پمپئو از ظریف رو دست خورد

خبرآنلاين/ حضور ظريف در نشست شوراي امنيت و سخنراني او که با استقبال بسياري رو به رو شد، نشان داد که پمپئو و ترامپ تا چه اندازه در پيشبرد اهدافشان در قبال ايران تک افتاده اند. غروب سه شنبه جواد ظريف در نشست مجازي شوراي امنيت در خصوص قطعنامه 2231، حاضر شد و به دفاع از مواضع ايران در قبال خواسته هاي زياده خواهانه کاخ سفيد پرداخت. پيش از اين سخنراني برايان هوک، نماينده آمريکا در امور ايران گفته بود که اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل بايد به درخواست تمديد تحريم تسليحاتي ايران گوش فرا دهند. او پيش از اين سخنراني در خاورميانه دوره افتاد تا نظر کشورهاي منطقه را براي نفوذ در تصميمات شوراي امنيت جلب کند. او البته کار چندان سختي در پيش نداشت. به پايتخت هايي سر زد که در سال هاي اخير، از هيچ نوع ابراز دشمني عليه تهران کوتاهي نکرده اند و عجيب نيست که نداي تائيد بر کارهاي ترامپ از هر سو بلند شده باشد. امارات، بحرين، عربستان و بعد سرزمين هاي اشغالي، مناطقي هستند که دست نماينده آمريکا در امور ايران براي فضا سازي عليه کشورمان بازتر از ديگر نقاط جهان است. در سفر هوک به خاورميانه چه گذشت؟ در آستانه نشست شوراي امنيت و در روزهاي حساسي که انتظار مي رود سرنوشت تحريم هاي تسليحاتي عليه ايران کم کم روشن شود، برايان هوک دل به حمايت کشورهاي عربي بست. او در سفري که به خاورميانه همه تلاش خود را به کار بست تا آنچه را که کاخ سفيد مي خواهد، از زير زبان اعراب بکشد و در برخي موارد هم موفق بود. به نظر مي رسد که براي برايان هوک حمايت کشورهاي همسايه با ايران از اهميت زيادي برخوردار است. آمريکا سالهاست که بر روي اختلافات موجود در خاورميانه سرمايه گذاري کرده است تا جهان را وادار کند که ايران را خطري براي صلح بشمارد. اين ترفند در سال هاي اخير تا حدي جواب داده است اما ايجاد توافق هسته اي، توانست از شدت تاثيرگزاري آن کم کند. در حال حاضر حرف هاي ترامپ و هوک در مورد خطر بالقوه ايران براي همسايگان و صلح جهاني خريدار زيادي ندارد. حمايت چين و روسيه از تهران و همراهي اروپائي ها نشان مي دهد که آمريکا براي همصدا کردن متحدانش راه سختي را در پيش دارد و اروپا ترجيح مي دهد که توافق هسته اي با دخالت واشنگتن در قطعنامه 2231 و ايجاد خلل در برداشته شدن تحريم هاي تسليحاتي عليه ايران، به محاق نرود. در اين وضعيت است که اهميت سفر برايان هوک به خاورميانه، براي آمريکايي ها خودش را نشان مي دهد. آنها به دنبال متحداني مي گردند که مدعي شوند ايران براي منطقه ايجاد خطر مي کند. اين در حاليست که اين کشورها اغلب خود درگير جنگ هاي فرسايشي بوده و پول هنگفتي را به طور سالانه براي خريد سلاح از غرب خرج مي کنند و انبارهايشان پر از جديدترين تسليحات است. استقبال بحرين و اسراييل از فتنه هوک سفر برايان هوک با رسيدن به امارات آغاز شد. او در اين کشور با شيخ زائد، وليعهد و انور قرقاش وزير خارجه ديدار کرد. در ماه هاي اخير همه خبرها نشان دهنده نزديک شدن ابوظبي به تهران بوده است. در اين سفر هر چند به نظر مي رسد که برايان هوک چانه فراواني براي جلب نظر امارات کرده اما نتيجه اين سفر تنها بيانيه اي در مورد موضوعات مطرح شده بود و ابوظبي حرف هاي نماينده آمريکا را چندان جدي تلقي نکرد. به روايت