آخرین وضعیت بررسی FATF در مجمع تشخیص از زبان سید محمد صدر
ايران/ سيد محمد صدر عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در رابطه با بررسي FATF مي گويد در جلسه روز چهارشنبه بحثي در اين رابطه شکل نگرفت اما اين را هم افزوده که «حدس اينکه حجم مخالفتها در اين دور کمتر باشد، با توجه به شرايط کشور و اينکه حضور ايران در ليست سياه تبعات خود را نشان داده، حدس دور از ذهني نيست.»
رئيس مجمع تشخيص مصلحتنظام آغاز بررسي مجدد لوايح FATF را در اين مجمع بهصورت رسمي اعلام کرد. اما اينکه جلسات مجمع با دستورکار بررسي اين موضوع از کي آغاز شوند هنوز مشخص نيست.
جلسه روز چهارشنبه نيز که در آن آيتالله آملي لاريجاني خبر آغاز بررسي مجدد اين لوايح را اعلام کرد، دستورکار ديگري داشته.
محمد صدر، عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در اين رابطه به «ايران» گفت که «جلسه چهارشنبه اولين جلسه مجمع بعد از اعلام خبر موافقت رهبر معظم انقلاب با بررسي مجدد لوايح FATF بود و تا قبل از آن اين موضوع بهصورت رسمي به اعضا ابلاغ نشده بود. اما اينکه زمان آغاز جلسات بررسي مجدد کي هست را دبيرخانه اعلام نکرده است.» با وجود اين، محمدصدر پيشبيني ميکند که «با توجه به دستور رهبري احتمالاً اين جلسات تا حدود يک ماه ديگر آغاز شوند و بيش از اين موضوع معطل نماند.»
آيتالله آملي لاريجاني در جلسه روز چهارشنبه مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره آغاز بررسي مجدد لوايح FATF در مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: «حسب ارجاع رهبر معظم انقلاب در پي درخواست رئيسجمهوري محترم، نخستين جلسه مشترک کميسيونهاي مرتبط با اين موضوع روز سهشنبه (دوم دي ماه) در مجمع تشخيص برگزار شد و اين جلسات و بعد هم جلسات صحن مجمع تا حصول نتيجه نهايي و دستيابي به آنچه مصلحت مردم و نظام اسلامي است، ادامه خواهد يافت.»
اما سؤالي که درباره دور جديد بررسيها در مجمع مطرح شده اين است که آيا اين بار مواضع اعضاي مجمع تغيير خواهد کرد؟ تا اينجا که برخي اعضا مانند مصطفي ميرسليم بر مخالفتهاي قبلي خود تأکيد دارند و ميگويند چيزي عوض نشده.
بخشي از نتايج معطل گذاشتن FATF خود را نشان داده است
محمد صدر هم هر چند به «ايران» گفته در جلسه روز چهارشنبه بحثي در اين رابطه شکل نگرفت اما اين را هم افزوده که «حدس اينکه حجم مخالفتها در اين دور کمتر باشد، با توجه به شرايط کشور و اينکه حضور ايران در ليست سياه تبعات خود را نشان داده، حدس دور از ذهني نيست. به هر حال شرايط کشور روشن است و الان بخشي از نتايج معطل گذاشتن FATF خود را نشان داده است. در اين دور اگر دولت بتواند دفاع خوب و مستدلي داشته باشد اميدواريم موضوع حل شود.»
اين در حالي است که رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام هم در سخنان چهارشنبه خود تمامي گروههاي سياسي و دلسوزان کشور و انقلاب را به پرهيز از فضاسازي و جهت دهي خاص نسبت به اين موضوع فراخوانده و گفته بود: «مردم عزيز کشورمان مطمئن باشند که مجمع تشخيص مصلحت نظام با دقت تمام و برحسب مصالح کشور اين لوايح را بررسي خواهد کرد و به همه گروههاي سياسي و کساني که نگران اين موضوع هستند نيز توصيه ميکنيم ضمن پرهيز از فضاسازيهاي خاص و ربط دادن مسائلي همچون واکسن کرونا به اين موضوع، ياريگر مجمع در بررسي اين لوايح در فضايي کارشناسي و به دور از هياهوهاي رسانهاي باشند و اجازه دهند که مجمع بر اساس وظيفه خود تمام جوانب قضيه از جمله مصالح اقتصادي و امنيتي را بررسي و نتيجه را اعلام کند.»
آيتالله آملي لاريجاني با تأکيد بر اينکه«پساز اعلام نتيجه بررسي اين لوايح از سوي مجمع تشخيص مصلحت نظام چه آنها که نتيجه را قبول دارند و چه آنها که آن را قبول ندارند، بايد نسبت به مصوبه مجمع تمکين کنند»، افزوده: «مجمع تشخيص مصلحت نظام در بررسيهاي قبلي خود نيز اين موضوع را با دقت و بدون هيچگونه کوتاهي در دستور کار خود قرار داده بود و عدم اعلام نتايج آن بنابر مصالحي بود که مقرر شد طبق آيين نامه مجمع، نظر شوراي محترم نگهبان ملاک قرار گيرد.»
سخنان آملي لاريجاني ميتواند نشانههايي از برخي تغيير مواضع احتمالي داشته باشد
اما جايي از سخنان آيتالله آملي لاريجاني که ميتواند نشانههايي از برخي تغيير مواضع احتمالي داشته باشد، بخش پاياني سخنان او درباره لوايح FATF است. جايي که وي تأکيد کرده است: «مجمع تشخيص در بررسي مجدد اين موضوع گزارشهاي مختلف، تحولات يکساله اخير و ديگر جوانب اين مسأله را لحاظ خواهد کرد و اميدواريم در نهايت نتيجه بررسيها و نظر مجمع تشخيص، مصالح کشور و مردم عزيز را تأمين کند.» اين به نوعي همان حرف محمدصدر است که گفته تبعات يک سال اخير ليست سياه FATF شايد در تغيير برخي موضعگيريها در مجمع تأثير بگذارد. چيزي که البته هنوز براي هيچکس مشخص نيست اما به گفته محمد صدر، «نفس تأکيد دولت و درخواست از رهبر معظم انقلاب و موافقت ايشان با اين درخواست ميتواند در نظر برخي تأثير بگذارد تا با نگاهي متفاوت موضوع را ببينند.»
حالا که رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام هم از تحولات يکساله اخير سخن به ميان آورده، شايد خود نشانهاي باشد بر اينکه احتمالاً تبعات ليست سياه براي ايران در اين دور از بررسيهاي مجدد موضوع لحاظ ميشود. بههمين شکل ميتوان حدس زد هر چند نه تمام مخالفان FATF اما حداقل بخشي از آنها در مجمع حالا شايد بهشکل ديگري موضوع را ببينند. خصوصاً اينکه در روزهاي اخير و بعد از تأييد رسمي موافقت رهبر انقلاب با بررسي مجدد اين موضوع در مجمع، تعداد زيادي از تجار و صادرکنندگان ايراني به لزوم تأييد دو لايحه پالرمو و CFT براي باز شدن حداقلي فضاي اقتصادي کشور تأکيد کردهاند؛ تأکيداتي که نه از جنبه سياسي، بلکه از جنبه اقتصادي و آن هم از سوي فعالان اين حوزه مطرح شده است.
با اين توصيف بايد منتظر بود و ديد که جلسات بررسي مجدد FATF از چه تاريخي دوباره در مجمع برقرار ميشوند و صف موافقان و مخالفان آن نسبت به سال گذشته چه تغييراتي را تجربه خواهد کرد.