جزئیات جدید و مهم از برنامه همکاری جامع ایران و چین

ايسنا/ متن گزارهبرگ در خصوص "برنامه همکاري جامع ايران و چين" منتشر و در آن تاکيد شد که در سند جامع همکاريهاي ۲۵ ساله ايران و چين مديريت، اداره و يا بهرهبرداري از هيچ منطقه و يا حوزهاي واگذار نشده است.
متن کامل اين گزارهبرگ به شرح زير است:
الف) خط زماني از آغاز طرح تا امضاء:
۳ بهمن ۱۳۹۴:
- سفر رسمي آقاي شي جين پينگ، رئيس جمهوري خلق چين به تهران.
- جمهوري اسلامي ايران و جمهوري خلق چين با صدور بيانيهاي، سطح روابط دو کشور را به «مشارکت جامع راهبردي» ارتقاء دادند.
- حسب پيشنهاد طرف ايراني به منظور تنظيم روابط بلندمدت در بازه زماني ۲۵ ساله با چين، طرفين در بند ۶ بيانيه مذکور تمايل و آمادگي خود براي رايزني و مذاکره جهت انعقاد سند همکاري بلندمدت را اعلام نمودند.
- مقام معظم رهبري در ديدار رئيس جمهور چين، «توافق رؤساي جمهوري ايران و چين را براي يک روابط استراتژيک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمتآميز» دانستند.
اسفند ۱۳۹۴ – بهمن ۱۳۹۷: وزارت امور خارجه در همکاري با وزارتخانهها و نهادهاي مختلف داخلي، جلسات متعددي را با هدف احصاء اولويتها، تدوين پيشنويس و مفاد قابل طرح در اين سند برگزار نمودند.
۲ اسفند ۱۳۹۷: دکتر علي لاريجاني، رياست وقت مجلس شوراي اسلامي که در سفر رسمي به چين توسط وزراي خارجه، اقتصاد و رئيس بانک مرکزي همراهي ميشد، در ديدار با آقاي شي جين پينگ، رئيس جمهوري خلق چين، از نهايي شدن پيشنويس سند ۲۵ ساله در آيندهاي نزديک خبر داد.
اسفند ۱۳۹۷- شهريور ۱۳۹۸: با تکميل فرآيند بررسيهاي داخلي پيرامون سند، پيشنويس سند توسط طرف ايراني نهايي و آماده ارائه به طرف چيني شد.
۳ شهريور ۱۳۹۸: دکتر ظريف، وزير امور خارجه در سفر رسمي به چين، پيشنويس برنامه همکاري جامع ميان جمهوري اسلامي ايران و جمهوري خلق چين را به وزير امور خارجه چين تحويل داد.
فروردين ۱۳۹۹:
- طرف چيني نقطهنظرات خود را بهصورت رسمي پيرامون پيشنويس دريافتشده از طرف ايراني اعلام نمود.
- نظرات طرف چيني در اختيار نهادهاي ملي به منظور اعلام نظر قرار گرفت.
خرداد ۱۳۹۹: متن پيشنويس و جمعبندي وزارت امور خارجه از نظرات نهادهاي ملي، به منظور بررسي و تصميمگيري، به هيات دولت ارسال شد.
۳ تيرماه ۱۳۹۹: هيات دولت به وزارت امور خارجه اجازه داد مذاکرات بر اساس جمعبندي فوق الذکر، براي نهايي کردن و امضاي برنامه همکاري جامع ميان دو کشور را بر اساس منافع بلندمدت پيگيري کند.
۴ تيرماه ۱۳۹۹: در وبينار وزراي امور خارجه جمهوري اسلامي ايران و جمهوري خلق چين، طرف ايراني از ارائه نقطهنظرات پيرامون اصلاحات طرف چيني بر پيشنويس سند در آيندهاي نزديک خبر داد.
شهريور ۱۳۹۹: دومين پيشنويس سند از سوي طرف ايراني به طرف چيني تحويل داده شد.
۱۹ مهر ۱۳۹۹: دکتر ظريف؛ وزير امور خارجه در سفر رسمي به چين، ابعاد مختلف اين سند و چگونگي پيشبرد آنرا با همتاي چيني تبادل نظر نمودند.
نيمه اسفند ۱۳۹۹: طرف چيني نظرات خود را پيرامون برنامه همکاري جامع به طرف ايراني اعلام نمود.
۲۰ اسفند ۱۳۹۹: طرف چيني اعلام آمادگي نمود، در صورت نهايي شدن پيشنويس برنامه همکاري جامع، در سفر رسمي وزير امور خارجه چين به ايران سند مذکور به امضاء برسد.
اسفند ۱۳۹۹: وزارت امور خارجه مراتب را همراه با ارزيابي و پيشنهادات لازم به منظور تصميمگيري به مراجع عالي کشور اطلاعرساني نمود.
۲۷ اسفند ۱۳۹۹: تائيد مراجع عالي کشور براي امضاي برنامه همکاري جامع موسوم به ۲۵ ساله، توسط وزير امور خارجه کشورمان در سفر رسمي وزير امور خارجه چين به ايران، به وزارت امور خارجه ابلاغ شد.
۷ فروردين ۱۴۰۰: برنامه جامع همکاري فيمابين جمهوري اسلامي ايران و جمهوري خلق چين، به امضاي وزراي امور خارجه دو کشور رسيد.
ب) برنامه همکاري جامع ايران و چين حاوي چه مفاد و محتوايي است؟
- اين سند به منظور عملياتي کردن بند ششم بيانيه روساي جمهور دو کشور با هدف ارتقاي عملي روابط در سطح مشارکت جامع راهبردي (منتشر شده در بهمن ماه ۱۳۹۴) و به منظور فراهم ساختن بستري مناسب براي توسعه همهجانبه همکاريها تدوين گرديده است.
- سند حاضر يک برنامه جامع در بازه زماني بلندمدت (۲۵ ساله) رويکردي مبتني بر احترام متقابل و منافع برد- برد در زمينه روابط دوجانبه، منطقهاي و بينالمللي را مدنظر قرار داده است.
- دو تمدن کهن آسيايي با تاريخي ديرينه و همکاري نزديک در عرصههاي تجاري، اقتصادي، سياسي، فرهنگي، دفاعي و امنيتي بر يک نقشه راه و افق بلندمدت روابط در عرصههاي مختلف براي تحقق مشارکت جامع راهبردي و ارتقاي عملي آن توافق نمودهاند.
- به رسميت شناختن اشتراکات فرهنگي، تقويت چندجانبهگرايي، حمايت از حق دولتها براي برخورداري از حق حاکميت برابر و تاکيد بر بوميبودن مدل توسعه از جمله موارد ذکر شده در سند ميباشد.
- اشتراک نظر دو کشور در ارتباط با بسياري از مسائل منطقهاي و بينالمللي بهويژه مبارزه با يکجانبهگرايي، زمينه لازم براي بسط همکاريها در عرصه بينالمللي بين ايران و چين را فراهم آورده است.
- اين سند برنامهاي است؛ سياسي، راهبردي، اقتصادي و فرهنگي که عرصههاي مختلف همکاري دو کشور ايران و چين را مدنظر قرار داده است.
ب.۱) در بعد سياسي- راهبردي برنامه همکاري جامع ايران و چين چه ميگويد؟
- طرفين ضمن ارتقاي تبادلات، رايزني و همکاريهاي نزديک خود در موضوعات موردنظر و در نهادهاي منطقهاي و بينالمللي را افزايش ميدهند.
- طرفين زيرساختهاي دفاعي، مقابله با تروريسم و همکاري در عرصههاي مختلف دفاعي را تقويت خواهند کرد.
ب.۲) در بعد اقتصادي برنامه همکاري جامع ايران و چين چه ميگويد؟
- با توجه به اتفاق نظر دو کشور بر اينکه ظرفيتهاي بالقوه براي همکاريها فراتر از وضعيت کنوني است، ايران و چين همکاريهاي اقتصادي خود را بهويژه در پيوند دادن ايران به زنجيره ارزشمحور از طريق تکميل زنجيرههاي مکمل فرآوري داخلي و توليد مشترک به منظور تامين بازارهاي داخلي دو کشور و کشورهاي ثالث و در نهايت بهرهبرداري از ظرفيتهاي ايران از جمله نيروي کار جوان و ماهر تاکيد مينمايند.
- همکاري در حوزههاي نفت، صنعت و معدن و حوزههاي مرتبط با انرژي (نيرو، انرژيهاي تجديدپذير و ...) مبتني بر دغدغههاي توسعه ملي پايدار و زيست محيطي در سند مورد تاکيد قرار دارند.
- با هدف بهرهبرداري از مزاياي ژئوپليتيکي و ژئواکونوميک، بر مشارکت موثر ايران در ابتکار کمربند - راه طرف چيني تاکيد شد.
- همکاري در زمينههاي زيرساختي، ارتباطي (ريلي، جادهاي، بندري و هوايي)، مخابراتي، علمي - فناوري، آموزشي و سلامت مورد تاکيد قرار گرفت.
- تسهيل همکاريهاي بخش خصوصي از طريق رفع موانع همکاري مورد توجه بوده است.
- تسهيل همکاريهاي مالي - بانکي، گمرکي، مقرراتزدايي، و همکاري در توسعه مناطق ويژه و آزاد تجاري و صنعتي از جمله در سواحل مکران و تقويت همکاريهاي غيرنفتي با تمرکز بر حوزه کشاورزي و دانشبنيان مورد تاکيد قرار گرفت.
تسهيل همکاريها در زمينه سرمايهگذاري و تامين مالي پروژهها و همکاريهاي اقتصادي؛
ب.۳) در بعد فرهنگي برنامه همکاري جامع ايران و چين چه ميگويد؟
- در سند مذکور بر افزايش شناخت متقابل از طريق ارتقاء تبادلات مردمي (گردشگري)، رسانهاي، سازمانهاي مردمنهاد، انجمنهاي دوستي و همکاري دانشگاهي تاکيد شده است.
- طرفين در اين رابطه سرمايهگذاري و کمک به تکميل زيرساختهاي لازم براي ارتقاء همکاريهاي فرهنگي در حوزههاي مختلف از جمله صنعت گردشگري را مدنظر قرار دادهاند.
ج) برنامه همکاري جامع ايران و چين حاوي چه مفاد و محتوايي نيست؟
- اين سند در راستاي صلح، ثبات و توسعه منطقهاي و بينالمللي تدوين شده و لذا در مخالفت با هيچ طرف ثالثي و يا براي مداخله در امور هيچ کشوري نيست.
- اين سند يک نقشه راه براي همکاريهاي جامع دو کشور ايران و چين بوده و لذا حاوي هيچ قراردادي نميباشد.
- در هيچ کجاي سند کميسازي در خصوص چشمانداز همکاريها اعم از اقتصادي، سياسي، فرهنگي و يا راهبردي نشده است و لذا حاوي هيچ رقم و عدد خاصي از جمله در خصوص سرمايهگذاري و يا منابع مالي و پولي نميباشد.
- اين سند ۲۵ ساله نامگذاري شده است تا کليت برنامه همکاري جامع دو کشور در اين بازه زماني بلندمدت ديده و پيگيري شود. بديهي است بازه زماني اجراي هر قرارداد دوجانبهاي بر اساس پيشبيني مندرج در خود قرارداد تعيين ميشود.
- در اين سند، واگذاري هيچ منطقه و يا هيچ انحصار متقابل و يا يکجانبهاي مطرح نبوده و لذا فاقد اعطاء هرگونه حق انحصاري است.
- در اين سند مديريت، اداره و يا بهرهبرداري از هيچ منطقه و يا حوزهاي واگذار نشده است.