وزارت خارجه آمريکا، در اين ديدارها درباره تمديد تحريم تسليحاتي ايران در شوراي امنيت سازمان ملل صحبت و رايزني شد؛ تحريمي که قرار است ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهرماه) منقضي شود. اين وزارتخانه افزود: «هوک نماينده ويژه (آمريکا در امور ايران) مقام‌هاي اماراتي را در جريان تلاش‌هاي ديپلماتيک به منظور تمديد تحريم (تسليحاتي ايران) قرار داد و آنها درباره خطر يک مسابقه تسليحاتي در منطقه در صورت تجديد نشدن اين تحريم صحبت کردند.» او در اين سفر در گفتگوهايي با رسانه ها بر لزوم ادامه تحريم هاي تسليحاتي ايران تاکيد کرد. اما نتيجه رفتارش در ابوظبي تنها اظهارنظر وزارت خارجه اين کشور بود که عبدالله بن زايد، وزيرخارجه امارات آنچه را که "دخالت هاي ايران و هم پيمانانش در امور داخلي کشورهاي عربي" خواند، محکوم کرد و از سفر برايان هوک به ابوظبي استقبال و بر راهبردي بودن روابط ميان امارات و آمريکا تاکيد داشت. در عربستان هم روند مشابهي طي شد. برايان هوک حرف هايش را تکرار و تلاش کرد تا به سعودي ها تلقين کند خطر بزرگي بيخ گوش آنهاست. عادل الجبير، در ديدار با اين مقام آمريکايي و در جريان اين ديدار قول داد که «رياض با ساير اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل براي تمديد تحريم تسليحاتي ايران رايزني مي‎کند.» برايان هوک در رياض، خود پرده از هدف سفرش به رياض و شوراندن همسايگان عليه تهران، پرده برداشت و گفت: «شوراي امنيت بايد به حرف کشورهاي منطقه درباره لزوم تمديد تحريم تسليحاتي ايران گوش دهد...بايد اطمينان حاصل کنيم که ايران موانع بيشتري مقابل خود براي توزيع سلاح‌هاي مرگبار خواهد داشت.» اما در بحرين اوضاع بيشتر از رياض و ابوظبي به نفع هوک پيش رفت. اين کشور کوچک که پشتيبان بي چون و چراي سياست هاي سعودي به شمار مي رود، بلافاصله حرف هاي هوک را جدي گرفت و اعلام کرد که در کنار آمريکا با ايران مقابله خواهد کرد. اين در حاليست که به گفته ناظران بحرين نسبت به امارات و عربستان از نفوذ بسيار کمتري در منطقه برخوردار است. پس از ديدار هوک با با سلمان بن حمد آل خليفه، وليعهد و معاون اول نخست وزير بحرين و وزير امور خارجه اين کشور، دو طرف مدعي تلاش ايران براي بي ثبات کردن بحرين از طريق "تشديد اختلافات فرقه اي و ارسال تسليحات به گروه هاي نيابتي و تروريستي شدند. اين در حالي بود که رياض و ابوظبي در زدن اتهاماتي از اين دست خويشتنداري بيشتري از خود نشان دادند و به گفتن جملات هميشگي و سطحي در خصوص دخالت هاي ايران بسنده کرده بودند. به نظر مي رسد که تلاش هوک در دو پايتخت قبلي آنچنان که بايد جدي گرفته نشد اما بحرين با نفوذي بسيار کمتر از آن دو در جامعه جهاني، پايش را از روي ترمز برداشت و با اتهام زني به ايران، کشورمان را متهم اصلي مشکلات در منطقه و بحرين خواند. چنين رويکردي البته چندان بعيد نبود. عربستان و امارات در ماه هاي گذشته تلاش کرده اند که کمترين تنش و اصطکاک با تهران را داشته باشند. آنها خود در يمن با يمني ها و يکديگر به شدت درگيرند و ايجاد درگيري هاي ديپلماتيکي از اين دست فعلا خريدار چنداني ندارد. اما دست بحرين فعلا خالي است و فرصت دارد دشمني ها و کينه هاي قديمي را به اين شکل زنده کند. در سرزمين هاي اشغالي هم اوضاع براي هوک نسبتا بهتر از دو سفر اول پيش رفت. عجيب نبودکه نتانياهو استقبال بسياري از طرح هوک براي مقابله با تهران کند. دشمني اسراييل با جمهوري اسلامي ايران، از چشم کسي پوشيده نيست و نخست وزير رژيم صهيونيستي هم بر روي مدار سابق خود حرکت کرده است. به نظر مي رسد آنچه برايان هوک در خاورميانه به دنبال آن بود، اتحادي عليه کشورمان به حساب مي آمد. او البته نياز به تلاش زيادي براي چنين اتحادي نداشت. با اين حال رويکرد کشورها در نشست سه شنبه شب شوراي امنيت و حرف هاي کشورهاي اروپائي که کماکان براي حفظ چارچوب تعهدات دو طرف مي کنند نشان مي دهد که تير برايان هوک حداقل فعلا به سنگ خورده است و بيانيه کشورهاي خاورميانه عليه ايران بر روي کشورهاي حاضر در شوراي امنيت چندان اثري نگذاشته است. در جلسه شوراي امنيت چه گذشت؟ در جلسه شوراي امنيت پمپئو آشکارا تنها بود. او تلاش کرد تا کشورها را عليه تهران بشوراند اما تيرش به سنگ خورد و کشورهاي حاضر در جلسه حاضر به همصدايي با او نشدند. مايک پمپئو، در نشست شوراي امنيت با موضوع اجراي قطعنامه ۲۲۳۱ مدعي شد که ايران درخواست آمريکا براي کمک در زمينه مبارزه با ويروس کرونا را رد کرده است. پمپئو در ادامه به موضوع اتمام محدوديت‌هاي تسليحاتي عليه ايران در اکتبر پرداخت و گفت: ايران [در صورت اتمام محدوديت‌هاي تسليحاتي قادر به خريد و فروش سلاح خواهد بود. پمپئو خطاب به کشورهاي حاضر مدعي شد: اگر شما اقدام نکنيد، ايران قادر به خريد جنگنده خواهد بود و اين کشورهاي اروپايي را در تيررس ايران قرار خواهد داد.» نماينده چين در سازمان ملل متحد سه‌شنبه در نشست شوراي امنيت با موضوع اجراي قطعنامه ۲۲۳۱ اين شورا در خصوص اجراي برجام سخنراني کرد.نماينده چين در اين نشست گفت: «ريشه اصلي بحران فعلي خروج آمريکا از برجام و تحريم‌هاي يکجانبه آن عليه ايران است. او در ادامه گفت: همان‌طور که در گزارش دبير کل سازمان ملل آمده اين اقدامات با اهداف قطعنامه ۲۲۳۱ مغايرت دارند. اقدامات آمريکا براي تمديد تحريم‌هاي تسليحاتي تلاش‌هاي مشترک براي حفظ برجام را تضعيف کرده است. نماينده آلمان نيز از ديگر سخنرانان نشست مجازي شوراي امنيت بود. وي مدعي نقض منشور سازمان ملل و مسائل حقوق بشري از سوي ايران شد و گفت: ايران نه تنها اسرائيل را به رسميت نمي شناسد، بلکه روي موشک هاي ايران مرگ بر اسرائيل نوشته شده است. موضع ما راجع به قطعنامه ۲۲۳۱ حمايت از آن است، برلين از اين قطعنامه حمايت مي کند و از برجام در کنار ديگر اعضا حمايت مي کند. نيکولاس دو ريواير روز سه شنبه در نشست شوراي امنيت سازمان ملل براي بررسي دوره اي دبير کل اين سازمان درخصوص اجراي قطعنامه 2231 مربوط به توافق هسته اي ايران که به صورت ويدئوکنفرانسي درحال برگزاري است، افزود: هيچ يک از ما نبايد ريسکِ کاري را بکنيم که تنش ها را برگردانده و تنش ها را در خاورميانه افزايش دهد. روسيه هم در ادامه قطعنامه پيشنهادي آمريکا براي تمديد تسليحاتي ايران را تخيلي خواند و گفت: آمريکا با اعمال تحريم‌هاي يکجانبه هيچ اهميتي به نظر ديگر کشورها نمي دهد بنابراين مسکو نگران تحولات در خصوص ايران و رويکرد آمريکا نسبت به تهران است. نماينده انگليس در سازمان ملل متحد گفت: نسبت به خروج آمريکا از برجام و اعمال تحريم‌ها عليه ايران ابراز تأسف و نگراني مي‌کنيم. پس از اين حمايت ها نوبت ظريف بود تا به تبيين وضعيت از نگاه ايران بپردازد.