تاثیر توافق ایران و چین در منطقه

فارس

بروزرسانی 1399/06/08 - 19:09

فارس/ توافق همکاري چين و ايران در مراحل نهايي قرار دارد و اجراي اين توافق مي‌تواند مناسبات منطقه‌اي را تحت تأثير قرار دهد.

به گزارش خبرنگار اقتصاد بين‌الملل خبرگزاري فارس، به نقل از تريبون پاکستان، توافق همکاري‌هاي اقتصادي بين چين و ايران در مراحل پاياني براي اجرا شدن قرار دارند.

اين توافق شامل سرمايه‌‌گذاري 400 ميليارد دلاري پکن در تهران خواهد بود و پيش‌بيني مي‌شود معادلات خاورميانه را که همين حالا هم دستخوش تغيير است، بيش از پيش جابه‌جا کند.

در شرايط کنوني ايران درگير تحريم‌هاي آمريکا و شيوع ويروس کرونا است و اجراي اين توافق چند صد ميليارد دلاري مي‌تواند از نظر اقتصادي به اين کشور کمک زيادي بکند.

براي چين توافق با تهران بُرد بُرد است اين کشور نه تنها از طريق اين قرارداد دسترسي بيشتري به منابع هيدروکربني و حامل‌هاي انرژي خواهد داشت بلکه حضور خود را در اقيانوس هند نيز پررنگ‌تر خواهد کرد.

با توجه به سرمايه‌گذاري هندي‌ها در ايران به خصوص در بندر چابهار اجراي اين توافق البته براي بسياري باعث شگفتي است. از سال 2010 چين تلاش کرده است تا با بستن 17 قرارداد همکاري به ارزش 18 تا 20 ميليارد دلار و تلاش براي رساندن حجم مبادلات تجاري به 600 ميليارد دلار طي 10 سال آينده تلاش کرده است تا روابط دوستانه‌اي را با ايران ايجاد کند.

تلاش‌هاي حسن روحاني رئيس‌جمهور ايران و شي‌ جين پينگ، رئيس‌جمهور چين در حال ثمر دادن در قالب اين توافق تجاري 25 ساله است. البته در اين مسير فشار حداکثري دولت آمريکا عليه تهران هم بي‌تأثير نبوده است.

فشار تحريم‌هاي آمريکا باعث شد تا رشد اقتصادي ايران کاهش يابد و توليد نفت اين کشور از 3.8 بشکه در روز در اوايل سال 2018 به 2.1 ميليون بشکه در آوريل سال 2019 کاهش يابد.

ارزش ريال ايران نيز تا دسامبر سال 2019 به نصف کاهش داشت و همين امر باعث شد تا طرف‌هاي ايراني به مذاکرات خود با پکن سرعت بدهند.

از منظر ژئوپلتيک يک چيز کاملاً مشخص است اگر شما عليه يک کشور بيش از حد فشار بياوريد دير يا زود مقابله به مثل خواهد کرد. پکن تمام و کمال آماده شده تا 280 ميليارد دلار در صنعت نفت و گاز و پتروشيمي ايران سرمايه‌گذاري کرده و 120 ميليارد دلار ديگر نيز براي بروز رساني زيرساخت‌هاي توليد و حمل و نقل اين کشور تزريق کند.

بخش قابل توجهي از اين سرمايه‌گذاري قرار است در 5 سال نخست اين توافق انجام شود و اين پتانسيل وجود دارد که سرمايه‌گذاري پکن هر 5 سال افزايش يابد.

در قالب اين توافق 25 ساله صدها پروژه زيرساختي در حوزه‌هاي حمل و نقل ريلي، جاده‌اي، بنادر، تأسيس کارخانه و پالايشگاه در ايران انجام خواهد شد در عوض به شرکت‌هاي چيني اين امکان داده مي‌شود تا در زمان حضور در مناقصه‌هاي پروژه‌هاي نفت، گاز و پتروشيمي در ايران اولويت داده شده و در صادرات اين محصولات از ايران به پکن هم تخفيف 12 درصدي داده شود.

شرکت هوآوي چين هم قرار است زيرساخت ايجاد شبکه مخابراتي 5G را در ايران کليد بزند.از طرف ديگر چيني‌ها مي‌توانند در قالب توافق با ايران به بنادر اين کشور در ساحل خليج‌فارس و تنگه هرمز نيز دست پيدا کنند.

چيني‌ها تا کنون توانسته‌اند در گوآدار پاکستان، سريلانکا و جيبوتي بنادري ايجاد کنند. البته بسياري از آنچه که گفته شد بر مبناي اطلاعاتي است که به صورت غيررسمي از سوي منابع مختلف اعلام شده است و در واقع جزئيات آن هنوز از سوي دو کشور محرمانه تلقي شده و قرار است قبل از اجرا به تصويب مجلس شوراي اسلامي در ايران نيز برسد.

اين توافق هر چه که باشد به طور قطع پکن و تهران را در يک تقابل با واشنگتن قرار خواهد داد. براي ايران همکاري با پکن نه تنها سياست فشار حداکثري آمريکا را خنثي خواهد کرد بلکه حمايت بين‌المللي از ايران را هم بيش از پيش نمايان خواهد کرد. از منظر چين اين توافق يک گام شاخص است و حضور اين کشور در درياي خزر و اقيانوس هند را تقويت کرده و ايران را به يک متحد جدايي ناپذير چين تبديل مي‌کند.

به لطف منابع عظيم نفت و گاز ايران تهران مي‌تواند به پکن در زمان هرگونه اعمال محدوديت نفتي از سوي آمريکا کمک کند به علاوه اينکه چين با داشتن يک متحد قوي در قلب خاورميانه مي‌تواند هر زمان که بخواهد توجه آمريکا را به اين منطقه جلب کند و باعث شود که تمرکز آمريکا از موضوع مورد اختلاف به خصوص احتمالاً از درياي جنوبي چين کاهش يابد.

از نظر بسياري از کارشناسان اين مسأله مي‌تواند به افزايش توليد نفت ايران در آينده‌اي نزديک و حفظ نقش اين کشور در حوزه انرژي منجر شود.