«تیربار اتوماتیک» چگونه کار میکند؟
پس از شهادت دانشمند شهيد دکتر محسن فخريزاده رئيس سازمان پژوهش و نوآوريهاي دفاعي وزارت دفاع در روز جمعه طي يک عمليات تروريستي، روايتهاي مختلفي پيرامون چگونگي اجراي اين عمليات تاکنون منتشر شده است.
فارس با پيگيري ماجرا به اطلاعاتي دست يافت که حکايت از استفاده از سلاح اتوماتيک (تيربار) دارد که بر روي يک خودروي وانت نصب شده بود و تيراندازي به سمت خودروي شهيد فخريزاده به وسيله اين تيربار صورت گرفته است.
موضوعي که علي شمخاني دبير شوراي عالي امنيت ملي نيز اينگونه آن را روايت ميکند: دشمن از سبک و شيوه کاملا جديد و حرفهاي و تخصصي استفاده کرد و متاسفانه موفق شد که بعد از ۲۰ سال به هدف خودش برسد. متاسفانه عمليات بسيار پيچيدهاي بود و با به کارگيري تجهيزات الکترونيکي رخ داد و هيچ فردي در صحنه حضور نداشت.
تيربار اتوماتيک چيست؟
تيربار اتوماتيک زيرمجموعهاي از تسليحات کنترل از راه دور است که در علوم نظامي تحت عنوان (Weapon Remote Station) يا «جايگاه کنترل از راه دور سلاح» شناخته ميشوند. طي سالهاي گذشته با پيشرفت تکنولوژي، موضوع کنترل از راه دور تسليحات رزمي در دستور کار بسياري از ارتشهاي جهان قرار گرفته و همين امر سبب شده تا تسليحاتي که راهاندازي، روانهسازي و استفاده از آنها نيازمند حضور نفر يا نفراتي در کنار آنها داشت، امروز به صورت تماما خودکار و به صورت اتوماسيون شده، کار خود را انجام دهند.
اين جايگاههاي کنترل از راه دور غالبا براي کنترل آتش سلاحهاي کاليبر سبک و متوسط بر روي انواع خودروهاي زرهي، سکوهاي زميني مانند برجکهاي مرزباني، خودروهاي رزمي سبک و حتي خودروهاي غيرنظامي نيز قابليت نصب دارد و در حقيقت يک پايه ثابت شده است که سامانههاي اپتيکي شامل هدفگيري و مسافتياب بر روي آن نصب شده تا پذيراي سلاح مورد نياز يگان عمل کننده بر روي آن براي کنترل از راه دور باشد.
بعنوان مثال سامانه Arrow 12 يک جايگاه کنترل از راه دور سلاح سبک و جمع و جور است که براي انواع تيربارهاي کاليبر مختلف ۱۴.۵، ۱۲.۷ و ۷.۶۲ کاربرد دارد و به راحتي بر روي انواع پلتفرمها مانند خودروهاي زرهي، قايقهاي کوچک و حتي وانتهاي تجاري نيز قابل نصب است.
نصب سامانه Arrow 12 بر روي وانت
از جمله ويژگيهاي تيربارهاي اتوماتيک، مجهز بودن آنها به دوربينهاي هدفگيري در شب و روز است که در کنار کامپيوترهاي محاسباتي مانند کامپيوتر محاسبه بالستيک گلوله، به افزايش دقت آنها کمک قابل توجهي ميکند.
هدايت اين تيربارها به صورت کنترل از راه دور و با استفاده از کنسولهاي مخصوص صورت ميگيرد.
نمونهاي از کنسول هدايت يک سامانه تيربار اتوماتيک
در کشورمان نيز طي سالهاي گذشته توسعه سکوهاي کنترل از راه دور سلاح مورد توجه صنعت دفاعي و نيروهاي مسلح قرار گرفته است و امروزه شاهد بکارگيري گسترده آنها در بخشهاي مختلف نيروهاي مسلح خصوصا در مرزهاي کشور هستيم.
معروفترين آنها سکوي تاکتيکي کنترل از راه دور و هوشمند RU762HM است که در کشور با نام «حامي» نيز شناخته ميشود. حامي يک سيستم اتوماسيون براي شليک انواع تيربارهاي موجود در کشور در کاليبرها و انواع مختلف است که توسط کاربر به صورت کنترل از راه دور هدايت ميشود.
شليک تيربار اتوماتيک در يک رزمايش
اين سامانه در حقيقت ترکيبي از تيربار با سيستمهاي مراقبتي شامل دوربينهاي اپتيکي و حرارتي به منظور هدفگيري در شب و روز و مسافتياب ليزري است که قابليت عمل در تمام شرايط آب و هوايي را در بُرد مؤثر تيربار دارد.
تيربار اتوماتيک نصب شده روي خودروي سفير
مهمترين مزيت استفاده از سامانههاي کنترل سلاح از راه دور، کاهش تعداد نفرات درگير و به دنبال آن کاهش تهديد جاني عليه آنها است؛ از سوي ديگر استفاده از اين سامانهها توان درگيري در برد بيشتر با دقت بالاتر و در عين حال غافلگيري را افزايش ميدهد.