او حرفش را با ياداوري از نام و ياد مصدق شروع کرد و کودتاي سيا عليه او را به خاطر حاضران آورد و کلامش را با هشداري به کساني که قصد اخلال در سياست هاي ايران را دارند، گفت گزينه هاي ايران در برابر تمديد تحريم هاي تسليحاتي قاطع خواهد بود. واکنش ها به نشست شوراي امنيت در اولين واکنش سفير ايران در لندن با اشاره به نشست امشب شوراي امنيت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ عنوان کرد: آمريکا حتي در بين متحدانش نيز منزوي شده بود، به نحوي که پمپئو مجبور شد اين جلسه را زودتر ترک کند. خود ظريف هم اندکي بعد در توئيتي نوشت: " جامعه بين‌المللي به طور کلي، و به طور خاص شوراي امنيت سازمان ملل متحد با تصميمي مهم روبرو است: آيا ما احترام به حاکميت قانون را نگاه خواهيم داشت و يا اين که به قانون جنگل بر مي‌گرديم؟ " تخت روانچي، نماينده ايران در سازمان ملل هم در پيامي توئيتري نوشت: امروز بار ديگر اعضاي شوراي امنيت حمايت خود را از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ اعلام کردند. سخنان آنها ثابت کرد که از حرکت آمريکا براي تمديد ممنوعيت تسليحاتي ايران که نقض قطعنامه ۲۲۳۱ است پشتيباني نمي‌کنند. آمريکا بايد پيش نويس قطعنامه نگون‌بخت خود را به سرعت کنار بگذارد پيش از آنکه بار ديگر رد شود. روزنامه نيويورک‌تايمز در خصوص نشست شب سه شنبه شوراي امنيت سازمان ملل با موضوع بررسي قطعنامه ۲۲۳۱ گزارش داد و نوشت سخنان مايک پمپئو وزير امور خارجه آمريکا در اين جلسه مبني بر مخالفت با لغو تحريم تسليحاتي نامحدود ايران به عنوان يکي از بندهاي برجام ، با مخالفت روسيه و چين و مواضع ضد و نقيض متحدان نزديک آمريکا مواجه شد و شکست خورد. اين گزارش به نقل از ديپلمات ها نوشت: تلاش آمريکا براي تمديد تحريم تسليحاتي ايران مطمئنا در شوراي امنيت شکست خواهد خورد و به گفته ديپلمات ها ممکن است نتواند آراي کافي را براي به راي گذاشتن آن جلب کند. خبرگزاري د. پ. آ. آلمان با اشاره به نشست شوراي امنيت گزارش داد که کشورهاي امضاکننده برجام براساس مفاد قعطنامه ۲۲۳۱ استدلال مي‌کنند که اکنون امکاني براي تعيين شرايط جديد عليه ايران وجود ندارد. همچنين جروزالم پست، يک روزنامه چاپ فلسطين اشغالي با اشاره به حمايت روسيه، چين و ديگر کشورها از توافق هسته‌اي ايران در جلسه شوراي امنيت، از انقضاي تحريم تسليحاتي ايران ابراز نگراني کرد. سخنراني وزير خارجه کشورمان در شوراي امنيت اينبار رنگ و بوي خاصي داشت.او هميشه مقتدارنه سخنراني کرده است. اما اينبار جنس آن متفاوت بود. منطق، اقتدار، تهديد، صلح و لبخندي تحقير آميز به اعضاي شورا، و در نهايت از مواضع بالا هر آنچه که بر سر ايران گذشت را با مستندات به جامعه جهاني تقديم کرد. به گفته دياکو حسيني کارشناس ارشد مسائل بين الملل؛ شکست و انزواي مجدد آمريکا در اين نشست کاملا بديهي بود. آمريکا درصدد بود تا طرح جديدي را در راستاي تمديد تحريم هاي تسليحاتي ايران پيشنهاد دهد که جواب روشني را دريافت کرد. از همين رو کم و بيش مي توان به اطمينان رسيد که در آمريکا در شوراي امنيت قادر نخواهد بود چنين طرحي را به پيش ببرد. از سويي مواضع اروپايي ها نيز نشان داد که استفاده آمريکا از شوراي امنيت نيز امري منتفي است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar