توافق ایران و آژانس چه نتایج مهمی به دنبال خواهد داشت؟

تابناک/ سفر دو ‌روزه رافائل گروسي، مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و هيات همراهش به تهران و ديدارهاي او با مسئولين بلندپايه کشورمان مانند حسن روحاني رئيس‌جمهور، محمدجواد ظريف وزير امور خارجه و علي‌اکبر صالحي رئيس سازمان انرژي اتمي ايران شامگاه چهارشنبه پايان يافت و طرفين بيانيه مشترکي مبني بر همکاري سازنده بين خود صادر کردند.

براساس اين بيانيه، گروسي و صالحي اعلام کرده‌اند که آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به دو مرکز هسته‌اي در اطراف شهرضاي اصفهان و نزديکي تهران دسترسي خواهد داشت، اما هيچ سؤال و درخواستي براي دسترسي به مکان‌هاي ديگر در اين کشور نخواهد کرد. از سوي ديگر، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز ضمن احترام به نگراني‌هاي امنيتي ايران بر ضرورت تقويت همکاري طرفين تاکيد کرده است.

اختلاف طرفين چند ماه پيش و پس از انتشار گزارش آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مبني بر وجود دو مرکز مخفي هسته‌اي در ايران که يکي از آنها (ترقوزآباد تهران) به ادعاي اسرائيل افشا شده بود، شدت گرفت. حال به نظر مي‌رسد اوضاع کمي آرامتر شده، چون هلگا اشميد، معاون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز در توئيترش گفته است: اخبار خوبي از تهران در زمينه همکاري ميان ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي رسيده است.

---

بازار

---

دستاورد سفر گروسي و گزارش آن در کسوت مديرکل مهم‌ترين نهاد بين‌الملليِ راستي‌آزمايي تعهدات برجامي ايران، مي‌تواند اثر مهمي بر آينده برجام و روابط ايران با کشور‌هاي باقي‌مانده در اين تعهد بگذارد.

ناظران معتقدند توافق ميان ‎ايران و ‎آژانس دستاوردهاي مختلفي را به دنبال داشته است:

نخست آنکه، يک بهانه مهم براي فرستادن ايران به ‎شوراي امنيت از امريکا سلب شد. در واقع، آمريکايي ها که در ماه هاي گذشته ايران را متهم به پنهانکاري در مورد برنامه هسته اي خود کردند، تلاش داشتند از اين طريق پرونده ايران را از شوراي حکام به شوراي امنيت منتقل کنند. اين توافق مي تواند تلاش آمريکا در اين رابطه را سد کند. 

دوم: خطر باز شدن دوباره پرونده خطرناک PMD يا همان ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته اي ايران رفع شد.  اين در حالي است که پرونده پي‌ام‌دي با ۱۲ سرفصل در ۶۶ بند طي قطعنامه‌اي که در سال ۲۰۱۵ شوراي حکام صادر کرد، بسته و تمام شد.

سوم: ۵۰ هزار سند پردردسر و ساختگي اسراييل بي اثر شدند. ناظران بر اين باورند که مبناي حساسيت هاي اخير آژانس به دو مرکز جديد در ايران همين اسناد ساختگي اسرائيل بوده است. اين توافق مي تواند استناد اسرائيل و آمريکا به اين اسناد را براي هميشه منتفي کند.

چين و روسيه و اروپا براي حمايت از ايران در روزهاي حساس آينده تقويت شدند. اين دو کشور علي رغم حمايت هاي قاطع اخيري که از ايران در مواجهه با آمريکا داشته اند، اما خواستار همکاري ايران با آژانس بوده اند. اين همکاري مي تواند دست روس ها و چيني ها براي حمايت از برجام را بازتر از قبل کند.

از ديدگاه برخي، سفر گروسي به تهران تنها به‌منظور کسب موافقت ايران جهت بازديد از دو مرکز هسته‌اي مذکور نبوده، بلکه اهداف ديگري نيز داشته است. در اين زمينه مي‌توان به حميدرضا آصفي، ديپلمات باسابقه و سخنگوي اسبق وزارت امور خارجه ايران در گفتگو با خبرگزاري «تسنيم» استناد کرد که اظهار داشته است: «سفر مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به تهران از اهميت بالايي برخوردار است. هدف از اين سفر اين است که جمهوري اسلامي را مجاب کنند تا آن دسته از تعهدات (برجامي) که به دليل بدعهدي آمريکا تعليق کرده را به حالت سابق بازگرداند».

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar