران، نوشت: «ايران با پرتاب ماهواره نظامي نور شکست عملي تحريمهاي آمريکا را به اثبات رساند.»
اقدام بزرگ سپاه به نمايندگي از ملت ايران در پرتاب ماهواره نور، در زماني به وقوع پيوست که کشورمان تحت شديدترين تحريمهاي آمريکا قرار دارد و همزمان مشغول مبارزه با ويروس کرونا نيز هست، چه آنکه حسن روحاني، رييسجمهوري کشورمان در پيام تبريک خود به مناسبت توفيق در پرتاب اين ماهواره، گفت: «داريم به دنيا نشان ميدهيم که عليرغم سختيها، فعاليتهاي ما ادامه دارد.» از سوي ديگر، پرتاب ماهواره نور، يکي از نشانههاي عملياتيساختنِ مطالبه رهبر انقلاب براي قوي شدن روزافزون و تبديل به قدرتي منطقهاي و حتي فرامنطقهاي است.
روزنامه خراسان هم با پرداختن به اين موضوع نوشت:
چرا به ماهوارههاي نظامي در فضا نياز داريم؟
نزديک به نيمي از حدود ۲ هزار ماهواره موجود در فضا، متعلق به آمريکاست. ماهوارههايي که اکثريت قابل توجه آنها چندمنظوره هستند و علاوه بر کاربردهاي علمي يا تجاري، در امور نظامي و امنيتي به کار گرفته ميشوند. اما بيش از ۳۲۰ ماهواره صرفا نظامي فعال در فضا وجود دارد که بيش از نصف آنها نيز متعلق به آمريکاست.
آمريکا در حال اداره کردن حدود نيمي از تمام ماهوارههاي نظامي جهان است و سالانه بيش از ۲۰ ميليارد دلار بابت فعاليتهاي فضايي هزينه ميکند.
استفاده گسترده از ماهوارهها در عمليات نظامي به طور مستقيم و در جنگهاي منطقه نيز بسيار شايع است. به عنوان مثال در جنگ سال ۲۰۰۴ آمريکا عليه عراق، ۶۸ درصد مهمات و لوازم جنگي داراي هدايت کننده ماهوارهاي بودند. (اين مقدار در سال ۱۹۹۱ در جنگ عراق بيش از ۱۰ درصد بوده است)
کاربردهاي ماهواره هاي نظامي از شناسايي اهداف تا ناوبري را شامل مي شود؛ از جمله هدايت، مکانيابي و تعيين موقعيت مکاني و راهنمايي تسليحات و گروههاي جنگي. در حوزه جاسوسي نيز ماهواره ها براي شناسايي ارتباطات مثل سيگنالهاي تلويزيوني، راديويي و ارتباطي کاربرد دارند. در حوزه هشدار سريع نيز سنسورهاي فروسرخ ماهوارهها ميتوانند پرتاب موشک را از خروجي گاز گرم شان شناسايي کنند. فناوريهاي جديدتري نيز وجود دارد که ميتواند مسير موشکها را با دقت خوب شناسايي کند.
ايران در ادامه اين مسير مي تواند شکل گيري يک تهديد موشکي را همان لحظه آغاز در هر کجاي جهان که باشد، رصد کند. اين قابليت توان دفاع موشکي کشور در حراست از آسمان کشور را 'فضاپايه' مي کند و نظام هشداردهي فضايي خوانده مي شود که تعداد بسيار اندکي از کشورها در جهان از اين قابليت بهره مند هستند.
ايران در ادامه مسير استفاده نظامي از فضا مي تواند 'فضاهاي حياتي دشمن در دور دست' و 'تهديدات برد بلند' را با اشرافي بي سابقه رصد کند. ما قادر خواهيم بود ببينيم دشمن آرايش خود را چگونه و با چه اهدافي تغيير مي دهد و چه ميزان از اين آرايش، واقعا عملياتي است.
در افق آينده، يک پديده بسيار خارق العاده تر هم قابل مشاهده است و آن چيزي است که «همگام سازي همه يگان هاي عملياتي در يک جنگ پيچيده» ناميده مي شود. مفهوم ساده اش اين است که مي توانيد رفتار جنگنده اي را که در آسمان است با تانک و نفربر روي زمين، با کشتي روي دريا و حتي تکاور داخل جنگل «همگام» کنيد؛ به گونه اي که آن ها با تلفيق و به اشتراک گذاري سريع همه اطلاعات موجود، بهترين تصميم را در کوتاه ترين زمان بگيرند.
وطن امروز هم در اين باره نوشت: پرتاب ماهواره نظامي نور در روز چهارشنبه گذشته تبديل به يکي از مهمترين خطوط خبري جهان شد. در جديدترين واکنشها نسبت به پرتاب اين ماهواره، «کريس مورفي» سناتور کنگره آمريکا با انتشار مجموعه توئيتهايي در انتقاد از سياستهاي ترامپ در مقابل کشورمان نوشت: «تقريبا از هر طريق و در مقايسه با ۴ سال گذشته، ايران امروز در خاورميانه قدرتمندتر و آمريکا ضعيفتر است».
مورفي در ادامه با اشاره به اينکه زماني که ترامپ قدرت را در دست گرفت ايران نيروهاي آمريکايي را در عراق هدف قرار نميداد، ادامه داد: «اوباما ايران را متقاعد کرده بود تا نيروهاي نيابتي خود را به همراه ما و در جنگ عليه داعش بفرستد، هماکنون اما ايران و نيروهاي نيابتياش به طور منظم در حال هدف قرار دادن نيروهاي آمريکايي هستند. اگرچه ترامپ به ما گفت کشتن [ترور سردار سپهبد شهيد] ژنرال سليماني باعث بازدارندگي ايران ميشود اما از زمان ضربه به سليماني حملات به نيروهاي آمريکا افزايش و نه کاهش يافته است».
سناتور ايالت کانکتيکت اضافه کرد: «ترامپ توافق هستهاي را متلاشي کرد و به ما قول داد سيستم جديدي از فشار بينالمللي براي مجبور کردن ايران به پذيرش توافق جديد بهتر، ايجاد کند. آشکارا اين موضوع بدبختانه با شکست مواجه شد. هيچ کسي تحريمهاي جديد را تاييد نکرد و ايران برنامه هستهاي خود را از سر گرفت و هيچ توافق جديد بهتري هم به وجود نيامد».
سناتور دموکرات با اشاره به نقش مستقيم نيروهاي نيابتي در تقويت نفوذ و قدرت ايران و رابطه نزديک جمهوري اسلامي با نيروهاي حوثي در يمن و حزبالله لبنان نوشت: «سياست ترامپ در خروج سياسي، تحريمهاي اقتصادي يکجانبه و تشديد نظامي غيرراهبردي کورکورانه هيچ دستاوردي جز بازي کردن در زمين ايران نداشته است. آنها قدرتمندتر شده و ما ضعيفتر شدهايم و پرتاب اين ماهواره تاييد بيشتري بر اين موضوع است».
بازار