قطر دست تهران را در دست ریاض میگذارد؟

خبرآنلاين/ يک روزنامه روسي همزمان با سفر وزير خارجه عربستان به مسکو درباره تلاش قطر براي ميانجي گري تهران و دوحه گزارش داده است.
به گزارش خبرآنلاين، وبگاه خبري گازتارو روسيه در گزارشي با عنوان: «از طرد شدن تا ميانجي گري: قطر تصميم گرفته صلح را ميان عرب ها و ايران برقرار کند» به ميانجي گري قطر ميان تهران و کشورهاي عربي خليج فارس پرداخته اين روزنامه در حالي اين گزارش را مي دهد که بن فرحان وزير خارجه عربستان همزمان با تحليف بايدن به روسيه سفر کرده بود و ظاهر رياض از مسکو خواسته است که براي ترميم روابط ميان ايران و عربستان تلاش کند. در اين گزارش آمده است:
قطر روند برقراري صلح با ديگر کشورهاي حاشيه خليج فارس را آغاز کرده، اما در اين ميان، ايفاي نقش ميانجي گر در مناقشه آنها با ايران را نيز پيشنهاد مي کند. اين نقش براي دوحه منطقي به نظر مي رسد – اين کشور بر خلاف ديگر کشورها، از روابط نزديک با ايران حمايت مي کند. به گفته وزير امور خارجه قطر، «ديگر کشورهاي حاشيه خليج فارس» به دنبال مذاکرات با تهران هستند، اما حتي اگر نيز چنين شود نيز دوحه در اين روند، نقش مهمي را ايفا خواهد کرد.
محمد بن عبدالرحمان الثاني، وزير امور خارجه قطر، در مصاحبه با «بلومبرگ» اعلام کرد که دوحه مانند سابق، معتقد است که مناقشه کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس با ايران بايد حل و فصل شود. طي ده ها سال اخير، در خليج فارس، مبارزه بر سر رهبري ادامه دارد. مبارزه بر سر رهبري ميان عربستان سعودي و ايران به اوج خود رسيده است. نفوذ ايران که شيعه نشين است، کشورهاي عربي سني را دچار واهمه کرده است. رياض مدعي ايفاي نقش رهبري در جهان سني است.
قطر همواره، روابط بسيار نزديک و دوستانه اي با عربستان سعودي داشته است. اما، با گذشت زمان، دوحه سياست خارجي مستقلي را در پيش گرفت و در روابطش با رياض و تهران موازنه برقرار کرد. قطر بر خلاف عربستان سعودي و ديگر متحدانش، به روابطش با ايران پايان نداد. اين سياست باعث شد تا در سال 2017 ميلادي، عربستان سعودي، امارات متحده عربي، بحرين و مصر دوحه را به حمايت مالي از تروريسم متهم کنند و به روابط ديپلماتيک خود با اين کشور پايان دهند. آنها همکاري اقتصادي خود با اين کشور را نيز قطع کردند.
به گفته آلکسي مالاشنکو، مدير مرکز مطالعات علمي، علت آن، خودکفايي قطر و امتناع اين کشور از سرمشق قرار دادن رياض و متحدانش در رابطه با ايران مي باشد.
روابط اقتصادي ميان قطر و ايران بيشتر در عرصه گازي است. اين دو کشوردر يک معدن گازي در خليج فارس با يکديگر شريک هستند. از معدن پارس جنوبي سخن در ميان است. از اين رو، قطر نمي خواهد تا ايران در انزوا قرار داشته باشد.
در ابتدا، واشنگتن از بلوکه قطر توسط عربستان سعودي و متحدانش حمايت کرد. دونالد ترامپ همچنين، دوحه را به حمايت از تروريسم متهم کرد. اما، بعد، رئيس کاخ سفيد موضع بي طرفي را در اين مناقشه در پيش گرفت و روابط ميان واشنگتن و دوحه ازسر گرفته شد. پس از آن، دولت ترامپ تلاش کرد تا صلح را ميان قطر و عربستان سعودي برقرار کند.
در روز 5 ماه ژانويه در رياض، چهاردهمين اجلاس شوراي همکاري هاي کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس برگزار شد. نتيجه اصلي اين اجلاس، امضاي توافقنامه پيرامون پايان تمامي اختلاف نظرات با قطر، ازسرگيري روابط ديپلماتيک و همچنين، ازسرگيري ارتباطات هوايي و لغو بلوکه بود.
به گفته تحليلگران، نه بلوکه و نه، قطع روابط ديپلماتيک نتيجه مثبتي را به همراه نداشته اند. افزون بر آن، اين روند باعث شد تا قطر به بازيکن مهم در منطقه تبديل شود.
پيش از برگزاري اين اجلاس، تهران روند غني سازي اورانيوم تا سطح 20 درصد را آغاز کرد که پنج برابر سطح تعيين شده در توافق هسته اي مي باشد. در ژوئيه سال 2019 ميلادي، امير قطر به واشنگتن سفر کرد تا با دونالد ترامپ مذاکره کند. موضوع اصلي اين گفتگو، ايران بود و کاخ سفيد دوحه را پيام رسان اصلي به تهران مي دانست.
در حال حاضر، جو بايدن ضمن انتقاد از سياست دولت ترامپ در قبال ايران، به بازگشت به ميز مذاکرات پيرامون توافق هسته اي وعده مي دهد و در اين شرايط، قطر نيز پيشنهاد ايفاي نقش ميانجي را مي دهد. ديگر کشورهاي حاشيه خليج فارس نيز به دنبال ايفاي نقش ميانجي گر هستند.
سعودي ها از آن واهمه دارند که ايران به سلاح هسته اي دست پيدا کند و اين حقيقت که ايران مي تواند، به چنين سلاحي دست يابد، آنان را به شدت، مي ترساند. براي ايران بسيار مهم است که از انزوا خارج شود. در اين ميان، رياض نيز به گفتگو با تهران نياز دارد، اما نمي خواهد، نرمشي از خود نشان دهد. در چنين شرايطي، قطر بهترين گزينه براي ايفاي نقش ميانجي گر مي باشد.
در صورتي که قطر به عنوان کشور ميانجي گر انتخاب شود، سودهاي بزرگي نيز عايدش خواهد شد. زبدگان سياسي قطر به خوبي، مي دانند که اين ميانجي گري به اعتبار آنان در منطقه و جهان اسلام و در مجموع، در کل جهان خواهد افزود.